Hiện nay, thực phẩm chức năng là nhóm sản phẩm nhận được sự quan tâm của người tiêu dùng. Tuy nhiên thông tin về nó tại Việt Nam còn khá mơ hồ khiến cho người tiêu dùng hiểu sai thực phẩm chức năng. Mục tiêu của bài viết là cung cấp một cách nhìn bao quát cũng như trả lời những câu hỏi phổ biến về thực phẩm chức năng.
Bạn đang xem: Food supplement là gì
Thành phần bổ sung (Dietary supplement) và thực phẩm chức năng (Functional food) là gì? Sự khác nhau giữa hai nhóm sản phẩm?
Lợi ích của việc sử dụng thành phần bổ sung (Dietary supplement) và thực phẩm chức năng (Functional food)?
Có hay không những nguy cơ khi sử dụng thành phần bổ sung (Dietary supplement) và thực phẩm chức năng (Functional food)?
Ai là người chịu trách nhiệm về sự an toàn của thành phần bổ sung (Dietary supplement và thực phẩm chức năng (Functional food) ?
Chúng tôi hy vọng đây sẽ là nguồn thông tin có ích so với bạn đọc, những người đang muốn lựa chọn những thực phẩm công dụng tương thích với nhu yếu của bản thân và mái ấm gia đình .
Phần I: Thành phần bổ sung (Dietary supplement) và thực phẩm chức năng (Functional food) là gì?
1.1 Phân biệt giữa thành phần bổ sung (Dietary supplement) và thực phẩm chức năng (Functional food)
Trước tiên, chúng tôi muốn làm rõ hai khái niệm tiếng Anh là “ Dietary supplement ” and “ Functional food ”. Hiện nay, hai khái niệm này đang có sự nhầm lần khi chuyển ngữ sang tiếng Việt .Dietary supplement: Thành phần bổ sung vào chế độ ăn uống.Functional food: Thực phẩm chức năng.
Tuy nhiên, tại Việt Nam, chúng ta đang đánh đồng hai khái niệm này. Trên thị trường Việt Nam, hầu hết các sản phẩm thuộc nhóm thành phần bổ sung (Dietary Supplement) đang được dán nhãn là thực phẩm chức năng. Ví dụ, Fucoidan hay viên dầu cá Omega là hai thực phẩm chức năng được giới thiệu rộng rãi trên thị trường hiện nay. Tuy nhiên, cả Fucoidan và viên dầu cá Omega được dán nhãn tiếng Anh là “Dietary Supplement”. Trong khi đó, nhóm sản phẩm “Functional food” cũng được dán nhãn là thực phẩm chức năng.
Các thành phần bổ sung (Dietary supplement) có những dạng bào chế là viên con nhộng, viên gel tương tự thuốc điều trị. Tại Việt Nam, các thành phần bổ sung (Dietary supplement) được dán nhãn là thực phẩm chức năng được quản lý bởi “Cục An toàn thực phẩm” không phải “Cục Quản lý Dược”.
Tiếp theo đây, chúng tôi xin trình diễn định nghĩa về Thành phần bổ trợ ( Dietary Supplement ) và Thực phẩm tính năng ( Functional Food ) được đồng ý trên quốc tế .
1.2. Thành phần bổ sung (Dietary Supplement)
Thành phần bổ trợ ( Dietary Supplement ) là mẫu sản phẩm chứa thành phần dinh dưỡng nhằm mục đích bổ trợ chất dinh dưỡng bên cạnh bữa ăn hằng ngày ( 1 ). Thành phần bổ trợ hoàn toàn có thể chứa một hoặc phối hợp nhiều thành phần sau đây :Vitamin, ví dụ: vitamin A, DKhoáng chấtCác loại thảo mộc hoặc thực vậtAxit aminChất dinh dưỡng bổ sung cho cơ thể. Trong một số trường hợp, lượng thức ăn hàng ngày không cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, sử dụng các thành phần bổ sung có thể làm tăng tổng lượng chất dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu cơ thể.Chất cô đặc ( dịch chiết cô đặc từ các loại thảo dược có lợi cho sức khỏe), chất hỗ trợ cho quá trình chuyển hóa của cơ thể, chất cấu thành một thành phần cần thiết trong cơ thể hoặc dịch chiết từ các loại dược liệu.Vitamin, ví dụ : vitamin A, DKhoáng chấtCác loại thảo mộc hoặc thực vậtAxit aminChất dinh dưỡng bổ trợ cho khung hình. Trong 1 số ít trường hợp, lượng thức ăn hàng ngày không cung ứng không thiếu chất dinh dưỡng, sử dụng những thành phần bổ trợ hoàn toàn có thể làm tăng tổng lượng chất dinh dưỡng, phân phối nhu yếu khung hình. Chất cô đặc ( dịch chiết cô đặc từ những loại thảo dược có lợi cho sức khỏe thể chất ), chất tương hỗ cho quy trình chuyển hóa của khung hình, chất cấu thành một thành phần thiết yếu trong khung hình hoặc dịch chiết từ những loại dược liệu .Bảng dưới đây liệt kê những thành phần bổ trợ ( Dietary supplement ) có trên thị trường hiện này :Thành phần bổ trợ ( Dietary Supplement ) hoàn toàn có thể được sản xuất và đóng gói dưới nhiều hình thức như viên nén, viên nang, gel mềm, chất lỏng, hoặc bột. Một số chất bổ sung chính sách nhà hàng siêu thị giúp bảo vệ khung hình bạn nhận được vừa đủ chất dinh dưỡng thiết yếu ; 1 số ít khác hoàn toàn có thể giúp bạn giảm rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh .Dưới đây là bảng so sánh giữa “ Dietary supplement ” và thuốc điều trị .
Hiện nay, hầu hết các sản phẩm được dán nhãn tiếng Anh Thành phần bổ sung (Dietary supplement) đều được dán nhãn tiếng Việt là “thực phẩm chức năng”. Điều này gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng.
Tại Việt Nam, Cục An toàn thực phẩm chịu trách nhiệm quản lý thành phần bổ sung (Dietary supplement). Tuy nhiên, trên các phương tiên truyền thông hiện nay, các thành phần bổ sung (Dietary supplement) lại được quảng cáo là có tác dụng chữa bệnh. Ví dụ như Fucoidan được quảng cáo có thể điều trị ung thư, sử dụng cho bệnh nhân ung thư.
1.3. Thực phẩm chức năng (Functional food)
Thực phẩm công dụng là những thực phẩm phân phối nhiều chất dinh dưỡng hơn những thực phẩm truyền thống cuội nguồn. Họ được bổ trợ những thành phần mang lại những quyền lợi cho khung hình ( 2 ) .
Thực phẩm Chức năng (Functional Food) không có dạng thuốc như viên con nhộng, viên gel chỉ có dạng thực phẩm (3).
Để bạn đọc tưởng tượng một cách rõ hơn, bảng dưới đây sẽ trình diễn những loại thực phẩm tính năng ( Functional Food ) .Để tổng kết phần I chúng tôi xin miêu tả sự khác nhau giữa thành phần bổ trợ ( Dietary supplement ) và thực phẩm công dụng ( Functional food ) bằng hình vẽ dưới đây :
Phần II: Những lưu ý khi sử dụng thành phần bổ sung (Dietary supplement) và thực phẩm chức năng (Functional food)
2.1. Lợi ích của việc sử dụng thành phần bổ sung (Dietary Supplement)
Việc bổ sung một số chất có thể giúp bạn bảo đảm rằng bạn nhận đủ những chất thiết yếu cho một vài chức năng của cơ thể, mặc khác trong một vài trường hợp nó giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh. Tuy nhiên, thành phần bổ sung (Dietary Supplement) không thể thay thế cho bữa ăn, các bữa ăn lành mạnh là cần thiết.
Không giống thuốc, thành phần bổ sung (Dietary Supplement) không được phép lưu hành trên thị trường với mục đích điều trị, chẩn đoán, phòng ngừa hoặc chữa bệnh. Điều đó có nghĩa rằng các công ty sản xuất không thể đưa ra khẳng định thành phần bổ sung (Dietary Supplement) điều trị bệnh. Ví dụ: thành phần bổ sung (Dieatary Supplement) như Fucoidan không thể được quảng cáo là “có khả năng điều trị ung thư”. Theo quy định của FDA, những tuyên bố dạng này là bất hợp pháp.
2.2. Có hay không những nguy cơ khi sử dụng Thành phần bổ sung (Dietary supplement )?
Nội dung này, chúng tôi muốn đề cập về những khuyến nghị của FDA về việc sử dụng thành phần bổ trợ ( Dietary supplement ). Có những rủi ro tiềm ẩn sống sót khi sử dụng những thành phần bổ trợ ( Dietary Supplement ). Rất nhiều thành phần bổ trợ ( Dietary Supplement ) chứa những thành phần có hoạt tính có tính năng sinh học can đảm và mạnh mẽ lên khung hình. Tuy nhiên, những công dụng này chưa được kiểm tra một cách rõ ràng, đơn cử bằng những vật chứng khoa học. Điều này hoàn toàn có thể gây nguy hại trong một vài trường hợp, gây ra những thương tổn hoặc những yếu tố phức tạp đến sức khỏe thể chất. Một số hành vi sau đây hoàn toàn có thể gây ra những rủi ro tiềm ẩn thậm chí còn là gây ra những hậu quả nghiêm trọng : Kết hợp các thành phần bổ sung (Dietary Supplement) Kết hợp thành phần bổ sung (Dietary Supplement) cùng với thuốc điều trị Thay thế thuốc kê theo đơn bằng các thành phần bổ sung.
Xem thêm: Bầu 3 Tháng Cuối Nên Ăn Gì Để Dễ Sinh Thường Và Không Rạch Tầng Sinh Môn?
Sử dụng quá nhiều các thành phần bổ sung như vitamin A, vitamin D hay sắt. Một số thành phần bổ trợ gây ra những tác động ảnh hưởng không mong ước trước, trong và sau phẫu thuật. Do vậy, cần bảo vệ bác sĩ điều trị của bạn biết thông tin về bất kỳ thành phần bổ trợ mà đang sử dụng. Chúng tôi trình diễn hai ví dụ tiêu biểu vượt trội để bạn đọc hoàn toàn có thể hiểu hơn về rủi ro tiềm ẩn khi sử dụng thực phẩm tính năng .Ví dụ 1 : Thực phẩm công dụng St John’s wort được chỉ định tương hỗ điều trị trầm cảm. Tuy nhiên, thành phần dịch chiết Hoa Mai ( Hypericum ) là thành phần chính trong loại sản phẩm nay hoàn toàn có thể làm bất hoạt một vài enzyme trong khung hình gây giảm tính năng của những loại thuốc điều trị ( 4 ) .Ví dụ 2 : Viên sắt, thành phần bổ trợ ( Dietary Supplement ) được sử dụng khá phổ cập. Người thông thường chỉ cần hấp thụ 1 miligram Sắt mỗi ngày. Nếu lượng Sắt đưa vào khung hình nhiều hơn mức thiết yếu, khung hình không hề tự đào thải Sắt, gây ra thực trạng thừa sắt ( Hemochromatosis ). Do đó, lượng Sắt thừa sẽ tích tụ tại những cơ quan trong khung hình như gan, tuyến tụy, tuyến yên, tim. Đây là nguyên do gây bệnh đái tháo đường, tim mạch, loãng xương, yếu tố ở túi mật, ung thư ( 5 ) .
2.3. Ai là người chịu trách nhiệm về sự an toàn của các Thành phần bổ sung (Dietary supplement)?
FDA không được ủy quyền để đánh giá độ an toàn và hiệu quả thành phần bổ sung (Dietary Supplement) trước khi được lưu hành trên thị trường (1) (6).
Nhà sản xuất và phân phối chịu trách nhiệm đảm bảo các sản phẩm của họ là an toàn trước khi đưa vào thị trường (1) (6).
Nếu các sản phẩm chứa các thành phần mới, nhà sản xuất phải thông tin đến FDA về thành phần trước khi đưa vào thị trường. Tuy nhiên, các thông tin này chỉ được kiểm tra bởi FDA, không phải chứng nhận. Đồng thời, FDA chỉ kiểm tra độ an toàn, không tiến hành kiểm tra hiệu quả sinh học của thành phần này.
Các đơn vị sản xuất được nhu yếu sản xuất bảo vệ chất lượng nhu yếu, không chứa chất gây ô nhiễm hay tạp chất và được gắn nhãn đúng mực dựa theo tiêu chuẩn hiện hành GMP và những lao lý tương quan. GMP ( Good Manufacturing Practice ) : thực hành thực tế sản xuất tốt, một bộ quy chuẩn được vận dụng cho xí nghiệp sản xuất sản xuất thuốc. Mục đích là bảo vệ quy trình sản xuất thuốc thành công xuất sắc và bảo đảm an toàn ; GMP chăm sóc đến những yếu tố gồm có nguyên vật liệu, máy móc, nhà xưởng, chiêu thức đóng gói …Nếu xảy ra những yếu tố nghiêm trọng tương quan đến việc sử dụng những thành phần bổ trợ ( Dietary Supplement ), những nhà phân phối phải tường trình đến FDA về mức độ nghiêm trọng, những thiệt hai gây ra. Sau đó, FDA sẽ kiểm tra, hoàn toàn có thể vô hiệu ra khỏi thị trường nếu phát hiện những loại sản phẩm này không bảo đảm an toàn hoặc trong trường hợp những chứng minh và khẳng định về loại sản phẩm đó là sai hoặc gây hiểu nhầm .
2.4. Một số vấn đề cần lưu ý khi sử dụng Thực phẩm chức năng (Functional food)
Một số câu hỏi được đặt ra ở đây là : thực phẩm công dụng ( Functional food ) có bảo đảm an toàn hay không ? Những quảng cáo về thực phẩm công dụng liệu có mang lại hiệu suất cao như quảng cáo hay không ? Chúng ta sẽ lần lượt vấn đáp những câu hỏi này .Câu hỏi tiên phong thực phẩm công dụng ( Functional food ) có thật sự mang lại hiệu suất cao hay không ? Để vấn đáp thắc mắc này, tất cả chúng ta cần chú ý quan tâm đến thành phần được bổ trợ trong loại thực phẩm tất cả chúng ta sử dụng về hàm lượng, công dụng, liều số lượng giới hạn hằng ngày, độc tính của thành phần đó. Nếu thực phẩm được bổ trợ những thành phần như vitamin hay khoáng chất, người tiêu dùng hoàn toàn có thể biết đúng mực thành phần và hàm lượng. Tuy nhiên, so với những loại sản phẩm được bổ trợ những loại thảo mộc là một trường hợp khác. Ở đây, chúng tôi đưa ra hai ví dụ :Ví dụ 1 : Các loại sản phẩm trà Sâm được quảng cáo là bổ trợ thành phần dịch chiết Nhân sâm có lợi cho sức khỏe thể chất. Tuy nhiên, hàm lượng dịch chiết Nhâm sâm trong mỗi tách trà là bao nhiêu ? Với hàm lượng như vậy đó liệu có đủ để gây ra những hiệu suất cao có lợi cho khung hình hay không thì trọn vẹn không được đề cập và không có những bằng khoa học chứng tỏ .Ví dụ 2 : Sản phẩm socola được quảng cáo là bổ trợ thành phần dịch chiết Ginkgo bibola và blueberry có lợi cho sức khỏe thể chất, mang lại những hiệu suất cao cho người dùng như chống oxi hóa, bảo vệ tế bào khỏi những công dụng có hại của gốc tự do, cải tổ tuần hoàn máu, cải tổ hoạt động giải trí não bộ. Ginkgo một loại dịch chiết được chứng tỏ là có lợi cho người bệnh Alzheimer. Liều điều trị của dịch chiết Ginkgo là 120 – 240 mg một ngày ( 7 ). Việc sử dụng dịch chiết Gingko thấp hơn liều điều trị không mang lại hiệu suất cao sinh học mong ước. Nhà sản xuất socola không vấn đáp câu hỏi “ Hàm lượng chất có lợi được bổ trợ trong mẫu sản phẩm là bao nhiêu ? Hàm lượng này có thật sự mang lại hiệu suất cao khi sử dụng hay không ? ”
Câu hỏi tiếp theo là độ bảo đảm an toàn của thực phẩm tính năng ( Functional food ). Một vài thành phần dinh dưỡng được bổ trợ trong thực phẩm tính năng ( Functional food ) có hoạt tính rất mạnh. Đặc biêt, so với những thực phẩm tính năng được bổ trợ thành phần thảo dược. Tuy nhiên, tính năng của nó lại chưa được kiểm tra một cách cẩn trọng bởi những cơ quan chức năng .
Để đánh giá về thực phẩm chức năng (Functional food), người tiêu dùng cần kiểm tra thông tin được nhà sản xuất cung cấp trên bao bì một cách cẩn thân bao gồm chất dịnh dưỡng được bổ sung trong loại thực phẩm đó là gì ? Hàm lượng bao nhiêu? Nhu cầu và khả năng hấp thụ của cơ thể như thế nà? Liệu có gây ra phản ứng phụ khi cơ thể tiếp nhận các chất dinh dưỡng được bổ sung hay không? Đây chính là một bước cần thiết để lựa chọn các một sản phẩm có lợi cho sức khỏe, bổ sung những khoáng chất cần thiết cơ thể bạn.
Phần III: Tổng kết
Để tổng kết cho bài viết này, chúng tôi muốn đưa ra một vài lưu ý cho các độc giả khi sử dụng thành phần bổ sung (Dietary supplement) và thực phẩm chức năng (Functional food).
Thành phần bổ sung (Dietary supplement) không phải là thuốc và không thể thay thế các thuốc điều trị. Người tiêu dùng cần tỉnh táo trước những quảng cáo về tác dụng điều trị bệnh của các Thành phần bổ sung (Dietary supplement). Thuốc điều trị phải trải qua quá trình nghiên cứu lâu dài, được sự kiểm tra kĩ lưỡng của FDA. Do đó, FDA sẽ chịu trách nhiệm về các thông tin được dán nhãn của thuốc điều trị. Ngược lại, thành phần bổ sung (Dietary supplement) không cần trải qua quá trình kiểm chứng về tác dụng sinh học của FDA trước khi đưa vào thị trường. FDA không chịu trách nhiệm việc tác dụng điều trị của Thành phần bổ sung (Dietary supplement) .
Thành phần bổ sung (Dietary supplement) có thể gây ra những tác dụng phụ không dự đoán trước. Liều dùng và tác dụng không mong muốn của thành phần bổ sung (Dietary supplement) chưa được nghiên cứu một cách kĩ lưỡng, chúng ta chưa có hệ thống y tế cộng đồng chưa đủ mạnh để tư vấn những thông tin chính xác về hiệu quả và cách sử dụng. Do đó, khi sử dụng thành phần bổ sung (Dietary supplement) cần hết sức cẩn thân, kiểm tra thông tin thành phần, cách sử dụng một cách kĩ lưỡng để tránh gây ra những ảnh hưởng không mong muốn.
Không nên lạm dụng các thực phẩm chức năng (Functional food), đa dạng hóa món ăn, không nên chỉ tập trung một nhóm thực phẩm nhất định.
Xem thêm: ” Navi Là Gì, Nghĩa Của Từ Navi, Navi Nghĩa Là Gì Trong Tiếng Ý
Các bữa ăn hằng ngày là nguồn cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Việc đa dạng hóa bữa ăn với nhiều nhóm thực phẩm khác nhau là cách tốt nhất để bảo đảm cơ thể được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng khác nhau.
Phần 1: Quy trình nghiên cứu phát triển thuốc – ThS Trần Hồng Loan
Phần 3: Sự thật về tác dụng điều trị ung thư của Fucoidan – ThS Trần Hồng Loan
Chịu trách nhiệm nội dung: ThS Trần Hồng Loan
Tài liệu tham khảo
A. El Sohaimy; Functional Foods and Nutraceuticals-Modern Approach to Food Science. World Appl. Sci. J., 20 (5): 691-708, 2012Scientific concepts of functional foods in Europe. Consensus document. Br J Nutr 81 Suppl 1, S1-27.Khuyến cáo về bệnh chuyển hóa Sắt trong thành phần bữa ăn (Diet Recommendations for hemochromatosis) từ Viện Nghiên cứu bệnh về rối loạn chuyển hóa Sắt (Iron Disorder Institute)https://nccih.nih.gov/research/results/gems/qa.htmA. El Sohaimy ; Functional Foods and Nutraceuticals-Modern Approach to Food Science. World Appl. Sci. J., 20 ( 5 ) : 691 – 708, 2012S cientific concepts of functional foods in Europe. Consensus document. Br J Nutr 81 Suppl 1, S1-27. Khuyến cáo về bệnh chuyển hóa Sắt trong thành phần bữa ăn ( Diet Recommendations for hemochromatosis ) từ Viện Nghiên cứu bệnh về rối loạn chuyển hóa Sắt ( Iron Disorder Institute ) https://nccih.nih.gov/research/results/gems/qa.htmChịu nghĩa vụ và trách nhiệm thông tin : Th.S Trần Thị Hồng Loan
