Từ trái nghĩa là loại từ thường được sử dụng để so sánh vấn đề, sự vật hay hiệu quả nhất định, nó có ý nghĩa trái ngược với từ đồng âm, từ nhiều nghĩa. Bài này mình sẽ hướng dẫn cách phân biệt từ trái nghĩa, những ví dụ minh họa cụ thể nha .
Từ trái nghĩa là gì ?
Từ trái nghĩa là những từ, cặp từ có nghĩa trái ngược nhau, nhưng có liên hệ tương liên nào đó. Loại từ này hoàn toàn có thể chung một đặc thù, hành vi, tâm lý nhưng ý nghĩa lại ngược nhau. Hoặc giữa 2 từ không có mối quan hệ từ, ngữ nghĩa gì, nó thường được sử dụng để nhấn mạnh vấn đề, so sánh, gây quan tâm …Ví dụ : Thường thì những câu ca dao, tục ngữ, văn thơ hay sử dụng từ trái nghĩa .
“Lá lành đùm lá rách”. Ta thấy cặp từ trái nghĩa là “lành” và “rách”.
“ Chân ướt, chân ráo ”, cặp từ trái nghĩa là “ ướt ” và “ ráo ” .“ Chân cứng đá mềm ” 2 từ trái nghĩa là “ cứng ” và “ mềm ” .
Các loại từ trái nghĩa
Về cơ bản có 3 loại từ trái nghĩa sau thường được sử dụng gồm :
Từ trái nghĩa nhưng có điểm chung
Ý nghĩa hoàn toàn có thể khác nhau, nhưng hoàn toàn có thể cùng đặc thù, thực chất hay cấu trúc nào đó. Loại này thường được sử dụng trong tiếp xúc và ít dùng trong thơ ca .
Ví dụ: “Canh nhạt quá nên bỏ thêm muối cho mặn hơn”. 2 từ đối lập nghĩa là “nhạt” và “mặn” nhưng giữa chúng có chung tính chất là độ mặn.
Hoặc câu “ Trái cam này nhạt quá, còn trái kia thì ngọt hơn”. Nó cũng có chung tính chất là chỉ độ ngọt của trái cây.
Từ trái nghĩa về mặt logic
Logic ở đây là những khái niệm luôn đúng, thường được vận dụng trong khoa học, toán học, vật lý … Nó thường khác nhau về ngữ âm và phản ánh sự tương phản về những khái niệm nào đó .
Ví dụ: “Bước cao, bước thấp” 2 từ trái nghĩa logic là “cao” và “thấp”.
Hoặc “ Đường dài, đường ngắn”, ta thấy “dài” và “ngắn” trái nghĩa nhau.
Từ trái nghĩa nhưng thuộc nhiều cặp từ với nghĩa khác nhau .
Loại này thường nhầm với từ đồng âm, vì thế cần nghiên cứu và phân tích kỹ để đưa ra Tóm lại đúng mực .Ví dụ những cặp từ gồm :“ Lá lành ( áo lành ) đùm lá rách nát ” và “ người lành ( đạo đức ), kẻ ác ” .
Cách sử dụng từ trái nghĩa
Những trường hợp nên sử dụng từ trái nghĩa gồm :
Tạo sự tương phản
Thường dùng để đả kích, phê phán vấn đề, hành vi, hoàn toàn có thể tường minh hoặc ẩn dụ tùy vào người đọc cảm nhận .
Ví dụ: “Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau”. Câu tục ngữ này có nghĩa là là việc gì có lợi cho mình mà không nguy hiểm thì tranh đến trước.
Hoặc câu “ Mất lòng trước, lấy được lòng sau ” .
Để tạo thế đối
Thường dùng trong thơ văn là chính, để miêu tả cảm hứng, tâm trạng, hành vi …
Ví dụ: “Ai ơi bưng bát cơm đầy. Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần”. Ý nghĩa câu tục ngữ trên mô tả công sức lao động của người làm nên hạt gạo.
Để tạo sự cân đối
Cách sử dụng này làm câu thơ, lời văn sinh động và mê hoặc người đọc hơn .Ví dụ : “ Lên voi xuống chó ” hoặc “ Còn bạc, còn tiền còn đệ tử. Hết cơm, hết rượu hết ông tôi ” .
Kết luận: Sử dụng từ trái nghĩa đúng lúc, hoàn cảnh sẽ giúp câu thơ, lời văn in sâu trong lòng người đọc hơn.
