Biên tập bởi Lê Nguyễn Thúy Vi
Cập nhật 4 tháng trước
1.753
Múa lân từ lâu đã trở thành loại hình nghệ thuật truyền thống của người dân Việt Nam và thường được biểu diễn trong các dịp lễ, tết lớn. Vậy nguồn gốc và ý nghĩa của tục múa lân – sư – rồng xuất phát từ đâu? Hãy cùng Điện máy XANH tìm hiểu ngay bạn nhé!
1 Múa lân sư rồng là gì?
Trong những dịp lễ lớn ở Nước Ta như Tết Nguyên Đán, Tết Trung Thu, lễ cưới, lễ mở bán khai trương, … ta thường nhìn thấy những đoàn múa lân được mời về trình diễn. Hiện nay, múa lân đã trở thành một môn thẩm mỹ và nghệ thuật dân gian đường phố quen thuộc được nhiều người thương mến, đặc biệt quan trọng là những em nhỏ .
►
Múa lân gắn liền với ba linh vật gồm lân, sư và rồng với ý nghĩa tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc, thịnh vượng,… Tùy theo ý nghĩa và không khí của từng lễ hội, các đội múa lân sẽ biểu diễn những bài phù hợp. Thông thường, có thể múa riêng từng loại hoặc cũng có thể kết hợp múa lân với sư, múa lân với rồng,…
Bên cạnh đó, ông Địa là nhân vật thường xuyên xuất hiện bên cạnh đoàn lân đại diện cho tình cảm giữa con người và loài vật. Ngoài ra, một yếu tố quan trọng góp phần tạo nên màn trình diễn ấn tượng của đoàn lân là tiếng trống với những tiết tấu nhanh chậm khác nhau.
2 Nguồn gốc của tục múa lân sư rồng
Múa lân sư rồng đã Open hơn một nghìn năm trước ở Trung Quốc gắn liền những câu truyện dân gian mà người xưa truyền tai nhau. Ở mỗi địa phương, những truyền thuyết thần thoại cũng có sự khác nhau bởi mỗi vùng miền có văn hóa truyền thống, tín ngưỡng riêng .
Múa lân, múa sư
Tục múa lân, múa sư được bắt nguồn từ câu truyện truyền thuyết thần thoại ở miền Nam Trung Quốc. Chuyện kể rằng thời xưa ở một bờ biển nọ, dân làng tiếp tục bị quấy phá bởi một quái thú dữ tợn có mắt lồi, đầu to gọi là Kỳ Lân .
Sau đó, người dân được một ông lão hiền lành ( hiện thân của Phật ) chỉ cách làm quy mô một con vật to lớn bằng giấy và vải, khi con quái thú kia đến thì đem ra nhảy múa tích hợp cùng tiếng chiêng, tiếng trống rộn ràng. Nhờ vậy, dân làng đã đuổi được quái thú dữ tợn kia. Kể từ đó, mỗi dịp lễ, tết quan trọng, người dân ở miền đất này lại múa lân, sư để xua đuổi vận xui, đem lại nhiều tài lộc, như mong muốn .
Múa rồng
Tục múa rồng xuất phát từ câu truyện dân gian kể về một lần nọ khi bị rết cắn, rồng đã đến tìm một vị thầy thuốc trong dân gian chữa cho. Sau khi được người thầy thuốc tận tình chữa trị, rồng bèn trả ơn bằng cách múa một điệu để cầu mưa thuận gió hòa .
Sau này, cứ đến dịp lễ, tết quan trọng, người dân thường tổ chức triển khai múa rồng để cầu nguyện niềm vui, niềm hạnh phúc, mưa thuận gió hòa, làm ăn phát đạt. Bên cạnh múa rồng, ở nước ta còn có nhiều mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ dân gian khác tương quan đến rồng như rước kiệu rồng, đua thuyền rồng, …
3 Ý nghĩa của tục múa lân sư rồng
Tục múa lân sư rồng có nhiều ý nghĩa khác nhau tùy theo quan niệm của từng vùng miền, tuy nhiên, ý nghĩa bao quát nhất của tục múa lân sư rồng là mong ước bình an, hạnh phúc, may mắn và sự thịnh vượng. Cũng vì lý do này, múa lân sư rồng thường được biểu diễn vào các dịp lễ, tết lớn trong năm.
Ngoài ra, hình ảnh ông Địa luôn phe phẩy quạt, mỉm cười sát cách bên đoàn lân xuất phát từ truyền thuyết rằng ông Địa (hiện thân của Đức Di Lặc) là người thuần phục quái vật. Sau này, mỗi năm Tết đến, ông Địa lại cùng con lân đi ban phước lành đến cho mọi người. Điều này tượng trưng cho quá trình cái ác được cảm hóa thành cái lành và tình cảm sâu sắc giữa loài người và loài vật.
4 Ý nghĩa của số lượng Lân biểu diễn
Có thể bạn chưa biết, số lượng lân màn biểu diễn trong mỗi tiết mục cũng có ý nghĩa riêng :
- Hai Lân cùng múa gọi là song hỷ.
- Bốn Lân là tứ hỷ.
- Năm Lân tượng trưng cho ngũ hành.
- Bảy Lân là bảy sắc cầu vồng.
- Chín Lân là biểu tượng của sự thiêng liêng và tốt đẹp.
5 Tục múa lân sư rồng ở các quốc gia trên thế giới
Múa lân sư rồng Việt Nam
Múa lân sư rồng ở Nước Ta giống với khu vực miền Nam Trung Quốc và có thêm những đặc thù riêng với những hình thù lân sư rồng và những điệu nhảy độc lạ, đặc biệt quan trọng là múa lân của dân tộc thiểu số. Bên cạnh đó, ông Địa với chiếc bụng phệ và nụ cười hiền hậu là một nhân vật không hề thiếu bên cạnh những đoàn lân nước ta. Các màn trình diễn múa lân ở Nước Ta thường được triển khai tại những lễ, tết truyền thống cuội nguồn như Tết Nguyên Đán, lễ cưới hỏi, sinh nhật, … đặc biệt quan trọng là dịp Tết Trung Thu .
Múa lân sư rồng Trung Quốc
Trung Quốc là quê nhà của tục múa lân sư rồng với nhiều thần thoại cổ xưa về sự tích sinh ra của bộ môn nghệ thuật và thẩm mỹ đường phố này. Ở Trung Quốc, hình dáng của sư tử và những điệu nhảy cũng khác nhau theo từng khu vực .
Trong đó, sư tử miền Bắc thường trình diễn theo cặp đực và cái, nơ đỏ bộc lộ cho con đực và nơ xanh lá cây đại diện thay mặt cho con cháu. Sư tử miền Nam có một chiếc sừng làm điểm nhấn, được làm từ phong phú những vật liệu. Đặc biệt, những điệu nhảy ở miền Bắc thường vui vẻ, sinh động hơn ở miền Nam .
Múa lân sư rồng Nhật Bản
Nhật Bản cũng là một quốc gia có truyền thống lịch sử truyền kiếp về múa lân sư rồng với nhiều phong thái nhảy và cách phong cách thiết kế hình dáng sư tử khác nhau. Ở quốc gia mặt trời mọc, múa lân sư rồng thường được trình diễn đầu năm mới để xua đuổi vận xui, mang lại suôn sẻ. Múa lân sư rồng ở Nhật Bản có nhiều biến thể khác nhau, tạo nên sự phong phú và độc lạ cho mô hình thẩm mỹ và nghệ thuật dân gian này .
Múa lân sư rồng Tây Tạng
Ở Tây Tạng, điệu nhảy sư tử còn được gọi là múa lân tuyết, trong đó, sư tử tuyết được xem là hình tượng của khu vực này. Những điệu múa này thường được trình diễn trong dịp đầu năm mới hoặc những liên hoan lớn, tượng trưng cho sự tốt đẹp, niềm vui, sức mạnh và lòng tự tôn. Sư tử tuyết ở Tây Tạng có bộ lông trắng tinh và chiếc bờm xanh hoặc rìa xanh .
Múa lân sư rồng Triều Tiên
Múa lân sư rồng ở Triều Tiên cũng có lịch sử lâu đời với những biến thể khác nhau. Trong đó, múa lân được xem như là một nghi thức trừ tà ở đất nước này và thường được biểu diễn vào đầu năm mới để xua đuổi tà ma, đón chào may mắn. Đặc biệt, người dân ở đây còn quan niệm rằng những đứa bé được ngồi trên lưng sư tử biểu diễn sẽ luôn khỏe mạnh và sống thọ.
Trên đây là thông tin cơ bản về nguồn gốc, ý nghĩa của tục múa lân – sư – rồng, nếu vẫn còn vướng mắc, bạn hãy để lại phản hồi ở dưới nhé !
