Bài này viết về vệ tinh nhân tạo. Đối với vệ tinh tự nhiên, xem Vệ tinh tự nhiên
Một vệ tinh nhân tạo hay gọi ngắn gọn là vệ tinh, là bất kỳ 1 vật thể nào do con người chế tạo nên quay quanh 1 vật thể khác.
Cần phân biệt với vệ tinh tự nhiên, ví dụ mọi vật thể thuộc Hệ Mặt Trời gồm cả Trái Đất, đều là vệ tinh tự nhiên của Mặt Trời ; hoặc vệ tinh tự nhiên của Trái Đất là Mặt Trăng .
Định nghĩa vật thể nào là vệ tinh không phải luôn đơn giản khi xét đến một cặp 2 vật thể. Bởi vì mọi vật thể đều có sức hút của trọng lực, chuyển động của vật thể chính cũng bị ảnh hưởng bởi vệ tinh của nó. Nếu hai vật thể có khối lượng tương đương, thì chúng thường được coi là một hệ đôi và không một vật thể nào bị coi là vệ tinh; một ví dụ là tiểu hành tinh kép 90 Antiope. Tiêu chuẩn chung để một vật thể được coi là vệ tinh là trung tâm khối lượng của hệ nằm bên trong vật thể chính.
Trong cách nói thông thường, thuật ngữ “vệ tinh” thường để chỉ một vệ tinh nhân tạo, nó là một vật thể do con người chế tạo và bay quanh Trái Đất (hay một thiên thể khác). Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng có thể sử dụng thuật ngữ đó để chỉ các vệ tinh thiên nhiên, hay các Mặt Trăng. Nói chung, trong cách dùng thông thường, “vệ tinh thiên nhiên” là thuật ngữ để chỉ các Mặt Trăng.
Các vệ tinh nhân tạo[sửa|sửa mã nguồn]
Vệ tinh tự tạo tiên phong[sửa|sửa mã nguồn]
Người đầu tiên đã nghĩ ra vệ tinh nhân tạo dùng cho truyền thông là nhà viết truyện khoa học giả tưởng Arthur C. Clarke vào năm 1945 ([2] Lưu trữ 2007-12-25 tại Wayback Machine). Ông đã nghiên cứu về cách phóng các vệ tinh này, quỹ đạo của chúng và nhiều khía cạnh khác cho việc thành lập một hệ thống vệ tinh nhân tạo bao phủ thế giới. Ông cũng đề nghị 3 vệ tinh địa tĩnh (geostationary) sẽ đủ để bao phủ viễn thông cho toàn bộ Trái Đất.
Tuy nhiên, vệ tinh nhân tạo tiên phong là Sputnik 1 được Liên Xô phóng lên ngày 4/10 / 1957 .
Các loại vệ tinh[sửa|sửa mã nguồn]
Các loại quỹ đạo[sửa|sửa mã nguồn]
Đa số những vệ tinh thường được diễn đạt đặc thù dựa theo quỹ đạo của chúng. Mặc dù một vệ tinh hoàn toàn có thể bay trên một quỹ đạo ở bất kể độ cao nào, những vệ tinh thường được xếp theo độ cao của chúng .
Các quỹ đạo sau là những quỹ đạo đặc biệt quan trọng cũng thường được dùng để xác lập đặc thù của vệ tinh :
Các vệ tinh cũng có thể quay quanh các điểm đu đưa.
Các nước có năng lực phóng vệ tinh nhân tạo[sửa|sửa mã nguồn]
Danh sách này bao gồm những quốc gia có khả năng độc lập để tự phóng vệ tinh lên quỹ đạo, gồm cả việc sản xuất ra khí cụ cần thiết để phóng. Ghi chú: nhiều nước khác cũng có khả năng thiết kế hay chế tạo vệ tinh – việc này, nói chung, không tốn nhiều tiền và cũng không đòi hỏi khả năng khoa học và kỹ thuật lớn – nhưng không thể phóng chúng lên, thay vào đó họ dùng các dịch vụ phóng vệ tinh của nước ngoài. Danh sách này không nhắc tới các quốc gia đó mà chỉ liệt kê những nước có khả năng phóng vệ tinh và ngày khả năng này lần đầu tiên được thể hiện.
Cả CHDCND Triều Tiên và Iraq đã công bố những vụ phóng vệ tinh lên quỹ đạo nhưng điều này còn chưa được xác lập. Na Uy đã phóng những vệ tinh trong nước và quốc tế từ TT ngoài hành tinh của họ ở Andøya. Tới năm 2006, chỉ có 8 vương quốc đã phóng những vệ tinh lên quỹ đạo một cách độc lập với phương tiện đi lại phóng của chính họ sản xuất – theo thứ tự thời hạn : Liên Xô, Hoa Kỳ, Pháp, Nhật Bản, Trung Quốc, Anh, Ấn Độ và Israel. Khả năng phóng vệ tinh của Anh và Pháp hiện được quy cho Liên minh châu Âu, và năng lực của Liên Xô được chuyển cho Nga, làm giảm số lượng những thực thể chính trị với năng lực phóng vệ tinh thực tiễn xuống còn 7 cường quốc ngoài hành tinh chính : Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản – và một cường quốc thiên hà ” nhỏ ” : Israel. Nhiều vương quốc khác như Nước Hàn, Pakistan và Brasil đang ở tiến trình đầu chương trình tăng trưởng năng lực phóng vệ tinh ở mức độ nhỏ của họ, và đang tìm cách trở thành những tiểu cường quốc thiên hà – những nước khác hoàn toàn có thể có năng lực về khoa học và công nghệ tiên tiến, nhưng không có năng lực kinh tế tài chính hay không có tham vọng về chính trị .
Vệ tinh tiên phong của những vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Vệ tinh tự tạo của Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]
Tháng 4/2008, Nước Ta đã thuê Pháp phóng thành công xuất sắc vệ tinh Vinasat-1 ( mua của Mỹ ) lên quỹ đạo địa tĩnh, với việc phóng được vệ tinh nhân tạo Nước Ta đã tiết kiệm ngân sách và chi phí 10 triệu USD mỗi năm. Nước Ta là nước thứ 93 phóng vệ tinh nhân tạo và là nước thứ 6 tại Khu vực Đông Nam Á. Theo những nguồn thông tin quốc tế, tổng trị giá của dự án Bất Động Sản Vinasat-1 là 250 triệu USD, trong đó gồm có ngân sách mua vệ tinh và phí phóng vệ tinh, kiến thiết xây dựng trạm mặt đất, bảo hiểm … Dự tính vệ tinh hoạt động giải trí được từ 15 – 20 năm và được khoảng chừng 20 công ty đảm nhiệm .Năm 2007, sau khi được xây dựng, Viện Công nghệ Vũ trụ Nước Ta đã thực thi dự án Bất Động Sản sản xuất vệ tinh nhỏ pico ( 10×10 x10cm, 1 kg ). [ 13 ]
Năm 2008, công ty FPT thành lập Phòng nghiên cứu không gian FSpace với mục tiêu thiết kế chế tạo vệ tinh nhỏ vệ tinh nano F-1 (10x10x20cm, 2 kg).[14]
Vệ tinh F-1 do nhóm FSpace phong cách thiết kế và sản xuấtNgày 16/5 / 2012, lúc 5 g13p, tên lửa Arian 5 mang theo vệ tinh Vinasat-2 rời bãi phóng Kouru của Guyana. Sau 36 phút bay, lúc 5 g49p, vệ tinh Vinasat-2 rời khỏi tên lửa Arian 5, vào quỹ đạo bảo đảm an toàn. Vinasat-2 với trách nhiệm và phong cách thiết kế tựa như như Vinasat-1. [ 15 ]
Một quy mô vệ tinh trong kho lưu trữ bảo tàng
