Quan điểm toàn diện là một quan điểm mang tính phương pháp luận khoa học trong nhận thức thế giới. Khi nghiên cứu và xem xét sự vật phải quan tâm đến tất cả các yếu tố, các mặt, bao gồm cả măt gián tiếp, trung gian có liên quan đến sự vật. Quan điểm này xuất phát từ mối liên hệ phổ biến của các sự vật, hiện tượng và các hình thái tri thức.[1]
[2]
Cơ sở lý luận[sửa|sửa mã nguồn]
Cơ sở lý luận của quan điểm toàn diện là nguyên tắc về mối liên hệ thông dụng. Các sự vật, hiện tượng kỳ lạ có mối liên hệ rất phong phú và đa dạng chủng loại : có mối liên hệ bên trong, mối liên hệ bên ngoài ; có những mối liên hệ chung của hàng loạt quốc tế hoặc trong những nghành nghề dịch vụ to lớn của quốc tế lại có những mối liên hệ riêng từng nghành, từng sự vật, từng hiện tượng kỳ lạ riêng không liên quan gì đến nhau ; có mối liên hệ trực tiếp giữa hai hoặc nhiều sự vật, hiện tượng kỳ lạ với nhau, và có những mối liên hệ gián tiếp, trong đó những sự vật, hiện tượng kỳ lạ liên hệ, tác động ảnh hưởng qua lại lẫn nhau trải qua một hay nhiều khâu trung gian mới phát huy được tính năng ; có mối liên hệ tất yếu, ngẫu nhiên ; mối liên hệ cơ bản, thuộc về thực chất của sự vật, đóng vai trò quyết định hành động sự sống sót và tăng trưởng của sự vật, cũng có những mối liên hệ không cơ bản, chỉ đóng vai trò tương hỗ, bổ trợ cho sự sống sót và tăng trưởng của sự vật, hiện tượng kỳ lạ. Các mối liên hệ này sống sót phổ cập trong tự nhiên, trong xã hội loài người cũng như trong ý thức của con người .Cơ sở của mối liên hệ phổ cập là tính thống nhất vật chất của quốc tế. Bởi lẽ, thực chất của quốc tế là vật chất. Vật chất có thuộc tính chung nhất là sống sót khách quan. Các sự vật trong quốc tế phong phú đến đâu thì cũng chỉ là những hình thức sống sót đơn cử của vật chất, chúng đều chịu sự chi phối của quy luật vật chất, nên chúng có liên hệ ngặt nghèo với nhau. [ 2 ]
Để nhận thức đúng bản chất của sự vật, hiện tượng cần phải xem xét sự vật, hiện tượng trong mối liên hệ, vì bản chất của sự vật, hiện tượng được bộc lộ thông qua mối liên hệ giữa chúng với các sự vật, hiện tượng khác.
Sự vật sống sót trong mối liên hệ thông dụng, nhưng vị trí, vai trò của những mối liên hệ không “ ngang bằng ” nhau. Vì vậy, cần xác lập được những mối liên hệ cơ bản, hầu hết, trọng tâm thì mới nhận thức được thâm thúy thực chất của sự vật, mới thấy được khuynh hướng hoạt động, tăng trưởng của nó .Quan điểm toàn diện trái chiều với quan điểm phiến diện trong nhận thức và hoạt động giải trí thực tiễn. Quan điểm phiến diện chỉ thấy mặt này, mối liên hệ này mà không thấy mặt khác, mối liên hệ khác ; nhận thức sự vật trong trạng thái cô lập, xử lý việc làm không bảo vệ tính đồng nhất. [ 2 ]Quan điểm toàn diện cũng trọn vẹn lạ lẫm với chủ nghĩa chiết trung và thuật ngụy biện :
- Chiết trung là kết hợp một cách vô nguyên tắc, chủ quan những cái không thể kết hợp được với nhau hoặc coi những mối liên hệ là “ngang bằng” nhau, không có sự phân biệt về vai trò của chúng.
- Ngụy biện là lối tư duy đánh tráo một cách có chủ đích vị trí, vai trò của các mối liên hệ, lấy mối liên hệ không cơ bản thay cho mối liên hệ cơ bản, mối liên hệ không bản chất thay cho mối liên hệ bản chất…
