Tốc độ phản ứng được định nghĩa là đại lượng đặc trưng cho độ biến thiên nồng độ của một trong các chất phản ứng, hoặc sản phẩm ứng trong một đơn vị thời gian.
Theo quy ước :
- Nồng độ được tính bằng mol/l
- Thời gian được tính bằng giây (s), phút (ph), giờ (h)…
Tốc độ trung bình của phản ứng
Xét phản ứng : A → B
Ở thời điểm t1: CA là C1 mol/l
Ở thời gian t2 : CA là C2 mol / l ( C1 > C2 )
Công thức tính tốc độ trung bình của phản ứng
- Tốc độ của phản ứng tính theo A trong khoảng thời gian t1→t2:
v ¯ = C1 − C2t2 − t1 = C2 – C1t2 − t1 = − ΔCΔt
- Tốc độ của phản ứng tính theo sản phẩm B:
Ở thời gian t1 : CB là C1 mol / l
Ở thời gian t2 : CB là C2 mol / l ( C1 > C2 )
v ¯ = C1 − C2t2 − t1 = ΔCΔt
Do đó, công thức tổng quát tính tốc độ phản ứng trong khoảng thời gian từ t1 đến t2 là:
v ¯ = ± ΔCΔt
Trong đó :
v ¯ là tốc độ trung bình của phản ứng trong khoảng chừng thời hạn từ t1 đến t2 .
+ ΔC là biến thiên nồng độ chất loại sản phẩm .
−ΔC là biến thiên nồng độ chất tham gia phản ứng (chất tạo thành).
Biểu thức tốc độ của phản ứng trên: V=k[A]
Trong đó : k là hằng số tốc độ phản ứng
Những yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng
Ảnh hưởng của nồng độ
Khi nồng độ chất phản ứng tăng thì tốc độ của phản ứng tăng .
Ảnh hưởng của nhiệt độ
Khi nhiệt độ tăng, tốc độ phản ứng tăng.
Khi nhiệt độ tăng, tốc độ phản ứng tăng .Khi nhiệt độ phản ứng tăng dẫn đến hai hệ quả sau :
- Tốc độ hoạt động của những phân tử tăng, dẫn đến tần số va chạm giữa những chất phản ứng tăng .
- Tần số va chạm có hiệu suất cao giữa những chất phản ứng tăng nhanh. Đây là yếu tố chính làm cho tốc độ phản ứng tăng nhanh khi tăng nhiệt độ .
Ảnh hưởng của áp suất
- Đối với phản ứng có chất khi tham gia thì khi áp suất tăng ( nồng độ chất khí tăng ), tốc độ phản ứng sẽ tăng .
- Khi tăng áp suất, khoảng cách giữa những phân tử càng nhỏ, nên sự va chạm càng dễ có hiệu suất cao hơn, do đó phản ứng xảy ra nhanh hơn .
Ảnh hưởng của diện tích bề mặt
Đối với phản ứng có chất rắn tham gia, khi diện tích quy hoạnh mặt phẳng tăng thì tốc độ phản ứng sẽ tăng .
Ảnh hưởng của chất xúc tác
-
Chất xúc tác được biết đến là chất có tác dụng làm biến đổi mãnh liệt tốc độ của phản ứng nhưng không bị tiêu hao trong phản ứng.
- Những chất xúc tác làm triển khai cho quy trình xảy ra nhanh hơn là chất xúc tác dương. Trong kĩ thuật văn minh thì xúc tác dương được sử dụng một cách thoáng rộng .
Ví dụ: trong quá trình tổng hợp NH3, sản xuất H2SO4,HNO3, cao su nhân tạo, chất dẻo,…
- Những chất xúc tác làm cho quá trình xảy ra chậm được gọi là chất xúc tác âm.
Ví dụ: Quá trình oxi hóa Na2SO3 trong dung dịch thành Na2SO4 xảy ra chậm khi cho thêm glycerol.
Người đăng: hoy
Time: 2020-09-21 16:38:10
