Đại diện theo pháp luật là việc 1 người nhân danh vì lợi ích của người khác/tổ chức khác xác lập thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện. Đại diện theo pháp luật có thể đại diện cho cá nhân hoặc đại diện cho tổ chức. Chúng ta bắt đầu đi tìm hiểu vấn đề đại diện theo pháp luật là gì theo quy định gốc của Bộ Luật dân sự, cũng nhưng tìm hiểu người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp trong Luật doanh nghiệp hiện hành.
Theo quy định của Bộ Luật dân sự 2015 mới nhất
Luật dân sự 2015 quy định về người đại từ Điều 134 đến Điều 143 như sau :
Điều 134. Đại diện
1. Đại diện là việc cá nhân, pháp nhân (sau đây gọi chung là người đại diện) nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác (sau đây gọi chung là người được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
2. Cá nhân, pháp nhân hoàn toàn có thể xác lập, thực thi thanh toán giao dịch dân sự trải qua người đại diện. Cá nhân không được để người khác đại diện cho mình nếu pháp luật pháp luật họ phải tự mình xác lập, thực thi thanh toán giao dịch đó .
3. Trường hợp pháp luật lao lý thì người đại diện phải có năng lượng pháp luật dân sự, năng lượng hành vi dân sự tương thích với thanh toán giao dịch dân sự được xác lập, thực thi .
Điều 135. Căn cứ xác lập quyền đại diện
Quyền đại diện được xác lập theo ủy quyền giữa người được đại diện và người đại diện ( sau đây gọi là đại diện theo chuyển nhượng ủy quyền ) ; theo quyết định hành động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo điều lệ của pháp nhân hoặc theo pháp luật của pháp luật ( sau đây gọi chung là đại diện theo pháp luật ) .
Điều 136. Đại diện theo pháp luật của cá thể
1. Cha, mẹ so với con chưa thành niên .
2. Người giám hộ so với người được giám hộ. Người giám hộ của người có khó khăn vất vả trong nhận thức, làm chủ hành vi là người đại diện theo pháp luật nếu được Tòa án chỉ định .
3. Người do Tòa án chỉ định trong trường hợp không xác lập được người đại diện pháp luật tại khoản 1 và khoản 2 Điều này .
4. Người do Tòa án chỉ định so với người bị hạn chế năng lượng hành vi dân sự .
Điều 137. Đại diện theo pháp luật của pháp nhân
1. Người đại diện theo pháp luật của pháp nhân gồm có :
a ) Người được pháp nhân chỉ định theo điều lệ ;
b ) Người có thẩm quyền đại diện theo lao lý của pháp luật ;
c ) Người do Tòa án chỉ định trong quy trình tố tụng tại Tòa án .
2. Một pháp nhân hoàn toàn có thể có nhiều người đại diện theo pháp luật và mỗi người đại diện có quyền đại diện cho pháp nhân theo pháp luật tại Điều 140 và Điều 141 của Bộ luật này .
Điều 138. Đại diện theo ủy quyền
1. Cá nhân, pháp nhân hoàn toàn có thể uỷ quyền cho cá thể, pháp nhân khác xác lập, triển khai thanh toán giao dịch dân sự .
2. Các thành viên hộ mái ấm gia đình, tổ hợp tác, tổ chức triển khai khác không có tư cách pháp nhân hoàn toàn có thể thỏa thuận hợp tác cử cá thể, pháp nhân khác đại diện theo ủy quyền xác lập, triển khai thanh toán giao dịch dân sự tương quan đến gia tài chung của những thành viên hộ mái ấm gia đình, tổ hợp tác, tổ chức triển khai khác không có tư cách pháp nhân .
3. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi hoàn toàn có thể là người đại diện theo uỷ quyền, trừ trường hợp pháp luật pháp luật thanh toán giao dịch dân sự phải do người từ đủ mười tám tuổi trở lên xác lập, thực thi .
Điều 139. Hậu quả pháp lý của hành vi đại diện
1. Giao dịch dân sự do người đại diện xác lập, triển khai với người thứ ba tương thích với khoanh vùng phạm vi đại diện làm phát sinh quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm so với người được đại diện .
2. Người đại diện có quyền xác lập, thực thi hành vi thiết yếu để đạt được mục tiêu của việc đại diện .
3. Trường hợp người đại diện biết hoặc phải biết việc xác lập hành vi đại diện là do bị nhầm lẫn, bị lừa dối, bị rình rập đe dọa, cưỡng ép mà vẫn xác lập, thực thi hành vi thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm so với người được đại diện, trừ trường hợp người được đại diện biết hoặc phải ghi nhận về việc này mà không phản đối .
Điều 140. Thời hạn đại diện
1. Thời hạn đại diện được xác lập theo văn bản chuyển nhượng ủy quyền, theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền, theo điều lệ của pháp nhân hoặc theo pháp luật của pháp luật .
2. Trường hợp không xác lập được thời hạn đại diện theo pháp luật tại khoản 1 Điều này thì thời hạn đại diện được xác lập như sau :
a ) Nếu quyền đại diện được xác lập theo thanh toán giao dịch dân sự đơn cử thì thời hạn đại diện được tính đến thời gian chấm hết thanh toán giao dịch dân sự đó ;
b ) Nếu quyền đại diện không được xác lập với thanh toán giao dịch dân sự đơn cử thì thời hạn đại diện là 01 năm, kể từ thời gian phát sinh quyền đại diện .
3. Đại diện theo ủy quyền chấm hết trong trường hợp sau đây :
a ) Theo thỏa thuận hợp tác ;
b ) Thời hạn ủy quyền đã hết ;
c ) Công việc được uỷ quyền đã triển khai xong ;
d ) Người được đại diện hoặc người đại diện đơn phương chấm hết thực thi việc chuyển nhượng ủy quyền ;
đ ) Người được đại diện, người đại diện là cá thể chết ; người được đại diện, người đại diện là pháp nhân chấm hết sống sót ;
e ) Người đại diện không còn đủ điều kiện kèm theo pháp luật tại khoản 3 Điều 134 của Bộ luật này ;
g ) Căn cứ khác làm cho việc đại diện không hề thực thi được .
4. Đại diện theo pháp luật chấm hết trong trường hợp sau đây :
a ) Người được đại diện là cá thể đã thành niên hoặc năng lượng hành vi dân sự đã được Phục hồi ;
b ) Người được đại diện là cá thể chết ;
c ) Người được đại diện là pháp nhân chấm hết sống sót ;
d ) Căn cứ khác theo lao lý của Bộ luật này hoặc luật khác có tương quan .
Điều 141. Phạm vi đại diện
1. Người đại diện chỉ được xác lập, thực thi thanh toán giao dịch dân sự trong khoanh vùng phạm vi đại diện theo địa thế căn cứ sau đây :
a ) Quyết định của cơ quan có thẩm quyền ;
b ) Điều lệ của pháp nhân ;
c ) Nội dung chuyển nhượng ủy quyền ;
d ) Quy định khác của pháp luật .
2. Trường hợp không xác lập được đơn cử khoanh vùng phạm vi đại diện theo lao lý tại khoản 1 Điều này thì người đại diện theo pháp luật có quyền xác lập, triển khai mọi thanh toán giao dịch dân sự vì quyền lợi của người được đại diện, trừ trường hợp pháp luật có lao lý khác .
3. Một cá thể, pháp nhân hoàn toàn có thể đại diện cho nhiều cá thể hoặc pháp nhân khác nhau nhưng không được nhân danh người được đại diện để xác lập, triển khai thanh toán giao dịch dân sự với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có pháp luật khác .
4. Người đại diện phải thông tin cho bên thanh toán giao dịch biết về khoanh vùng phạm vi đại diện của mình .
Điều 142. Hậu quả của thanh toán giao dịch dân sự do người không có quyền đại diện xác lập, thực thi
1. Giao dịch dân sự do người không có quyền đại diện xác lập, triển khai không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm so với người được đại diện, trừ một trong những trường hợp sau đây :
a) Người được đại diện đã công nhận giao dịch;
b ) Người được đại diện biết mà không phản đối trong một thời hạn hài hòa và hợp lý ;
c ) Người được đại diện có lỗi dẫn đến việc người đã thanh toán giao dịch không biết hoặc không hề biết về việc người đã xác lập, thực thi thanh toán giao dịch dân sự với mình không có quyền đại diện .
2. Trường hợp thanh toán giao dịch dân sự do người không có quyền đại diện xác lập, thực thi không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm so với người được đại diện thì người không có quyền đại diện vẫn phải thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm so với người đã thanh toán giao dịch với mình, trừ trường hợp người đã thanh toán giao dịch biết hoặc phải ghi nhận về việc không có quyền đại diện mà vẫn thanh toán giao dịch .
3. Người đã thanh toán giao dịch với người không có quyền đại diện có quyền đơn phương chấm hết triển khai hoặc huỷ bỏ thanh toán giao dịch dân sự đã xác lập và nhu yếu bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp người đó biết hoặc phải ghi nhận về việc không có quyền đại diện mà vẫn thanh toán giao dịch hoặc trường hợp pháp luật tại điểm a khoản 1 Điều này .
4. Trường hợp người không có quyền đại diện và người đã thanh toán giao dịch cố ý xác lập, triển khai thanh toán giao dịch dân sự mà gây thiệt hại cho người được đại diện thì phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trực tiếp bồi thường thiệt hại .
Điều 143. Hậu quả của thanh toán giao dịch dân sự do người đại diện xác lập, triển khai vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện
1. Giao dịch dân sự do người đại diện xác lập, triển khai vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của người được đại diện so với phần thanh toán giao dịch được triển khai vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện, trừ một trong những trường hợp sau đây :
a ) Người được đại diện chấp thuận đồng ý ;
b ) Người được đại diện biết mà không phản đối trong một thời hạn hài hòa và hợp lý ;
c ) Người được đại diện có lỗi dẫn đến việc người đã thanh toán giao dịch không biết hoặc không hề biết về việc người đã xác lập, thực thi thanh toán giao dịch dân sự với mình vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện .
2. Trường hợp thanh toán giao dịch dân sự do người đại diện xác lập, thực thi vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của người được đại diện so với phần thanh toán giao dịch được xác lập, thực thi vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện thì người đại diện phải triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm so với người đã thanh toán giao dịch với mình về phần thanh toán giao dịch vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện, trừ trường hợp người đã thanh toán giao dịch biết hoặc phải ghi nhận về việc vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện mà vẫn thanh toán giao dịch .
3. Người đã thanh toán giao dịch với người đại diện có quyền đơn phương chấm hết triển khai hoặc huỷ bỏ thanh toán giao dịch dân sự so với phần vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện hoặc hàng loạt thanh toán giao dịch dân sự và nhu yếu bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp người đó biết hoặc phải ghi nhận về việc vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện mà vẫn thanh toán giao dịch hoặc trường hợp lao lý tại điểm a khoản 1 Điều này .
4. Trường hợp người đại diện và người thanh toán giao dịch với người đại diện cố ý xác lập, thực thi thanh toán giao dịch dân sự vượt quá khoanh vùng phạm vi đại diện mà gây thiệt hại cho
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
Luật doanh nghiệp hiện hành quy định về người đại diện pháp luật của doanh nghiệp như sau:
1. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
2. Công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn và công ty CP hoàn toàn có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật. Điều lệ công ty lao lý đơn cử số lượng, chức vụ quản trị và quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp .
3. Doanh nghiệp phải bảo vệ luôn có tối thiểu một người đại diện theo pháp luật cư trú tại Nước Ta. Trường hợp doanh nghiệp chỉ có một người đại diện theo pháp luật thì người đó phải cư trú ở Nước Ta và phải ủy quyền bằng văn bản cho người khác triển khai quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật khi xuất cảnh khỏi Nước Ta. Trường hợp này, người đại diện theo pháp luật vẫn phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về việc triển khai quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm đã chuyển nhượng ủy quyền .
4. Trường hợp hết thời hạn ủy quyền theo khoản 3 Điều này mà người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chưa trở lại Nước Ta và không có ủy quyền khác thì thực thi theo pháp luật sau đây :
a ) Người được ủy quyền vẫn liên tục thực thi những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân trong khoanh vùng phạm vi đã được chuyển nhượng ủy quyền cho đến khi người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp trở lại thao tác tại doanh nghiệp ;
b ) Người được ủy quyền vẫn liên tục thực thi những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn, công ty CP, công ty hợp danh trong khoanh vùng phạm vi đã được chuyển nhượng ủy quyền cho đến khi người đại diện theo pháp luật của công ty trở lại thao tác tại công ty hoặc cho đến khi chủ sở hữu công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị, quyết định hành động cử người khác làm người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp .
5. Trường hợp doanh nghiệp chỉ có một người đại diện theo pháp luật và người này vắng mặt tại Nước Ta quá 30 ngày mà không chuyển nhượng ủy quyền cho người khác thực thi những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp hoặc bị chết, mất tích, tạm giam, phán quyết tù, bị hạn chế hoặc mất năng lượng hành vi dân sự thì chủ sở hữu công ty, Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị cử người khác làm người đại diện theo pháp luật của công ty .
6. Đối với công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn có hai thành viên, nếu có thành viên là cá thể làm người đại diện theo pháp luật của công ty bị tạm giam, phán quyết tù, trốn khỏi nơi cư trú, bị mất hoặc bị hạn chế năng lượng hành vi dân sự hoặc bị Tòa án tước quyền hành nghề vì phạm tội buôn lậu, làm hàng giả, kinh doanh thương mại trái phép, trốn thuế, lừa dối người mua và tội khác theo lao lý của Bộ luật hình sự thì thành viên còn lại đương nhiên làm người đại diện theo pháp luật của công ty cho đến khi có quyết định hành động mới của Hội đồng thành viên về người đại diện theo pháp luật của công ty .
7. Trong 1 số ít trường hợp đặc biệt quan trọng, Tòa án có thẩm quyền có quyền chỉ định người đại diện theo pháp luật trong quy trình tố tụng tại Tòa án .
Tham khảo thêm : Thủ tục biến hóa người đại diện theo pháp luật
Điều 14. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
1. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có nghĩa vụ và trách nhiệm sau đây :
a ) Thực hiện những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm được giao một cách trung thực, thận trọng, tốt nhất nhằm mục đích bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp ;
b ) Trung thành với quyền lợi của doanh nghiệp ; không sử dụng thông tin, tuyệt kỹ, thời cơ kinh doanh thương mại của doanh nghiệp, không lạm dụng vị thế, chức vụ và sử dụng gia tài của doanh nghiệp để tư lợi hoặc ship hàng quyền lợi của tổ chức triển khai, cá thể khác ;
c ) Thông báo kịp thời, rất đầy đủ, đúng mực cho doanh nghiệp về việc người đại diện đó và người có tương quan của họ làm chủ hoặc có CP, phần vốn góp chi phối tại những doanh nghiệp khác .
2. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cá thể so với những thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm lao lý tại khoản 1 Điều này .
Điều 15. Người đại diện theo ủy quyền của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông là tổ chức
1. Người đại diện theo chuyển nhượng ủy quyền của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông công ty là tổ chức triển khai phải là cá thể được ủy quyền bằng văn bản nhân danh chủ sở hữu, thành viên, cổ đông đó thực thi những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm theo pháp luật của Luật này .
2. Trường hợp Điều lệ công ty không có lao lý khác thì việc cử người đại diện theo chuyển nhượng ủy quyền thực thi theo lao lý sau đây :
a ) Tổ chức là thành viên công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có chiếm hữu tối thiểu 35 % vốn điều lệ hoàn toàn có thể ủy quyền tối đa 03 người đại diện ;
b ) Tổ chức là cổ đông công ty CP có chiếm hữu tối thiểu 10 % tổng số CP đại trà phổ thông hoàn toàn có thể ủy quyền tối đa 03 người đại diện .
3. Trường hợp chủ sở hữu, thành viên, cổ đông công ty là tổ chức triển khai cử nhiều người đại diện theo chuyển nhượng ủy quyền thì phải xác lập đơn cử phần vốn góp, số CP, cho mỗi người đại diện. Trường hợp chủ sở hữu, thành viên, cổ đông công ty không xác lập phần vốn góp, số CP tương ứng cho mỗi người đại diện theo ủy quyền, phần vốn góp, số CP sẽ được chia đều cho số lượng người đại diện theo ủy quyền .
4. Việc chỉ định người đại diện theo ủy quyền phải bằng văn bản, phải thông tin cho công ty và chỉ có hiệu lực hiện hành so với công ty kể từ ngày công ty nhận được thông tin. Văn bản chuyển nhượng ủy quyền phải có những nội dung đa phần sau đây :
a ) Tên, mã số doanh nghiệp, địa chỉ trụ sở chính của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông ;
b ) Số lượng người đại diện theo ủy quyền và tỷ suất CP, phần vốn góp tương ứng mỗi người đại diện theo chuyển nhượng ủy quyền ;
c ) Họ, tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số Thẻ căn cước công dân, Giấy chứng minh nhân dân, Hộ chiếu hoặc xác nhận cá thể hợp pháp khác của từng người đại diện theo chuyển nhượng ủy quyền ;
d ) Thời hạn ủy quyền tương ứng của từng người đại diện theo ủy quyền ; trong đó ghi rõ ngày mở màn được chuyển nhượng ủy quyền ;
đ ) Họ, tên, chữ ký của người đại diện theo pháp luật của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông và của người đại diện theo ủy quyền .
5. Người đại diện theo ủy quyền phải có những tiêu chuẩn và điều kiện kèm theo sau đây :
a ) Có năng lượng hành vi dân sự vừa đủ ;
b ) Không thuộc đối tượng người dùng bị cấm xây dựng và quản trị doanh nghiệp ;
c ) Thành viên, cổ đông là công ty có phần vốn góp hay CP do Nhà nước nắm giữ trên 50 % vốn điều lệ không được cử vợ hoặc chồng, cha đẻ, cha nuôi, mẹ đẻ, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi, anh ruột, chị ruột, em ruột của người quản trị và của người có thẩm quyền chỉ định người quản trị công ty làm người đại diện theo ủy quyền tại công ty khác ;
d ) Các tiêu chuẩn và điều kiện kèm theo khác do Điều lệ công ty lao lý .
Điều 16. Trách nhiệm của người đại diện theo ủy quyền của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông là tổ chức
1. Người đại diện theo ủy quyền nhân danh chủ sở hữu, thành viên, cổ đông thực hiện các quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông tại Hội đồng thành viên, Đại hội đồng cổ đông theo quy định của Luật này. Mọi hạn chế của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông đối với người đại diện theo ủy quyền trong việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông tương ứng tại Hội đồng thành viên, Đại hội đồng cổ đông đều không có hiệu lực đối với bên thứ ba.
2. Người đại diện theo ủy quyền có nghĩa vụ và trách nhiệm tham gia không thiếu cuộc họp của Hội đồng thành viên, Đại hội đồng cổ đông ; thực thi những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm được ủy quyền một cách trung thực, thận trọng, tốt nhất, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chủ sở hữu, thành viên, cổ đông ủy quyền .
3. Người đại diện theo ủy quyền chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước chủ sở hữu, thành viên, cổ đông ủy quyền do vi phạm những nghĩa vụ và trách nhiệm pháp luật tại Điều này. Chủ sở hữu, thành viên, cổ đông ủy quyền chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước bên thứ ba so với nghĩa vụ và trách nhiệm phát sinh tương quan đến quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm được thực thi trải qua người đại diện theo ủy quyền .
Trên đây là những thông tin trả lời cho câu hỏi đại diện theo pháp luật là gì, được quy định từ Bộ luật dân sự gốc cũng nhưng luật doanh nghiệp hiện hành. Nếu còn thắc mắc và cần tư vấn thêm về đại diện theo pháp luật vui lòng liên hệ công ty Nam Việt Luật để được hỗ trợ giải đáp.
