Trong văn học, có rất nhiều giải pháp tu từ được phối hợp để tạo nên một bài văn với ngôn từ nhiều mẫu mã và dễ truyền đạt đến người đọc. Trong đó, nói quá là một giải pháp tu từ thường được sử dụng thông dụng trong những câu truyện ngụ ngôn hay ca dao, tục ngữ .
Vậy nói quá là gì? Tác dụng của nói quá là gì? Sau đây, chúng tôi sẽ giới thiệu tới quý vị những nội dung sau để hỗ trợ khách hàng những thông tin cần thiết liên quan nói quá.
Nói quá là gì?
Nói quá là giải pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, đặc thù của sự vật, hiện tượng kỳ lạ được miêu tả. Nói quá còn có tên gọi khác là khoa trương, ngoa dụ, thậm xưng, phóng đại, cường điệu .
Để nhận ra biện pháp nói quá cần điều chiếu nội dung lời nói với thực tế. Phải nắm được cái ý nghĩa hàm ẩn của lời nói (tức là hiểu theo nghĩa bóng chứ không hiểu theo nghĩa đen).
Nói quá thường được sử dụng trong khẩu ngữ. Ví dụ : buồn nẫu ruột, giận sôi gan, bầm gan tím ruột, mệt đứt hơi, đói rã họng, vỡ mặt, lo sốt vó, người đen như cột nhà cháy, nói như rồng leo …
Trong văn chương, nói quá thường thích hợp với những loại văn bản : châm biếm, trữ tình, anh hùng ca, … những văn bản có tính năng lôi kéo, lời hiệu triệu .
Ví dụ : Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân địch. Dẫu trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng sung sướng. ( Trần Quốc Tuấn )
Tác dụng của nói quá
Nói quá là một giải pháp tu từ, nó có tính năng nhận thức, khắc sâu hơn thực chất đối tượng người tiêu dùng. Nói quá không phải là nói sai thực sự, nói dối .
Ví dụ :
Chọc trời khuấy nước mặc dầu
Dọc ngang nào biết trên đầu có ai
( Nguyễn Du )
Trong câu thơ trên, giải pháp tu từ nói quá góp thêm phần làm tăng đặc thù anh hùng ca trong hành vi của nhân vật Từ Hải .
– Nhấn mạnh ý.
Ví dụ :
Đêm tháng năm chưa nằm đã sang
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
( Tục ngữ )
Câu nói trên phóng đại về đặc thù. Nhằm nhấn mạnh vấn đề đặc thù thời hạn, nhắc nhở mọi người kiểm soát và điều chỉnh việc làm cho tương thích .
– Gây ấn tượng
Ví dụ : Con đường mòn chạy thẳng đến tận chân trời
( Báo Nhân dân )
Câu nói trên phóng đại về quy mô. Cho thấy con đường rất dài, tăng sức gợi cho người đọc .
– Tăng sức biểu cảm cho lời văn
Ví du :
Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày
( Ca dao )
Câu nói trên phóng đại về mức độ, cho thấy sự khó khăn vất vả của người nông dân khi làm ra hạt gạo .
Một số giải pháp nói quá
– Nói quá kết hợp với so sánh tu từ:
Hai giải pháp tu từ này đều nhằm mục đích mục tiêu làm rõ hơn, đơn cử hơn, sinh động hơn thực chất của đối tượng người tiêu dùng. Nếu phối hợp cả hai phép tu từ sẽ đem lại hiệu suất cao cao hơn .
Ví dụ :
Trên trời mây trắng như bông
Ở dưới cánh đồng bông trắng như mây
Mấy cô má đỏ hây hây
Đội bông như thể đội mây về làng
( Ca dao )
Mẹ già như chuối ba hương
Như xôi nép một, như đường mía lau
( Ca dao )
– Dùng những từ ngữ phóng đại khác:
+ Các từ phóng đại hoàn toàn có thể là những từ ngữ mang sẵn ý nghĩa phóng đại : cực kỳ, vô kể, vô hạn độ, tuyệt diệu, mất hồn, …
+ Các từ ngữ phóng đại hoàn toàn có thể là : nhớ đến cháy lòng, cưỡi vỡ bụng, …
+ Từ ngữ phóng đại hoàn toàn có thể biểu lộ trải qua những thành ngữ, tục ngữ : ăn như rồng cuốn, nói như rồng leo, khoẻ như voi, đẹp như tiên, …
Bài tập ví dụ về nói quá
Bài 1: Tìm và nêu ý nghĩa của phép nói quá trong những câu sau:
a ) Bàn tay ta làm ra tổng thể .
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm .
b ) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ giờ đến sáng em hoàn toàn có thể đi lên đến tận trời được .
c ) Cái cục bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước .
Phép nói quá trong những câu trên là :
a ) “ sỏi đá cũng thành cơm ” với ý nghĩa nhấn mạnh vấn đề là niềm tin vào bàn tay lao động. Có lao động, có thao tác thì tất cả chúng ta mới hoàn toàn có thể tăng trưởng hơn trong việc làm và đời sống .
b ) “ đi lên đến tận trời được ” với ý nghĩa thông tin với người nghe không cần bận tâm đến vết thương đó .
c ) “ thét ra lửa ” với ý nghĩa nhấn mạnh vấn đề vào tính cách nhân vật. Cụ bá là kẻ có quyền uy, hông hách .
Phân biệt nói quá với nói khoác
Giống nhau : Đều phóng đại mức độ, quy mô, đặc thù của sự vật, hiện tượng kỳ lạ được miêu tả .
Khác nhau :
+ Về mục tiêu :
– Nói quá : dùng để nhấn mạnh vấn đề, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm ;
– Nói khoác : làm người nghe tin vào những điều không có thật, tạo tiếng cười có ý nghĩa phê phán những kẻ chém gió trong đời sống .
+ Về tác động:
– Nói quá : có ảnh hưởng tác động tích cực ;
– Nói khoác : có ảnh hưởng tác động xấu đi .
Trên đây, là toàn bộ nội dung liên quan đến nói quá là gì? Tác dụng của nói quá là gì? Mọi thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết trên, quý vị có thể liên hệ với chúng tôi để được giải đáp nhanh chóng nhất.
