Rối loạn lưỡng cực là bệnh tâm lý thường gặp trong xã hội hiện đại với biểu hiện dễ dàng thay đổi tâm trạng rõ rệt. Bài viết sau sẽ cung cấp một cái nhìn toàn vẹn về căn bệnh này cũng như triệu chứng và cách điều trị nó.
Rối loạn lưỡng cực là gì ?
Rối loạn lưỡng cực ( Bipolar disorders – RLLC ), hay còn gọi là rối loạn hưng – trầm cảm, là thực trạng tinh thần biến hóa không bình thường. Tâm trạng của người bệnh hoàn toàn có thể bất ngờ đột ngột hưng cảm ( tăng động, kích động ) hoặc trầm cảm một cách không trấn áp .
Khi người bệnh chán nản, họ hoàn toàn có thể cảm thấy vô vọng, trầm uất, chán nản và mất hứng thú trong những hoạt động giải trí thường ngày. Khi tâm trạng người bệnh ở trạng thái hưng cảm, họ sẽ cảm thấy đầy hưng phấn và tràn trề nguồn năng lượng. Trạng thái biến hóa tâm ý bất ngờ đột ngột này thường Open vài lần trong năm hoặc thậm chí còn nếu nặng hơn là vài lần trong tuần, ảnh hưởng tác động đến giấc ngủ, hành vi, năng lực tập trung chuyên sâu của người bệnh .
Triệu chứng thường gặp
Trong rối loạn lưỡng cực, các giai đoạn trạng thái tâm trạng không theo một khuôn mẫu nhất định. Mức độ nghiêm trọng của nó khác nhau từ người này sang người khác và cũng có thể thay đổi theo thời gian mà trở nên nghiêm trọng hơn hoặc ít nghiêm trọng hơn.
| Hưng cảm | Trầm cảm |
|
Thay đổi về cảm xúc: – Cảm thấy sáng sủa, linh động Thay đổi hành vi: – Nói nhiều và nhanh hơn thông thường, không trấn áp được |
Thay đổi về cảm xúc: – Cảm giác buồn chán, bi quan, thậm chí còn chán ghét, không thiết tha sống Thay đổi về hành vi: – Cảm thấy uể oải, căng thẳng mệt mỏi, thao tác chậm rãi, kém hiệu suất |
Phân loại bệnh rối loạn lưỡng cực
Dựa vào những đặc thù khác như thời hạn, chu kỳ luân hồi và mức độ xúc cảm, bệnh được chia làm 3 loại : loại I, II và Cyclothymia .
1. RLLC loại I
Bệnh nhân trải qua cả 2 mức độ trạng thái cảm hứng của bệnh là hưng phấn và trầm cảm một cách rõ ràng. Thời gian diễn tiến của cả 2 quy trình tiến độ này tương đối bằng nhau .
2. RLLC loại II
Người bệnh có thời hạn trầm cảm lâu hơn và liên tục hơn so với loại I, còn cảm hứng lúc hưng phấn chỉ ở mức nhẹ, không bộc lộ rõ ràng. Đây là loại RLLC nguy khốn với tỉ lệ người tự tử hoặc có dự tính tự sát cao nhất .
3. Cyclothymia
Đây là dạng hưng – trầm cảm nhẹ nhất. Các biểu lộ biến hóa về xúc cảm, hành vi của người bệnh không rõ ràng, khó phát hiện. Thậm chí, người mắc khó cảm nhận rõ cảm xúc thực sự hưng phấn hay trầm cảm. Nhưng chứng Cyclothymia hoàn toàn có thể tiến triển thành RLLC loại I hoặc II ( tỉ lệ 15 % – 50 % ) .
Điều trị bệnh rối loạn lưỡng cực
Bệnh cần được chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ có trình độ ( bác sĩ tinh thần ). Việc điều trị bệnh cần một liệu pháp vĩnh viễn, tiềm năng trấn áp những triệu chứng của bệnh. Tuỳ vào mức độ và bộc lộ bệnh, hoàn toàn có thể sử dụng một hoặc phối hợp nhiều chiêu thức :
1. Điều trị bằng thuốc
Thông thường, những bệnh nhân sẽ được điều trị bằng thuốc tiên phong để trấn áp những triệu chứng của bệnh .
Các thuốc sử dụng trong chứng rối loạn lưỡng cực :
- Thuốc an thần: Một số thuốc an thần thường được sử dụng như : lithium (Lithobid), acid valproic (Depakene), carbamazepine (Tegretol) và lamotrigine (Lamictal).
- Chống loạn thần: Nếu những triệu chứng của trầm cảm hoặc hưng phấn còn tiếp diễn, người bệnh có thể được kê thêm thuốc chống loạn thần như olanzapine (Zyprexa), Risperidone (Risperdal),…
- Chống trầm cảm: Bác sĩ có thể kê thuốc này để giúp người bệnh trong giai đoạn trầm cảm.
- Thuốc chống loạn thần – trầm cảm: Symbax là thuốc kết hợp giữa thuốc chống trầm cảm fluoxetine và thuốc chống loạn thần olanzapine.
- Thuốc điều trị rối loạn lo âu: Benzodiazepine giúp điều trị các triệu chứng lo âu và cải thiện giấc ngủ, nhưng thuốc thường chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn.
2. Điều trị lâu dài
Người bệnh cần được điều trị lâu bền hơn ngay cả khi những triệu chứng của bệnh đã đỡ. Những người bỏ lỡ đợt điều trị lâu bền hơn này có tỉ lệ tái phát bệnh rất cao .
- Liệu pháp điều trị tư vấn: Khi người bệnh đang trải qua những triệu chứng không kiểm soát được nên tìm đến bác sĩ để được tư vấn.
- Cai rượu, bia: Nếu người bệnh đang nghiện cồn hoặc các chất kích thích cũng cần có các biện pháp như sử dụng thuốc điều trị lạm dụng rượu, bia.
3. Nhập viện
Nhập viện cần thiết ở những bệnh nhân không kiểm soát được hành vi của mình, có ý nghĩa tự tử, làm hại bản thân hoặc những người xung quanh. Tiếp nhận điều trị tâm thần ở bệnh viện có thể làm ổn định lại trạng thái của người bệnh, ở trạng thái hưng cảm hoặc trầm cảm.
Rối loạn lưỡng cực là căn bệnh phức tạp và gây ảnh hưởng nghiêm trọng lên đời sống của người bệnh. Biện pháp điều trị được ưu tiên hàng đầu là sử dụng thuốc và tư vấn. Ngoài ra, người bệnh còn cần thêm sự trợ giúp của những người thân xung quanh và giáo dục để kiểm soát hành vi.
Bệnh viện Tâm thần TP. Hà Nội là một trong những bệnh viện hạng I chuyên về chăm nom và bảo vệ sức khoẻ tinh thần cho người dân TP. TP.HN cũng như của những tỉnh phía Bắc. Cùng YouMed tìm hiểu và khám phá hình thức khám bệnh tại đây nhé !
>> Xem thêm : Hướng dẫn khám, chữa bệnh tại Bệnh viện Tâm Thần Thành Phố Hà Nội
