Trong phần tập làm văn của chương trình Ngữ văn lớp 9, học sinh chủ yếu học về cách viết bài văn tự sự. Để giành điểm cao phần này, học sinh cần có kỹ năng và phương pháp làm bài đúng. Học sinh hãy theo dõi bài viết dưới đây để xem hướng dẫn chi tiết từ cô Đỗ Khánh Phượng.
>>>> Xem video bài giảng tại đây:
Tự sự là gì?
Tự sự là một chuỗi các sự việc, sự việc nọ nối tiếp sự việc kia để dẫn đến một kết thúc có ý nghĩa. Bản chất khác biệt lớn nhất của tự sự với biểu cảm, miêu tả chính là chuỗi các sự việc.
Muốn là bài văn tự sự hay, trước tiên học sinh phải hiểu định nghĩa tự sự
Kỹ năng làm bài văn tự sự hay
Xác định thể loại, tìm sự việc
Cô Đỗ Khánh Phượng cho biết không phải kể chuyện nào cũng giống nhau mà có rất nhiều hình thức kể chuyện khác nhau. Ví dụ, với nhu yếu của đề bài là kể lại chuyện “ Tấm Cám ” hoặc truyện “ Con Rồng cháu Tiên ” tức là học viên sẽ kể lại những câu truyện có sẵn. Học sinh sẽ tìm những vấn đề đã Open trong tác phẩm và chính những vấn đề đó sẽ giúp học viên tóm tắt một tác phẩm. Đây là loại thứ nhất, cũng là loại dễ nhất trong phần làm bài văn tự sự .
Cần xác định rõ thể loại và tìm sự việc để làm được bài văn tự sự hay
Loại thứ hai với mức độ cao hơn, đó là kể lại những chuyện không có sẵn. Ví dụ, đề bài nhu yếu : “ Em hãy kể về ông em / kể về cuộc gặp gỡ của em với một nhân vật tưởng tượng / kể về em trong tương lai … ”. Với những câu truyện không có sẵn, học viên phải phong cách thiết kế những vấn đề và những vấn đề đó phải là những vấn đề có yếu tố, thậm chí còn hoàn toàn có thể thể hiện được tư tưởng, tình cảm và tâm lý của người viết .
Sắp xếp các sự việc theo một trình tự nhất định
Việc sắp xếp các vấn đề theo một trình tự rất quan trọng. Bởi đôi lúc học viên viết rất tùy hứng, trình tự nào cũng được. Tuy nhiên, đã là một câu truyện thì phải theo đúng trình tự. Có 3 trình tự sắp xếp vấn đề thường gặp, đó là : Trình tự thời hạn, trình tự khoảng trống và đảo lộn trình tự thời hạn .
Để giúp học sinh lựa chọn được trình tự phù hợp, cô có đưa ra lời khuyên rằng: “Những bạn học lực trung bình, chúng ta nên lựa chọn theo trình tự thời gian. Những bạn học khá, có thể lựa chọn theo trình tự không gian. Còn đối với những bạn giỏi, các bạn nên sáng tạo trình tự để giúp bài văn thêm hấp dẫn và độc đáo.”
Sắp xếp các sự việc theo trình tự là một trong những chìa khóa quan trọng để làm tốt bài văn tự sự
Bên cạnh đó, khi sắp xếp các vấn đề thì phải xác lập được vấn đề nào là trường hợp truyện. Bởi trường hợp truyện là một lát cắt nhưng qua đó tính cách, số phận và thực trạng nhân vật được nổi rõ. Vậy nên, học viên cần nỗ lực tìm cho mình một trường hợp quan trọng để kiến thiết xây dựng nó thành trường hợp truyện, như thế bài văn tự sự sẽ rất điển hình nổi bật .
Tìm nhân vật cho câu chuyện
Trong bài văn tự sự, học viên cần xác lập ai là nhân vật chính và ai là nhân vật phụ, bởi chính các nhân vật này sẽ giúp làm điển hình nổi bật được ý đồ thẩm mỹ và nghệ thuật của bài văn, cũng như hướng đến yếu tố cần nghị luận mà đề văn nhu yếu .
Nhân vật là một trong những yếu tố then chốt tạo nên một bài văn tự sự hay
Ví dụ, bài văn tự sự kể về ông thì nhân vật chính sẽ là người ông, nhưng một câu chuyện mà chỉ có mình nhân vật người ông thì sẽ không còn hấp dẫn. Học sinh nên xây dựng một hệ thống nhân vật phụ xung quanh để làm nổi bật tính cách, tâm tư, suy nghĩ, tình cảm của nhân vật chính. Và những nhân vật phụ đó có thể được gọi tên hoặc không, nhưng đối với một nhân vật phải lưu ý đến các yếu tố:
- Xuất thân: Giới thiệu hoặc có thể có một câu chuyện làm nổi bật xuất thân của nhân vật.
- Ngoại hình: Không được nhầm lẫn giữa ngoại hình kể và ngoại hình tả.
- Hành động, tính cách, số phận, lời thoại.
Chọn ngôi kể
Ngôi kể sẽ tác động rất nhiều đến cách triển khai một bài văn tự sự
Chọn ngôi kể thứ nhất hay thứ ba phụ thuộc vào yêu cầu của đề bài, ví dụ: “Em hãy đóng vai nhân vật bé Thu để kể lại câu chuyện Chiếc lược ngà” thì chắc chắn học sinh sẽ phải kể lại theo ngôi thứ nhất. Nhưng nếu đề bài không đưa ra yêu cầu cụ thể thì học sinh vẫn có quyền lựa chọn ngôi kể.
Trong văn tự vấn đề lựa chọn ngôi kể tương thích rất quan trọng, bởi ngôi kể thứ nhất sẽ tạo nên sắc tố chủ quan, còn ngôi kể thứ ba thì lại khách quan và dễ phản hồi hơn .
Kết hợp với các phương thức biểu đạt
Một bài văn tự sự hay là bài văn kết hợp hài hòa các phương thức biểu đạt
Nếu tự sự chỉ đơn thuần là tự sự thì có nghĩa học viên chỉ đang kiến thiết xây dựng một diễn biến, mà diễn biến thì bản thân nó rất khô khan, nhàm chán và không lôi cuốn người đọc. Vì vậy, trong bài văn tự sự, học viên cần phải tích hợp linh động với các phương pháp diễn đạt khác như biểu cảm, miêu tả, … để bài văn thêm sinh động và mê hoặc .
Lựa chọn từ ngữ
Để làm bài văn tự sự hay, học sinh cần tích lũy cho mình vốn từ vựng phong phú
Tiếng Việt rất phong phú, từ ngữ trong tiếng Việt cũng vô cùng nhiều mẫu mã. Ví dụ, từ “ vợ ” gọi một cách sang chảnh thì là “ phu nhân ”, gọi tình cảm thì sử dụng “ mình ơi ”. Hoặc từ “ chết ”, sang chảnh thì sử dụng từ “ quyết tử ”, biểu lộ sự hụt hẫng thì sử dụng từ “ khuất núi ” .
Từ đó, hoàn toàn có thể thấy, việc lựa chọn từ ngữ trong những cuộc đối thoại, độc thoại của nhân vật là vô cùng quan trọng. Ngoại hình, hành vi, tính cách, … của nhân vật sẽ được biểu lộ thâm thúy hơn khi học viên biết lựa chọn từ ngữ một cách sinh động .
Trên đây là những hướng dẫn của cô Đỗ Khánh Phượng nhằm mục đích giúp học viên biết cách viết một bài văn tự sự trải qua các thao tác, kiến thức và kỹ năng cơ bản. Học sinh tìm hiểu thêm ngay, tích hợp với rèn luyện tiếp tục để rèn kiến thức và kỹ năng viết, tăng thời cơ giành điểm trên cao khi gặp các dạng bài này trong đề thi, đề kiểm tra .
Bên cạnh đó, để chuẩn bị tốt nhất cho năm học 2020 – 2021, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh có thể tham khảo những khóa học Ngữ Văn của cô Đỗ Khánh Phượng trong Chương trình Học tốt 2020 – 2021 của HOCMAI.
Đặc biệt, với các teen 2k6 chưa nắm vững các kỹ năng viết bài văn tự sự thì hãy tận dụng kỳ nghỉ hè này để tham gia khóa học Ngữ văn 9 do cô Phượng trực tiếp giảng dạy. Việc chuẩn bị sớm những kiến thức cho năm học cuối cấp sẽ giúp học sinh học tập hiệu quả hơn, đồng thời giảm bớt những áp lực, căng thẳng trước kỳ thi vào 10.
Đăng ký chương trình Học Tốt 2020 – 2021
- Trang bị kiến thức toàn diện với hệ thống bài giảng bám sát SGK, thay thế việc học thêm.
- Hệ thống đề kiểm tra và bài tập tự luyện có ĐÁP ÁN và HƯỚNG DẪN GIẢI.
-
Đội ngũ giáo viên giỏi chuyên môn và giàu kinh nghiệm giảng dạy.
-
Giúp học sinh tăng cơ hội giành điểm 9 – 10 trong các bài thi, bài kiểm tra.
Thông tin chi tiết về khóa học, phụ huynh và học sinh hãy gọi ngay hotline 0936 5858 12 để được tư vấn miễn phí.
