Ngày nay, khi đời sống vật chất ngày một cải tổ thì nhu yếu của xã hội so với từng cá thể càng lúc càng cao. Do vậy, không ít những bậc cha mẹ luôn lo ngại làm thế nào để cho trẻ tăng trưởng tốt nhất về sức khỏe thể chất và đặc biệt quan trọng là trí tuệ. Trong những thập kỉ gần đây, người ta phát hiện DHA, EPA có vai trò quan trọng trong việc hình tối ưu thị lực và não bộ. Tuy nhiên, hầu hết mọi người vẫn chưa hiểu rõ về nó gây ra những lầm lẫn làm tác động ảnh hưởng tới sự tăng trưởng của trẻ nhỏ và kinh tế tài chính mái ấm gia đình .
Như tất cả chúng ta đã biết, chất dinh dưỡng gồm có những nhóm sau : đạm, đường, béo, nước, vitamin và khoáng chất, chất xơ. Trong nhóm chất béo, người ta lại chia ra làm 2 nhóm : chất béo bão hòa và chất béo không bão hòa. Chất béo không bão hòa gồm có omega 3-6-9. Tuy nhiên chỉ có nhóm chất omega 3-6 mới được xem là chất béo thiết yếu ( khung hình không tự tổng hợp mà phải bổ trợ từ thực phẩm ). DHA, EPA mà tất cả chúng ta hay đề cập thuộc nhóm omega-3. Để dễ tưởng tượng tất cả chúng ta theo dõi sơ đồ sau :
(ALA: Alpha Linoleic Acid; DHA: DocosaHexaenoic Acid; EPA: EicosaPentaenoic Acid)
Thực ra, trong nhóm omega-3 có tới nhiều nhóm acid béo, tuy nhiên chỉ có 3 loại acid béo ( ALA, DHA, EPA ) là quan trọng nhất với khung hình mà thôi .
Từ rất lâu rồi, ông cha ta qua kinh nghiệm tay nghề ẩm thực ăn uống đã tổng kết ra rằng “ Ăn cá cho mưu trí ”, “ Ăn cá cho sáng mắt ” ! Thật vậy, DHA và EPA chính là một trong những thành phần chính để hình thành hệ thần kinh TW thai nhi ( gồm có não, tủy sống .. ) và võng mạc mắt của trẻ ; đặc biệt quan trọng là trong quy trình tiến độ cuối thai kì. Thời kì nhũ nhi, sự thiếu vắng EPA, DHA được cho là nguyên do gây kém tăng trưởng trí não .
Đối với trẻ nhỏ là vậy, còn so với những đối tượng người dùng khác thì nhóm omega-3 ( EPA, DHA ) cũng có vai trò cực kỳ quan trọng. Đã có nhiều nghiên cứu và điều tra chỉ ra rằng việc bổ trợ EPA, DHA giảm tần suất tái phát bệnh lý mạch vành và suy tim. Ngoài ra, chính sách bổ trợ EPA, DHA cũng làm giảm rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh xơ vữa mạch máu ( là tác nhân chính cho bệnh lý tăng huyết áp ở người cao tuổi ) .
Trong những năm gần đây, những điều tra và nghiên cứu khoa đã chỉ ra những quyền lợi của DHA trong bệnh lý suy giảm tính năng não ở người cao tuổi ( bệnh Alzheimer’s ). Tuy nhiên những tác dụng này cần được chứng tỏ đơn cử hơn bằng những điều tra và nghiên cứu lớn hơn .
Lợi ích là vậy, tuy nhiên không phải ai cũng thuận tiện tiếp cận dưỡng chất này mặc dầu EPA, DHA có rất nhiều trong thực phẩm .
- Bảng thành phần EPA, DHA trong 100g thực phẩm (ăn được):
| Stt | Tên thực phẩm | EPA (gram) | DHA (gram) |
| 1 | Cá hồi | 0,86 | 1,1 |
| 2 | Cá thu đao | 0,51 | 0,93 |
| 3 | Cá nục | 0,54 | 0,91 |
| 4 | Cá mòi | 0,58 | 0,81 |
| 5 | Cá trích | 0,97 | 0,69 |
| 6 | Mực tươi | 0,15 | 0,34 |
| 7 | Sò | 0,44 | 0,25 |
| 8 | Cá chép | 0,11 | 0,24 |
| 9 | Cá trê | 0,07 | 0,21 |
| 10 | Tôm | 0,26 | 0,20 |
| 11 | Cá ngừ | 0,04 | 0,18 |
| 12 | Cá thu | 0,67 | 0,16 |
| 13 | Ghẹ | 0,17 | 0,15 |
| 14 | Cá đối | 0,22 | 0,11 |
( Bảng thành phần thực phẩm Nước Ta và FAO )
Dù hiểu được vai trò của EPA, DHA, tuy nhiên không phải ai cũng bổ trợ rất đầy đủ. Vậy khi nào cần bổ trợ EPA, DHA và bổ trợ như thế nào la khoa học và hài hòa và hợp lý ?
Trước hết là bà mẹ mang thai. Như ta đã biết EPA, DHA qua nhau thai nuôi thai nhi và góp thêm phần hình thành não bộ và mắt của thai nhi. Do đó bà mẹ mang thai cần được bổ trợ vừa đủ. Theo như khuyến nghị của cơ quan chính phủ Mỹ 2010, mỗi tuần phụ nữ mang thai nên dùng 300 gr món ăn hải sản phong phú ( tương tự với 300 – 800 mg DHA / ngày ) .
Ngoài ra, DHA vẫn sống sót trong sữa mẹ. Chính thế cho nên, bà mẹ vẫn cần phải bổ trợ thực phẩm giàu DHA. Trong bữa ăn của trẻ ( tập ăn dặm và của trẻ lớn ), cha mẹ cần phải tuân thủ nguyên tắc ăn không thiếu phong phú thực phẩm để bảo vệ những dưỡng chất thiết yếu cho hoạt động và sinh hoạt và tăng trưởng tổng lực .
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thực phẩm công dụng – thuốc phong phú về giá và nguồn gốc nguồn gốc có chứa EPA, DHA hay omega 3-6-9 hay những viên dầu cá. Nhìn chung thành phần DHA EPA trong từng viên giao động 300 – 1000 mg tương ứng với nhu yếu hàng ngày. Vậy tất cả chúng ta có nên sử dụng như giải pháp thay thế sửa chữa không ?
| Thực phẩm | Viên uống DHA/Omega | |
| Giá tiền | Rẻ | Mắc |
| 1) Mức độ thiết yếu | Thiết yếu | Không thiết yếu
Bổ sung bằng chế độ ăn Xem thêm: Tài liệu về đồ dùng dạy học – Tài liệu text |
| 2) Mức độ chấp nhận | Cao/chế biến nhiều món ngon | Thấp/Các viên dầu cá thường tanh |
| 3) Mức độ tiện lợi | Thấp | Cao |
| 4) Đối tượng phù hợp | Mọi người – mọi nhà – mọi đối tượng | Trẻ chán ăn Phụ nữ mang thai hay cho con bú có chính sách ăn không cung ứng đủ Người già yếu có chính sách ăn thiếu . Người suy nhược … |
| 5) Tính an toàn | Cao Phụ thuộc nguồn gốc thực phẩm, cách chế biến, dữ gìn và bảo vệ Phụ thuộc vào vị trí địa lý vùng biển có ô nhiễm thủy ngân hay không. Hiện tại ở việt nam chưa có báo cáo giải trình ghi nhận biển bị ô nhiễm thủy ngân |
Tùy thuộc cách bảo quản tại nhà Tùy thuộc cách luân chuyển ( hàng xách tay / nhập khẩu .. ) Không có thực trạng ngộ độc thủy ngân do dầu cá Có thể có triệu chứng đường tiêu hóa nếu dùng nhiều Có năng lực dị ứng thuốc |
| 6) Tính lâu dài | Có | Không/Sử dụng một thời gian vẫn nên chuyển sang dạng thực phẩm. |
Tương tự như vậy, sữa và những chế phẩm từ sữa trong nhưng năm gần đây cũng được bổ trợ DHA. Sau hai tuổi, cha mẹ vẫn hoàn toàn có thể cho trẻ uống sữa công thức hay hoàn toàn có thể cho trẻ dùng sữa hộp pha sẵn ( hoàn toàn có thể có hoặc không có bổ trợ DHA ) và quan trọng vẫn là chính sách ăn thích hợp. Nói chung, ở trẻ nhỏ sữa tốt là sữa trẻ thích uống, tương thích kinh tế tài chính mái ấm gia đình và dễ mua .
Hoa thơm cũng bởi người trồng
Con nên hình vóc nhờ lòng mẹ cha
Dinh dưỡng nào có lơ là
Bữa ăn đủ chất đậm đà tình thương
Bé khỏe trí não tinh tường
Bước đi vững chắc trên đường tương lai.
BS CK1 Đinh Xuân Bình
Khoa Dinh dưỡng – Tiết chế
Bệnh viện Nhi đồng Thành phố
