BNEWS
Hội chứng Tic được phân biệt bởi một loạt triệu chứng đặc trưng của Tic, tần số và kiểu cách trong mỗi lần chúng xuất hiện tăng dần.
Định nghĩa hội chứng Tic, theo khoa Tâm lý lâm sàng – Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1, là một vận động hay phát âm không chủ ý, xảy ra nhanh, tái diễn, không có nhịp và thường liên quan đến một nhóm cơ nhất định.
Tic xuất hiện đột ngột và không có mục đích rõ ràng. Các Tic thường không thể kìm nén được, nhưng nói chung cũng có thể làm mất đi tạm thời trong thời gian vài phút đến vài giờ (do chủ ý hay do đãng trí).
Trẻ em và vị thành niên là các đối tượng thường bộc lộ các hành vi Tic, chúng thường xảy ra sau một nhân tố kích thích, hoặc do phản ứng lại với các tình huống từ bên trong.
Phân loại hội chứng Tic
Hội chứng Tic được phân biệt bởi một loạt triệu chứng đặc trưng của Tic, tần số và kiểu cách trong mỗi lần chúng xuất hiện tăng dần.
Tic vận động và tic âm thanh được chia ra loại đơn thuần và phức tạp, tuy nhiên ranh giới của hai loại tic này không rõ ràng.
Cụ thể, Tic vận động đơn thuần biểu hiện ở mặt (nháy mắt, nhăn mặt, nhếch mép, lè lưỡi, lắc cằm, cau mày), ở cổ (lắc cổ, quay cổ, gật đầu), ở tay (nhún vai, giơ cánh tay, giơ bàn tay hay ngón tay). Tic âm thanh đơn thuần biểu hiện như ho, hắng giọng, hít, ngáp, hỉ mũi, khịt mũi, tặc lưỡi, gâu gâu, ụt ịt.
Còn Tic vận động phức tạp biểu hiện như vỗ vào người mình, nhảy, ngắm vuốt, giậm chân. Tic âm thanh phức tạp như nói các từ hay câu đặc biệt không đúng lúc đúng chỗ, thường là tục tĩu và nhại từ hay lời người khác.
Các tic trên có thể xuất hiện đơn lẻ, kết hợp hay kế tiếp nhau trên cùng một người bệnh; khởi phát thường ở 6 – 7 tuổi.
Trước khi tic xảy ra, có khi bệnh nhân cảm thấy căng thẳng và Tic xảy ra như một cách giảm nhẹ căng thẳng. Đôi khi có cảm giác xấu hổ hay tội lỗi kèm theo Tic.
Mức độ nặng nhẹ của các Tic rất khác nhau. Có khi tic biểu hiện gần giống hành vi bình thường: khoảng 10% – 20% trẻ em ở thời điểm nào đó có các Tic nhất thời. Hãn hữu có thể là Tic rất nặng ảnh hưởng đến học tập lao động như trong hội chứng Gilles de la Tourrette.
Phương pháp điều trị hội chứng Tic
Tư vấn gia đình bệnh nhân có ý nghĩa quan trọng trong việc điều trị hội chứng Tic. Gia đình bệnh nhân có thể lo sợ Tic và có các phản ứng khác nhau. Do đó, cần giải thích cho các thành viên gia đình hiểu biết về Tic, nhận rõ và làm dịu các phản ứng đó: không quá lo sợ Tic, không kìm nén Tic, không xem Tic là vấn đề gì lớn, đồng thời có thái độ đúng mực với bệnh nhân.
Khi điều trị Tic phải xem xét và tính đến các tâm bệnh lý kèm theo hay kết hợp.
Liệu pháp hóa dược: Haloperidol (Haldol) là thuốc được lựa chọn hàng đầu để điều trị Tic, Clonidin (Catapresan): đây là thuốc chọn lựa thứ hai nếu điều trị bằng Haloperidol không hiệu quả.
Bên cạnh đó bệnh nhân còn được điều trị bằng liệu pháp tâm lý và liệu pháp hành vi.
>> > Hội chứng TIC ở trẻ nhỏ do chơi game, dùng điện thoại thông minh mưu trí
