Xe tải hãng Isuzu đang luân chuyển trái cây
Xe tải là một loại xe có động cơ dùng để vận chuyển bất cứ loại hàng hóa nào được phép vận chuyển trên xe
Không giống như các loại xe hơi,thường được chế tạo với một thân duy nhất,đa số xe tải (trừ xe kiểu minivan) được thiết kế xung quanh một khung cứng (chassis).Các xe tải có nhiều kích cỡ,từ kiểu nhỏ như xe hơi gọi là xe bán tải (pickup truck) cho tới những loại xe tải dùng ở các khu vực lớn (không chạy trên đường quy ước) hay các loại xe sơ mi rơ móc chạy trên đường cao tốc.
Xe tải chạy bằng hơi nước[sửa|sửa mã nguồn]
Xe tải và xe hơi đều có một tổ tiên chung: chiếc “fardier” chạy bằng hơi nước do Nicolas-Joseph Cugnot chế tạo năm 1769. Tuy nhiên, các xe tải chạy bằng hơi nước rất phổ biến cho tới tận giữa thập niên 1800. Thời ấy đường sá chỉ được xây dựng cho ngựa và xe ngựa, khiến cho những xe tải đó ít có tính hữu dụng, thường chỉ chạy những đoạn đường ngắn từ nhà máy tới ga xe lửa gần nhất. Chiếc xe kéo móc đầu tiên xuất hiện năm 1881, được kéo bởi một máy hơi nước tên là De Dion. Các xe tải hơi nước đã được bán ở Pháp và Hoa Kỳ cho tới tận trước Thế chiến thứ nhất, và tại Vương quốc Anh cho đến đầu Thế chiến thứ hai.
Động cơ đốt trong[sửa|sửa mã nguồn]
Năm 1895, Karl Benz phong cách thiết kế chiếc xe tải tiên phong trong lịch sử dụng động cơ đốt trong, 1 số ít chiếc sau đó được quy đổi bởi công ty xe buýt tiên phong : Netphener. Một xe tải dùng động cơ đốt trong khác được sản xuất năm 1898 bởi Gottlieb Daimler. Những hãng khác như Peugeot và Renault cũng sản xuất những chiếc xe của riêng họ. Thời ấy xe tải hầu hết dùng những động cơ hai xi lanh và hoàn toàn có thể chở 1500 đến 2000 kg. Năm 1904, 700 chiếc xe tải hạng nặng đã được sản xuất tại Hoa Kỳ ; 1000 vào năm 1907, 6000 vào năm 1910 và 25000 vào năm 1914 .
Daimler-Lastwagen, 1896
Một xe tải của Benz được Netphener company ( 1895 ) quy đổi thành chiếc xe buýt tiên phongSau Thế chiến thứ hai, nhiều nâng cấp cải tiến đã được ứng dụng : lốp xe dùng không khí thay lốp cao su đặc đặc, khởi động điện, phanh máy, động cơ 6 xi lanh, buồng lái kín, đèn điện. Chiếc xe kéo móc văn minh tiên phong cũng đã Open. Những đơn vị sản xuất xe hơi du lịch như Ford và Renault cũng đặt chân vào thị trường xe tải .
Động cơ Diesel[sửa|sửa mã nguồn]
Dù đã được ý tưởng ra năm 1890, động cơ Diesel vẫn không được vận dụng nhiều vào xe tải tại châu Âu cho tới tận thập niên 1920. Ở Hoa Kỳ, khoảng chừng thời hạn để động cơ Diesel được gật đầu còn lê dài hơn : những động cơ dùng xăng vẫn được dùng cho những xe tải nặng trong thập niên 1970, trong khi ở châu Âu chúng đã được sửa chữa thay thế trọn vẹn từ 20 năm trước .
Những yếu tố pháp lý[sửa|sửa mã nguồn]
Xe tải thường phải trả thuế cao hơn các loại xe khác chạy trên đường, và là đối tượng phải chịu nhiều quản lý chặt chẽ hơn. Những yếu tố liên quan tới điều này: xe tải lớn hơn và nặng hơn đa số các loại xe khác, và chiếm nhiều diện tích đường cũng như gây hư hỏng đường nhiều hơn; và các xe tải với tài xế của chúng ở trên đường với thời gian nhiều hơn. Các xe tải của UPS được gọi là package car ở Hoa Kỳ vì chúng được loại trừ khỏi một số loại thuế. Các quy định về thuế khác biệt tùy theo vùng tài phán.
Đa số những vùng tài phán có những pháp luật so với những phương tiện đi lại thương mại, lao lý tài xế thao tác bao nhiêu giờ, bao nhiêu giờ nghỉ và ngủ tối thiểu ( ví dụ, 11 giờ làm / 10 giờ nghỉ, và 60 giờ nghỉ trên 7 ngày ), và nhiều pháp luật khác. Những hành vi vi phạm thường bị phạt nặng. Các dụng cụ trấn áp thời hạn thao tác của tài xế thường được lắp ráp rất đầy đủ .Các xe tải cũng là đối tượng người dùng nhu yếu hạn chế tiếng ồn ( khởi đầu từ Luật trấn áp tiếng ồn của Hoa Kỳ ) để bảo vệ mọi người khỏi những ảnh hưởng tác động tới sức khỏe thể chất của tiếng ồn, chính bới những xe tải góp thêm phần rất lớn vào tiếng ồn trên đường vì khối lượng lớn và số lốp nhiều cũng như những tính năng khí động học gây tiếng ồn của chúng .
Luật Cầu (Bridge Law) quy định quan hệ giữa tổng trọng lượng của xe và số lượng trục và khoảng cách giữa các trục trước và sau của xe. Mỗi nước xác định trọng lượng cho phép trên mỗi trục riêng.
Các kiểu xe tải theo kích cỡ[sửa|sửa mã nguồn]
Một xe tải chở gỗ
Xe tải hạng nhẹ[sửa|sửa mã nguồn]
Xe tải hạng nhẹ là những xe cỡ thường ( tại Hoa Kỳ không lớn hơn 6.300 kg, hay 13.000 lb ) và thường được sử dụng bởi những cá thể cũng như những thực thể kinh tế tài chính. Chúng gồm :
Các xe tải cỡ trung[sửa|sửa mã nguồn]
Xe tải hạng trung lớn hơn xe tải hạng nhẹ nhưng nhỏ hơn xe hạng nặng. Ở Hoa Kỳ, chúng được xác lập với khối lượng trong khoảng chừng giữa 6.300 kg ( 13.000 lb ) và 15.000 kg ( 33.000 lb ) .Đối với Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, ngưỡng số lượng giới hạn là 7,5 tấn. Những xe tải chạy đường ngắn và Giao hàng dịch vụ công cộng ( dump truck, xe rác ) thường ở khoảng chừng kích cỡ này .
Các xe tải hạng nặng[sửa|sửa mã nguồn]
Ba xe tải tàu hoả, West AustraliaXe tải hạng nặng là những xe tải lớn nhất được phép chạy trên đường. Đa số chúng dùng cho vận tải đường bộ đường dài, thường là kiểu xe kéo móc .Tốc độ hư hại đường sá tăng nhanh gọn cùng với tải trọng trục ( khối lượng xe tải được phân bổ trên số lượng trục ). Ở những vương quốc có chất lượng đường tốt một xe tải sáu trục được được cho phép có khối lượng tối đa 40 tấn .
Tại Australia nhiều xe kéo móc được nối lại với nhau thành loại xe được gọi là xe tàu hỏa.
Các xe tải không chạy trên những loại đường thường thì[sửa|sửa mã nguồn]
Những chiếc xe tải chạy trên xa lộ thỉnh thoảng cũng được trang bị các tính năng chạy trên đường phi tiểu chuẩn như trục lái trước (front driving axle) và một số lốp đặc biệt dùng cho khai thác gỗ và xây dựng. Những xe tải không bao giờ chạy trên đường công cộng, như chiếc xe tải khai thác mỏ cực lớn Liebherr T 282B, những xe loại này không bị giới hạn trọng lượng.
Tất cả những xe tải đều được sản xuất dựa trên những đặc tính chung : chúng có một chassis, một cabin, những trục, mạng lưới hệ thống treo và những bánh xe, một động cơ và một mạng lưới hệ thống lái. Các mạng lưới hệ thống khí nén, thủy lực, nước, và điện cũng hoàn toàn có thể tiêu chuẩn hóa .
Chassis hay khung của một xe tải thường được sản xuất bởi hai xà, và nhiều thanh ngang ( crossmembers ) cùng với thanh nối ( fishplate ). Chassis một xe tải gồm hai thanh xà thẳng, song song, hình chữ U, hay trong một số ít trường hợp hình bậc hay hình nêm, chúng được nối với nhau bởi những thanh ngang. Trong hầu hết trường hợp, những thanh nối có tính năng link thanh ngang với thanh xà. Thanh nối thường được lấy từ những đường ray xe lửa cũ. Chiều dài thanh xà khác nhau tùy loại xe. Chassis thường được làm bằng thép, nhưng cũng hoàn toàn có thể làm bằng ( một phần hay hàng loạt ) nhôm để có khối lượng nhẹ hơn. Thành phần hóa học ( carbon, molypđen, vân vân. ) và cấu trúc của những thanh xà đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sức bền của nó và ngăn cản những thanh xà không bị nứt hay rời ra, giữ cho khung có tính dẻo và tính cứng. Không nên hàn, khoan cũng như thực thi những sửa đổi không thiết yếu so với chassis. Chassis là cơ cấu tổ chức chính của xe tải, và những phần khác của xe được lắp trên đó. Ở đầu và cuối chassis hoàn toàn có thể có lắp móc kéo xe .
Cabin là một không gian kín nơi tài xế ngồi điều khiển. Một “buồng ngủ” là một ngăn kín bên trong cabin nơi tài xế có thể nghỉ ngơi khi không làm việc. Nó có thể có kích thước nhỏ 2 đến 4 foot (0.6 đến 1.2 m) hay lớn tới 12 foot (3.7 m) phòng ngủ lắp bánh xe. Các cabin hiện đại có điều hòa không khí, một hệ thống âm thanh tốt, ghế ngồi thích hợp với người lái (thường được treo bằng không khí). Có thể có một số kiểu ca bin:
Một xe tải chở bê tông .
- Cabin trên động cơ (COE) hay mũi bằng, người lái ngồi ngay trên trục trước và động cơ. Kiểu thiết kế này thường thấy ở Châu Âu, nơi tổng chiều dài xe tải thường bị hạn chế. Trước kia chúng cũng là kiểu thường thấy ở Hoa Kì, nhưng từ đầu thập kỷ 1980 khi hạn chế chiều dài xe được nới lỏng nó dần mất đi ưu thế. Để sửa chữa hay bảo dưỡng động cơ, toàn bộ cabin sẽ được lật nghiêng ra phía trước, khiến kiểu thiết kế này còn được gọi là cabin nghiêng.
- Ca bin quy ước là kiểu phổ thông nhất ở Bắc Mỹ. Tài xế ngồi phía sau động cơ, giống như ở hầu hết các kiểu xe hơi và xe bán tải khác. Các kiểu quy ước còn được phân chia nhỏ thành loại xe lớn và các thiết kế khí động học. Một xe lớn hay mũi dài là một xe tải quy ước với một mui dài từ 6 đến 8 foot (1.8 đến 2.4 m) hay dài hơn&mdash. Vì hình dạng của nó rất gần hình vuông, các xe tải đó có diện cản gió lớn và có thể tốn nhiên liệu hơn. Tầm nhìn của nó cũng kém hơn so với các đối thủ kiểu khí động học hay COE. Trái lại, các cabin khí động học có hình dạng khí động học rất hợp lý, với mui nghiêng và các đặc tính khác giúp hạn chế cản gió. Đa số người sử dụng đều thích kiểu thiết kế quy ước mui vuông, vì hình dáng hùng dũng của nó.
- Cũng có các kiểu thiết kế cabin bên cạnh động cơ, nhưng hiếm hơn.
- Những từ tiếng lóng:
- “Tiltin’ Hilton”: Cabin trên động cơ với giường ngủ.
- “Aardvark”: Thiết kế quy ước khí động học.
- “Hood”: Bất kỳ kiểu quy ước nào KHÔNG phải là một “aardvark”
Xe tải hoàn toàn có thể sử dụng mọi kiểu động cơ. Những xe tải nhỏ như SUV hay bán tải và thậm chí còn xe tải hạng trung ở Bắc Mỹ sử dụng động cơ xăng. Những xe tải hạng lớn hơn dùng động cơ bốn kì với một bộ tăng áp động cơ ( Turbocharger ) và bộ làm mát khí nạp ( Intercooler ), dù vẫn có những kiểu khác. Những xe tải siêu lớn không chạy trên đường dùng những động cơ tàu hỏa như động cơ hai kì V12 Detroit Diesel .Ở Hoa Kỳ, những xe tải chạy trên đường cao tốc phần nhiều luôn dùng động cơ của một hãng thứ ba, ví dụ như của CAT, Cummins, hay Detroit Diesel. Ngoại trừ duy nhất là những Volvo Trucks và Mack Trucks, chúng dùng những động cơ Diesel của Volvo và Mack, và Freightliner, là một Trụ sở của DaimlerChrysler và dùng cả động cơ Mercedes-Benz và Detroit Diesel .
Xe tải kiểu tàu hoả[sửa|sửa mã nguồn]
Các xe tải nhỏ có cơ cấu tổ chức truyền động tương tự như hầu hết những loại xe hơi khác với hoặc một mạng lưới hệ thống truyền động tự động hóa hay một mạng lưới hệ thống truyền động thủ công bằng tay với thiết bị đồng nhất. Các loại xe tải lớn hơn thường sử dụng truyền động bằng tay thủ công không có thiết bị đồng điệu với khối lượng nhẹ hơn dù 1 số ít cơ cấu tổ chức truyền động đồng nhất đã được vận dụng vào xe tải nặng. Truyền động không đồng điệu yên cầu thao tác hai lần mỗi khi chuyển số hoàn toàn có thể gây ra tổn thương do hoạt động lặp lại. Các tiêu chuẩn chung ở Bắc Mỹ gồm có truyền động tự động hóa và truyền động bán tự động hóa 10, 13 và 18 vận tốc so với những xe tải nặng và những tiêu chuẩn này ngày càng thông dụng, vì những lợi thế cả trong truyền động và sức mạnh động cơ .Khuynh hướng ở châu Âu là ngày càng có nhiều xe tải mới vận dụng truyền động tự động hóa. Điều này một phần hoàn toàn có thể do những vụ kiện tụng của những tài xế cho rằng việc lái xe truyền động thủ công bằng tay gây hại cho đầu gối của họ .
Chất lượng và bán hàng[sửa|sửa mã nguồn]
Số lượng xuất xưởng của những nhà phân phối xe tải hạng nặng nói chung tăng lên, tuy nhiên những chuyên viên bên trong ngành công nghiệp này cho rằng họ còn cả một chặng đường dài phía trước để đạt tới những tiêu chuẩn chất lượng mà những nhà phân phối xe hơi nói chung đã đạt được. Một phần trong số những nguyên do là 75 % tổng số xe tải được sản xuất theo nhu yếu người mua. Việc này ngăn cản những nỗ lực tối ưu hóa hình dạng và tự động hóa dây chuyền sản xuất lắp ráp .
thị trường xe tải nặng trên quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]
( những nhà phân phối chính xếp hạng theo doanh thu bán năm 2003 )
Công ty nắm thị phần lớn nhất quốc tế là DaimlerChrysler, với phân nhánh xe thương mại Mercedes-Benz của họ chiếm tới 22 % thị trường quốc tế. Các xe thương mại của Mercedes-Benz như Freightliner, Mercedes-Benz, Setra, Sterling ( Ford Trucks cũ ), Western Star, Mitsubishi Fuso Truck và Bus ( 43 % ; Nhật Bản ), và Hyundai Trucks ( 50 % ; Nước Hàn ), bán 200.000 đến 250.000 chiếc trên khắp quốc tế trong năm qua. [ 1 ] Lưu trữ 2006 – 03-19 tại Wayback Machine
Các công ty có đội xe nhỏ, chuyên vận tải đường bộ, và những nhà quản lý tư nhân thường có xu thế ưu thích Mack hay Peterbilt và những loại sản phẩm của Kenworth. Các công ty lớn và những tổ chức triển khai công cộng thì chuộng loại có giá rẻ hơn như Freightliner, Navistar, và những mẫu sản phẩm của Ford. Cũng có những sở trường thích nghi tùy theo từng vùng của những tài xế xe tải tại Hoa Kỳ .Ở Bờ biển phía đông, nơi đường sá nói chung là ngắn hơn, và do tại những xe tải được sản xuất tại đó, nhiều tài xế thích xe tải Mack. Trong khi ở Bờ biển phía Tây, những tài xế ưu thích Peterbilt, Kenworth, và Freightliner. White đã kiến thiết xây dựng một nhà máy sản xuất mới tại California đầu thập niên 1960, cùng với công ty xe tải lớn Consolidated Freightways. Công ty đó trở thành White-Freightliner, và sau đó rút gọn còn Freightliner, cung ứng trực tiếp xe tải cho những hãng quản lý và điều hành có nhu yếu về loại xe có cabin và khung nhôm nhẹ hơn, tầm hoạt động giải trí trực tiếp lớn hơn mà không cần dừng giữa chừng. Các tài xế thường chăm sóc tới yếu tố bảo đảm an toàn hơn là tiết kiệm ngân sách và chi phí nguyên vật liệu, vì vậy họ thích loại xe nặng của Peterbilts và Kenworths. Kenworth và Peterbilt, vốn đã sản xuất những xe tải nặng cho công nghiệp khai thác gỗ, những loại sản phẩm lâm nghiệp, chở thép cho những xưởng đóng tàu ở Bờ biển phía đông, Dự kiến nhu yếu loại xe tải nhẹ hơn với tầm hoạt động giải trí xa hơn sẽ tăng trong tương lai .
Iveco, MAN AG, Mercedes-Benz Trucks, PACCAR ( DAF Trucks, Leyland Trucks ), Scania AB, và Volvo Trucks ( không nên nhầm lẫn với Volvo Personvagnar, hiện thuộc Ford Motor Company ), chúng là những nhà phân phối xe tải số 1 ở Tây Âu. Ở Đông Âu, Škoda, Tatra, Zastava và GAZ là những mác xe thông dụng, do tại chúng từng là những tên thương hiệu của vùng thuộc quyền trấn áp Xô viết .
Các nhà sản xuất xe tải hàng đầu
- Hyundai-Kia (Hàn Quốc)
- Yuejin Motors (Vọt Tiến – Trung Quốc)
- Daewoo, bây giờ là Tata-Daewoo (Hàn Quốc – Ấn Độ)
- Dong Feng (Đông Phong) (Trung Quốc)
- Mitsubishi (Nhật Bản)
- Tata Motors (Ấn Độ, trước kia gọi là Telco)
- Hino (Nhật Bản)(liên doanh với Scania và Renault)
- Isuzu (Nhật Bản)
- Iveco (Italia, nhưng có các cơ sở tại châu Á)
- Nissan Diesel (Nhật Bản)
Những ĐK xe tải nặng tại Nam Mỹ ( 2002 ; % giảm theo nhà phân phối ) :
- DaimlerChrysler
- Scania
- Mack Trucks
