(QLNN) – Theo quy định của pháp luật, các văn bản quy phạm pháp luật được ban hành và thực hiện thông qua hai hoạt động là lập pháp và lập quy. Theo đó, quyền lập pháp thuộc về Quốc hội (cơ quan lập pháp), còn quyền lập quy – hoạt động ban hành các văn bản quy phạm pháp luật mang tính chất dưới luật chủ yếu thuộc về các cơ quan hành chính nhà nước (thực hiện hoạt động hành pháp). Bên cạnh đó, còn có một số chủ thể khác, như Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng kiểm toán nhà nước… cũng thực hiện thẩm quyền lập quy.Bạn đang xem : Quyền lập quy là gì
Khái quát về hoạt động lập quyẢnh : chinhphu.vn
Đến nay, có nhiều quan điểm, cách tiếp cận và cách hiểu về hoạt động lập quy (HĐLQ), phạm vi lập quy, chủ thể thực hiện quyền lập quy, nội dung, mục đích của HĐLQ. Tuy nhiên, về giá trị pháp lý, các văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) do các chủ thể có thẩm quyền lập quy (như Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ…) ban hành là các văn bản dưới luật, được ban hành trên cơ sở quy định của Hiến pháp, luật, pháp lệnh để quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Hiến pháp, luật, pháp lệnh bảo đảm việc áp dụng pháp luật thống nhất, kịp thời và hiệu quả.
Quyền lập quy được hiểu là quyền ra những văn bản dưới luật có đặc thù quy phạm pháp luật, quyết định hành động những chủ trương, giải pháp nhằm mục đích triển khai chủ trương, pháp lý bảo vệ quyền lợi Nhà nước, trật tự xã hội, bảo vệ những quyền và quyền lợi hợp pháp của công dân1 .Hiện nay, thẩm quyền lập quy được Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái lao lý và trao cho nhiều chủ thể khác nhau trong cỗ máy nhà nước ( gồm nhà nước, Thủ tướng nhà nước, bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng kiểm toán nhà nước … ). Tuy nhiên, trong bài viết chỉ tập trung chuyên sâu đề cập HĐLQ của nhà nước, Thủ tướng nhà nước, bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ ( sau đây gọi chung là hoạt động giải trí lập quy của nhà nước ) .Hoạt động lập quy của Chính phủHĐLQ của nhà nước là hoạt động giải trí phát hành những quy phạm dưới luật trong quy trình triển khai quyền hành pháp của nhà nước nhằm mục đích pháp luật chi tiết cụ thể, hướng dẫn thi hành những văn bản pháp lý ( VBPL ) của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai vận dụng thống nhất, kịp thời, tương thích và hiệu suất cao pháp lý, tổ chức triển khai quản trị nhà nước ( QLNN ) trên những nghành nghề dịch vụ của đời sống xã hội. Về khoanh vùng phạm vi và giá trị pháp lý, những VBQPPL của nhà nước, Thủ tướng nhà nước, Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ phát hành có hiệu lực thực thi hiện hành thi hành trong khoanh vùng phạm vi cả nước2 .HĐLQ là một trong những thẩm quyền quan trọng của nhà nước. Thẩm quyền này thực ra không phải là một quyền hạn độc lập mà mang tính nhờ vào, có nghĩa là, để hướng dẫn vận dụng những văn bản cao hơn chứ không sống sót một cách độc lập. Do đó, quyền lập quy mang tính hạn chế ở những mức độ khác nhau3 .Thứ nhất, cơ sở lý luận so với quyền lập quy của nhà nước xuất phát từ công dụng, trách nhiệm, quyền hạn trong hoạt động giải trí quản trị hành chính với nội dung chấp hành – điều hành quản lý. Để thực thi được tính năng quản trị hành chính của mình, HĐLQ là một trong những hoạt động giải trí chính của nhà nước, biểu lộ trong ba góc nhìn cơ bản, đó là 🙁 1 ) Với vị trí là cơ quan HCNN cao nhất, đứng đầu mạng lưới hệ thống hành pháp, cơ quan chấp hành của Quốc hội, nhà nước có thẩm quyền phát hành nhiều loại VBQPPL khác nhau để thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của UBTVQH4 .( 2 ) nhà nước phát hành VBQPPL trên cơ sở những lao lý của của Hiến pháp và luật / bộ luật. Hoạt động phát hành này phải thực thi theo đúng thẩm quyền, thủ tục, trình tự, hình thức, nội dung và có sự kiểm tra, thanh tra rà soát ngặt nghèo .( 3 ) Các luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của UBTVQH dù được kiến thiết xây dựng, phát hành theo trình tự, thủ tục ngặt nghèo nhưng vẫn cần sự pháp luật chi tiết cụ thể những điều, khoản trong luật và hướng dẫn của cơ quan hành pháp. Hoạt động này đã trở thành khuynh hướng chung so với HĐLQ ở nước ta trong hoạt động giải trí phát hành và tổ chức triển khai thực thi pháp lý .Thứ hai, về đối tượng người dùng của quyền lập quy của nhà nước, Điều 100 Hiến pháp năm 2013 pháp luật : nhà nước, Thủ tướng nhà nước, bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ phát hành VBPL để thực thi trách nhiệm, quyền hạn của mình, kiểm tra việc thi hành những văn bản đó và giải quyết và xử lý những văn bản trái pháp lý theo pháp luật của luật. Tuy nhiên, về đặc thù pháp lý và hình thức VBPL của nhà nước, Thủ tướng cơ quan chính phủ, những thành viên của nhà nước phát hành hoàn toàn có thể là VBQPPL ( như nghị định, nghị quyết của nhà nước ; quyết định hành động, thông tư của Thủ tướng nhà nước ) và văn bản riêng biệt, chỉ vận dụng một lần so với một đối tượng người tiêu dùng đơn cử như : quyết định hành động của Thủ tướng nhà nước chỉ định thứ trưởng, thủ trưởng cơ quan thuộc nhà nước …Việc lao lý thẩm quyền phát hành văn bản pháp quy của nhà nước đã đạt được những thành tựu quan trọng. Chỉ tính từ năm năm nay đến nay, nhà nước, Thủ tướng nhà nước, bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ đã phát hành hàng trăm nghị định, thông tư, quyết định hành động để cụ thể hóa, chi tiết cụ thể hơn những pháp luật trong luật, pháp lệnh nhằm mục đích kiểm soát và điều chỉnh kịp thời, hiệu suất cao những quan hệ xã hội .Tuy nhiên, bên cạnh những tác dụng đạt được trong thời hạn qua, HĐLQ của những chủ thể có thẩm quyền trong nhà nước vẫn còn những hạn chế, chưa ổn nhất định như : 1 số ít VBQPPL còn chậm được phát hành để kiểm soát và điều chỉnh quan hệ mới phát sinh, hình thành trong đời sống xã hội .Chẳng hạn, tất cả chúng ta đã được cho phép Uber và Grap hoạt động giải trí kinh doanh thương mại thử được hơn 2 năm và lúc bấy giờ, cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa phát hành kịp thời văn bản quy phạm để kiểm soát và điều chỉnh mô hình kinh doanh thương mại vận tải đường bộ hành khách này. Số lượng những nghị định, thông tư, quyết định hành động của những chủ thể trong nhà nước có thẩm quyền phát hành rất lớn, trong đó có nhiều văn bản ở những quá trình khác nhau, thuộc nhiều nghành nghề dịch vụ QLNN còn chậm được pháp điển hóa nên còn chồng chéo, trùng lặp, thiếu ngặt nghèo, chưa tương thích với thực tiễn đời sống xã hội … tác động ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu suất cao QLNN, quản trị xã hội .Phân loại văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ Một là, địa thế căn cứ vào chủ thể phát hành HĐLQ của nhà nước được thực thi bởi nhà nước, Thủ tướng nhà nước, những bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ. Bên cạnh đó, cũng có quan điểm cho rằng thẩm quyền lập quy của nhà nước còn được chuyển nhượng ủy quyền cho những cơ quan HCNN ở địa phương, đây là những cơ quan trong mạng lưới hệ thống cỗ máy HCNN. Quan điểm này xuấtphát từ nguyên tắc quyền lập quy thuộc về nhà nước, những bộ, cơ quan ngang bộ và trong trường hợp thiết yếu hoàn toàn có thể ủy quyền lập quy5. HĐLQ này được chuyển nhượng ủy quyền cho chính quyền sở tại địa phương ( Ủy ban nhân dân ) nhằm mục đích bảo vệ thực thi tốt công dụng, trách nhiệm, quyền hạn trong quản trị của cơ quan HCNN ở địa phương .
Xem thêm: Tác Dụng Của Thuốc Doncef 500Mg Là Thuốc Gì ? Thuốc Doncef: Thành Phần
Như vậy, địa thế căn cứ vào chủ thể phát hành, có những văn bản pháp quy do tập thể phát hành ( nghị định của nhà nước ), có văn bản do cá thể có thẩm quyền phát hành ( quyết định hành động của Thủ tướng nhà nước, thông tư của bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ ) và có văn bản do nhà nước, bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ phối hợp với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phát hành ( nghị quyết liên tịch, thông tư liên tịch ) .Hai là, địa thế căn cứ theo hình thức pháp lý ( tên gọi ) những văn bản quy phạm do nhà nước phát hành lúc bấy giờ là nghị định và nghị quyết liên tịch giữa nhà nước với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ; Thủ tướng nhà nước phát hành quyết định hành động ; bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ phát hành thông tư và thông tư liên tịch giữa bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao ( tại Điều 18 – 20 và Điều 24 – 25 Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái ) .Ba là, địa thế căn cứ theo mục tiêu, đặc thù những VBQPPL do nhà nước, những thành viên nhà nước phát hành hoặc phối hợp phát hành được bộc lộ đơn cử là :– nhà nước phát hành nghị định để lao lý : ( 1 ) Chi tiết điều, khoản, điểm được giao trong luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của UBTVQH, lệnh, quyết định hành động của quản trị nước ; ( 2 ) Các giải pháp đơn cử để tổ chức triển khai thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của UBTVQH, lệnh, quyết định hành động của quản trị nước ; những giải pháp để thực thi chủ trương kinh tế tài chính – xã hội, quốc phòng – bảo mật an ninh, … và những yếu tố khác thuộc thẩm quyền quản trị, quản lý của nhà nước ; những yếu tố tương quan đến trách nhiệm, quyền hạn của từ hai bộ, cơ quan ngang bộ trở lên ; trách nhiệm, quyền hạn, tổ chức triển khai cỗ máy của những bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc nhà nước và những cơ quan khác thuộc thẩm quyền của nhà nước ; ( 3 ) Vấn đề thiết yếu thuộc thẩm quyền của Quốc hội, UBTVQH nhưng chưa đủ điều kiện kèm theo kiến thiết xây dựng thành luật hoặc pháp lệnh để cung ứng nhu yếu QLNN, quản trị kinh tế tài chính, quản trị xã hội. Trước khi phát hành nghị định này phải được sự chấp thuận đồng ý của UBTVQH ( Điều 20 Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái ) .– Thủ tướng nhà nước phát hành quyết định hành động để pháp luật : ( 1 ) Biện pháp chỉ huy, quản lý và điều hành hoạt động giải trí của nhà nước và mạng lưới hệ thống HCNN từ TW đến địa phương, chính sách thao tác với những thành viên nhà nước, chính quyền sở tại địa phương và những yếu tố khác thuộc thẩm quyền của Thủ tướng nhà nước ; ( 2 ) Biện pháp chỉ huy, phối hợp hoạt động giải trí của những thành viên nhà nước ; kiểm tra hoạt động giải trí của những bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc nhà nước, chính quyền sở tại địa phương … ( Điều 20 Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái ) .– Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ phát hành thông tư để lao lý : ( 1 ) Chi tiết điều, khoản, điểm được giao trong luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của UBTVQH, lệnh, quyết định hành động của quản trị nước, nghị định của nhà nước, quyết định hành động của Thủ tướng nhà nước ; ( 2 ) Biện pháp thực thi công dụng QLNN của mình ( Điều 24 Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái ) .– Nghị quyết liên tịch giữa nhà nước với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam : nhà nước và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát hành, nghị quyết liên tịch để lao lý chi tiết cụ thể những yếu tố được luật giao ( Điều 18 Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái ) .– Thông tư liên tịch giữa bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao : bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ và Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phát hành thông tư liên tịch để lao lý về việc phối hợp giữa những cơ quan này trong việc thực thi trình tự, thủ tục tố tụng ( Điều 25 Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái ) .Ngoài ra, cũng hoàn toàn có thể phân loại văn bản pháp lý trong HĐLQ của nhà nước, những thành viên nhà nước theo những văn bản được phát hành trải qua hình thức tập thể ( hoạt động giải trí của tập thể ) và những văn bản được phát hành bởi chủ thể là cá thể có thẩm quyền, tập thể phối hợp với tổ chức triển khai hoặc cá thể phối hợp với cá thể có thẩm quyền trong cỗ máy nhà nước phát hành .Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng đối với hoạt động lập quy của Chính phủ Hiện nay, mạng lưới hệ thống pháp lý nước ta đã và đang từng bước được sửa đổi, bổ trợ để hướng đến một mạng lưới hệ thống pháp lý khá đầy đủ, đồng điệu, thống nhất để kiểm soát và điều chỉnh kịp thời những quan hệ xã hội. trên cơ sở thừa kế những lao lý của Luật Ban hành VBQPPL trước đây ( năm 1996, 2002, 2008 ), Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái và những VBPL khác có tương quan đã có bước tăng trưởng quan trọng. Từ việc lao lý thẩm quyền, hình thức, trình tự … phát hành VBQPPL nằm tản mạn trong nhiều văn bản vào trong Luật Ban hành VBQPPL năm 2008 và liên tục được triển khai xong ở Luật Ban hành VBQPPL năm năm ngoái. Qua đó, chủ thể có thẩm quyền phát hành đã được pháp luật thống nhất và tập trung chuyên sâu hơn, nhiều hình thức văn bản quy phạm của nhà nước, thành viên nhà nước trước đây đã được xem xét bảo vệ tính khoa học, hài hòa và hợp lý. Trình tự phát hành cũng được lao lý khá đơn cử về những bước, thời hạn thực thi, sự tham gia của những chủ thể có thẩm quyền so với hoạt động giải trí kiểm tra, giám sát, giải quyết và xử lý những vi phạm trong hoạt động giải trí phát hành VBQPPL …Tuy nhiên, bên cạnh những hiệu quả đạt được, hoạt động giải trí phát hành văn bản pháp quy của nhà nước, Thủ tướng nhà nước, bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ vẫn thể hiện 1 số ít hạn chế, cần liên tục có những phương pháp, giải pháp khắc phục. Vì vậy, để công tác làm việc thiết kế xây dựng, phát hành văn bản thuộc quyền lập quy của nhà nước đi vào nền nếp và hoàn thành xong hơn, thời hạn tới, cần triển khai 1 số ít giải pháp sau :Thứ nhất, so với Quốc hội và chủ thể được ủy quyền lập pháp, liên tục thay đổi hoạt động giải trí của mình, bảo vệ nâng cao kiến thức và kỹ năng, chất lượng của những VBPL, khắc phục những hạn chế, sống sót của thực trạng phát hành “ luật khung ” mang tính chung chung, thiếu thống nhất, không đơn cử nên phải chờ rất nhiều chủ thể có thẩm quyền phát hành văn bản pháp luật cụ thể, hướng dẫn phát hành .
Thứ hai, cần làm rõ hơn khái niệm “quy phạm pháp luật”, phân loại quy phạm pháp luật, bảo đảm để có sự hiểu thống nhất về tính chất pháp lý trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản. Đây là vấn đề quan trọng, phức tạp nhất đối với cán bộ, công chức trong quá trình xây dựng, trình cơ quan có thẩm quyền ban hành VBQPPL. Những sai sót trong hoạt động xây dựng, phối hợp và trình cấp có thẩm quyền ban hành các VBPL xuất phát từ việc nhận thức chưa thống nhất về mặt khoa học pháp lý và quy định của pháp luật thiếu cụ thể về quy phạm pháp luật và VBQPPL.
Thứ ba, cần chú trọng đào tạo và giảng dạy, tu dưỡng đội ngũ công chức, những chuyên viên tham gia kiến thiết xây dựng dự thảo, thẩm định và đánh giá VBQPPL, nhất là những công chức làm công tác làm việc pháp chế ở những bộ, ngành, những cơ quan, tổ chức triển khai để việc kiến thiết xây dựng dự thảo, khi được tham vấn, phản biện hoàn toàn có thể góp phần những quan điểm nhằm mục đích nâng cao chất lượng văn bản ngay từ những bước tiên phong trong quy trình kiến thiết xây dựng, phát hành. Tiếp tục nâng cao năng lượng, trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác làm việc thiết kế xây dựng, phát hành VBQPPL. Đồng thời, có chủ trương lôi cuốn, khuyến mại so với những công chức có trình độ, năng lượng tham gia vào công tác làm việc thiết kế xây dựng, thẩm định và đánh giá, thẩm tra, trình cấp có thẩm quyền phát hành văn bản thuộc quyền lập quy của nhà nước, bộ trưởng liên nghành, thủ trưởng cơ quan ngang bộ. Làm tốt yếu tố này sẽ góp thêm phần khắc phục được hạn chế, sống sót so với hoạt động giải trí kiến thiết xây dựng, phát hành VBQPPL nói chung và của nhà nước, những thành viên nhà nước, nhất là những bộ trong thời hạn qua .Thứ tư, cần góp vốn đầu tư về kinh phí đầu tư, hạ tầng, trang thiết bị … thiết yếu cho hoạt động giải trí thiết kế xây dựng, phát hành VBQPPL của những chủ thể có thẩm quyền. Bên cạnh đó, những cơ quan có thẩm quyền nên phát hành văn bản hoặc tài liệu hướng dẫn, pháp luật về quy phạm pháp luật và VBQPPL ship hàng cho công tác làm việc kiến thiết xây dựng, phát hành VBQPPL nói chung và những văn bản thuộc quyền lập quy của nhà nước nói riêng để ship hàng cho hoạt động giải trí này bảo vệ tính thống nhất .Thứ năm, liên tục triển khai thanh tra rà soát, mạng lưới hệ thống, pháp điển hóa VBQPPL trong từng nghành nghề dịch vụ QLNN để bảo vệ cho mạng lưới hệ thống pháp lý được thống nhất và đồng nhất, tương thích với nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế lúc bấy giờ. / .
