Đối với những định nghĩa khác, xem Mây ( xu thế )
Các đám mây trên khung trời
Mây là khối các giọt nước ngưng tụ hay nước đá tinh thể treo lơ lửng trong khí quyển ở phía trên Trái Đất (hay trên bề mặt các hành tinh khác) mà có thể nhìn thấy.
Hơi nước ngưng tụ tạo thành các giọt nước nhỏ (thông thường 0,01 mm) hay tinh thể nước đá, cùng với hàng tỷ giọt nước hay tinh thể nước đá nhỏ khác tạo thành mây mà con người có thể nhìn thấy. Mây phản xạ tương đương nhau toàn bộ các bước sóng ánh sáng nhìn thấy, do vậy có màu trắng, nhưng chúng ta cũng có thể nhìn thấy mây màu xám hay xanh nếu chúng quá dày hoặc quá đặc do ánh sáng không thể đi qua.
Mây trên những hành tinh khác thường thì chứa những loại chất khác chứ không phải nước, phụ thuộc vào vào những điều kiện kèm theo của khí quyển của chúng ( thành phần khí và nhiệt độ ) .
Sự hình thành mây và những thuộc tính[sửa|sửa mã nguồn]
Một loạt những đám mây hình thành .Mây được tạo thành trong những khu vực không khí ẩm bị làm lạnh, nói chung là do bay lên. Nó hoàn toàn có thể xảy ra :
- Cùng với frông nóng và frông lạnh,
- Khi không khí chuyển động lên trên các dãy núi và bị làm lạnh khi nó lên cao hơn trong khí quyển (sự nâng sơn căn),
- Khi không khí ấm thổi qua bề mặt lạnh hơn, chẳng hạn mặt nước.
Mây tương đối nặng. Nước trong những đám mây nổi bật hoàn toàn có thể có khối lượng hàng triệu tấn, mặc dầu mỗi mét khối mây chứa chỉ khoảng chừng 5 gam nước. Các giọt nước trong mây nặng hơn hơi nước khoảng chừng 1.000 lần, vì vậy chúng nặng hơn không khí. Lý do tại sao chúng không rơi, mà lại được giữ trong khí quyển là những giọt nước lỏng được bao quanh bởi không khí ấm. Không khí bị ấm lên do nguồn năng lượng nhiệt giải phóng khi nước ngưng tụ từ hơi nước. Do những giọt nước rất nhỏ, chúng ” dính ” với không khí ấm. Khi mây được tạo thành, không khí ấm lan rộng ra hơn là giảm thể tích sau khi hơi nước ngưng tụ, làm cho những đám mây bị đẩy lên cao, và sau đó tỷ lệ riêng của mây giảm tới cả tỷ lệ trung bình của không khí và mây trôi đi trong không khí .Hình thái thực thụ của mây được tạo ra nhờ vào vào cường độ lực nâng và nhờ vào vào sự không thay đổi của không khí. Trong những điều kiện kèm theo khi sự không không thay đổi của sự đối lưu thống lĩnh thì sự tạo thành những đám mây theo chiều thẳng đứng được hình thành. Không khí không thay đổi tạo ra hầu hết là những đám mây thuần nhất theo chiều ngang. Sự nâng lên theo những phrông tạo ra những hình thái khác nhau của mây, phụ thuộc vào vào thành phần của những phrông này ( dạng ana hay dạng kata của phrông ấm hay phrông lạnh ). Sự nâng sơn căn cũng tạo ra những hình thái khác nhau của mây, nhờ vào vào sự không thay đổi của không khí, mặc dầu mây chóp và những mây sóng là đặc trưng của những loại mây sơn căn .Các thuộc tính của mây ( đa phần là suất phản chiếu của chúng và tỷ suất tạo mưa ) là nhờ vào rất lớn vào size của những giọt nước và cách mà những hạt này kết dính với nhau. Điều này lại chịu tác động ảnh hưởng của số hạt nhân ngưng tụ mây hiện hữu trong không khí. Vì sự phụ thuộc vào này, cũng như sự thiếu vắng những quan sát khí hậu toàn thế giới, những đám mây là rất khó để tham số hóa trong những quy mô khí hậu và là nguyên do bất hòa trong những tranh luận về sự ấm toàn thế giới .Sự ngưng tụ của hơi nước thành nước lỏng hay nước đá diễn ra bắt đầu xung quanh một số ít loại hạt siêu nhỏ những chất rắn gọi là TT ngưng tụ hay TT ngừng hoạt động. Trong quy trình tiến độ này những hạt rất nhỏ và những va chạm hay tổng hợp không hề là những yếu tố cơ bản của sự lớn lên. Điều diễn ra được gọi là ” nguyên tắc Bergeron “. Cơ chế này dựa trên nguyên tắc áp suất cục bộ của nước đá bão hòa là thấp hơn của nước lỏng, điều này có nghĩa là nó ở trạng thái giữa của sự sống sót đồng thời cả tinh thể nước đá và những giọt nước lỏng siêu lạnh .
Phân loại mây[sửa|sửa mã nguồn]
Các loại, tầng mây
Các đám mây được chia thành hai loại hình chính: mây lớp hay mây đối lưu. Chúng được gọi là mây tầng (Stratus, từ tiếng Latinh có nghĩa là tầng, lớp) và mây tích (Cumulus, từ tiếng Latinh có nghĩa là tích lũy, chồng đống). Hai dạng chính này được chia thành bốn nhóm nhỏ phân biệt theo cao độ của mây. Các đám mây được phân loại theo cao độ gốc của mây, không phải là đỉnh của nó. Hệ thống này được Luke Howard giới thiệu năm 1802 trong thuyết trình của hội Askesian.
Các hình thái này ở trên 5.000 m (16.500 ft), trong đới lạnh của tầng đối lưu. Chúng được biểu thị bởi tiền tố cirro- hay cirrus, nghĩa là mây ti. Ở cao độ này nước gần như đóng băng hoàn toàn vì thế mây là các tinh thể nước đá. Các đám mây có xu hướng là mỏng và yếu và thông thường là trong suốt.
Các mây trong họ A gồm có :
Vệt ngưng tụ là kiểu mây dài và mỏng được tạo ra như là kết quả của sự bay qua của máy bay phản lực ở cao độ lớn.
Mây trung bình ( họ B )[sửa|sửa mã nguồn]
Mây trung tích
Các loại mây này chủ yếu ở cao độ khoảng 2.000 đến 5.000 m (6.500 đến 16.500 ft) và được biểu thị với tiền tố alto- (gốc Latinh, nghĩa là “cao”). Chúng thông thường là các giọt nước siêu lạnh.
Các mây trong họ B gồm có :
1 số ít mây thấp
Chúng được tạo ra dưới 2.000 m (6.500 ft) và bao gồm mây tầng (đặc và xám). Khi các mây tầng tiếp xúc với mặt đất, chúng được gọi là sương mù.
Các mây trong họ C gồm có :
Các đám mây thẳng đứng ( họ D )[sửa|sửa mã nguồn]
Cumulonimbus) có khí lưu thốc mạnh lên cao.Đám mây vũ tích ) có khí lưu thốc mạnh lên cao .Các mây này hoàn toàn có thể có hướng thẳng đứng lên trên, rất cao so với gốc của chúng và hoàn toàn có thể hình thành ở bất kể độ cao nào .Các mây trong họ D gồm có :
Các loại mây khác[sửa|sửa mã nguồn]
Có 1 số ít mây hoàn toàn có thể tìm thấy ở phía trên tầng đối lưu ; chúng gồm có mây xà cừ và mây dạ quang, chúng hình thành ở tầng bình lưu và tầng trung lưu .
Màu sắc mây[sửa|sửa mã nguồn]
Một ví dụ về sắc tố của mây .Màu sắc của mây cho ta biết nhiều về những gì đang diễn ra trong mây .Mây tạo thành khi hơi nước bốc lên, gặp lạnh và ngưng tụ trong không khí như những giọt nhỏ. Các hạt nhỏ này là tương đối đặc và ánh sáng không hề đi sâu vào trong mây trước khi nó bị phản xạ ra ngoài, tạo cho mây có màu đặc trưng là màu trắng. Khi mây dày hơn, những giọt hoàn toàn có thể link lại để tạo ra những giọt to hơn, sau đó khi đủ lớn, chúng rơi xuống đất như là mưa. Trong quy trình tích góp, khoảng trống giữa những giọt trở nên lớn dần lên, được cho phép ánh sáng đi sâu hơn nữa vào trong mây. Nếu như mây đủ lớn, và những giọt nước đủ xa nhau, thì sẽ có rất ít ánh sáng mà đã đi vào trong mây là có năng lực phản xạ ngược trở lại ra ngoài trước khi chúng bị hấp thụ. Quá trình phản xạ / hấp thụ này là cái dẫn đến một loạt những loại màu khác nhau của mây, từ trắng tới xám và đen .Các màu khác Open tự nhiên trong mây. Màu xám ánh lam là hiệu quả của tán xạ ánh sáng trong mây. Trong quang phổ, màu lam và lục là có bước sóng tương đối ngắn, trong khi đỏ và vàng là có bước sóng dài. Các tia sóng ngắn thuận tiện bị tán xạ bởi những giọt nước, và những tia sóng dài dễ bị hấp thụ. Màu xám ánh lam là chứng cứ cho thấy sự tán xạ được tạo ra bởi những giọt nước có size đạt tới mức độ tạo mưa có trong mây .Những màu xấu được quan sát trước khi có những hiện tượng kỳ lạ thời tiết khắc nghiệt. Màu ánh lục của mây được tạo ra khi ánh sáng bị tán xạ bởi nước đá. Các đám mây cumulonimbus có màu ánh lục là tín hiệu của mưa to, mưa đá, gió mạnh và hoàn toàn có thể là vòi rồng .Màu mây ánh vàng hiếm hơn, nhưng hoàn toàn có thể diễn ra trong những tháng từ cuối mùa xuân đến đầu mùa thu do cháy rừng. Màu vàng có lẽ rằng tạo ra do sự hiện hữu của khói .
Mây đỏ, da cam, hồng xảy ra chủ yếu vào lúc bình minh hay hoàng hôn, và chúng là kết quả của sự tán xạ ánh sáng của khí quyển. Mây tự bản thân nó không có những màu này, chúng chỉ phản xạ các tia sóng dài (không tán xạ) của ánh sáng là những bước sóng chính trong khoảng thời gian đó. Buổi chiều trước khi có vòi rồng ở Edmonton, Alberta năm 1987, người dân Edmonton đã quan sát thấy màu đỏ về phía mặt trời của các đám mây và màu đen thẫm về phía tối của chúng. Trong trường hợp này, ngạn ngữ “bầu trời đỏ buổi đêm, thủy thủ vui sướng” (red sky at night, sailor’s delight) là hoàn toàn sai.
Sự mờ toàn thế giới[sửa|sửa mã nguồn]
Gần đây, người ta nhận ra hiện tượng kỳ lạ sự mờ toàn thế giới được cho là sinh ra bởi sự đổi khác thông số phản xạ ánh sáng của những đám mây do sự xuất hiện ngày càng tăng của những hạt treo lơ lửng và những loại hạt khác trong khí quyển .
Threatening low clouds
