Danh sách các pharaon của Ai Cập cổ đại bắt đầu từ giai đoạn Tiền Vương triều khoảng năm 3100 trước công nguyên tới Vương triều Ptolemaios sau khi Ai Cập trở thành một tỉnh La Mã dưới thời Augustus vào năm 30 TCN.
Niên đại trị vì của những Pharaon gần đúng. Danh sách những Pharaon được đưa theo bảng niên đại của Ai Cập cổ đại .
Các tài liệu cổ chính về những Pharaon[sửa|sửa mã nguồn]
Các văn bản tài liệu gốc cổ về những Pharaon hiện vẫn chưa rất đầy đủ :
Archibald Sayce đã đưa dữ liệu để so sánh khảo nghiệm trong cuốn sách Các Đế chế cổ đại của phương Đông (1884), thêm vào đó các danh sách xuất hiện trong những tác phẩm của Herodotus, Diodorus, Eratosthenes và của các “nhà văn Ả Rập”. Tuy nhiên danh sách không xuất hiện trong cuốn sách của Sayce mà được tìm thấy trong cuốn sách Sothis do George Syncellus dành tặng cho Manetho.
Thời đại lịch sử một thời[sửa|sửa mã nguồn]
Trong những văn bia Palermo, Turin và list vua của Manetho, có những phiên bản tên khác nhau của 8 vị thần này .
Các vị bán thần quản lý :
| Danh sách vua Turin | Thời gian | Manetho | Thời gian |
|---|---|---|---|
| Vương triều thứ hai của các vị thần | – | Vương triều nửa thần | – |
| Vương triều 3 Achu | – | 30 vua từ Memphis | 1790 năm |
| Vương triều môn đệ của Horus | – | 10 vua từ Thinis | 350 năm |
Thời kỳ cổ xưa[sửa|sửa mã nguồn]
Thời kỳ cổ xưa gồm có thời kỳ Tiền Vương triều Ai Cập, khi Hạ Ai Cập và Thượng Ai Cập được quản lý như 2 vương quốc riêng không liên quan gì đến nhau .
Tiền Vương triều : Hạ Ai Cập[sửa|sửa mã nguồn]
Hạ Ai Cập được tính từ phía bắc sông Nile tới đồng bằng sông Nile. Danh sách sau không không thiếu :
| Tên | Ghi chú | Trị vì |
|---|---|---|
| Hsekiu[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| Khayu[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| Tiu[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| Thesh[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| Neheb[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| Wazner[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| Mekh[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| (xóa bỏ)[2] | Biết đến duy nhất tại phiến đá Palermo | ? |
| Đôi chim ưng | Chứng thực tìm thấy từ Sinai và Thượng Ai Cập | ~ 3100 TCN? |
Tiền Vương triều : Thượng Ai Cập[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều 00[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều 0[sửa|sửa mã nguồn]
Thượng Ai Cập gồm khu vực thung lũng sông Nile, phía nam đồng bằng sông Nile. Danh sách sau không vừa đủ và chắc như đinh :
Vương triều thứ Nhất[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Nhất mở màn từ khoảng chừng năm 3150 – 2890 trước Công nguyên. ( Không có thời hạn đúng mực để xác lập niên đại cho quy trình tiến độ Cổ và Trung vương quốc, và có sự độc lạ lớn trong việc ước đạt Vương triều giữa những nhà Ai Cập học khác nhau )
Trong khoảng chừng thời hạn giữa Vương triều thứ Nhất và Vương triều thứ hai, hoàn toàn có thể có hai pharaon từng trị vì :
Vương triều thứ Hai[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mở màn từ khoảng chừng năm 2890 – 2686 TCN .
Cổ vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Cổ Vương quốc Ai Cập sống sót trong thiên niên kỷ thứ Ba trước công nguyên khi Ai Cập đạt đến quy trình tiến độ cực thịnh tiên phong của nền văn minh cùng với những thành tựu tiêu biểu vượt trội ( đây là thời gian lưu lại quy trình tiến độ đỉnh điểm của nền văn minh sông Nile ), khoảng chừng thời hạn từ Vương triều thứ Ba đến Vương triều thứ Sáu ( từ năm 2686 – 2181 trước Công nguyên ). Nhiều nhà Ai Cập học cho rằng cũng hoàn toàn có thể gồm có Vương triều thứ Bảy và 8 vì đây là quá trình tập trung chuyên sâu quyền lực tối cao tại Memphis. Tiếp nối thời kỳ Cổ vương quốc là quy trình tiến độ khủng hoảng cục bộ chia rẽ và suy giảm văn hóa truyền thống, những nhà Ai Cập học gọi đấy là thời kỳ chuyển tiếp tiên phong hoặc thời kỳ đau ốm tiên phong .Kinh đô của thời kỳ Cổ Vương quốc đặt tại Memphis, nơi Djoser thiết lập nên triều đình của ông. Thời kỳ Cổ Vương quốc được biết đến nhiều nhất trải qua việc thiết kế xây dựng những kim tự tháp để chôn cất những pharaon. Thời đại này thường được gọi ” thời đại những kim tự tháp ” .
Vương triều thứ Ba[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Ba khởi đầu từ năm 2686 tới 2613 TCN .
Vương triều thứ Tư[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Tư khởi đầu từ 2613 tới 2498 TCN gồm có những Pharaon đã thiết kế xây dựng Khu lăng mộ Giza như Khufu ( Cheops ), Khafra ( Chephren ), và Menkaura ( Mycerinus ) .
Vương triều thứ Năm[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Năm từ năm 2498 tới 2345 TCN .
Vương triều thứ Sáu[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Sáu từ năm 2345 tới 2181 TCN .
Thời kỳ chuyển tiếp thứ nhất[sửa|sửa mã nguồn]
Thời kỳ chuyển tiếp thứ nhất ( 2181 – 2060 TCN ) là khoảng chừng thời hạn cuối Cổ vương quốc tới đầu thời kỳ Trung vương quốc .Cổ vương quốc nhanh gọn sụp đổ sau khi Pepi II qua đời. Ông trị vì 94 năm, lâu hơn bất kể quốc vương trong lịch sử vẻ vang, và qua đời ở tuổi 100. Những năm cuối Vương triều của ông đã được lưu lại yếu kém do tuổi tác cao của ông .Sự thống nhất của hai vương quốc không còn và những lãnh chúa đã phải đối phó với nạn đói .Khoảng năm 2160 TCN, một triêu đại những vị pharaoh mới đã nỗ lực thống nhất Hạ Ai Cập từ kinh đô Herakleopolis Magna của họ. Trong khi đó, một Vương triều khác tại Thebes đã tái thống nhất Thượng Ai Cập và một cuộc đụng độ giữa hai vương triều là điều không hề tránh khỏi .Khoảng năm 2055 TCN, Mentuhotep II, con trai của pharaoh Intef III vượt mặt những vị pharaoh Herakleopolis và thống nhất hai lại vương quốc, khởi đầu thời kỳ Trung vương quốc .
Vương triều thứ Bảy và thứ Tám[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Bảy và 8 khởi đầu từ khoảng chừng năm 2187 tới khoảng chừng năm 2160 TCN. Bao gồm những nhà vị vua quản lý ở Memphis. Bảng này dựa theo list vua Abydos có niên đại từ Vương triều Seti I .
Vương triều thứ Chín[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Chín quản lý từ năm 2160 – 2130 TCN. Theo list vua Turin, Vương triều 9 và 10 có tổng thể 18 vị vua. Một số lúc bấy giờ chưa tìm được tên .
Vương triều thứ Mười[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười là nhóm những lãnh chúa địa phương quản lý Hạ Ai Cập từ 2130 – 2040 TCN
Vương triều thứ Mười một[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười một là những lãnh chúa địa phương quản lý khu vực Thượng Ai Cập từ 2134 tới 1991 TCN. Vương triều thứ Mười một có nguồn gốc từ những lãnh chúa Thebes phụng sự những vị vua Vương triều 8, 9 hoặc 10 .
| Tên | Hình | Trị vì | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Intef Già Iry-pat |  |
— | Lãnh chúa Thebes phụng sự một vị vua vô danh, sau này được nhiều người cho rằng là vị vua sáng lập Vương triều thứ Mười một. |
Những vị vua kế vị Intef Già khởi đầu từ Mentuhotep I đã trở thành những vị vua độc lập ở phía nam và sau cuối thống nhất Ai Cập vào Vương triều Mentuhotep II .
Trung vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Trung vương quốc ( 2060 – 1802 TCN ) là quy trình tiến độ giữa thời kỳ chuyển tiếp thứ nhất và thời kỳ chuyển tiếp thứ hai. Ngoài Vương triều thứ Mười hai, một số ít học giả cho rằng hoàn toàn có thể gồm cả Vương triều thứ Mười một, 13 và 14. Giai đoạn Trung vương quốc đã ghi nhận sự lan rộng ra giao thương mua bán ra bên ngoài vương quốc trong thời hạn này. Việc lan rộng ra giao thương mua bán đã dẫn tới sự sụp đổ của trung vương quốc, cũng như dẫn tới cuộc xâm lược của người Hyksos .
Vương triều thứ Mười một liên tục[sửa|sửa mã nguồn]
Thời kỳ sau của Vương triều thứ Mười một được coi là một phần của trung vương quốc .
Các vị vua huyền bí, Open tại Hạ Nubia[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười hai[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười hai mở màn từ năm 1991 tới 1802 TCN .
Thời kỳ chuyển tiếp thứ Hai[sửa|sửa mã nguồn]
Các tung tâm chính trị thời kỳ chuyển tiếp lần thứ Hai ( ~ 1650 TCN – ~ 1550 TCN )Thời kỳ chuyển tiếp thứ hai ( 1802 – 1550 trước Công nguyên ) là quá trình khủng hoảng cục bộ lê dài từ cuối thời kỳ trung vương quốc và đến đầu thời kỳ tân vương quốc. Thời kỳ này thường được biết đến với Vương triều thứ Mười lăm của người Hyksos .Vương triều thứ Mười ba yếu hơn hẳn Vương triều thứ Mười hai, và nó không hề trấn áp được hàng loạt Ai Cập. Thời điểm khởi đầu Vương triều này là vào khoảng chừng năm 1805 TCN hoặc trong quy trình tiến độ khoảng chừng năm 1710 TCN, gia tộc lãnh chúa địa phương tại Xois nằm trong khu vực đồng bằng phía đông, đã li khai khỏi chính quyền sở tại TW và lập nên Vương triều thứ Mười bốn của người Canaan .Người Hyksos khởi đầu xuất hiệu dưới Vương triều của Sobekhotep IV, vào khoảng chừng năm 1720 TCN và trấn áp thị xã Avaris ( thời nay là Tell el-Dab ‘ a / Khata’na ), họ còn chinh phục vương triều thứ Mười bốn. Sau đó vào khoảng chừng năm 1650 TCN người Hyksos, hoàn toàn có thể dưới sự chỉ huy của Salitis đã chinh phạt Memphis qua đó chấm hết Vương triều thứ Mười ba. Khoảng trống quyền lực tối cao được tạo ra ở Thượng Ai Cập sau khi Vương triều thứ Mười ba sụp đổ đã dẫn tới sự sinh ra vương triều thứ Mười sáu độc lập ở Thebes, nhưng cũng được không bao lâu sau thì lại bị người Hyksos tiến công và tàn phá .Sau khi người Hyksos rút khỏi Thượng Ai Cập, gia tộc lãnh chúa tại Thebes đã tự thiết lập vương triều của họ, Vương triều thứ Mười bảy sinh ra. Vương triều này liên tục cuộc cuộc chiến tranh chống lại người Hyksos dưới Vương triều Seqenenre Tao, Kamose và kết thúc dưới Vương triều Ahmose, vị pharaon tiên phong của thời kỳ tân vương quốc .
Vương triều thứ Mười ba[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười ba (theo Danh sách vua Turin) cai trị từ năm 1802- năm 1649 TCN và kéo dài 153 hoặc 154 năm theo Manetho. Bảng này nên được đối chiếu với các vị vua đã biết thuộc Vương triều thứ Mười ba.
Vị trí những vị vua sau đây lại không chắc như đinh :
Vương triều thứ Mười bốn[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười bốn là Vương triều độc lập ở phía đông khu vực đồng bằng châu thổ với địa thế căn cứ tại Avaris. Vương triều này lê dài từ năm 1805 TCN hoặc 1710 TCN đến khoảng chừng năm 1650 TCN. Nhiều vị vua Vương triều thứ Mười bốn có tên Semite và được cho là có nguồn gốc từ Canaan .
Các vị vua không chắc như đinh :
Vương triều thứ Mười lăm[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười lăm được những người Hyksos đến từ khu vực Lưỡi liềm phì nhiêu dựng nên, họ đã từng quản lý hàng loạt khu vực thung lũng sông Nile trong một thời hạn ngắn, Vương triều của họ lê dài từ năm 1674 – 1535 trước Công nguyên .
Vương triều Abydos[sửa|sửa mã nguồn]
Thời kỳ chuyển tiếp thứ Hai hoàn toàn có thể gồm có cả Vương triều Abydos sống sót từ năm 1650 TCN cho đến năm 1600 TCN. Vương triều này gồm 4 vị vua nhưng chưa xác lập được niên đại của họ .
Vương triều thứ Mười sáu[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười sáu do một Vương triều địa phương ở Thebes lập lên sau sự sụp đổ của Vương triều thứ Mười ba ở Memphis vào khoảng chừng năm 1650 TCN và sau cuối bị người Hyksos của Vương triều thứ Mười lăm chinh phạt vào năm 1580 TCN. Vương triều thứ Mười sáu chỉ trấn áp vùng thượng Ai Cập .
Vương triều thứ Mười sáu hoàn toàn có thể gồm có Sneferankhre Pepi III [ 52 ] và Nebmaatre. Niên biểu của họ chưa xác lập được. [ 34 ] [ 50 ]
Vương triều thứ Mười bảy[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười bảy quản lý Thượng Ai Cập trong quy trình tiến độ từ năm 1650 – 1550 TCN
Tân Vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Lãnh thổ Ai Cập lan rộng ra tối đa trong thế kỷ XV TCN .Thời kỳ Tân Vương quốc ( 1550 – 1077 TCN ) là quy trình tiến độ gồm có những Vương triều 18, 19, 20 từ thế kỷ XVI tới thế kỷ XI TCN, giữa thời kỳ chuyển tiếp thứ Hai và 3 .Bằng những hoạt động giải trí quân sự chiến lược, những vị vua của Tân vương quốc đã lan rộng ra chủ quyền lãnh thổ Ai Cập tới đỉnh điểm của nó, gồm có Nubia ở phía Nam và những vùng chủ quyền lãnh thổ to lớn ở Cận đông. Quân đội Ai Cập đã giao tranh với quân đội Hittite để tranh giành quyền trấn áp vùng đất Syria ngày này .Hai vị pharaon nổi tiếng của thời kỳ này đó là Akhenaten, còn được biết tới với tên gọi khác là Amenhotep IV, thờ độc thần Aten. Và Ramesses II người đã cố gắng nỗ lực tái trấn áp lại vùng đất Israel / Palestine, Lebanon và Syria thời nay. Công cuộc tái chinh phục của ông đã dẫn tới trận chiến Qadesh và đích thân ông đã chỉ huy quân Ai Cập giao chiến với quân Hittite do vua Muwatalli II chỉ huy .
Vương triều thứ Mười tám[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười chín[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Mười chín quản lý trong khoảng chừng 1292 – 1186 TCN với vị vua nổi tiếng là Rameses II .
Vương triều thứ Hai mươi[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mươi quản lý trong khoảng chừng 1190 – 1077 TCN
Thời kỳ chuyển tiếp thứ Ba[sửa|sửa mã nguồn]
Lãnh thổ Ai Cập dưới thời kỳ chuyển tiếp lần thứ BaThời kỳ chuyển tiếp thứ Ba ( 1077 – 732 trước Công nguyên ) lưu lại sự kết thúc của Tân vương quốc sau khi đế chế Ai Cập sụp đổ. Một số Vương triều của người Lybia đã quản lý trong thời hạn này, thời kỳ này còn được gọi là thời kỳ Lybia .
Vương triều thứ Hai mươi mốt[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mươi mốt đóng đô tại Tanis. Về mặt triết lý Vương triều thứ Hai mươi mốt quản lý hàng loạt Ai Cập nhưng thực tiễn họ chỉ trấn áp vùng Hạ Ai Cập. Vương triều này lê dài từ năm 1069 – 943 TCN .
Theban Đại tư tế của Amun[sửa|sửa mã nguồn]
Mặc dù không phải là những pharaon, những Đại tư tế của Amun tại Thebes lại là người quản lý trong thực tiễn của Thượng Ai Cập trong Vương triều thứ Hai mươi mốt và 22. Tên của họ được khắc trong đồ hình và chôn cất trong những lăng mộ hoàng gia .
Vương triều thứ Hai mươi hai[sửa|sửa mã nguồn]
Các pharaon quản lý là người Lybia, lê dài từ năm 943 – 728 TCN :
Vương triều thứ Hai mươi ba[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mươi ba là nhóm những vị vua địa phương, có nguồn gốc Libya, đóng đô tại Herakleopolis và Thebes trong quy trình tiến độ từ năm 837 – 735 TCN
Rudamun đã được kế vị ở Thebes bởi lãnh chúa địa phương :
| Tên | Hình | Trị vì | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Menkheperre Ini |  |
762-? | Trị vì duy nhất tại Thebes |
Không được công nhận là một Vương triều, người Libu là nhóm dân tộc bản địa du mục từ phía Tây ( Libya ) chiếm đóng và trấn áp phía Tây đồng bằng sông Nile từ năm 805 – 732 TCN .
| Tên | Hình | Trị vì | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Inamunnifnebu | 805–795 | ||
| ? | 795–780 | – | |
| Niumateped | 780–755 | – | |
| Titaru | 763–755 | – | |
| Ker | 755–750 | – | |
| Rudamon | 750–745 | – | |
| Ankhor | 745–736 | – | |
| Tefnakht | 736–732 | – |
Vương triều thứ Hai mươi tư[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mươi tư là Vương triều ngắn ngủi trong lịch sử dân tộc nằm ở phía Tây đồng bằng sông Nile ( Sais ). Vương triều này chỉ có 2 vị vua quản lý từ 732 – 720 TCN .
Thời Hậu nguyên[sửa|sửa mã nguồn]
Thời Hậu nguyên lê dài từ năm 732 TCN cho đến khi Ai Cập trở thành tỉnh thuộc La Mã vào năm 30 TCN. Bao gồm những thời kỳ quản lý của người Nubia, Ba Tư, và Macedonia .
Vương triều thứ Hai mươi lăm[sửa|sửa mã nguồn]
Người Nubia xâm lăng Hạ Ai Cập và lên ngôi vua của Ai Cập dưới Vương triều Piye mặc dầu họ đã trấn áp vùng Thượng Ai Cập và Thebes vào tiến trình đầu Vương triều của Piye. Piye chinh phạt Hạ Ai Cập và thiết lập Vương triều thứ Hai mươi lăm quản lý tới năm 656 TCN.
Cuối cùng họ bị đẩy lui về Nubia, ở đây họ xây dựng vương quốc tại Napata ( 656 – 590 ), và sau đó tại Meroë ( 590 TCN – thế kỷ thứ Tư công nguyên ) .
Vương triều thứ Hai mươi sáu[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mươi sáu quản lý khoảng chừng từ năm 672 – 525 trước Công nguyên [ 63 ] .
Vương triều thứ Hai mươi bảy ( thời kỳ Ba Tư thứ nhất )[sửa|sửa mã nguồn]
Ai Cập bị đế quốc Ba Tư chinh phạt vào năm 525 TCN và sáp nhập vào Ba Tư tới năm 404 TCN. Các shahenshahs của Vương triều Achaemenes được công nhận là pharaon trong thời kỳ này .
Vương triều thứ Hai mươi tám[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mươi tám lê dài từ năm 404 – 398 TCN chỉ với một pharaon .
| Tên | Hình | Trị vì | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Amyrtaeus |  |
404–398 TCN | Hậu duệ của các pharaon Sais thuộc Vương triều thứ Hai mươi sáu; Ông đãnh đạo cuộc khởi nghĩa thành công chống lại người Ba Tư |
Vương triều thứ Hai mươi chín[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Hai mươi tám trị vì từ 398 – 380 TCN .
Vương triều thứ Ba mươi[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều thứ Ba mươi lê dài từ 380 TCN đến khi Ai Cập bị Ba Tư quản lý một lần nữa vào năm 343 TCN .
Vương triều thứ Ba mươi mốt ( thời kỳ Ba Tư lần thứ Hai )[sửa|sửa mã nguồn]
Ai Cập liên tục bị quản lý bởi Vương triều Achaemenes của Ba Tư. Theo Manetho, những vị vua Ba Tư quản lý từ năm 343 tới 332 TCN.
Vương triều Argead[sửa|sửa mã nguồn]
Alexander Đại đế của Macedonia chinh phạt thành công xuất sắc Ba Tư và Ai Cập. Vương triều Argead quản lý từ 332 – 309 TCN .
Vương triều Ptolemaic[sửa|sửa mã nguồn]
Vương triều của Hy Lạp thứ hai, nhà Ptolemaios đã quản lý từ năm 305 TCN đến khi Ai Cập trở thành một tỉnh của La Mã vào năm 30 TCN ( có nhiều niên đại với thời hạn chồng chéo lên nhau, có nghĩa là đã có một quá trình đồng trị vì ). Thành viên nổi tiếng nhất của Vương triều này là Cleopatra VII, còn được gọi giản đơn là Cleopatra, từng là người tình của Julius Caesar, sau khi Julius Caesar qua đời thì bà đã cưới Mark Antony và có hai người con với ông. Cleopatra đã cố gằng thiết kế xây dựng mối liên minh giữa Ai Cập và La Mã nhưng với việc Julius Caesar bị ám sát và thất bại của Mark Antony đã khiến cho kế hoạch của bà sụp đổ. Caesarion ( Ptolemaios XV Philopator Philometor Caesar ) là vị vua ở đầu cuối thuộc Vương triều Ptolemaios của Ai Cập, ông đã cùng quản lý với mẹ mình là Cleopatra VII của Ai Cập từ ngày 2 tháng 9 năm 47 TCN. Ông là con trai cả của Nữ hoàng Cleopatra VII, và hoàn toàn có thể là con trai duy nhất của Julius Caesar. Sau cái chết của Cleopatra VII vào ngày 12 tháng 8, năm 30 TCN, ông trở thành người quản lý duy nhất. Sau đó ông bị hành quyết theo lệnh của Octavian vào ngày 23 tháng 8, năm 30 TCN, Ai Cập tiếp đó bị sáp nhập thành một tỉnh La Mã .
Cleopatra có cuộc tình với nhà độc tài của La Mã Julius Caesar và thống chế La Mã Mark Antony ( Marcus Antonius ). Sau khi Marcus Antonius bị sát hại bởi Octavian ( sau này là nhà vua Augustus ) bà tự tử. Và Ai Cập sáp nhập thành tỉnh của La Mã từ năm 30 TCN. Các Hoàng đế La Mã tiếp theo vẫn liên tục sử dụng thương hiệu Pharaon cho sự quản lý của mình tại Ai Cập. Hoàng đế La Mã sau cuối được trao tước hiệu Pharaon là Maximinus Daia ( trì vì từ 311 – 313 CN ). Danh sách Hoàng đế La Mã sử dụng thương hiệu pharaon và gồm có cả Decius, xem tại Danh sách Hoàng đế La Mã .
- J. H. Breasted, History of Egypt from the Earliest Time to the Persian Conquest, 1909
- J. Cerny, ‘Egypt from the Death of Ramesses III to the End of the Twenty-First Dynasty’ in The Middle East and the Aegean Region c.1380-1000 BC, Cambridge University Press, ISBN 0-521-08691-4
- Clayton, Peter A. (1995). Chronicle of the Pharaohs: The Reign-by-Reign Record of the Rulers and Dynasties of Ancient Egypt. The Chronicles Series. London: Thames and Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3.
- Dodson, Aidan and Hilton, Dyan.The Complete Royal Families of Ancient Egyptú>. Thames & Hudson. 2004. ISBN 0-500-05128-3
- Sir Alan Gardiner Egyptian Grammar: Being an Introduction to the Study of Hieroglyphs, Third Edition, Revised. London: Oxford University Press, 1964. Excursus A, pp. 71–76.
- Nicolas Grimal, A History of Ancient Egypt, (Blackwell Books: 1992)
- Murnane, William J. Ancient Egyptian Coregencies, Studies in Ancient Oriental Civilization. No. 40. The Oriental Institute of the University of Chicago, 1977
- Michael Rice, Who’s Who in Ancient Egypt, Routledge 1999
- Ryholt, Kim & Steven Bardrum. 2000. “The Late Old Kingdom in the Turin King-list and the Identity of Nitocris.” Zeitschrift für ägyptische Sprache und Altertumskunde 127
- Shaw, Ian. The Oxford History of Ancient Egypt., Oxford University Press, 2000.
- Shaw, Garry. The Pharaoh, Life at Court and on Campaign, Thames and Hudson, 2012.
- Toby A. H. Wilkinson, Early Dynastic Egypt, Routledge 1999, ISBN 0-415-18633-1
- Verner, Miroslav, The Pyramids – Their Archaeology and Historyú>, Atlantic Books, 2001, ISBN 1-84354-171-8
- Egypt, History & Civilisation By Dr. R Ventura. Published by Osiris, PO Box 107 Cairo.
