Khi tham gia góp vốn đầu tư trên đầu tư và chứng khoán thì bất kỳ nhà đầu tư nào cũng phải bắt buộc phải ghi nhận, nắm rõ và hiểu cặn kẽ những loại lệnh, đặc biệt quan trọng là 2 lệnh quan trọng nhất là lệnh LO và lệnh MP .
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cụ thể một trong 2 lệnh quan trọng nhất là lệnh thị trường MP. Vậy lệnh MP là gì ? Cách đặt lệnh MP và sử dụng lệnh MP trong đầu tư và chứng khoán như thế nào ? Với những ví dụ và hình ảnh minh họa đơn cử về lệnh MP kỳ vọng bạn sẽ có cái nhìn không thiếu và thâm thúy nhất về loại lệnh thị trường này .
1. Lệnh MP là gì?
Lệnh MP ( tiếng Anh là Market Price ) hay lệnh thị trường là lệnh mua / bán chứng khoán tại mức giá bán thấp nhất / giá mua cao nhất hiện có trên thị trường .
Hay: Lệnh MP là lệnh mua bán ở bất cứ giá nào tại thời điểm giao dịch.
- Bên mua chấp nhận mua với bất cứ giá nào
- Bên bán chấp nhận bán với bất cứ giá nào
- Được sử dụng trong phiên giao dịch liên tục trên sàn HoSE.
Có thể xem lệnh thị trường MP là lệnh mua và bán lập tức với giá mặc kệ, vì mua và bán mặc kệ nên lệnh này gắn liền với giá hiện tại của sản phẩm & hàng hóa, CP .
Cụ thể:
- Lệnh MP mua – khớp tại mức giá bán thấp nhất hiện có trên thị trường = Giá bán 1 (Bên bán)
- Lệnh MP bán – khớp tại mức giá mua cao nhất hiện có trên thị trường = Giá mua 1 (Bên mua)
2. Nguyên tắc khớp lệnh MP
– Khi được nhập vào hệ thống giao dịch, lệnh thị trường mua sẽ được thực hiện ngay tại mức giá bán thấp nhất và lệnh thị trường bán sẽ thực hiện ngay tại mức giá mua cao nhất hiện có trên thị trường. Nếu khối lượng đặt lệnh của lệnh thị trường vẫn chưa được thực hiện hết, lệnh thị trường sẽ được xem là lệnh mua tại mức giá bán cao hơn hoặc lệnh bán tại mức giá mua thấp hơn tiếp theo hiện có trên thị trường và tiếp tục so khớp.
– Nếu khối lượng đặt lệnh vẫn còn nhưng không hề so khớp liên tục được nữa do khối lượng của bên đối ứng đã hết, lệnh thị trường mua sẽ chuyển thành lệnh số lượng giới hạn mua cao hơn mức giá khớp ở đầu cuối một đơn vị chức năng yết giá so với giá thanh toán giao dịch sau cuối trước đó, hoặc lệnh thị trường bán sẽ chuyển thành lệnh số lượng giới hạn bán thấp hơn mức giá khớp ở đầu cuối một đơn vị chức năng yết giá so với giá thanh toán giao dịch sau cuối trước đó .
– Trường hợp giá khớp sau cuối là giá trần so với lệnh thị trường mua hoặc giá sàn so với lệnh thị trường bán thì lệnh thị trường sẽ được chuyển thành lệnh số lượng giới hạn mua tại giá trần hoặc lệnh số lượng giới hạn bán tại giá sàn .
– Lệnh MP là lệnh thị trường trong phiên khớp lệnh liên tục tại sàn HOSE
Trình tự khớp lệnh của lệnh MP:
Trường hợp 1: Không có lệnh đối ứng (nghĩa là rao bán mà không có ai mua, muốn mua mà không ai bán) => Lệnh bị hủy
Trường hợp 2: Có lệnh đối ứng
- Xét giá tốt nhất (ai bán giá thấp hơn, ai mua giá cao hơn) => theo thứ tự ưu tiên lệnh MP đều khớp lệnh trước=> kết thúc lệnh
- Khối lượng MP còn thì chuyển sang lệnh LO
3. Đặc điểm lệnh MP
– Lệnh MP chỉ được sử dụng trên sàn HOSE ( sàn HNX không có lệnh MP )
– Lệnh thị trường chỉ được vận dụng trong thời hạn khớp lệnh liên tục
– Lệnh thị trường sẽ bị hủy bỏ khi không có lệnh số lượng giới hạn đối ứng tại thời gian nhập lệnh vào mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch
– Khi đặt lệnh thị trường, nhà đầu tư sẽ ghi “ MP ” tại trường mức giá
– Lệnh mua MP của nhà đầu tư quốc tế sau khi khớp một phần, phần còn lại sẽ tự động hóa hủy nếu chứng khoán hết room ( vì một số ít CP bị số lượng giới hạn chiếm hữu bởi nhà đầu tư quốc tế )
4. Ưu điểm và nhược điểm của lệnh MP
Khi bạn mua CP sử dụng lệnh MP bạn sẽ lập tức sở hữu số CP mong ước, hoặc số CP hiện tại tối đa bạn hoàn toàn có thể mua .
Khi bạn bán CP sử dụng lệnh MP bạn sẽ lập tức bán được số CP muốn bán với giá cao nhất hoàn toàn có thể bán hiện tại, hoặc số CP hiện tại tối đa bạn hoàn toàn có thể bán .
- Ưu điểm: Vào ra thị trường nhanh, nếu đúng theo kỳ vọng sẽ có thể chạy trước thị trường giảm bớt thiệt hại, tăng lợi nhuận.
- Nhược điểm: Lệnh MP thường được xử lý dưới tâm lý không vững vàng của nhà đầu tư mới, đôi khi không để ý đến tính thanh khoản của thị trường có thể sẽ gây tổn thất lớn cho nhà đầu tư
5. Một số lưu ý khi sử dụng lệnh MP
– Với đặc thù “ gật đầu mức giá thị trường ” lệnh MP sẽ được khớp với những mức giá đối ứng tốt nhất trên thị trường. do đó nhà đầu tư cần thận trọng và xem xét khi sử dụng
– Do có độ trễ trong quy trình giải quyết và xử lý của mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch, lệnh MP hoàn toàn có thể bị phủ nhận nếu mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch chưa hoàn tất quy trình khớp lệnh xác định giá Open hoặc mạng lưới hệ thống đang chuẩn bị sẵn sàng tài liệu tại thời gian đầu phiên thanh toán giao dịch buổi chiều .
6. Ví dụ minh họa về lệnh MP
Cổ phiếu ABC có giá tham chiếu 14 ; giá trần 14.7 ; giá sàn 13.3 có sổ lệnh trong đợt thanh toán giao dịch liên tục như sau :
| Khối lượng mua | Giá khớp lệnh | Khối lượng bán |
| 5.200 | 13.9 | |
| 8.000 | 14.0 | |
| 14.1 | 6.000 | |
| 14.2 | 3.300 | |
| 14.7 | 2.800 |
Trường hợp 1: Lệnh MP khớp lần lượt các mức giá đối ứng tốt nhất hiện có trên thị trường
Lệnh MP mua 8.000 CP ABC được nhập vào mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch .
Kết quả khớp lệnh : Khớp 6.000 giá 14.1 ; khớp 2 nghìn giá 14.2
Sổ lệnh thị trường sau đó là :
| Khối lượng mua | Giá khớp lệnh | Khối lượng bán |
| 5.200 | 13.9 | |
| 8.000 | 14.0 | |
| 14.2 | 1.300 | |
| 14.7 | 2.800 |
Trường hợp 2: Lệnh MP không khớp hết và chuyển thành lệnh giới hạn với mức giá thấp hơn giá khớp cuối cùng một đơn vị yết giá đối với lệnh MP bán (hoặc cao hơn mức giá khớp cuối cùng một đơn vị yết giá đối với lệnh MP mua).
Tiếp theo, lệnh MP bán 15,000 ABC được nhập vào hệ thống giao dịch.
Kết quả khớp lệnh : Khớp một phần : 8.000 x 14.0 + 5.200 x 13.9
Khối lượng còn lại chuyển thành lệnh bán số lượng giới hạn giá 13.8 với khối lượng 1.800 ( 15.000 – 8.000 – 5.200 = 1.800 )
Sổ lệnh thị trường sau đó là :
| Khối lượng mua | Giá khớp lệnh | Khối lượng bán |
| 13.8 | 1.800 | |
| 14.2 | 1.300 | |
| 14.7 | 2.800 |
Trường hợp 3: Lệnh MP không khớp hết và chuyển thành lệnh giới hạn trần (mua)/ sàn (bán) khi giá khớp cuối cùng là giá trần (mua)/sàn (bán)
Sau đó, lệnh thị trường mua 19,000 ABC được nhập vào mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch .
Kết quả khớp lệnh : Khớp một phần tại 3 mức giá : 1,800 x 13.8 ; 1,300 x 14.2 và 2,800 x 14.7 .
Khối lượng còn lại chuyển thành lệnh mua số lượng giới hạn giá trần 14.7 khối lượng 13.100 ( 19.000 – 1.800 – 1.300 – 2.800 = 13.100 ) do mức giá khớp sau cuối là giá trần .
Sổ lệnh thị trường sau đó là :
| Khối lượng mua | Giá khớp lệnh | Khối lượng bán |
| 13.100 | 14.7 |
7. Tình hình sử dụng lệnh MP tại Việt Nam
Lệnh MP được tiến hành, vận dụng lần đầu trên sàn HOSE từ ngày 02/07/2012 gắn liền với thanh toán giao dịch khớp lệnh liên tục ( mặc dầu khớp lệnh liên tục đã tiến hành từ đầu năm 2007 ). Hiện lệnh MP chiếm khoảng chừng 1 % số lệnh đặt trên thị trường .
Đối với lệnh MP mua:
Khi thị trường giá lên, đang trong chu kỳ luân hồi tăng giá thì rất ít nhà đầu tư đặt lệnh MP mua vì không thiết yếu phải làm vậy, chỉ cần đặt lệnh số lượng giới hạn là hoàn toàn có thể chiếm hữu CP mình muốn với việc tăng vài bước giá nếu thực sự muốn chiếm hữu CP đó .
Khi thị trường giá xuống, đang trong chu kỳ luân hồi giảm giá thì cũng rất ít nhà đầu tư đặt lệnh MP mua để bắt đáy CP .
Đối với lệnh MP bán:
Khi thị trường giá lên, đang trong chu kỳ luân hồi tăng giá thì rất ít nhà đầu tư đặt lệnh MP bán vì không thiết yếu phải làm vậy, lúc này nhu yếu đặt mua tăng cao nên chỉ cần đặt lệnh số lượng giới hạn là hoàn toàn có thể bán CP mình chiếm hữu với việc giảm vài bước giá nếu thực sự muốn bán lượng CP đó .
Khi thị trường giá xuống, đang trong chu kỳ luân hồi giảm giá đặc biệt quan trọng là trong những ngày thị trường đỏ lửa, rất nhiều nhà đầu tư đặt lệnh MP bán để hoàn toàn có thể chốt ngay phần lãi còn lại trước đó, trước khi lãi chuyển thành lỗ hoặc CẮT LỖ để tránh mất thêm nhiều vốn .
Lệnh MP lúc này đẩy biên độ giá lên rất cao, khiến hàng loạt CP giảm ngày càng mạnh, lao dốc không phanh thậm chí còn nhiều CP giảm sàn .
Như phiên thanh toán giao dịch ngày 08/06/2021 mạng lưới hệ thống sàn HOSE quá tải dẫn đến thực trạng nghẽn lệnh, kẹt lệnh mà không hề sửa lệnh hay hủy lệnh được khiến áp lực đè nén bán tháo tăng cao, tháo chạy càng kinh hoàng .
Với thực trạng thanh toán giao dịch “ mù ” tiếp nối ở Lever lớn do không hề nhìn vào những chỉ số trên sàn HOSE mà nhìn nhận thị trường khiến nhà góp vốn đầu tư không có lựa chọn nào khác ngoài lệnh MP. Số liệu trên bảng điện không đúng mực, lệnh vào bị treo rất lâu nên không có gì bảo vệ lệnh vào được thì giá vẫn còn như cũ. Do đó nhà đầy tư muốn thanh toán giao dịch được luôn thì chỉ có lệnh MP chứ không hề chờ đón nổi, mà cũng không biết chờ ở đâu vì giá nhìn thấy có khi là giá của 3-5 phút trước đó .
Tổng khớp lệnh hai sàn đạt 33.400 tỷ đồng gần với mức đỉnh lịch sử vẻ vang. HOSE cũng khớp gần kỷ lục với 28.127 tỷ đồng
8. Phân biệt lệnh MP và lệnh giới hạn
Lệnh thị trường:
– Thời gian lệnh sử dụng : sử dụng trong thời hạn khớp lệnh liên tục
– Giá khớp lệnh : không đặt ra mức giá đơn cử mà sẽ được khớp với những mức giá tốt nhất trên thị trường
Lệnh giới hạn:
– Thời gian lệnh sử dụng : được sử dụng trong tổng thể những đợt khớp lệnh
– Giá khớp lệnh: sẽ được đặt ra một mức giá cụ thể, lệnh chỉ được khớp tại mức giá bằng hoặc tốt hơn mức giá giới hạn đặt ra.
Kết luận: Lệnh thị trường được sử dụng trong các đợt giao dịch khớp lệnh liên tục. Trong quá trình đặt lệnh thị trường thì yêu cầu nhà đầu tư phải ghi “MP” tại trường mức giá. Lệnh sẽ được tự động hủy nếu không có lệnh giới hạn đối ứng tại thời điểm nhập lệnh vào trong hệ thống giao dịch.
Đặc biệt, so với lệnh mua giá trần / bán giá sàn khối lượng còn lại của lệnh chưa được khớp sẽ vẫn chờ trên sổ lệnh tại mức giá trần / giá sàn. Khối lượng còn lại chưa được khớp của lệnh thị trường sẽ được chuyển thành lệnh số lượng giới hạn mua với mức giá cao hơn giá khớp sau cuối một đơn vị chức năng yết giá .
