1.Margin, tài khoản margin là gì?
1.1. Vay Margin trong chứng khoán nghĩa là gì?
Margin ( hay thanh toán giao dịch kí quỹ ) là hợp đồng vay giữa nhà đầu tư và công ty sàn chứng khoán. Vay margin trong sàn chứng khoán nghĩa là nhà đầu tư vay tiền công ty sàn chứng khoán để mua CP, với gia tài thế chấp ngân hàng chính là CP mà nhà đầu tư đã mua .Đây là một đòn bẩy kinh tế tài chính giúp nhà đầu tư ngày càng tăng doanh thu so với việc sử dụng vốn tự có. Đối với những nhà góp vốn đầu tư nhỏ lẻ, margin là công cụ giúp tối ưu hóa doanh thu lên rất nhiều lần .
1.2. Ví dụ Vay Margin
Bạn có 100 triệu để mua CP FPT. Nhưng bạn trọn vẹn hoàn toàn có thể mua CP với số tiền gấp đôi, gấp ba số vốn bạn có bằng cách vay margin. Điều đó đồng nghĩa tương quan với việc, số lượng CP tối đa bạn hoàn toàn có thể mua cũng gấp đôi. Lợi nhuận tăng lên và bạn chỉ phải trả thêm cho công ty sàn chứng khoán phí thanh toán giao dịch cũng lãi suất vay margin .
1.3. Tài khoản margin là gì?
Trong chứng khoán cơ sở ở thị trường chứng khoán Việt Nam, có 3 loại tài khoản thường gặp, gồm: tài khoản thường, tài khoản margin và tài khoản phái sinh.
Trong đó, thông tin tài khoản thường là thông tin tài khoản mà nhà đầu tư nạp tiền của mình vào để mua sàn chứng khoán, còn thông tin tài khoản margin là nơi để nhà đầu tư dùng tiền của mình và vay thêm tiền từ công ty sàn chứng khoán cũng để mua CP .
2. Cách tính Margin
Giá trị sàn chứng khoán ký quỹ bổ trợ = ( Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) / ( 1 – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) x Tổng giá trị gia tài trên thông tin tài khoản thanh toán giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường .
Hoặc:
Số tiền ký quỹ bổ trợ = ( Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) x Tổng giá trị gia tài trên thông tin tài khoản thanh toán giao dịch ký quỹ tính theo giá thị trường .
Trong đó:
Tỷ lệ ký quỹ duy trì là mức tỷ suất ký quỹ tối thiểu được pháp luật bởi công ty sàn chứng khoán. Ở Nước Ta, tỷ suất này thường là khoảng chừng 40 % .
3. Tỷ lệ margin
3.1. Tỷ lệ ký quỹ, margin (hay tỷ lệ đòn bẩy) là gì?
Tỷ lệ margin (đồn bẩy) là tỷ lệ cho vay tối đa của công ty chứng khoán.
Tỷ lệ giao dịch ký quỹ là tỷ lệ phần % số tiền thực có trong tổng số tiền tối đa có thể mua, số tiền này được ký quỹ như tài sản đảm bảo cho khoản vay margin từ công ty chứng khoán.
3.2. VD
Khách hàng mua ký quỹ 1.000.000.000 sàn chứng khoán FPT với tỷ suất vay ký quỹ là 30 % thì người mua phải nộp 300.000.000 để làm gia tài thế chấp ngân hàng cho khoản vay và được vay 700.000.000. Tuy nhiên, thường thì nhà đầu tư sẽ ký quỹ bằng chính số CP mình mua
3.3. Tỷ lệ vay margin là bao nhiêu?
Theo pháp luật của VSD, tỷ suất margin bảo đảm an toàn cho nhà đầu tư là 10 %, nhưng những công ty sàn chứng khoán thường cho vay với hạn mức cao hơn mức 10 % .Ví dụ : Tỷ lệ cho vay sàn chứng khoán cơ sở của 1 số công ty sau :Tỷ lệ cho vay, hạn mức cho vay với từng công ty sàn chứng khoán cũng khác nhau. Sau đây sẽ là ghi nhận tỷ suất cho vay ở 1 vài công ty sàn chứng khoán lớn .
Công ty Cổ phần chứng khoán VNDIRECT (VND)
Thời gian đáo hạn : 90 ngày, gia hạn 90 ngày .Lãi suất cho vay : 12,5 % / năm và theo dõi theo từng thời kì. Lãi suất quá hạn bằng 150 % lãi suất vay vay trong hạn .Hạn mức : Cấp lần đầu 10 tỷ và xét tăng hạn mức trong quy trình thanh toán giao dịch .
Chứng khoán cho vay: nằm trong phần danh mục của VNDIRECT theo danh mục của Ủy ban chứng khoán.
Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI
Lãi suất : 12 % / năm ( 360 ngày ) ( Thay đổi theo từng thời gian )Thời hạn vay : 90 ngày ( hoàn toàn có thể gia hạn thêm 90 ngày )Hạn mức cho vay : Lên tới 70 tỷ đồngTỉ lệ tương hỗ : 10 % – 50 %
4. Call Margin
4.1 Call Margin là gì?
Call margin chính là ngưỡng để bảo vệ bảo đảm an toàn cho thông tin tài khoản. Chạm về dưới mức tỷ suất bảo đảm an toàn của thông tin tài khoản, nhà đầu tư sẽ bị ép phải bán bớt đi 1 lượng CP hoặc đóng vị thế để quản trị rủi ro đáng tiếc. Lệnh sẽ tự động hóa được đóng .
4.2. Ví dụ
Ngưỡng call margin ở công ty sàn chứng khoán SSI là – 30 %, khi thông tin tài khoản của bạn gần về ngưỡng – 30 %, công ty sẽ thông tin cho người mua để có giải pháp xử lí. Nếu bạn không nạp thêm tiền của mình vào thông tin tài khoản để bảo vệ tỷ suất kí quỹ tối thiểu, công ty sàn chứng khoán sẽ ép bán giải chấp CP trong hạng mục bạn, từ đó dẫn đến rủi ro đáng tiếc mất trắng khi thị trường giảm quá sâu .
4.3. Khi nào bị call margin
Call margin xảy ra khi tỷ suất Giá trị thực có / Tổng giá trị sàn chứng khoán nhỏ hơn tỷ suất call margin công ty sàn chứng khoán được cho phép .Ví dụ, công ty sàn chứng khoán A cho tỷ suất call margin là 30 %. Nhà góp vốn đầu tư có 100 triệu đồng, được công ty sàn chứng khoán A cho dùng tỷ suất margin là 1 : 2 để mua một lượng CP X có giá trị 200 triệu đồng. Khi mua xong giá CP giảm xuống 27 %. Giá trị gia tài ròng lúc này là 146 triệu. Trừ đi phần vay marign là 100 triệu, nhà đầu còn 46 triệu đồng. Tỷ lệ lúc này là 46 triệu / 146 triệu = 31.5 %, lớn tỷ suất call margin .Trường hợp giá giảm 30 %. Theo cách tính trên tỷ suất sẽ là 28.6 %, lúc này nhà đầu tư sẽ bị call margin. Trường hợp nhà đầu tư không muốn bán một phần CP để gia tài đạt ngưỡng call margin được cho phép thì phải nộp một số tiền để tỷ suất Giá trị gia tài thực / Tổng giá trị gia tài sàn chứng khoán lớn hơn ngưỡng call margin .
5. Full Margin là gì?
Full margin là khi nhà đầu tư sử dụng toàn bộ số tiền vay công ty chứng khoán và phần vốn của mình đưa vào đầu tư. Full margin là đòn bẩy mà nhà đầu tư “được ăn cả, ngã về không” trên thị trường chứng khoán.
Ví dụ: Với số vốn bạn có, bạn chỉ có thể mua 5 hợp đồng trong chứng khoán phái sinh. Sau khi thỏa thuận vay với công ty chứng khoán, bạn sẽ được vay thêm 1 số lượng hợp đồng theo tỷ lệ vay. Có thể lên tới 20 hợp đồng. Full margin xảy ra khi bạn dùng cả 20 hợp đồng này vào giao dịch thị trường.
Ý nghĩa:
- Là đòn bẩy lợi nhuận cao và nhanh chóng. Có thể gia tăng lợi nhuận lên gấp đôi, gấp ba.
- Nguy cơ cháy tài khoản cao. Với sự biến động của thị trường không thể lường trước, việc bạn all-in toàn bộ số tiền của mình không phải là cách hay mặc dù lợi nhuận vô cùng hấp dẫn. “Không bỏ trứng vào cùng 1 giỏ” là quan điểm đầu tư cũng như kinh doanh được nhiều tỷ phú cũng như nhà đầu tư thành công truyền lại. Đây là bài học cho việc phân bổ vốn và là chiến lược đầu tư mà mỗi nhà đầu tư cần học hỏi trên thương trường.
6. Khi nào nên sử dụng margin trong chứng khoán?
Việc dùng margin cũng như sử dụng một con dao hai lưỡi, mà dao hai lưỡi thì chỉ nên dành cho những người thật sự kinh nghiệm tay nghề. Vì vậy margin chỉ hiệu suất cao cho những nhà đầu tư lâu năm, sẵn sàng chuẩn bị gật đầu rủi ro đáng tiếc. Một cách vắn tắt thì :
- Chỉ nên sử dụng margin khi bạn là một người có kinh nghiệm lâu năm. Nhà đầu tư chưa có kinh nghiệm thì không nên sử dụng.
- Chỉ sử dụng margin khi thị trường có dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng. Thị trường ở giai đoạn lình xình cũng không nên sử dụng margin.
- Chỉ nên sử dung margin trong các giao dịch ngắn hạn. Nếu đầu tư lâu dài thì margin không phải một lựa chọn khôn ngoan.
- Chỉ nên dùng margin khi đầu tư vào các cổ phiếu có tính thanh khoản tốt như Cổ phiếu cơ bản, cổ phiếu Bluechip. Với các cổ phiếu có lợi nhuận quá thấp thì không nên dùng margin
Margin hoàn toàn có thể giúp nhà đầu tư ngày càng tăng doanh thu một cách nhanh gọn khi CP tăng giá nhưng cũng làm cho gia tài của họ “ bốc hơi ” một cách nhanh gọn khi CP giảm giá. Do đó, nhà đầu tư khi lựa chọn công cụ này cần đo lường và thống kê kỹ về thời gian sử dụng cũng như nghiên cứu và phân tích cụ thể để lựa chọn được CP tiềm năng nhất .
Xem thêm bài viết : Chứng khoán để hiểu rõ hơn
7. Các câu hỏi thường gặp
Giao dịch ký quỹ là gì?
Giao dịch ký quỹ nghĩa là vay tiền từ một công ty sàn chứng khoán để triển khai những thanh toán giao dịch mua sàn chứng khoán. Khi thanh toán giao dịch ký quỹ, tiên phong nhà đầu tư nộp tiền vào thông tin tài khoản, sau đó được dùng để ký quỹ, hay chính là làm gia tài thế chấp ngân hàng cho khoản vay, và sau đó phải trả lãi suất vay cho số tiền họ vay. Khoản vay này làm tăng nhu cầu mua sắm của những nhà đầu tư, được cho phép họ mua một số lượng lớn hơn những CP. Thông thường, trên thực tiễn, sàn chứng khoán mà nhà đầu tư mua trong thông tin tài khoản tự động hóa được dùng làm gia tài bảo vệ cho khoản vay ký quỹ, đến khi thị trường giảm quá tỷ suất ký quỹ bảo đảm an toàn, nhà đầu tư sẽ hoặc là nộp thêm tiền vào thông tin tài khoản, hoặc là bán sàn chứng khoán đi để bảo vệ tỷ suất bảo đảm an toàn này .
Margin call là gì?
Call margin chính là ngưỡng để bảo vệ bảo đảm an toàn cho thông tin tài khoản. Chạm về dưới mức tỷ suất bảo đảm an toàn của thông tin tài khoản, nhà đầu tư sẽ bị ép phải bán bớt đi 1 lượng CP hoặc đóng vị thế để quản trị rủi ro đáng tiếc. Lệnh sẽ tự động hóa được đóng .
Một số ý nghĩa khác của thuật ngữ margin là gì?
Ngoài cho vay ký quỹ, ký quỹ có kỳ hạn, margin còn có nhiều ý nghĩa khác. Ví dụ : nó được sử dụng như một thuật ngữ tổng hợp để chỉ những tỷ suất lợi nhuận khác nhau, ví dụ điển hình như tỷ suất lợi nhuận gộp ( gross profit margin ), tỷ suất lợi nhuận trước thuế ( EBIT margin ) và tỷ suất lợi nhuận ròng ( net profit margin ). Thuật ngữ này đôi lúc cũng được sử dụng để chỉ lãi suất vay hoặc phí bảo hiểm rủi ro đáng tiếc .
