BBT : Mọi đứa trẻ đều có một sức mạnh “ tiềm ẩn ” và vô giá về tìm tòi và phát minh sáng tạo. Tuy nhiên, sự phát minh sáng tạo này lại là một khái niệm trọn vẹn khác với phát minh sáng tạo của người trưởng thành. Nói một cách rõ ràng hơn, tiềm năng của trẻ nhỏ chính là tò mò, mô phỏng, bắt chước, tò mò, thay vì phải chủ ý tạo ra cái mới, sự độc lạ. Chính vì thế, việc cho trẻ học từ những nguyên vật liệu mở đã dần chứng tỏ được hiệu suất cao trong những năm gần đây .
Vậy, nguyên vật liệu mở là gì ? Phương pháp này giúp ích gì cho trẻ trong quy trình tiếp cận và tò mò quốc tế xung quanh ? Cùng FLC khám phá câu vấn đáp qua bài viết sau nhé !
— — — — –
Trẻ em sử dụng những quả thông, đồ chơi cũ và nhiều thứ khác trong trò chơi với các nguyên liệu mở, nhưng điều quan trọng là chúng cũng có cơ hội chơi với những đồ vật lớn hơn trong môi trường học tập và định hình nó theo sự tưởng tượng cá nhân của chúng.
Năm 1971, kiến trúc sư Simon Nicholson đã viết một bài báo cho tạp chí Kiến trúc Cảnh quan với tựa đề “ Làm thế nào để không lừa dối trẻ nhỏ : Lý thuyết về game show với những nguyên vật liệu mở ”. Một góc nhìn chính trong tâm lý của tác giả Nicholson đó là “ tổng thể trẻ nhỏ đều thích tương tác với những biến tố, ví dụ điển hình như vật liệu và hình dạng ; mùi và những hiện tượng kỳ lạ vật lý khác, ví dụ điển hình như điện, từ tính và trọng tải ; những môi trường tự nhiên như khí và chất lỏng ; âm thanh, âm nhạc và sự hoạt động ; những tương tác hóa học, nấu nướng và lửa ; và những người khác, những loài động vật hoang dã, thực vật, từ ngữ, khái niệm và sáng tạo độc đáo khác. Với tổng thể những điều này, toàn bộ trẻ nhỏ đều thích chơi đùa, thử nghiệm, tò mò, ý tưởng và lấy làm thú vị ” .
Trong gần 50 năm kể từ khi bài báo này được xuất bản, sáng tạo độc đáo đã dần tăng trưởng và ngày càng nhiều nhà giáo dục mần nin thiếu nhi đã biến triết lý của kiến trúc sư Nicholson trở thành TT của những chương trình dựa trên game show của họ .
Lý thuyết phát sinh từ kiến trúc thật mê hoặc : Theo một cách nào đó, nó giống với khu công trình của Loris Malaguzzi, người sáng lập chiêu thức giáo dục Reggio Emilia, người đã giả định rằng trẻ nhỏ có ba người thầy : người lớn, những đứa trẻ khác, và môi trường tự nhiên – nghành kiến trúc. Như tác giả Nicholson đã viết : “ Trong bất kể môi trường tự nhiên nào, cả mức độ ý tưởng, phát minh sáng tạo và năng lực mày mò đều tỷ suất thuận với số lượng và hình thức biến tố trong đó ” .
Tác giả Nicholson không chỉ nói về thời thơ ấu, mà còn nói về thiên nhiên và môi trường giáo dục nói chung. Ông kể đến sân chơi và lớp học, cũng như những khu vực dành cho mọi lứa tuổi, ví dụ điển hình như kho lưu trữ bảo tàng và thư viện. Ý tưởng lớn của ông đó là tất cả chúng ta có nhiều sáng tạo độc đáo và phát minh sáng tạo nhất khi tất cả chúng ta được phép kiến thiết xây dựng, vận dụng và nói cách khác là ‘ chơi đùa ’ với thiên nhiên và môi trường xung quanh tất cả chúng ta, lập luận rằng khi tất cả chúng ta giao việc phong cách thiết kế khoảng trống cho những chuyên viên, tất cả chúng ta thực sự loại trừ trẻ nhỏ ( và người lớn ) khỏi phần quan trọng và mê hoặc nhất của tiến trình này. Chúng ta đang, sử dụng cách miêu tả của tác giả, “ đánh cắp ” điều đó từ bọn trẻ .
TRÒ CHƠI VỚI CÁC NGUYÊN LIỆU MỞ ĐỀ CẬP NHIỀU HƠN ĐẾN CÁC NGUYÊN LIỆU TÁI CHẾ
Ngay cả khi tất cả chúng ta không vận dụng một cách có ý thức triết lý về việc chơi với những nguyên vật liệu mở, mọi chuyên viên về giáo dục mần nin thiếu nhi, ngay cả những người thao tác trong môi trường tự nhiên có cấu trúc rõ ràng, đều nhận thức yếu tố về năng lực ý tưởng và phát minh sáng tạo này là đúng chuẩn. Chẳng hạn, không ai trong tất cả chúng ta muốn tạo ra một cấu trúc khối cho bọn trẻ và mong đợi chúng học được bất kể điều gì chỉ bằng cách nhìn và nghe tất cả chúng ta giảng. Chúng ta biết bọn trẻ phải cầm những khối đó trong tay, phải vừa lắp vào vừa tháo ra, phải thực hành thực tế, thử nghiệm và vận dụng. Chúng ta cũng biết rằng việc đi dạo, và do đó việc học của trẻ, được lan rộng ra khi tất cả chúng ta bổ trợ thêm nhiều nguyên vật liệu hơn và phong phú hơn vào môi trường học tập của chúng .
Lý thuyết về ‘ loose parts ’ ( những thứ hoàn toàn có thể chuyển dời được, hoàn toàn có thể tái thiết kế được, hoàn toàn có thể lắp được vào với nhau ) vận dụng nguyên tắc kiến thiết xây dựng đó cho hàng loạt môi trường tự nhiên, khuyến khích tất cả chúng ta từ bỏ sáng tạo độc đáo về môi trường học tập được cho là như thế nào và thay vào đó lấp đầy nó bằng những biến tố — những thứ hoàn toàn có thể hoạt động, thao tác và luân chuyển .
Điều quan trọng cần nhớ là lý thuyết của Nicholson tiếp tục là một lý thuyết cấp tiến, ngay cả khi các khía cạnh của nó trở nên chính thống hơn. Điều này không chỉ đơn giản là những ống giấy vệ sinh và những chiếc kẹp quần áo. Nó không chỉ là những chiếc lốp xe cũ, những chiếc pallet vận chuyển và những tấm ván gỗ. Về cốt lõi, lý thuyết về ‘loose parts’ là lý thuyết về sự bình đẳng, về tính tự quản, quyền và trách nhiệm của các cá nhân và các nhóm đến với nhau để định hình thế giới của họ theo tầm nhìn của riêng họ.
Thế giới luôn là của tất cả chúng ta để tất cả chúng ta định hình nó, và khi tất cả chúng ta không định hình nó, nó đang định hình tất cả chúng ta. Cái nhìn thâm thúy của Nicholson là môi trường tự nhiên của tất cả chúng ta thường là một hình thức của sự độc tài, một thiên nhiên và môi trường đang hạn chế thay vì lan rộng ra năng lực của tất cả chúng ta. Khi những nhà giáo dục thao tác với “ người thầy thứ ba ”, điều quan trọng là tất cả chúng ta phải ghi nhớ điều này và luôn tự hỏi bản thân rằng : “ Điều này có đang đánh cắp niềm vui của trẻ hay không ? ”. Bởi vì việc chơi với những nguyên vật liệu mở đã trở thành khuynh hướng chính của giáo dục mần nin thiếu nhi, tất cả chúng ta cần nhớ đặt ra câu hỏi cốt lõi này .
Tôi rất vui vì khái niệm chơi với những nguyên vật liệu mở đã gây bão quốc tế mần nin thiếu nhi trong vài năm qua. Dường như không một ngày nào trôi qua mà tôi không tò mò ra một website dành riêng cho đề tài về việc chơi với những nguyên vật liệu mở, hoặc một hội thảo chiến lược về những nguyên vật liệu mở dành cho giáo viên hoặc một cuốn sách mới sẽ giúp tất cả chúng ta hiểu rõ hơn về nó. Tất nhiên, đó là một ý tưởng sáng tạo có trước Nicholson, Open từ khi trẻ nhỏ sinh ra, một sáng tạo độc đáo đã từng được ý niệm trong cách hiểu tiêu chuẩn của tất cả chúng ta về hoạt động giải trí đi dạo : Khi để mặc trẻ nhỏ tự chơi đùa, chúng có xu thế nhặt bất kỳ thứ gì có trong tầm tay và nghịch ngợm với những thứ đó. Nhưng trong kỷ nguyên tân tiến, tất cả chúng ta đa phần sử dụng những đồ chơi được sản xuất dành riêng cho trẻ nhỏ làm TT xoay quanh game show của chúng .
Trẻ em liên tục chơi với những thứ hoàn toàn có thể tái thiết kế hay lắp ráp được – một số ít trong số đó là những đồ chơi này, bị hư hỏng, bị sửa đổi, hoặc khác nữa – nhưng người lớn tất cả chúng ta đã không biết đến điều đó. Và khi đồ chơi trở nên rẻ hơn, nhà cửa và những lớp học của tất cả chúng ta trở nên tràn ngập những thứ đồ chơi đó. Nhưng ngay cả giờ đây, trẻ nhỏ vẫn liên tục việc chơi với những nguyên vật liệu mở, thường phớt lờ những đồ chơi thực tiễn. Ai trong tất cả chúng ta đã chẳng nói bông đùa rằng bọn trẻ thích những chiếc hộp đi kèm với đồ chơi hơn chính đồ chơi ?
CÁC NGUYÊN LIỆU MỞ HIỆN HỮU MỌI NƠI VÀ MIỄN PHÍ
Vâng, thế cho nên tôi rất vui vì có sự chú trọng mới vào đặc thù mở của những thứ như những viên đá, những chiếc que và những quả thông, của những ống giấy vệ sinh và những chiếc hộp đựng kẹo bạc hà và những chiếc hộp đựng sữa chua, của những chiếc lốp xe cũ, những tấm ván gỗ và những chiếc máng xối. Nhưng tôi lo lắng rằng trong quy trình chơi với những nguyên vật liệu mở, tất cả chúng ta đang tập trung chuyên sâu quá nhiều vào những nguyên vật liệu nhưng lại không chú trọng vào game show. Tôi lo lắng khi nghe giáo viên quá chú trọng về việc thu dọn những nguyên vật liệu của họ, luôn kè kè bên cạnh những em kẻo chúng làm hư hỏng, sử dụng sai cách hoặc làm mất những nguyên vật liệu đáng giá .
Những đứa trẻ tôi đã từng giảng dạy luôn tham gia vào game show với những nguyên vật liệu mở, nhưng tôi hiếm khi sử dụng thuật ngữ này — tôi thường chỉ gọi nó là những vật phẩm bỏ đi hoặc hoàn toàn có thể là những thứ vụn vặt. Dù nó được gọi là gì, yếu tố quan trọng là tất cả chúng ta không phải trả tiền cho những thứ đó và không lo lắng rằng chúng sẽ bị hư hỏng, bị sử dụng sai mục tiêu hoặc bị lạc mất. Hầu hết những gì bạn sẽ tìm thấy trên sân chơi của tất cả chúng ta đều hoàn toàn có thể nhặt nhạnh từ đâu đó hoặc từ nhà để xe, gác xép và từ thùng rác tái chế của những mái ấm gia đình giữ lại cho con của họ. Tôi thường nói rằng một trong những công dụng của trường mần nin thiếu nhi không phải là sử dụng những thứ đồ rác rưởi mà là sử dụng những thứ hoàn toàn có thể tái chế được. Chúng ta vẫn có đồ chơi xung quanh, nhưng hầu hết chúng đã bị hư hỏng theo một cách nào đó – xe hơi bị mất bánh, búp bê bị mất đầu và những quả bóng bị méo mó. Những thứ đồ chơi này cho thấy “ óc ý tưởng và phát minh sáng tạo ” như tác giả Nicholson đã chú ý quan tâm .
Chúng ta không cần phải đi shopping những thứ này và cũng không cần “ dạy ” trẻ cách làm thế nào để chơi với những thứ ấy. Thế giới của tất cả chúng ta đã có quá nhiều những thứ hoàn toàn có thể tái thiết kế hay lắp ráp được. Các thùng rác tái chế chứa đầy những thứ này, khu vực nhà kho của những mái ấm gia đình thì eo hẹp. Một món đồ chơi bị hỏng thường tốt hơn nhiều so với một món đồ chơi mới. Đơn giản là tất cả chúng ta hoàn toàn có thể sẵn sàng chuẩn bị sẵn những thứ bỏ đi và chuẩn bị sẵn sàng cho những game show của trẻ. Đây là cách tất cả chúng ta bảo vệ rằng tất cả chúng ta không đánh cắp niềm vui, và do đó có thời cơ học hỏi, từ những đứa trẻ .
Tác giả: Tom Hobson
Nguồn: Integrating Loose Parts Play in a Preschool Program
Biên dịch: Hoàng Bá Cao
