Cấu trúc thị trường tài chính được phân loại bằng cách căn cứ vào kỳ hạn của chứng khoán, mục đích hoạt động của thị trường, phương thức tổ chức và giao dịch của thị trường
1. Căn cứ vào kỳ hạn của chứng khoán mua bán trên thị trường
Thị phần kinh tế tài chính được phân thành hai loại thị trường cơ bản sau :
1.1. Thị trường tiền tệ (Money market)
Thị trường tiền tệ là thị trường mua bán các chứng khoán nợ ngắn hạn – short-term debt securities (có thời hạn đáo hạn từ một năm trở xuống).
Những người đi vay / phát hành trên thị trường này là những người đang thiếu vắng trong thời điểm tạm thời về tiền tệ để cung ứng cho những nhu yếu giao dịch thanh toán. Thông qua những thanh toán giao dịch mua và bán quyền sử dụng vốn vay thời gian ngắn, thị trường tiền tệ đã đáp ứng một lượng tiền tệ cho họ để thoả mãn nhu yếu thanh toán giao dịch. Cũng vì vậy mà nó được gọi là “ thị trường tiền tệ ”. khóa học quản trị hành chính nhân sựNhững người mua / cho vay trên thị trường tiền tệ là những người có vốn trong thời điểm tạm thời nhàn nhã, chưa muốn góp vốn đầu tư hoặc đang tìm kiếm những thời cơ góp vốn đầu tư, do vậy họ chuyển nhượng ủy quyền quyền sử dụng vốn của mình trong thời hạn ngắn để tranh thủ hưởng lãi. Đối với họ, việc góp vốn đầu tư vào thị trường tiền tệ chỉ mang tính nhất thời, họ không chăm sóc nhiều tới mức sinh lợi mà hầu hết là yếu tố bảo đảm an toàn và tính thanh khoản để hoàn toàn có thể rút vốn ngay khi cần. kế toán chi phí sản xuất và tính giá tiền mẫu sản phẩmTrên thị trường tiền tệ, do khối lượng thanh toán giao dịch sàn chứng khoán thường có qui mô lớn nên những nhà đầu tư ( cho vay ) thường là những ngân hàng nhà nước, ngoài những còn có những công ty kinh tế tài chính hoặc phi kinh tế tài chính, còn những người vay vốn thường là chính phủ nước nhà, những công ty và ngân hàng nhà nước. Tự học xuất nhập khẩuTuỳ theo khoanh vùng phạm vi những chủ thể được tham gia thanh toán giao dịch trên thị trường mà thị trường tiền tệ còn được chia thành thị trường liên ngân hàng nhà nước ( Interbank Market ) – là thị trường tiền tệ mà những thanh toán giao dịch về vốn chỉ diễn ra giữa những ngân hàng nhà nước ( kể cả NHTW ) và thị trường mở ( Open Market ) – là thị trường tiền tệ mà ngoài những ngân hàng nhà nước ra còn có những tổ chức triển khai phi ngân hàng nhà nước tham gia. Ngoài ra trong thị trường tiền tệ còn có một thị trường bộ phận chuyên thanh toán giao dịch những sàn chứng khoán thời gian ngắn được ghi bằng ngoại tệ, thị trường này được gọi là thị trường hối đoái ( Foreign Exchange Market ). Thị trường hối đoái ngoài những sàn chứng khoán còn mua và bán cả ngoại tệ tiền mặt và những phương tiện đi lại thanh toán giao dịch ghi bằng ngoại tệ như séc ngoại tệ. Ở Việt nam, thị trường tiền tệ được tổ chức triển khai dưới những hình thức : thị trường nội tệ liên ngân hàng nhà nước ( đi vào hoạt động giải trí từ tháng 7 năm 1993 ) và thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nhà nước ( đi vào hoạt động giải trí từ tháng 10 năm 1994 ). hoc ke toan thue
1.2. Thị trường vốn (Capital market)
Thị trường vốn là thị trường mua bán các chứng khoán nợ dài hạn – long-term debt securities (có thời hạn đáo hạn trên một năm) và các chứng khoán vốn (equity securities).
Do những sàn chứng khoán mua và bán trên thị trường vốn có thời hạn dài nên những nhà phát hành hoàn toàn có thể sử dụng vốn thu được để góp vốn đầu tư vào sản xuất kinh doanh thương mại. Vì vậy thị trường vốn được coi là thị trường đáp ứng vốn góp vốn đầu tư cho nền kinh tế tài chính .
>>Xem thêm: Các công cụ lưu thông trong thị trường vốn
2. Căn cứ vào mục đích hoạt động của thị trường
thị trường kinh tế tài chính được chia thành thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp .
2.1. Thị trường sơ cấp (Primary market)
Thị Trường sơ cấp là thị trường trong đó những sàn chứng khoán mới được những nhà phát hành bán cho những người mua tiên phong, và do vậy còn được gọi là thị trường phát hành. c và b là gìThị Trường này được cho phép những chủ thể kinh tế tài chính như những doanh nghiệp, những tổ chức triển khai kinh tế tài chính, cơ quan chính phủ … kêu gọi vốn từ nền kinh tế tài chính bằng việc phát hành những sàn chứng khoán mới .Hoạt động thanh toán giao dịch mua và bán sàn chứng khoán tại thị trường này hầu hết diễn ra giữa những nhà phát hành và những nhà đầu tư lớn như những công ty sàn chứng khoán, ngân hàng đầu tư hay công ty bảo hiểm … theo hình thức bán sỉ. Các nhà đầu tư này khi đó đóng vai trò như nhà bảo lãnh cho đợt phát hành sàn chứng khoán ( underwriting securities ), họ sẽ mua lại hàng loạt số sàn chứng khoán phát hành ra theo mức giá thoả thuận ( thường là thấp hơn mức giá công bố ) để sau này kinh doanh bán lẻ ra thị trường cho những nhà đầu tư khác. Vì những thoả thuận về bảo lãnh sàn chứng khoán thường được tổ chức triển khai riêng giữa những nhà bảo lãnh và nhà phát hành nên hoạt động giải trí thanh toán giao dịch đơn cử tại thị trường này không được công khai minh bạch cho mọi người .
>>> Báo cáo tài chính doanh nghiệp
2.2. Thị trường thứ cấp (Secondary market)
thị trường thứ cấp là thị trường trong đó những sàn chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp được mua đi bán lại, làm đổi khác quyền sở hữu chứng khoán .thị trường thứ cấp được xem như thị trường kinh doanh nhỏ những sàn chứng khoán để phân biệt với thị trường sơ cấp là thị trường bán sỉ những sàn chứng khoán .Thị Trường thứ cấp bảo vệ năng lực quy đổi sàn chứng khoán thành tiền, được cho phép những người giữ sàn chứng khoán hoàn toàn có thể rút ra khỏi sự góp vốn đầu tư tại thời gian nào mà họ mong ước hoặc hoàn toàn có thể triển khai việc chuyển dời góp vốn đầu tư từ khu vực này sang khu vực khác .Sự khác nhau đa phần giữa thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp là ở chỗ hoạt động giải trí của thị trường sơ cấp làm ngày càng tăng thêm vốn cho nền kinh tế tài chính còn hoạt động giải trí của thị trường thứ cấp chỉ làm đổi khác quyền sở hữu những sàn chứng khoán đã phát hành, mà không làm tăng thêm lượng vốn góp vốn đầu tư cho nền kinh tế tài chính .Giữa thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp có mối liên hệ tác động ảnh hưởng qua lại lẫn nhau. Thị trường sơ cấp đóng vai trò tạo cơ sở cho những hoạt động giải trí của thị trường thứ cấp vì nó là nơi tạo ra hàng hoá để mua và bán trên thị trường thứ cấp. Thị trường thứ cấp cũng có tính năng trở lại so với thị trường sơ cấp, đóng vai trò tạo động lực cho sự tăng trưởng của thị trường này. Tác dụng của thị trường thứ cấp tới thị trường sơ cấp được bộc lộ ở hai tính năng của nó :
-
Thứ nhất, thị trường thứ cấp tạo ra tính lỏng cho các chứng khoán được phát hành ra trên thị trường sơ cấp27, nhờ vậy sẽ làm tăng tính hấp dẫn cho các chứng khoán, giúp cho việc phát hành chúng tại thị trường sơ cấp được thuận lợi; khóa học tin học văn phòng
-
Thứ hai, thị trường thứ cấp đóng vai trò xác định giá của các chứng khoán sẽ được phát hành trên thị trường sơ cấp. Các nhà đầu tư trên thị trường sơ cấp sẽ không thể mua các chứng khoán phát hành mới tại thị trường này với giá cao hơn giá mà họ nghĩ sẽ có thể bán được tại thị trường thứ cấp. Nếu chứng khoán của một nhà phát hành được mua bán với giá cao tại thị trường thứ cấp thì nhà phát hành càng có cơ hội thu được nhiều vốn nhờ việc phát hành các chứng khoán mới tại thị trường sơ cấp.
Chính vì những đặc thù này mà những tổ chức triển khai phát hành cũng như những nhà đầu tư chăm sóc nhiều tới thị trường thứ cấp hơn là thị trường sơ cấp .
3. Căn cứ vào phương thức tổ chức và giao dịch của thị trường
thị trường thứ cấp hoạt động giải trí dưới hai hình thức : thị trường tập trung chuyên sâu và thị trường phi tập trung chuyên sâu .
3.1. Thị trường tập trung (Exchanges)
thị trường tập trung chuyên sâu là thị trường mà việc thanh toán giao dịch mua và bán sàn chứng khoán được triển khai có tổ chức triển khai và tập trung chuyên sâu tại một nơi nhất định .Ví dụ về thị trường tập trung chuyên sâu là những Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán như Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán Thành Phố New York, Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán Tokyo, Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán London ,Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán Paris …Sở thanh toán giao dịch được tổ chức triển khai dưới hình thức một công ty CP. Sở thanh toán giao dịch cung ứng cho những người mua và bán sàn chứng khoán những phương tiện đi lại và dịch vụ thiết yếu để thực thi thanh toán giao dịch như : dịch vụ thanh toán giao dịch, lưu ký sàn chứng khoán, mạng lưới hệ thống máy tính nối mạng, mạng lưới hệ thống bảng giá điện tử để yết giá sàn chứng khoán, mạng lưới hệ thống ghép lệnh mua và bán sàn chứng khoán v.v … .Hoạt động mua và bán sàn chứng khoán tại Sở thanh toán giao dịch bắt buộc phải trải qua những trung gian môi giới gọi là những nhà môi giới sàn chứng khoán ( brokers ). Các nhà môi giới muốn hoạt động giải trí tại Sở thanh toán giao dịch phải làm thủ tục ĐK để có chỗ trong Sở .Những người mua và bán sàn chứng khoán sẽ trải qua những nhà môi giới để đưa ra những lệnh mua và bán sàn chứng khoán. Các nhà môi giới sau khi nhận lệnh sẽ đến gặp nhau tại một nơi ở TT của Sở thanh toán giao dịch gọi là Sàn thanh toán giao dịch đến thực thi đàm phán. Ngày nay, do sự tăng trưởng của công nghệ tiên tiến máy tính, nhiều Sở thanh toán giao dịch đã thay việc đàm phán trực tiếp bằng một mạng lưới hệ thống ghép lệnh tự động hóa, tuy nhiên hình thức đàm phán trực tiếp vẫn được duy trì tại nhiều Sở thanh toán giao dịch nổi tiếng trên quốc tế .Không phải toàn bộ những loại sàn chứng khoán đều được mua và bán tại Sở thanh toán giao dịch, mà chỉ những sàn chứng khoán đã được ĐK yết giá. Để sàn chứng khoán do một công ty phát hành được ĐK yết giá, công ty đó phải thoả mãn những điều kiện kèm theo thiết yếu về qui mô vốn, về số lượng sàn chứng khoán đã phát hành, về hiệu suất cao kinh doanh thương mại trong thời hạn gần đây v.v … .Sau khi được Sở thanh toán giao dịch đồng ý, sàn chứng khoán được ĐK vào danh bạ của Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán và liên tục được niêm yết giá trên Sở thanh toán giao dịch .
3.2. Thị trường phi tập trung (OTC markets or Off-exchange markets)
thị trường phi tập trung chuyên sâu là thị trường mà những hoạt động giải trí mua và bán sàn chứng khoán được thực thi phân tán ở những khu vực khác nhau chứ không tập trung chuyên sâu tại một nơi nhất định .Trên quốc tế, thị trường phi tập trung chuyên sâu được tổ chức triển khai dưới hình thức một thị trường thanh toán giao dịch “ qua quầy ” – OTC Market ( Over-the-counter Market ). Đó là hình thức thanh toán giao dịch mà những nhà buôn sàn chứng khoán ( dealer ) tại những khu vực khác nhau công bố một hạng mục sàn chứng khoán với giá mua và bán được yết sẵn, và họ sẽ chuẩn bị sẵn sàng mua hoặc bán sàn chứng khoán thẳng cho những ai đồng ý giá của họ. Do hoạt động giải trí mua và bán sàn chứng khoán tại thị trường OTC đều được thực thi qua mạng máy tính nên những nhà buôn sàn chứng khoán cũng như người mua có điều kiện kèm theo biết rõ những mức giá mà những nhà buôn sàn chứng khoán khác chào bán, vì thế đặc thù cạnh tranh đối đầu của thị trường này rất cao, chẳng kém gì Sở thanh toán giao dịch .Như vậy thị trường O.T.C không phải là một thị trường hiện hữu, nó không có khu vực tập trung chuyên sâu nhất định mà thay vào đó là một mạng lưới hệ thống thông tin liên lạc tân tiến mà những bên tham gia thị trường sử dụng để thương lượng việc mua và bán sàn chứng khoán .Do hình thức tổ chức triển khai như vậy nên những sàn chứng khoán mua và bán tại thị trường OTC rất phần đông và phong phú, nó gồm có sàn chứng khoán của cả những công ty chưa đủ điều kiện kèm theo yết giá tại Sở thanh toán giao dịch lẫn những công ty chưa muốn yết giá tại Sở thanh toán giao dịch. Theo những số liệu thống kê thì ở những nước tăng trưởng giá trị những sàn chứng khoán được mua và bán qua thị trường O.T.C lớn hơn rất nhiều so với mua và bán tại Sở thanh toán giao dịch .Ngoài hai hình thức thanh toán giao dịch mua và bán sàn chứng khoán đã nêu trên : thanh toán giao dịch tại Sở thanh toán giao dịch và thanh toán giao dịch tại thị trường OTC, trên thị trường kinh tế tài chính thực tiễn còn sống sót một bộ phận những thanh toán giao dịch mua và bán trực tiếp giữa những người sở hữu chứng khoán. Thị trường những thanh toán giao dịch sàn chứng khoán này hoàn toàn có thể gọi là thị trường tự do hay thị trường chợ đen. Các thị trường này Open tiên phong trong lịch sử dân tộc tăng trưởng của thị trường kinh tế tài chính, khi mà những người nắm giữ sàn chứng khoán có nhu yếu bán lại những sàn chứng khoán của mình .
Ngay cả ngày nay, mặc dù đã xuất hiện những thị trường tiên tiến hơn như Sở giao dịch hay thị trường OTC, loại thị trường tự do này vẫn còn tồn tại. Tuy nhiên quy mô của chúng không lớn lắm, độ rủi ro lại cao, và chỉ có ý nghĩa tại các nước mới hình thành thị trường tài chính
Tham khảo ngay bài viết: học khóa kế toán ngắn hạn ở đâu
học xuất nhập khẩu ở đâu
