Nguyên lý đánh bắt lưới kéo
Lưới kéo đánh bắt cá theo nguyên tắc : “ Lọc nước, bắt cá ”. Cá bị lùa vào lưới bởi sự chuyển dời tới miệng lưới kéo và bị giữ lại ở đụt lưới. Do vậy lưới kéo là ngư cụ khai thác mang tính dữ thế chủ động, cá không hề thoát ra khỏi lưới nếu như không có năng lực quay chạy ngược ra được miệng lưới .
Cấu tạo lưới kéo
Lưới kéo có dạng hình túi hay hình ống, một đầu được mở rộng, tiếp đó hẹp dần và cuối cùng bị bịt kín ở túi lưới (đụt lưới). Cấu tạo cơ bản của lưới kéo gồm: vàng lưới (cánh lưới, thân lưới, đụt lưới); các phụ tùng tạo độ mở cho miệng lưới: Ván lưới (hoặc rường lưới), giềng phao, giềng chì, cáp kéo (H 5.1).
Cấu tạo giàn lưới kéo
Cấu tạo cơ bản của giàn lưới kéo, gồm : cánh lưới, thân lưới, đụt lưới và lưới chắn .
Cánh lưới
Cánh lưới là phần tiên phong ở phía trước của miệng lưới kéo. Cánh lưới có công dụng lùa cá vào thân và đụt lưới. Với công dụng như vậy nên người ta thường phong cách thiết kế cánh lưới sao cho có size mắt lưới, là lớn nhất và độ thô chỉ lưới của cánh, là nhỏ nhất, nhằm mục đích làm giảm lực cản của nước công dụng lên cánh và tiết kiệm chi phí nguyên vật liệu chỉ lưới .
Chiều dài cánh lưới thường chiếm 1/5 chiều dài hàng loạt giàn lưới kéo .
Thân lưới
Thân lưới kéo có công dụng là liên tục giữ và lùa cá vào đụt. Do vậy người ta thường phong cách thiết kế kích cỡ mắt lưới ở thân nhỏ hơn kích cỡ mắt lưới ở cánh và lớn hơn size mắt lưới ở đụt. Còn độ thô chỉ lưới ở thân thì lớn hơn độ thô chỉ lưới ở cánh và nhỏ hơn độ thô chỉ lưới ở đụt .
Chiều dài thân lưới thường chiếm 3/5 chiều dài hàng loạt giàn lưới kéo .
Đụt lưới
Đụt lưới là phần quan trọng nhất của giàn lưới. Đụt lưới có công dụng giữ cá và bắt cá. Cá một khi đã vào đến đụt lưới luôn có xu thế tìm cách thoát ra mạnh nhất, do vậy đụt lưới phải bảo vệ sao cho cá không thoát ra được khỏi lưới, nhưng cũng không đóng vào mắt lưới. Vì thế, đụt lưới được phong cách thiết kế với size mắt lưới là nhỏ nhất và độ thô chỉ lưới là lớn nhất .
Mặt khác, đụt lưới là bộ phận liên tục chịu tải và bị mài mòn bởi nền đáy, nên để tăng cường mức độ bền cho đụt, người ta thường lắp thêm một áo đụt bao bên ngoài đụt lưới. Khi này, áo đụt thường được làm bằng vật tư chịu mài mòn như polyethylene, độ thô chỉ lưới và size mắt lưới thường lớn hơn độ thô và kích cỡ của đụt lưới .
Chiều dài đụt lưới thường chiếm 1/5 chiều dài hàng loạt giàn lưới kéo .
Lưới chắn
Lưới chắn là phần nằm ở phía trên và trước miệng lưới kéo, kết nối với hai cánh và thân trên của lưới. Tác dụng của lưới chắn là ngăn không cho cá vượt lên phía trên của miệng lưới kéo để thoát ra ngoài. Ngưới ta thường chọn độ thô và kích cỡ lưới chắn gần giống như độ thô và kích thưới cánh lưới .
Phụ tùng lưới kéo
Phụ tùng lưới kéo là những trang bị đi kèm với giàn lưới kéo. Phụ tùng lưới kéo nhằm đảm bảo cho lưới kéo làm việc một cách hiệu quả nhất, đạt sản lượng cao trong quá trình khai thác lưới kéo. Phụ tùng lưới kéo bao gồm các trang thiết bị sau: giềng phao, giềng chì, ván lưới hay rường lưới, cáp kéo.
Giềng phao
Giềng phao là dây giềng được lắp phao, giềng phao được sắp xếp dọc theo phần trên của miệng lưới kéo. Tác dụng của giềng phao là nâng phần trên của miệng lưới kéo, nhằm mục đích làm tăng tiết diện hứng cá của miệng lưới kéo .
Để bảo vệ đủ sức nâng phần trên miệng lưới kéo người ta cần phải thống kê giám sát chọn phao lưới kéo sao cho đạt nhu yếu so với từng giàn lưới đơn cử. Thông thường phao lưới kéo được chọn là dạng phao cầu, đường kính từ 150 – 200 mm, nguyên vật liệu là nhựa hoặc thủy tinh tổng hợp. Số lượng phao thường từ 7-15 cái tuỳ theo qui mô lưới, sắp xếp dọc theo giềng phao .
Chiều dài giềng phao thì bằng với chiều dài phía trên của miệng lưới kéo. Từ chiều dài giềng phao ta hoàn toàn có thể Dự kiến được độ mở ngang của miệng lưới kéo. Thông thường độ mở ngang của miệng lưới kéo bằng 60 % chiều dài giềng phao .
Giềng chì
Giềng chì là phần lắp ráp phía dưới của miệng lưới kéo. Trên giềng chì người ta lắp chì và các con lăn bằng gỗ, mục tiêu làm cho phần dưới của miệng lưới kéo bám sát được với nền đáy, giảm ma sát, nhưng không gây cản trở lưới trong quy trình thao tác .
Việc thống kê giám sát độ nặng cho giềng chì phải bảo vệ sao cho giềng chì luôn bám được nền đáy, do vậy tùy từng vàng lưới đơn cử mà chọn khối lượng chì thích hợp. Chì luôn được lắp ráp suốt chiều dài giềng chì. Nguyên liệu sản xuất chì thường là chì hoặc xích sắt .
Chiều dài của giềng chì trong lưới kéo tầng đáy thì dài hơn giềng phao bởi giềng chì liên kết liền với thân dưới, trong khí đó giềng phao lại kết với lưới chắn .
Trong lưới kéo tôm ngoài giềng chì, người ta còn lắp ráp thêm ở phía trước giềng chì một sợi xích lùa, công dụng của xích lùa là nhằm mục đích đánh bật các loại tôm, cá đang vùi bùn khi lưới kéo quét qua .
Ván lưới và khung rường
- Ván lưới kéo
Trên các tàu khai thác lưới kéo ở biển người ta thường dùng ván lưới ( hay còn gọi là dép ) là nhằm mục đích tạo ra độ mở ngang cho vàng lưới kéo. Trong quy trình thao tác, dưới sức kéo đi tới của tàu, dòng chảy sẽ công dụng lên mặt ván và trải qua mạng lưới hệ thống cáp kéo – dây treo ván ( dây lèo ) sẽ làm cho 2 ván dạt qua hai bên, khi đó dưới sự khống chế của giềng phao và giềng chì lưới sẽ được mở ra. Nguyên lý hoạt động giải trí của ván tựa như như nguyên tắc hoạt động giải trí của diều trong không trung ( H 5.2 a, b ). Khoảng cách giữa hai ván chính là độ rộng của diện tích quy hoạnh quét của lưới kéo. Tuy nhiên chiều cao của ván lưới thì chưa phải là chiều cao thực sự của miệng lưới kéo ván, do tại chiều cao thực sự của lưới kéo ván còn cần phải tính đến sức nâng của giềng phao khi lưới thao tác trong nước .
- Khung rường
Các tàu khai thác lưới kéo trên sông thì thường sử dụng khung rường lưới. Khung rường lưới do cấu trúc cố định và thắt chặt nên có ưu điểm là tạo độ mở ngang và mở cao không thay đổi nhưng điểm yếu kém là không hề tăng size lên quá lớn bởi khó cho việc sắp xếp trên tàu ( H 5.3 ) .
Độ dài của khung rường chính là độ mở ngang của miệng lưới kéo và chiều cao của khung rường cũng được xem là bằng độ mở cao của miệng lưới kéo .
Cáp kéo
Cáp kéo dùng để link giữa tàu với lưới, và cũng nhằm mục đích đưa vàng lưới đến đúng độ sâu khai thác. Nguyên liệu làm cáp kéo hoàn toàn có thể là thừng hoặc cáp thép .
Tùy theo lực cản của lưới trong nước mà người ta chọn cường độ đứt của cáp kéo sao cho hoàn toàn có thể làm việc tốt không để xảy ra đứt cáp kéo. Thông thường người ta chọn cường độ đứt của cáp gấp 2-3 lần lực cản của lưới .
Chiều dài cáp kéo được chọn tùy thuộc vào độ sâu ngư trường thời vụ khai thác, thường thì chiều dài cáp kéo được thả dài ra gấp 3-4 lần độ sâu ngư trường thời vụ nếu độ sâu nhỏ hơn 30 m. Nhưng nếu độ sâu lớn hơn 30 m thì người ta chỉ thả dây cáp lê dài khoảng chừng từ ( 2,5 – 3,0 ) lần độ sâu ngư trường thời vụ .
