Để làm một bài văn nghị luận hoàn chỉnh, các bạn cần nắm vững rất nhiều kiến thức như cách lập luận chứng minh, cách phân tích và tổng hợp… Một trong những kiến thức quan trọng nhất là hiểu rõ luận điểm là gì? luận cứ là gì?. Hãy cùng thuvienhoidap.net tìm hiểu lý thuyết và cách phân tích các luận điểm, luận cứ trong một bài văn nghị luận.
Luận điểm là gì ?
- câu phủ định.Luận điểm là quan điểm bộc lộ tư tưởng, quan điểm của bài văn được nêu ra dưới dạng câu chứng minh và khẳng định hoặc
- Một bài văn chỉ có duy nhất một vấn đề chính và 1 hay nhiều vấn đề phụ .
-
Luận điểm phải đúng sự thật như đề bài đã mô tả, đáp ứng nhu cầu thực tế thì mới có tính thuyết phục với người đọc, người nghe.
Luận cứ là gì ?
- Là những lý lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở chứng tỏ cho những vấn đề .
- Luận cứ phải chân thực, đúng đắn, tiêu biểu vượt trội thì mới khiến cho vấn đề có tính thuyết phục .
- Các dẫn chứng nêu ra trong luận cứ phải có thật hoặc thông tin đó phải có nguồn gốc rõ ràng như trong sách giáo khoa, những câu tục ngữ, thành ngữ …
- Các lý lẽ trong luận cứ phải có tính logic, ngặt nghèo và khoa học .
- Luận cứ sẽ giải đáp và vấn đáp những câu hỏi mà vấn đề đã nêu ra như vấn đề đó có đúng chuẩn không ? vấn đề đó có đáng an toàn và đáng tin cậy câu ? Tại sao phải nêu ra vấn đề đó ?
Bài tập ví dụ về vấn đề và luận cứ SKG ngữ văn 7
Câu hỏi bài tập 1
Đọc văn bản “ Cần tạo ra những thói quen tốt trong đời sống xã hội” và cho biết những luận cứ, luận điểm, lập luận trong bài. Nhận xét về sức thuyết phục trong bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống này?
Câu trả lời
Luận điểm là:
- Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội
Các luận cứ gồm:
Luận cứ 1: Có thói quen tốt và thói quen xấu
- Thói quen tốt : Luôn dậy sớm, luôn đúng hẹn, luôn giữ lời hứa, luôn đọc sách …
- Thói quen xấu : hút thuốc lá, hay cáu giận, vứt rác bừa bài ném ra đường, mất trật tự …
Luận cứ 2: Có người biết phân biệt tốt xấu, nhưng đã thành thói quen nên khó bỏ khó sửa.
- Hút thuốc, gạt tàn bừa bãi, ăn chuối, vứt vỏ ra cửa, xả rác nơi khuất, nơi công cộng .
Luận cứ 3: Tạo được thói quen tốt thì khó nhưng nhiễm thói quen xấu thì dễ.
Các lập luận gồm:
- Giới thiệu về thói quen tốt, thói quen xấu .
- Dẫn chứng về thói quen xấu, phê phán .
- Để ra hướng rèn luyện thói quen tốt .
Nhận xét về sức thuyết phục trong văn bản:
Văn bản có lập luận ngặt nghèo, từ những yếu tố chung tiến hành thành những ý đơn cử, sau đó rút ra lời khuyên : Cho nên mỗi người, mỗi mái ấm gia đình hãy tự xem lại mình để tạo nên nếp sống đẹp, văn minh cho xã hội .
Như vậy, với cách lập luận như trên, bài văn đã làm điển hình nổi bật được vấn đề và thuyết phục được người đọc chính do văn bản đã đặt ra một yếu tố bức thiết trong đời sống, cách xử lý của tác giả ngặt nghèo, xứng danh .
Câu hỏi bài tập 2
“ Tiếng Việt có những rực rỡ của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. Nói thế có nghĩa là nói rằng : tiếng Việt là một thứ tiếng hòa giải về mặt âm hưởng, thanh điệu mà cũng rất tế nhị, uyển chuyển trong cách đặt câu. Nói thế cũng có nghĩa là nói rằng : tiếng Việt có vừa đủ năng lực để diễn đạt tình cảm, tư tưởng của người Nước Ta và để thỏa mãn nhu cầu cho nhu yếu đời sống văn hóa truyền thống nước nhà qua những thời kỳ lịch sử vẻ vang ” ( Đặng Thai Mai – Sự giàu đẹp của tiếng Việt )
a ) Tìm vấn đề của đoạn văn trên .
b ) Chỉ ra những luận cứ làm sáng tỏ vấn đề trên .
c ) Cho biết cách lập luận mà tác giả đã sử dụng .
Câu trả lời:
Luận điểm chính là:
- Tiếng Việt có những rực rỡ riêng của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay .
Các luận cứ gồm:
- Tiếng Việt là một thứ tiếng hòa giải về mặt âm hưởng, thanh điệu mà cũng rất tế nhị, uyển chuyển trong cách đặt câu .
-
Tiếng Việt có đầy đủ khả năng để diễn đạt tình cảm, tư tưởng của người Việt Nam và để thỏa mãn cho nhu cầu đời sống văn hóa nước nhà qua các thời kỳ lịch sử.
Lập luận gồm:
- Nêu luận cứ bằng cách lý giải .
Kết luận: Thư viện hỏi đáp tin rằng với câu trả lời này, các em sẽ hiểu rõ hơn khái niệm luận cứ là gì? luận điểm là gì? và có thể nhận biết các luận cứ, luận điểm chính trong một đoạn văn, đoạn thơ.
