Khu vực ở Bắc Âu
Scandinavie
Scandinavie (tiếng Pháp, phát âm tiếng Việt như Xcan-đi-na-vi hoặc Xcăng-đi-na-vi; tiếng Anh: Scandinavia,[b] SKAN-dih-NAY-vee-ə) là một tiểu vùng ở khu vực Bắc Âu, có mối quan hệ lịch sử, văn hóa và ngôn ngữ chặt chẽ. Thuật ngữ Scandinavia trong cách sử dụng địa phương bao gồm ba vương quốc Đan Mạch, Na Uy và Thụy Điển. Đa số các ngôn ngữ quốc gia của ba ngôn ngữ này thuộc về phương ngữ Scandinavie liên tục, và là các ngôn ngữ Bắc Đức có thể hiểu được lẫn nhau.[4]
Trong tiếng Anh, Scandinavia đôi khi cũng đề cập một cách hẹp hơn là chỉ có Bán đảo Scandinavie, hoặc rộng hơn là bao gồm Quần đảo Åland, Quần đảo Faroe, Phần Lan và Iceland.[1][a]
Định nghĩa rộng hơn phía trên tựa như như những gì được địa phương gọi là những nước Bắc Âu, cũng gồm có những hòn đảo xa của Na Uy là Svalbard và Jan Mayen cũng như Greenland, một vương quốc cấu thành trong Vương quốc Đan Mạch. [ 5 ]
Tên gọi Scandinavie bắt nguồn từ phiên âm Latinh Skathinawjö của một khái niệm viết bằng ngôn ngữ Thuỵ Điển cổ. Ở đây Skathi- có nghĩa là “nguy hiểm” hoặc “thiệt hại”, còn –awjö là “đảo” hoặc “bán đảo”. Gộp lại, Scandinavie có thể mang nghĩa là “bán đảo nguy hiểm”. “Nguy hiểm” ở đây có lẽ chỉ các dòng hải lưu bao quanh bán đảo Scandinavie. Cụm từ Scandinavie ít nhiều có quan hệ ngữ nguyên với các từ như Skåne hay Skanör (tên một vùng đất phía nam Thuỵ Điển). Cũng có người cho rằng sự “nguy hiểm” bên trên chỉ đến các bờ cát tại vùng Skanör rất nguy hiểm cho giao thông đường biển. Một số người lại cho rằng nguồn gốc của Scandinavie liên quan đến tên gọi của nữ thần Skadi (Skade) của người Bắc Âu.
Thuật ngữ ” người Scandinavie ” cũng dùng để chỉ những dân tộc bản địa Bắc German, những người nói ngôn từ Scandinavie có nguồn gốc Bắc Âu cổ .
Địa lý của Scandinavie rất phong phú. Nổi bật là những vịnh hẹp Na Uy, Dãy núi Scandinavie, vùng phẳng, thấp ở Đan Mạch, và những quần đảo của Thụy Điển và Na Uy. Thụy Điển có nhiều hồ và băng tích, còn sót lại từ thời băng hà .Khí hậu đổi khác từ bắc đến nam và từ tây sang đông ; với khí hậu bờ tây hải dương ( Cfb ) nổi bật của Tây Âu tại Đan Mạch, phần xa nhất về phía nam của Thụy Điển và dọc bờ tây của Na Uy cho tới 65 ° B, với hiện tượng kỳ lạ nâng sơn làm tăng giáng thủy ( Nhiệt độ ấm nhất tường được lưu lại ở Scandinavie là 38,0 °C tại Målilla (Thụy Điển).[6] Nhiệt độ lạnh nhất từng được ghi lại là −52,6 °C tại Vuoggatjålme (Thụy Điển).[7] Tháng lạnh nhất là tháng 2 năm 1985 tại Vittangi (Thụy Điển) với nhiệt độ trung bình −27,2 °C.[7]
Gió tây nam sau đó được làm ấm bởi gió foehn hoàn toàn có thể tạo ra nhiệt độ ấm tại những vịnh hẹp Na Uy vào mùa đông ; Tafjord đã đo được 17,9 °C vào tháng 1 và Sunndal 18,9 °C vào tháng 2 .
Đối với cái nhìn chi tiết cụ thể hơn về lịch sử dân tộc của vùng, xem Lịch sử ScandinavieTrong quy trình Công giáo hóa và lập quốc giữa thế kỷ thứ 10 và 13, những tiểu quốc Germanvà thủ lĩnh được thống nhất thành ba vương quốc :
Ba vương quốc Scandinavie năm 1387 tham gia vào Liên minh Kalmar dưới quyền nữ hoàng Margaret I của Đan Mạch. Thụy Điển rời liên minh năm 1523 dưới quyền vua Gustav Vasa. Hậu quả của việc ly khai khỏi liên minh Kalmar của Thụy Điển là nội chiến nổ ra tại Đan Mạch và Na Uy. Tiếp theo đó là cuộc cải cách Tin Lành. Khi mọi thứ đã không thay đổi, Viện cơ mật Na Uy bị phá bỏ-nó được tập hợp lần cuối vào năm 1537. Một liên minh cá thể, tham gia bởi những vương quốc Đan Mạch và Na Uy năm 1536, lê dài đến năm. Ba nước thừa kế độc lập sau đó được xây dựng từ liên minh không bình đẳng này : Đan Mạch, Na Uy và Iceland .Biên giới giữa ba nước có hình dạng như giờ đây kể từ giữa thế kỷ 17 : Năm 1645 Hiệp ước Brömsebro, Đan Mạch – Na Uy nhượng những tỉnh của Na Uy gồm Jämtland, Härjedalen và Idre và Särna, cũng như những hòn đảo tại biển Baltic Sea gồm Gotland và Ösel ( Estonia ) cho Thụy Điển. Hiệp ước Roskilde, được ký vào năm 1658, bắt Đan Mạch – Na Uy nhượng những tỉn của Đan Mạch gồm Scania, Blekinge, Halland, Bornholm và những tỉnh của Na Uy gồm Båhuslen và Trøndelag cho Thụy Điển. Hòa ước Copenhagen bắt Thụy Điển trả Bornholm và Trøndelag cho Đan Mạch – Na Uy, và từ bỏ yêu sách nhận chủ quyền lãnh thổ hòn hòn đảo Funen. [ 9 ]
Ở phía đông, Phần Lan, từng là một phần được sáp nhật hoàn toàn vào Thụy Điển từ thời Trung cổ cho tới chiến tranh Napoleon, khi nó nhượng lại cho Nga. Mặc dù có nhiều cuộc chiến kể từ khi ba quốc gia thành lập, Scandinavie đã luôn đóng cửa về mặt chính trị và văn hóa.
Sự tương đương trong quốc kỳ những nước Scandinavie[sửa|sửa mã nguồn]
Điểm đặc biệt quan trọng đáng chú ý quan tâm là những cờ đều có chung hình thập tự gọi là thập tự Scandinavie, bắt nguồn từ quốc kỳ của nước Đan Mạch .
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
- “Scandinavia: Official Website of the Scandinavian Tourist Boards in North America”. Scandinavian Tourist Boards in North America, Globescope Internet Services, Inc. 2005 .
- Hội đồng Bắc Âu – trang web hợp tác chính thức ở khu vực Bắc Âu
- Nordregio – trang web do Hội đồng Bộ trưởng Bắc Âu thành lập
- vifanord – amột thư viện kỹ thuật số cung cấp thông tin khoa học về các nước Bắc Âu và Baltic cũng như toàn bộ khu vực Baltic
- Expat Scandinavia – Trang web với thông tin hữu ích cho người nước ngoài ở Scandinavie.
