Vách tế bào thứ cấp là một cấu trúc được tìm thấy trong nhiều tế bào thực vật, nằm giữa vách tế bào sơ cấp và màng tế bào. Vách tế bào thứ cấp được hình thành sau khi việc xây dựng vách tế bào sơ cấp hoàn tất, đó cũng là lúc tế bào thực vật ngừng sinh trưởng.[1]
Thành phần hầu hết của vách tế bào thứ cấp là Xenluloza, tuy nhiên nó cũng bao hàm nhiều loại polisaccarit, lignin, và glycoprotein. Đôi khi vách tế bào thứ cấp hợp thành từ ba lớp riêng không liên quan gì đến nhau – S1, S2 and S3 – trong đó, mạng lưới hệ thống vi sợi xenluloza ở mỗi lớp được sắp xếp theo những hướng trọn vẹn khác so với hai lớp còn lại. [ 1 ] Hiện nay, chưa có protein cấu trúc hay enzym nào được tìm thấy ở vách tế bào thứ cấp. [ 2 ]
Vị trí của vách tế bào thứ cấp trong tế bào thực vật .
Thành phần cấu tạo của vách tế bào thứ cấp có nhiều điểm khác biệt so với vách tế bào sơ cấp. Ví dụ như, vách thứ cấp chứa đựng xylan, trong khi tỉ lệ xyloglucan và xenluloza ở vách sơ cấp cao hơn vách thứ cấp.[3] Pectin cũng có thể vắng mặt ở vách thứ cấp và hiện nay thì chưa tìm ra sự có mặt của enzyme và protein cấu trúc tại vách này.[2]
Trong vách thứ cấp, những mạng vi sợi xenluloza cung ứng sức bền cơ học cho vách, còn hàm lượng lignin cao giúp cho vách thứ cấp không thấm nước và có cấu trúc ” thô nhám ” nhìn bên ngoài. [ 2 ] Có thể tưởng tượng vách tế bào thứ cấp nư bê tông cốt thép trong đó lignin là phần ” bê tông ” còn mạng lưới hệ thống mạng xenluloza là ” cốt thép ” .Đồng thời, hàm lượng lignin cao cũng giúp vách tế bào thứ cấp ngăn ngừa được sự xâm nhập của mầm bệnh theo hai giải pháp : do lignin không thấm nước, những enzyme thủy phân sẽ ít có thời cơ thấm qua vách tế bào, khiến những mầm bệnh sẽ không ” ăn ” được vách tế bào và đứng trước rủi ro tiềm ẩn ” chết đói ” cao hơn. [ 3 ]Tại những lỗ nối thông giữa những vách tế bào sơ cấp với nhau, vách tế bào thứ cấp thường ” vắng mặt “, tạo ra một khoảng chừng không tại đây .
Vách tế bào thứ cấp chiếm tỉ lệ rất lớn trong gỗ và giúp thực vật chống chịu trước tác động của trong lực.[4]
Một số vách tế bào thứ cấp có vai trò tích trữ chất dinh dưỡng, thí dụ như những vách thứ cấp tại những lá mầm và nội nhũ. Các vách này chứa rất ít xenluloza và bao hàm hầu hết những loại polisaccarit khác. [ 1 ]
- ^ a b c
Buchanan, Gruissem, Jones, Biochemistry & molecular biology of plants, 1st edition, American Society of Plant Physiology, 2000
- ^ a b c
Raven, P. H., R. F. Evert, et al. (1999). Biology of plants. New York, W.H. Freeman: Worth Publishers.
- ^ a b Taiz, L. and E. Zeiger ( 2006 ). Plant physiology. Sunderland, Mass., Sinauer Associates .
- ^
Campbell, Reece, Biology, 7th edition, Pearson/Benjamin Cummings, 2005
