Bộ nhớ trong (internal memory) hay còn gọi là bộ nhớ chính (main memory/ primary memory), là một thành phần vật lý quan trọng nằm trong máy tính. Nó giúp lưu trữ những dữ liệu đang được xử lý và vận hành tất cả các chương trình, ứng dụng hoạt động trên máy. Bộ nhớ này không thể tách rời khỏi máy tính và nó có thể được truy cập bởi hệ thống mà không cần dùng đến các thiết bị đầu vào hay đầu ra. Khi nhắc đến bộ nhớ trong, ta thường đề cập đến hai thành phần chính của nó là RAM và ROM.
Các thành phần chính của bộ nhớ trong
RAM (Random Access Memory)
RAM còn được gọi là bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên. Nó giúp lưu trữ dữ liệu tạm thời của các chương trình đang hoạt động để CPU có thể nhanh chóng truy xuất và xử lý. Dù dữ liệu được lưu trên bất kỳ ô nhớ nào của RAM thì hệ thống cũng có thể truy cập tự do với tốc độ như nhau. Tuy nhiên, vì đây chỉ là bộ nhớ tạm thời nên khi bạn tắt máy tính, tất cả dữ liệu trên RAM sẽ bị xóa sạch.
Khi bạn mở bất kỳ ứng dụng nào trên máy thì chip CPU sẽ truy dữ liệu từ ổ đĩa cứng và lưu tạm thời trên RAM. Vì tất cả các ứng dụng, chương trình muốn hoạt động trên máy đều phải dựa vào khả năng bộ nhớ trong và cụ thể là RAM. Do đó, máy tính nào có lượng RAM lớn thì tốc độ xử lý sẽ nhanh hơn, tránh được tình trạng giật lag khi mở nhiều chương trình cùng lúc.
RAM thành hai loại sau:
- DRAM ( Dynamic Random Access Memory ) còn được gọi là bộ nhớ động. Dữ liệu trên bộ nhớ này sẽ bị mất dần nên nó cần được nạp lại theo chu kỳ luân hồi. Mỗi lần đọc và ghi tài liệu thì DRAM phải viết lại nội dung ở ô nhớ của nó. DRAM được sử dụng như bộ nhớ chính của máy tính .
- SRAM ( Static Random Access Memory ) hay còn gọi là RAM tĩnh, nó là một bộ nhớ nhanh giúp tàng trữ những tài liệu cho việc khởi động. Khác với Ram động, SRAM hoàn toàn có thể lưu giữ tài liệu miễn là còn nguồn điện phân phối. Bộ nhớ này có vận tốc nhanh hơn DRAM và được dùng làm bộ nhớ đệm ( cache ) cho máy tính .
ROM (Read Only Memory)
Nó là một loại bộ nhớ chỉ có chức năng đọc, tức là dữ liệu đã được nhà sản xuất ghi sẵn và nó còn chứa các chương trình giúp máy tính có thể khởi động được. ROM chứa đựng những thông tin quan trọng như BIOS, bo mạch chủ máy tính. Bộ nhớ này là một phần khá quan trọng của bộ nhớ trong bởi máy tính có khởi động được hay không là nhờ vào thiết bị này. ROM khác với RAM ở chỗ dữ liệu không bị mất đi khi bạn tắt máy tính và nó chỉ được đọc mà không thể thay đổi, sửa chữa. Một chip ROM chỉ lưu giữ vài megabyte dữ liệu trong khi một chip RAM có thể lên tới hàng chục gigabyte.
- PROM (Programmable Read-Only Memory) là một loại ROM có thể chứa nội dung bộ nhớ cụ thể, nó được lập trình một lần duy nhất bằng phương pháp hàn cứng. Nó có giá thành rất rẻ và độ bền lưu trữ cao.
- EPROM (Erasable Programmable Read-Only Memory) là loại ROM có thể tiến hành xóa dữ liệu và lập trình lại bằng tia cực tím. Nó có độ bền lưu trữ không cao và giá đắt hơn so với PROM.
ROM có 1 số ít loại cơ bản sau :
- EEPROM (Electrically Erasable Programmable Read Only Memory) là loại ROM được chế tạo bằng công nghệ bán dẫn. EEPROM có thể được xóa và lập trình lại bằng điện.
Thành phần còn lại trong bộ nhớ trong
Bộ nhớ đệm (Cache Memory)
RAM còn được gọi là bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên. Nó giúp lưu trữ dữ liệu tạm thời của các chương trình đang hoạt động để CPU có thể nhanh chóng truy xuất và xử lý. Dù dữ liệu được lưu trên bất kỳ ô nhớ nào của RAM thì hệ thống cũng có thể truy cập tự do với tốc độ như nhau. Tuy nhiên, vì đây chỉ là bộ nhớ tạm thời nên khi bạn tắt máy tính, tất cả dữ liệu trên RAM sẽ bị xóa sạch.Khi bạn mở bất kỳ ứng dụng nào trên máy thì chip CPU sẽ truy dữ liệu từ ổ đĩa cứng và lưu tạm thời trên RAM. Vì tất cả các ứng dụng, chương trình muốn hoạt động trên máy đều phải dựa vào khả năng bộ nhớ trong và cụ thể là RAM. Do đó, máy tính nào có lượng RAM lớn thì tốc độ xử lý sẽ nhanh hơn, tránh được tình trạng giật lag khi mở nhiều chương trình cùng lúc.RAM thành hai loại sau:Nó là một loại bộ nhớ chỉ có chức năng đọc, tức là dữ liệu đã được nhà sản xuất ghi sẵn và nó còn chứa các chương trình giúp máy tính có thể khởi động được. ROM chứa đựng những thông tin quan trọng như BIOS, bo mạch chủ máy tính. Bộ nhớ này là một phần khá quan trọng của bộ nhớ trong bởi máy tính có khởi động được hay không là nhờ vào thiết bị này. ROM khác với RAM ở chỗ dữ liệu không bị mất đi khi bạn tắt máy tính và nó chỉ được đọc mà không thể thay đổi, sửa chữa. Một chip ROM chỉ lưu giữ vài megabyte dữ liệu trong khi một chip RAM có thể lên tới hàng chục gigabyte.
Bộ nhớ Cache là một thành phần của bộ nhớ trong giúp tàng trữ những tài liệu, thông tin được sử dụng tiếp tục để CPU truy vấn với vận tốc nhanh hơn trong tương lai. Nhìn chung, bộ nhớ đệm nằm sẵn trong máy tính và có công dụng cũng gần giống như thanh RAM cắm trên mainboard. Như trên đã đề cập, bộ nhớ đệm thực ra là một dạng SRAM, còn thanh RAM trên mainboard kia là DRAM ( có vận tốc chậm hơn nhiều so với SRAM ). Bộ nhớ đệm cache có dung tích càng lớn thì càng có nhiều khoảng trống tàng trữ và tất yếu máy tính sẽ hoạt động giải trí quyến rũ hơn .
Cấu trúc của bộ nhớ đệm hoàn toàn có thể chia làm ba phần gồm L1, L2 và L3 ( L tức là Level ). Bạn hoàn toàn có thể nhìn vào hình bên dưới, tài liệu sẽ được đi từ ổ cứng, đến DRAM, qua 3 tầng cache và đến CPU để giải quyết và xử lý. Các phần L1, L2, L3 giúp cho tài liệu được truyền qua với vận tốc tăng dần theo thời hạn để CPU hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý nhanh nhất .
Bộ nhớ đệm giúp máy tính hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý nhanh hơn nhưng nếu bạn để lâu ngày mà không xóa chúng đi sẽ làm tăng lượng file rác không cần đến và giảm hiệu suất máy tính .
