Học thuật
Tổng sản phẩm trong nước hay tổng sản phẩm quốc nội ( gross domestic product – GDP ) Giá trị thị trường của toàn bộ những loại sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ ở đầu cuối được sản xuất trong nước
Tổng sản phẩm quốc nội là gì?
Tổng sản phẩm trong nước hay tổng sản phẩm quốc nội (gross domestic product – GDP) Giá trị thị trường của tất cả các loại hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất trong nước trong một thời kì nhất định (thường là một năm), bất kể chúng được cư dân trong nước hay người nước ngoài sản xuất ra. GDP là đại lượng được dùng để phản ánh quy mô hoạt động kinh tế và tình hình làm việc
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Phương pháp tính tổng sản phẩm quốc nội
Phương pháp chi tiêu
Theo chiêu thức tiêu tốn, tổng sản phẩm quốc nội của một vương quốc là tổng số tiền mà những hộ mái ấm gia đình trong vương quốc đó chi mua những sản phẩm & hàng hóa sau cuối. Như vậy trong một nền kinh tế tài chính giản đơn ta hoàn toàn có thể thuận tiện tính tổng sản phẩm quốc nội như là tổng tiêu tốn sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ ở đầu cuối hàng năm .
GDP ( Y ) là tổng của tiêu dùng ( C ), góp vốn đầu tư ( I ), tiêu tốn chính phủ nước nhà ( G ) và cán cân thương mại ( xuất khẩu ròng, X – M ) .
Y = C + I + G + (X – M)
Trong đó :
TIÊU DÙNG – consumption (C) bao gồm những khoản chi cho tiêu dùng cá nhân của các hộ gia đình về hàng hóa và dịch vụ. (xây nhà và mua nhà không được tính vào TIÊU DÙNG mà được tính vào ĐẦU TƯ TƯ NHÂN).
ĐẦU TƯ – investment (I) là tổng đầu tư ở trong nước của tư nhân. Nó bao gồm các khoản chi tiêu của doanh nghiệp về trang thiết bị và nhà xưởng hay sự xây dựng, mua nhà mới của hộ gia đình. (lưu ý hàng hóa tồn kho khi được đưa vào kho mà chưa đem đi bán thì vẫn được tính vào GDP)
CHI TIÊU CHÍNH PHỦ – government purchases (G) bao gồm các khoản chi tiêu của chính phủ cho các cấp chính quyền từ TW đến địa phương như chi cho quốc phòng, luật pháp, đường sá, cầu cống, giáo dục, y tế,… Chi tiêu chính phủ không bao gồm các khoản CHUYỂN GIAO THU NHẬP như các khoản trợ cấp cho người tàn tật, người nghèo,…
XUẤT KHẨU RÒNG – net exports (NX)= Giá trị xuất khẩu (X)- Giá trị nhập khẩu(M)
Phương pháp thu nhập hay phương pháp chi phí
Theo chiêu thức thu nhập hay giải pháp ngân sách, tổng sản phẩm quốc nội bằng tổng thu nhập từ những yếu tố tiền lương ( wage ), tiền lãi ( interest ), doanh thu ( profit ) và tiền thuê ( rent ) ; đó cũng chính là tổng chi phí sản xuất những mẫu sản phẩm sau cuối của xã hội .
GDP=W+R+i+Pr+Ti+De
Trong đó :
W là tiền lương
R là tiền cho thuê tài sản
i là tiền lãi
Pr là lợi nhuận
Ti là thuế gián thu ròng
De là phần hao mòn (khấu hao) tài sản cố định
Phương pháp giá trị gia tăng
Giá trị gia tăng của doanh nghiệp ký hiệu là (VA), giá trị tăng thêm của một ngành (GO), giá trị tăng thêm của nền kinh tế là GDP
VA = Giá trị thị trường mẫu sản phẩm đầu ra của doanh nghiệp – Giá trị nguồn vào được chuyển hết vào giá trị mẫu sản phẩm trong quy trình sản xuất
Giá trị ngày càng tăng của một ngành ( GO )
GO =∑ VAi (i=1,2,3,..,n)
Trong đó:
VAi là giá trị tăng thêm của doanh nghiệp i trong ngành
n là số lượng doanh nghiệp trong ngành
Giá trị gia tăng của nền kinh tế GDP
GDP =∑ GOj (j=1,2,3,..,m)
Trong đó:
GOj là giá trị gia tăng của ngành j
m là số ngành trong nền kinh tế
Lưu ý là kết quả tính GDP sẽ là như nhau với cả ba cách trên. Ở Việt Nam GDP được tính toán bởi Tổng cục thống kê dựa trên cơ sở các báo cáo từ các đơn vị, tổ chức kinh tế cũng như báo cáo của các Cục thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Còn ở Mỹ GDP được tính toán bởi Cục phân tích kinh tế.
