Hip hop là một trong những trào lưu chưa bao giờ hết hot trong giới trẻ, là một trong những nền văn hoá giúp giới trẻ thể hiện sự nổi loạn và bất cần của mình. Vậy những điều gì của văn hoá này lại thu hút giới trẻ đến thế? Cùng Coolmate tìm hiểu trong bài viết này nhé.
1.
Hip hop là gì ?
Trong nghĩa nguyên gốc, “ hip ” có nghĩa là “ đúng mốt ”, nhưng nó cũng có thêm một ý nghĩa nữa là “ biết xoay xở ”. Còn “ hop ” là một từ gợi thanh, diễn ra sự nhảy vọt, vươn tới. Nếu gộp chung lại, “ Hiphop ” có hàm ý tích cực về “ sự văn minh và tiến thân nhờ trí mưu trí và tháo vát ” .
Và trong quan niệm ngày nay, Hip hop là cụm từ để chỉ một trào lưu, một phong cách trong thời trang, âm nhạc và nghệ thuật. Phong cách hiphop phải đảm bảo được sự khoẻ khoắn, bất cần và một chút nổi loạn.
Văn hoá hip hop vô cùng đặc biệt, bởi nó không phân biệt độ tuổi, giới tính, màu da, tôn giáo hay địa vị xã hội, … Bất cứ ai cũng có thể theo đuổi phong cách này ở các lĩnh vực trong văn hoá Hip hop như: thời trang, nghệ thuật vẽ tranh đường phố (Graffiti), tattoo, âm nhạc (hiphop mucsic, Rap, DJ, MC, …), nhảy (Breaking dance, Hiphop dance, …)
2.
Lịch sử văn hoá hip hop
Hip hop mở màn Open như một thế loại âm nhạc, và dần trở thành trào lưu văn hoá Open từ thập niên 1970 tại Bronx, Thành Phố New York. Xuất thân của chúng là từ những khu ghetto – nơi sống của những người nghèo, người da màu gắn liền với nhiều mặt tối và tệ nạn xã hội nhất thời bấy giờ .
Với sự tăng trưởng nhanh gọn, Hip hop trở thành làn sóng văn hoá quản lý người Mỹ gốc Phi và hội đồng Hispanic vào những năm 80. Đồng thời, trong năm 1982, hip hop đã được định nghĩa chuẩn xác hơn khi Afrika Bambaataa và the Soulsonic Force xuất bản một electro – funk track gọi là “ Planet rock ”, gồm có những đoạn rap đơn thuần tích hợp cùng với nhịp độ disco .
DJ người Mỹ Afrika Bambaataa ( Nguồn : Google )
Trong khoảng chừng giữa năm 1982 đến 1985, đã có rất nhiều bộ phim liên hệ đến hip hop đã được cho sinh ra và góp thêm phần tiếp thị văn hoá Hip hop ra xa hơn khỏi tỉnh thành Thành Phố New York. Và đây chính là tiền đề của một nền văn hoá thông dụng trên toàn thế giới lúc bấy giờ .
3.
Lịch sử văn hoá hip hop tại Nước Ta
Tại Việt Nam, văn hoá Hip hop xuất hiện lần đầu vào khoảng giữa những năm 1990 khi nhóm BigToe được thành lập (1992). Nhóm đã mất rất nhiều năm để ổn định thành viên và phát triển con đường Hip Hop của mình.
Nhóm nhạc Big Toe ( Nguồn : Google )
Từ những năm 2000 trở đi là thời kì đỉnh điểm của Hip hop Nước Ta khi có rất nhiều nhóm nhảy Hip hop sinh ra. Một số tên tuổi đỉnh điểm hoàn toàn có thể kể đến như nhóm C.O.L.D ( 2001 ), nhóm Freestyle ( 2003 ), nhóm Milky Way ( 2004 ), … .
Cùng với đó là sự Open của hai tựa phim về Hip hop Nước Ta, “ Bước nhảy xì tin ” ( 2009 ) và “ Vũ điệu mê hồn ” ( 2010 ) đã mang đến cho người theo dõi một cái nhìn mới mẻ và lạ mắt về bộ môn thẩm mỹ và nghệ thuật đường phố mê hoặc này .
Và cuối cùng, bước nhảy vọt lớn nhất trong sự phát triển của văn hoá Hip hop tại Việt Nam là sự xuất hiện của chương trình “Thử thách cùng bước nhảy” (So you think you can dance). Đây là một chương trình cực kì thành công, đã lôi cuốn hàng trăm vũ công hào kiệt trên khắp cả nước, tạo thành một sân chơi thích thú cho những bạn trẻ đam mê Hip hop và muốn phát triển đam mê của bản thân.
4.
5 yếu tố chính của văn hoá Hip hop
4.1.
Breakdance
Trong Hip hop Dance được chia thành nhiều thể loại nhỏ khác nhau như Breakingdance, poping, locking, stepping, house, street dance, … Tuy nhiên khi nhắc tới Hip hop, người ta thường nhắc nhiều hơn đến điệu nhảy Breakingdance như thể một đại diện thay mặt cho văn hoá Hip hop .
Thuật ngữ “ breakdancing ” chỉ đến sự đứt đoạn trong âm nhạc và những động tác tích hợp theo điệu nhạc đó. Điệu nhảy Open vào năm 1969, James Brown là người phát minh sáng tạo ra những bước nhảy, nguồn gốc của nó chính là điệu Good Foot .
Ban đầu Breakdance được dựa trên nền nhạc Jazz gốc, được tấu bởi những tay nhạc công gốc Phi và Mỹ latinh lão luyện. Vũ điệu dần được phát triển với nhiều động tác phức tạp và khéo léo trượt sát mặt đất gọi là acrobatic. Trong đó vũ công thường sử dụng tay và cánh tay làm trụ đỡ cơ thể khi quay và nhào lộn nhiều vòng trong nền nhạc. Những nhóm múa đầu tiên sử dụng và phát triển vũ điệu này là Dynamic Rocker và New York City breaker.
4.2.
Graffiti
Graffiti là một hình thức nghệ thuật và thẩm mỹ đường phố bằng cách phun sơn, vẽ tranh lên những bức tường, tàu điện ngầm, xe xe hơi, … hoặc đơn thuần là những nơi có bề mặt phẳng và rộng. Nghệ thuật Graffiti Open lần tiên phong ở Thành Phố New York vào những năm 1970, khởi xướng từ những dòng chữ mà những bè đảng da màu long dong trên đường phố nước Mỹ vẽ chằng chịt lên tường để xác lập phần chủ quyền lãnh thổ làm ăn .
Dần dà, chúng lan ra những nơi công cộng như ga tàu điện ngầm, ga xe lửa … Từ những chữ ký, những dòng chữ thô sơ nguệch ngoạc bắt đầu, thẩm mỹ và nghệ thuật Graffity đã tăng trưởng lên thành những hình vẽ 3 chiều, những mẫu hình tinh xảo … Cho đến ngày này, hội họa Graffiti Open hầu hết trên những loại sản phẩm của nền văn hóa truyền thống HipHop, quần áo, xe xe hơi, đĩa CD, nhà cửa .
Tuy phổ cập, nhưng Graffiti vẫn luôn là hình thức nghệ thuật và thẩm mỹ gây nhiều tranh cãi và bị cấm ở 1 số ít thành phố / vương quốc bởi đặc thù phá hoại, gây mất thẩm mĩ những khu công trình công cộng. Nó cũng được gọi bằng một cái tên khác là Art Crimes ( Mỹ thuật tội lỗi ), đó là một nghệ thuật và thẩm mỹ của dân HipHop, yên cầu người bộc lộ một sự liều lĩnh, mặc kệ luật lệ .
4.3.
DJ and MC
Breakdancing đã không hề được tăng trưởng hơn nếu nó không được tương hỗ bởi những DJ và những MC .
MC là viết tắt của Master of Ceremonies, có nghĩa là hoạt náo viên – những người duy trì không khí hào hứng, vui tươi của bữa tiệc, ra mắt nhanh gọn về một bài nhạc hoặc mời khách tham gia một điều gì đó .
DJ là từ viết tắt của Disc Jockey, dùng để chỉ những người chuyên chọn và phát nhạc trong những bữa tiệc / cuộc thi / sự kiện, …, hầu hết là nhạc funk và disco thời kì 1970. Những DJ tiên phong được coi là cha đẻ của dòng nhạc Hip hop là Grandmaster Flash và Kool Herc. Dụng cụ làm nghề của DJ ngày này là một cặp ” bàn xoay ” ( turntables ) gồm hai đầu đọc đĩa nhựa gắn với thiết bị trộn âm ( audio mixer ) tiếp nối với mạng lưới hệ thống tăng âm và loa ( amplifier và speakers ). Và nhiều lúc DJ cũng kiêm luôn vai trò của một MC, giúp duy trì không khí nhanh vui và sôi động theo bài nhạc .
4.4.
Rap
Rap là viết tắt của 3 từ Rhythm – and – Poetry, là một thể loại âm nhạc cực nổi tiếng trong văn hoá Hiphop. Rap được trình diễn trải qua việc nói hoặc hô vang lời bài hát, ca từ một cách có vần điệu, tích hợp cùng nền nhạc trộn DJ và điệu nhảy Breakdance. Trong ngôn từ tầm trung, ” rap ” dùng chỉ một cái gõ nhanh, nhẹ và khẽ. Còn khi chuyển sang tiếng lóng Mỹ-Phi, ” rap ” ám chỉ một người có năng lực ngôn từ sắc bén, biết sử dụng ngôn từ nhạy bén và linh động .
Từ khi hình thành, nhạc Rap đã gắn liền với ngôn từ đường phố và tiếng lóng. Thậm chí, những Rapper cũng hoàn toàn có thể sử dụng những từ ngữ chửi thề trong lời ca của mình một cách tự do và không bị số lượng giới hạn. Và nhiều lúc, chỉ cần một sự tích hợp khôn khéo giữa tiếng lóng hoặc cách viết trên mạng xã hội, … những tay Rapper giỏi còn hoàn toàn có thể tạo nên một hệ ngôn từ mới phong phú và đem lại năng lực biểu cảm vừa can đảm và mạnh mẽ lại vừa tinh xảo .
4.5.
Beatbox
Beatbox là một mô hình thẩm mỹ và nghệ thuật mà trong đó người trình diễn ( Beatboxer ) dùng những âm thanh phát ra từ miệng và giọng của mình để tạo nên những nhịp trống, những giai điệu, hay sự mô phỏng những mô hình âm thanh ( tiếng trống, tiếng bộ gõ, tiếng người máy, chà đĩa, hoặc những loại âm thanh khác, … )
Tại Nước Ta, một trong những người góp thêm phần tạo nên trào lưu Beatbox là Nguyễn Minh Kiên ( nghệ danh M.K ). Anh hiện tại cũng là người nổi tiếng nhất trong giới Beatbox / Beatboxer của nước ta .
5.
Thời trang hip hop
Thời kì đầu, các nghệ sĩ Hip hop thường biểu diễn bằng những bộ trang phục rộng thùng thình và có phần quá khổ (oversized). Sau đó, cùng với sự phát triển của văn hoá Hip hop, phong cách này đã dần trở thành phong cách thời trang hằng ngày của giới trẻ.
Có khá nhiều đặc điểm nhận dạng phong cách thời trang Hip hop. Nhưng phổ biến hơn cả là sự kết hợp của những món đồ rộng thùng thình, những đôi giày to bản, … Ngoài ra, những phụ kiện khác như mũ, khăn quàng, găng tay hở ngón, thắt lưng, dây xích bản to, … cũng là những đặc trưng nổi trội của văn hoá Hip hop.
