UniKey là chương trình gõ tiếng Việt phổ biến nhất trên Windows. Phần lõi xử lý tiếng Việt UniKey Input Engine cũng được sử dụng trong các chương trình bàn phím mặc định của các hệ điều hành Linux, Mac OS X và đặc biệt là tất cả các thiết bị dùng iOS (iPhone, iPad). UniKey Input Engine có mã nguồn mở theo giấy phép GNU.[2]
Giới thiệu UniKey[sửa|sửa mã nguồn]
UniKey được công bố lần tiên phong vào năm 1999. Ngay từ khi sinh ra, UniKey đã được người dùng đảm nhiệm rất tích cực nhờ tính đơn thuần, tiện lợi, nhanh và đáng đáng tin cậy. UniKey nhanh gọn trở thành chương trình gõ tiếng Việt tốt nhất, thông dụng nhất trên Windows. Hiện nay UniKey xuất hiện phần nhiều trên tổng thể những máy tính chạy Windows của người Việt .
UniKey Vietnamese Input Method, module chính xử lý tiếng Việt (gồm các phương pháp gõ, thuật toán chuyển đổi tiếng Việt) trong UniKey, được open-source từ năm 2001. Bản open-source của UniKey chạy trên X-Window (Linux) được công bố từ năm 2001, dưới tên x-unikey. x-unikey là một trong những chương trình gõ tiếng Việt đầu tiên trên Linux. Từ mã nguồn x-unikey, UniKey Input Engine đã được sử dụng và tích hợp vào các bộ gõ tiếng Việt trên Linux sau này. Bộ gõ phổ biến nhất dùng lõi UniKey trên Linux hiện nay là ibus-unikey (do Lê Quốc Tuấn phát triển).
Từ năm 2006, tác giả UniKey đã cho phép Apple dùng mã nguồn x-unikey trong các sản phẩm của Apple theo các điều khoản của giấy phép The MIT license. Từ phiên bản Tiger, bộ gõ tiếng Việt có sẵn trên Mac OS X đã bắt đầu dùng lõi UniKey. Đến năm 2010, phiên bản iOS 4.0 cũng tích hợp lõi UniKey. Đến nay tất cả các thiết bị iPhone, iPad đều đang sử dụng UniKey cho bộ gõ tiếng Việt có sẵn.
UniKey tương hỗ : [ 3 ]
- Tất cả các bảng mã phổ biến:
- Unicode, TCVN (ABC)
- VIQR, VNI, VPS, VISCII, BK HCM1, BK HCM2,…
- Unicode UTF-8, Unicode NCR – for Web editors.
- 2 phương pháp gõ thông dụng: TELEX, VNI[3]
- Cho phép tự định nghĩa kiểu gõ
- Cho phép gõ tắt và định nghĩa bảng gõ tắt.
- Chạy trên tất cả các phiên bản Windows: 10, 8, Windows 7, Vista, 2000, XP, 9x.
Sự sinh ra của UniKey[sửa|sửa mã nguồn]
Phạm Kim Long – cha đẻ của Unikey – bắt đầu viết một bộ gõ tiếng Việt với tên gọi TVNBK năm 1994 khi đang là sinh viên của trường Đại học Bách khoa Hà Nội.[4]
Ban đầu TVNBK được viết bằng hợp ngữ cho DOS .
Giữa những năm 1990, Phạm Kim Long đã chuyển đổi sang môi trường Windows và đổi tên thành LittleVnKey.
Năm 2000, anh phát hành bộ gõ mới với tên gọi là Unikey, hỗ trợ nhập liệu Unicode và phát hành miễn phí theo giấy phép GNU GPL.
Bản nguồn mở của UniKey chạy trên X-Window (Linux) được công bố từ năm 2001, dưới tên x-unikey. x-unikey là một trong những chương trình gõ tiếng Việt đầu tiên trên Linux. Từ source code x-unikey, UniKey Input Engine đã được sử dụng và tích hợp vào các bộ gõ tiếng Việt trên Linux sau này. Bộ gõ phổ biến nhất dùng lõi UniKey trên Linux hiện nay là ibus-unikey do Lê Quốc Tuấn phát triển.
Từ năm 2006, tác giả UniKey đã được cho phép Apple dùng mã nguồn x-unikey trong những loại sản phẩm của Apple theo những pháp luật của giấy phép MIT. Từ phiên bản Tiger, bộ gõ tiếng Việt có sẵn trên Mac OS X đã khởi đầu dùng lõi UniKey. Đến năm 2010, phiên bản iOS 4.0 cũng tích hợp lõi UniKey. Đến nay tổng thể những thiết bị iPhone, iPad đều đang sử dụng UniKey cho bộ gõ tiếng Việt có sẵn .Hiện tại hàng loạt dự án Bất Động Sản gồm có những phiên bản đã phát hành và mã nguồn của chúng được tàng trữ tại SourceForge [ 4 ] [ 5 ] .
Đến năm 2013, anh phát triển thêm bộ gõ Laban Key, một bộ gõ tiếng Việt phổ biến cho 2 nền tảng thiết bị di động iOS và Android[6].
Hệ quản lý và điều hành Hỗ trợ[sửa|sửa mã nguồn]
Phiên bản Unikey mới nhất hiện chỉ tương hỗ từ Windows 7 [ 7 ] trở lên. Các phiên bản cũ hơn chỉ tương hỗ Windows Vista [ 8 ] trở xuống hiện đã được tàng trữ tại trang dự án Bất Động Sản Sourcefouge [ 5 ] của Unikey :
Website bị hack[sửa|sửa mã nguồn]
Ngày 1/2/2012, quản trị viên diễn đàn CMC InfoSec phát hiện và thông báo trên một số diễn đàn về bảo mật về website https://unikey.org của tác giả Phạm Kim Long đã bị kiểm soát bởi hacker đã trỏ các đường dẫn tải phần mềm Unikey ở trang web phần mềm sourceforge.net. Các file của phần mềm Unikey được lưu giữ ở website này cho đến sáng 1/3/2012 đều chứa phần mềm độc hại Trojan.[9]
Lợi dụng để tiến công[sửa|sửa mã nguồn]
Ngày 4 tháng 12 năm 2019, CMC Cyber Security Lab phát hiện chiến dịch tiến công APT mới vào người dùng Việt Nam bằng cách chèn tập tin ô nhiễm vào thư mục của UniKey. Khi khởi động Unikey, thay vì chạy tập tin Windows để Giao hàng hoạt động giải trí của chương trình, kẻ tiến công đã hiệu chỉnh chương trình để đưa chương trình ô nhiễm chạy lên trước thay vì chạy tập tin Windows. Khiến máy tính bị nhiễm mã độc, hoàn toàn có thể bị thu thập dữ liệu và rủi ro tiềm ẩn bị tiến công bởi những hành vi nguy hại. CMC cảnh báo nhắc nhở người dùng kiểm tra lại thư mục chứa tập tin UniKey và chỉ nên tải ứng dụng từ website chính thức của ứng dụng. [ 10 ]
Nhầm bảo vệ việc tải về bảo đảm an toàn không bị Virus, người dùng chỉ nên tải về từ trang chủ Unikey tại https://www.unikey.org hoặc từ trang dự án Bất Động Sản của unikey trên sourceforge.net tại https://sourceforge.net/projects/unikey/. Từ Unikey 4.3 RC1, tác giả đã cài xác nhận chữ kí số vào tệp tin chạy của Unikey để bảo vệ bảo đảm an toàn. [ 11 ]
