Hướng dẫn các em lớp 6 tìm hiểu khái niệm câu trần thuật đơn là gì? Các ví dụ câu trần thuật đơn dễ hiểu. Hãy đọc kiến thức thuật ngữ để hiểu bài học hôm nay nhé. Nguồn thông tin biên soạn từ dafulbrightteachers.org hi vọng sẽ có ích cho các em khi học và làm bài tập tại lớp.
Khái niệm trần thuật đơn và ví dụ
Khái niệm
Câu trần thuật đơn theo những định nghĩa trong sgk nêu rõ đó là kiểu câu được tạo thành từ cụm chủ – vị. Kiểu câu này dùng để tả, ra mắt hoặc kể về sự vật, vấn đề nào đó hoặc bày tỏ quan điểm, quan điểm .
Câu trần thuật còn được gọi là câu kể hoặc câu tường thuật, thường kết thúc bằng dấu chấm .
Ví dụ:
– Bông hoa có màu xanh. => CN : Bông hoa ; việt nam : có màu xanh ; dùng để tả
– Tôi làm bác sĩ. => CN : Tôi ; việt nam : Làm bác sĩ, dùng để ra mắt về nghề nghiệp
– Hôm ấy, vụ cưới xảy ra ở một ngân hàng nhà nước lớn. => CN : Vụ cướp, việt nam : xảy ra ở một ngân hàng nhà nước lớn ; dùng để kể về một vấn đề
Đặc điểm hình thức và công dụng
Đặc điểm hình thức : cấu trúc C-V ; thường kết thúc bằng dấu chấm cuối câu, trong 1 số ít trường hợp hoàn toàn có thể dùng dấu chấm than .
Chức năng : dùng để kể, tả, trình diễn hoặc biểu lộ cảm hứng, đề xuất hay nhu yếu .
Ví dụ : Tèo vui vì bài kiểm tra Toán đạt điểm trên cao .
Phân loại
Câu trần thuật đơn có từ “là”
Vị ngữ thường do từ “ là ” phối hợp với danh từ hoặc cụm danh từ tạo thành. Tổ hợp giữa từ “ là ’ với động từ hoặc cụm động từ hoặc tính từ với cụm tính từ … đều hoàn toàn có thể làm vị ngữ trong câu .
Khi vị ngữ có ý biểu lộ sự phủ định nó sẽ phối hợp với những cụm từ phủ định như “ không phải ”, “ chưa phải ” .
Ví dụ: Cuối tuần, các em học sinh không phải đi học.
Một số kiểu câu như :
+ Câu định nghĩa .
Ví dụ : Hydro là một nguyên tố hóa học .
+ Câu miêu tả .
Ví dụ : Khóm hoa ngoài vườn đang khoe sắc .
+ Câu ra mắt .
Ví dụ : Hoàng là một giáo viên .
+ Câu nhìn nhận .
Ví dụ : Cô Lan dạy rất nhiệt huyết, giúp học viên dễ hiểu .
Câu trần thuật đơn không có từ “là”
Trong câu vị ngữ thường do động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành. Khi vị ngữ có ý biểu lộ phủ định thường sẽ đi kèm với những từ ngữ phủ định như thể “ không ”, “ chưa ” .
Ví dụ:
– Chiếc váy được làm từ vật liệu vải mềm
– Bé Na chưa ăn cơm => Câu trần thuật đơn mang ý nghĩa phủ định
Các câu này thường có trách nhiệm miêu tả những hành vi, đặc thù, … sự vật nêu ở chủ ngữ phía trước được gọi là câu miêu tả. Trong câu miêu tả, chủ ngữ đứng trước vị ngữ .
Ví dụ : Chiếc máy tính có màu trắng bạc và màn hình hiển thị cạc rời => CN : Chiếc máy tính ; việt nam : có màu trắng bạc và màn hình hiển thị cạc rời
Các câu có trách nhiệm thông tin về sự Open, sống sót hay mất đi của sự vật, hiện tượng kỳ lạ được gọi là câu sống sót. Các câu này chủ ngữ thường đi sau vị ngữ .
Ví dụ
Câu trần thuật đơn có từ “ là ”
– Nước là một hợp chất hóa học của oxy và hidro, công thức hóa học của nước là H2O. ( định nghĩa ) .
– Trường đua ngựa là nơi rộng, chiều dài hơn 15 km ( miêu tả ) .
– Tôi là một sinh viên công nghệ tiên tiến. ( ra mắt )
– Thả diều là niềm vui của mọi đứa trẻ miền quê. ( nhìn nhận )
Câu trần thuật đơn không có từ “ là ”
– Tôi không đi học ( câu phủ định tích hợp từ “ không ” )
Luyện tập :
LT1: Đặt câu trần thuật đơn:
– Câu trần thuật đơn dùng để hứa hẹn : Tôi xin hứa sẽ không đến muộn nữa .
– Câu trần thuật đơn dùng để xin lỗi : Em chân thành xin lỗi
– Câu trần thuật đơn dùng để cảm ơn : Tôi trân trọng cảm ơn quý công ty
– Câu trần thuật đơn dùng để chúc mừng : Chúng tôi chúc mừng những bạn đã lọt vào vòng bán kết
LT2: Viết đoạn văn có câu trần thuật đơn:
Dòng sông quê tôi đẹp nhất là vào mùa thu. Từ xa nhìn lại, nó như một nàng thiếu nữ e lệ. Nước sông càng trở nên gợn sóng và trong vắt. Có khi, nhìn thấy cả những viên sỏi dưới đáy sông. Hai hàng cây ven sông in bóng xuống dòng nước. Vào mùa thu, gió nhè nhẹ thổi làm những cánh hoa dịu bay trong gió rồi lặng lẽ rơi xuống mặt sông. Vào những buổi chiều, con sông trở nên ồn ào hơn khi đón tiếp những bà, những mẹ đi làm về xuống rửa chân tay. Dường như con sông cũng góp phần vào cuộc sống sinh hoạt của người dân quê tôi.
Xem thêm :
Ẩn dụ là gì
Hoán dụ là gì
Qua thông tin trên hi vọng các em sẽ hiểu câu trần thuật đơn và các ví dụ để áp dụng tốt vào trong phần luyện tập trên lớp. Chúc các em học tốt.
Thuật Ngữ –
