Trong radio, máy dò là thiết bị hoặc mạch chiết xuất thông tin từ dòng điện hoặc tần số vô tuyến được điều chế. Thuật ngữ này có từ ba thập niên đầu tiên của đài phát thanh (1888-1918). Không giống như các đài phát thanh hiện đại truyền âm thanh (tín hiệu âm thanh) trên sóng mang không bị gián đoạn, các máy phát ban đầu truyền thông tin bằng sóng vô tuyến điện; máy phát đã được bật và tắt để tạo ra các xung sóng vô tuyến phát ra các tin nhắn văn bản trong mã Morse. Vì vậy, máy thu radio đầu tiên chỉ phải phát hiện sự hiện diện hay vắng mặt của sóng vô tuyến.[1] Thiết bị thực hiện điều này được gọi là máy dò. Một loạt các thiết bị dò khác nhau, chẳng hạn như cái thám ba, dò điện, dò từ tính và các máy dò pha lê đã được sử dụng trong thời đại điện báo không dây cho đến khi thay thế bởi công nghệ ống chân không.
Sau khi âm thanh ( điều chế biên độ, AM ) mở màn vào khoảng chừng năm 1920, thuật ngữ này tiến hóa thành một bộ giải điều chế, ( thường là một ống chân không ) tách tín hiệu âm thanh ra khỏi sóng mang sóng vô tuyến. Đây là ý nghĩa hiện tại của nó, mặc dầu những máy dò tân tiến thường gồm có những điốt bán dẫn, bóng bán dẫn, hoặc mạch tích hợp …Trong bộ nhận superheterodyne, thuật ngữ này nhiều lúc cũng được sử dụng để chỉ máy trộn, ống hoặc bóng bán dẫn quy đổi tín hiệu tần số vô tuyến đến tần số trung gian. Máy trộn được gọi là máy dò tiên phong, trong khi bộ giải điều chế trích xuất tín hiệu âm thanh từ tần số trung gian được gọi là detector thứ hai .
Trong công nghệ vi sóng và milimét, máy dò hạt và máy dò tinh thể tham khảo các thành phần đường truyền dẫn sóng hoặc đồng trục, được sử dụng để đo công suất hoặc SWR, thường kết hợp các điốt điểm tiếp xúc hoặc điốt Schottky.
Một máy dò Coherer, chỉ hữu dụng cho những tín hiệu mã Morse .
Máy dò điều chế biên độ[sửa|sửa mã nguồn]
Máy dò phong bì[sửa|sửa mã nguồn]
Một máy dò phong bì đơn thuần
Một radio tinh thể đơn thuần không có mạch kiểm soát và điều chỉnh hoàn toàn có thể được sử dụng để nghe tín hiệu sóng AM
Một kỹ thuật chính được gọi là phát hiện phong bì. Hình thức phát hiện phong bì đơn giản nhất là bộ dò diode bao gồm một diode kết nối giữa đầu vào và đầu ra của mạch, với điện trở và tụ điện song song với đầu ra của mạch tới mặt đất để tạo thành bộ lọc thông thấp. Nếu điện trở và tụ điện được chọn chính xác, đầu ra của mạch này sẽ là phiên bản dịch chuyển điện áp gần giống hệt nhau của tín hiệu gốc.
Một dạng đầu dò phong bì là máy dò tinh thể, được sử dụng trong bộ thu sóng vô tuyến tinh thể. Một phiên bản sau này sử dụng một diode tinh thể vẫn được sử dụng trong những bộ radio tinh thể lúc bấy giờ. Đáp ứng tần số số lượng giới hạn của tai nghe vô hiệu thành phần RF, làm cho bộ lọc thông thấp không thiết yếu .Dò phong bì phức tạp hơn gồm có những máy dò lưới rò rỉ, những máy dò tấm, những máy dò vô hạn trở kháng, tương tự transistor trong số họ và chỉnh lưu đúng chuẩn sử dụng khuếch đại thuật toán .
Máy dò mẫu sản phẩm[sửa|sửa mã nguồn]
Thiết bị dò tần số và điều chế pha[sửa|sửa mã nguồn]
Máy dò AM không hề giải điều chế những tín hiệu FM và PM vì cả hai đều có biên độ không đổi. Tuy nhiên một đài phát thanh AM hoàn toàn có thể phát hiện âm thanh của một phát sóng FM bởi hiện tượng kỳ lạ phát hiện độ dốc xảy ra khi radio được kiểm soát và điều chỉnh hơi cao hơn hoặc thấp hơn tần số phát sóng danh nghĩa. Biến thiên tần số trên một bên dốc của đường cong kiểm soát và điều chỉnh vô tuyến cho tín hiệu khuếch đại một biến thiên biên độ cục bộ tương ứng, mà máy dò AM nhạy cảm. Phát hiện dốc được cho phép giảm méo và giảm tiếng ồn so với những máy dò FM chuyên được dùng sau đây thường được sử dụng .
Máy dò pha[sửa|sửa mã nguồn]
Foster – Seeley[2][3] là một máy dò FM được sử dụng rộng rãi. Máy dò bao gồm một biến áp trung tâm đặc biệt cho hai điốt trong một mạch chỉnh lưu DC toàn sóng. Khi biến áp đầu vào được điều chỉnh theo tần số tín hiệu, đầu ra của bộ phân biệt là không. Khi không có độ lệch của sóng mang, cả hai nửa của máy biến áp trung tâm được cân bằng. Khi tín hiệu FM thay đổi tần số trên và dưới tần số sóng mang, sự cân bằng giữa hai nửa của trung tâm khai thác thứ cấp bị phá hủy và có điện áp đầu ra tỷ lệ thuận với độ lệch tần số.
Máy dò tỉ lệ[sửa|sửa mã nguồn]
Một máy dò tỉ lệMáy dò tỉ lệ là một biến thể của Foster-Seeley, nhưng một diode dẫn theo một hướng ngược lại và sử dụng một cuộn dây thứ ba trong biến áp trước đó. Đầu ra trong trường hợp này được lấy giữa tổng của điện áp diode và vòi TT. Đầu ra trên những điốt được liên kết với một tụ điện có giá trị lớn, vô hiệu nhiễu AM trong đầu ra detector tỷ suất. Máy dò tỷ suất có lợi thế so với thiết bị phân biệt Foster-Seeley rằng nó sẽ không phản ứng với tín hiệu AM, do đó có năng lực tiết kiệm chi phí một quá trình số lượng giới hạn ; tuy nhiên đầu ra chỉ bằng 50 % đầu ra của một phân biệt đối xử cho cùng một tín hiệu nguồn vào. Máy dò tỷ suất có băng thông rộng hơn nhưng biến dạng hơn so với Foster-Seeley .
Máy dò cầu phương[sửa|sửa mã nguồn]
Máy dò FM khác[sửa|sửa mã nguồn]
Các loại máy phát hiện ít thông dụng hơn, chuyên sử dụng hoặc lỗi thời gồm có : [ 4 ]
- Travis[5] hoặc bộ phân biệt mạch điều chỉnh đôi bằng cách sử dụng hai mạch điều chỉnh không tương tác ở trên và dưới tần số trung tâm danh nghĩa
- Weiss discriminator trong đó sử dụng một mạch điều chỉnh LC hoặc tinh thể
- Bộ phân biệt đối số xung (pulse count discriminator) có thể chuyển đổi tần số thành một xung của các xung biên độ không đổi, tạo ra một điện áp tỷ lệ thuận với tần số.
