1 Khái niệm lãnh đạo
Có nhiều ý niệm khác nhau về lãnh đạo .
Theo James Gibson : lãnh đạo là một phần việc làm của quản trị nhưng không phải hàng loạt việc làm quản trị. Lãnh đạo là năng lượng thuyết phục người khác nhiệt huyết phấn đấu cho những tiềm năng đã xác lập .
George Tery : Lãnh đạo là hoạt động giải trí gây tác động ảnh hưởng đến con người để họ phấn đấu tự nguyện cho những tiềm năng của tổ chức triển khai .
- Tannenbaum, R. Weschler và F. Massarik: Lãnh đạo là ảnh hưởng liên nhân cách được thực hiện trong tình huống và được định hướng thông qua quá trình giao tiếp nhằm đạt được mục đích chung hoặc những mục đích chuyên biệt.
- Koontz và các tác giả: Lãnh đạo là quá trình tác động đến con người sao cho họ cố gắng một cách tự giác và hăng hái thực hiện mục tiêu chung của tổ chức.
- Hersey và Ken Blanc Hard: Lãnh đạo là một quá trình gây ảnh hưởng đến các hoạt động của một cá nhân hay một nhóm nhằm đạt được mục đích trong tình huống nhất định.
Có nhiều quan niệm khác nhau về mối quan hệ giữa lãnh đạo và quản lý. Nhưng có thể khái quát thành hai khuynh hướng điển hình:
Một là: Lãnh đạo và quản lý là đồng nhất với nhau.
Hai là: Lãnh đạo và quản lý là hoàn toàn khác biệt.
Thực chất, lãnh đạo và quản trị vừa có sự giống hệt, vừa có sự độc lạ. Để thấy được lãnh đạo và quản trị vừa có sự giống hệt, vừa có sự độc lạ, cần phải địa thế căn cứ vào những phương diện sau :
Thứ nhất, xét về chủ thể hoạt động.
Sự giống hệt giữa lãnh đạo và quản trị là ở chỗ một nhà lãnh đạo cũng hoàn toàn có thể được gọi là một nhà quản trị, và ngược lại, một nhà quản trị hoàn toàn có thể được coi là một nhà lãnh đạo .
Sự độc lạ giữa lãnh đạo và quản trị được bộc lộ : chỉ những nhà quản trị cấp cao mới là những nhà lãnh đạo đúng nghĩa ; còn những nhà quản trị cấp trung và cấp thấp thường không được gọi là nhà lãnh đạo .
Thứ hai, xét về phương diện mục tiêu (Nội dung) hoạt động.
Sự giống hệt giữa lãnh đạo và quản trị đó là những hoạt động giải trí này dù được thực thi theo cách nào thì cũng nhằm mục đích hướng tới thực thi tiềm năng của tổ chức triển khai .
Sự độc lạ giữa lãnh đạo và quản trị thuộc về đặc thù của tiềm năng mà chúng hướng tới. Mục tiêu của lãnh đạo mang tính xu thế, kế hoạch, định tính ; Mục tiêu của quản trị mang đặc thù đơn cử, giải pháp, định lượng .
Thứ ba, về phương thức hoạt động.
Sự như nhau giữa lãnh đạo và quản trị : hoạt động giải trí lãnh đạo và hoạt động giải trí quản trị đều phải được thực thi trên cơ sở khoa học và thẩm mỹ và nghệ thuật để phối hợp những nguồn lực nhằm mục đích đạt tới hiệu suất cao cao nhất .
Sự khác biệt giữa lãnh đạo và quản lý thể hiện ở chỗ: hoạt động lãnh đạo là hoạt động nhằm hướng dẫn, động viên, khích lệ nhân viên và duy trì kỷ luật, kỷ cương của họ, do vậy, yếu tố nghệ thuật phải được đặt lên hàng đầu và cùng với nó là phải sử dụng yếu tố khoa học; hoạt động quản lý là hoạt động nhằm duy trì kỷ luật, kỷ cương và động viên, khích lệ nhân viên, do vậy, yếu tố khoa học được đặt lên trước và cùng với nó là yếu tố nghệ thuật
Từ những ý niệm về lãnh đạo và về mối quan hệ giữa lãnh đạo và quản trị, xuất phát từ thực tiễn lãnh đạo và quản trị, hoàn toàn có thể đưa ra một định nghĩa về lãnh đạo ( theo nghĩa rộng ) như sau :
Lãnh đạo là tác động bằng nghệ thuật và khoa học để gây ảnh hưởng tích cực tới con người để phát huy và phối hợp tiềm năng và năng lực của họ nhằm hướng tới hoàn thành mục tiêu của tổ chức.
2 Khái niệm chức năng lãnh đạo
Với tư cách là một công dụng của tiến trình quản trị, công dụng lãnh đạo ( lãnh đạo theo nghĩa hẹp ) được định nghĩa như sau :
Lãnh đạo là tác động bằng nghệ thuật và khoa học để duy trì kỷ luật, kỉ cương của tổ chức và hướng dẫn, thuyết phục, khích lệ nhân viên nhằm phát huy cao nhất tiềm năng và năng lực của họ hướng tới thực hiện mục tiêu của tổ chức.
* Đặc trưng của chức năng lãnh đạo
Chức năng lãnh đạo có những đặc trưng sau :
– Là một công dụng của tiến trình quản trị gắn với chủ thể quản trị
– Chức năng lãnh đạo có 2 phương diện cơ bản : Duy trì kỉ cương, kỉ luật và động viên, khuyến khích nhân viên cấp dưới
– Vừa mang tính khoa học vừa mang tính nghệ thuật và thẩm mỹ vì vậy yên cầu chủ thể quản trị phải vận dụng những tri thức của nhiều khoa học .
* Vai trò của chức năng lãnh đạo
Việc xác lập tiềm năng, giải pháp đúng đắn hoàn toàn có thể mang lại hiệu suất cao cho hoạt động giải trí quản trị khi nó được phân công, phân nhiệm, giao quyền và phong cách thiết kế cỗ máy tương thích. Tuy nhiên, khi nhà quản trị đã sắp xếp, sắp xếp đúng người đúng việc là điều kiện kèm theo cần nhưng chưa đủ. Vấn đề quan trọng so với hiệu suất cao quản trị là làm thế nào để duy trì kỉ luật, kỉ cương và phát huy cao nhất tiềm năng và năng lượng của nhân viên cấp dưới. Đó thực ra là tính năng lãnh đạo ( mà nhiều người là công dụng tinh chỉnh và điều khiển, phối hợp của nhà quản trị ) .
Chức năng lãnh đạo có những vai trò cơ bản sau :
– Duy trì kỷ luật, kỷ cương nhằm mục đích không thay đổi tổ chức triển khai
– Hướng dẫn, thuyết phục, khích lệ nhân viên để phát huy cao nhất tiềm năng và năng lực của nhân viên nhằm phát triển tổ chức
– Phối hợp những nỗ lực riêng không liên quan gì đến nhau thành cố gắng nỗ lực chung
– Xây dựng văn hoá tổ chức triển khai
