Bài viết được viết bởi Dược sĩ Huỳnh Xuân Lộc – Khoa Dược – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) là nhóm thuốc giảm đau, kháng viêm được sử dụng phổ biến, mang lại hiệu quả điều trị tốt nhưng lại gây ra nhiều tác dụng phụ nếu sử dụng tùy tiện. Vậy loại thuốc này được sử dụng trong điều trị bệnh gì, cần lưu ý gì khi sử dụng thuốc? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại thuốc này.
Nhóm thuốc NSAID là gì?
NSAID (Non-steroidal antiinflamatory drug) là nhóm các thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid, bao gồm nhiều hoạt chất khác nhau. Đây cũng là một trong các nhóm thuốc được sử dụng nhiều nhất đặc biệt trong các bệnh đau nhức xương khớp. Các NSAID có thể là thuốc không cần kê đơn như Ibuprofen dùng để hạ sốt và giảm đau thông thường nhưng cũng có thể là các thuốc được dùng theo đơn của bác sĩ. NSAID hiệu quả trong điều trị tuy nhiên cũng có thể mang lại những tác dụng phụ nghiêm trọng như viêm loét, xuất huyết đường tiêu hóa, dị ứng hoặc các biến chứng tim mạch nếu sử dụng tùy tiện.
Cơ chế tác dụng của thuốc nhóm NSAID
Các thuốc NSAID ức chế enzyme cyclo-oxygenase ( COX ) từ đó ngăn cản hình thành những prostaglandin gây viêm trong khung hình. Quá trình ức chế enzyme COX này một mặt cho tính năng giảm đau, hạ sốt, kháng viêm tuy nhiên cũng tác động ảnh hưởng 1 số ít quy trình sinh hóa khác trong khung hình như tạo cục máu đông hay giảm tổng hợp những chất bảo vệ niêm mạc dạ dày gây công dụng bất lợi .
Thuốc nhóm NSAID điều trị những bệnh lý gì?
Các thuốc NSAID giúp hạ sốt, kháng viêm và giảm đau từ những bệnh thường thì như cảm cúm, đau đầu, đau răng, đau bụng kinh … cho đến những bệnh lý chuyên khoa như chấn thương, viêm khớp, thấp khớp. NSAID cũng Open trong nhiều dạng khác nhau từ viên hoặc sirô, cốm thuốc để uống, cream, thuốc mỡ để bôi ngoài cho đến viên đặt hậu môn hoặc thuốc nhỏ mắt vì thế người bệnh cũng cần quan tâm để tránh sử dụng trùng lặp hoặc quá liều thuốc .
Tác dụng phụ của thuốc nhóm NSAID?
Đa số những người dùng thuốc NSAID đều không gặp bất kể phản ứng có hại nào. Tuy nhiên vẫn có năng lực xảy ra tính năng phụ, thường gặp gồm có :
- Tác động lên hệ tiêu hóa: Thuốc có thể gây ra các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu, ợ nóng, buồn nôn… Khi sử dụng NSAID kéo dài và đặc biệt ở liều cao, người bệnh có thể bị viêm loét và nghiêm trọng hơn là xuất huyết dạ dày. Những người có sẵn bệnh viêm đường tiêu hóa hoặc người lớn trên 65 tuổi là các đối tượng có nguy cơ cao gặp phải tác dụng phụ này.
- Tác động lên hệ tim mạch: NSAID có thể làm tăng huyết áp và gây bất lợi cho việc kiểm soát huyết áp bằng thuốc. Các NSAID cũng làm tăng nguy cơ xuất hiện cơn đau tim ở người có bệnh tim mạch (bệnh động mạch vành) hoặc có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch. Ở nhóm bệnh nhân này, NSAID chỉ được dùng khi thật sự cần thiết và thường với liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể.
- Tác động lên chức năng gan – thận: Sử dụng NSAID trong thời gian ngắn cũng có thể gây hại đến thận đặc biệt ở những người đã có bệnh thận nền. Độc tính trên gan của NSAID cũng cần phải lưu ý khi dùng thuốc ở liều cao hoặc trong thời gian dài. Do vậy, trong một số trường hợp, các xét nghiệm đánh giá chức năng gan thận là cần thiết ở người bệnh dùng NSAID.
- Các NSAID cũng có thể gây kích ứng làm tăng nặng bệnh hen suyễn và gây ra các phản ứng dị ứng. Ù tai cũng là một tác dụng phụ thường gặp khi dùng liều cao aspirin tuy nhiên lại rất ít gặp ở những NSAID khác. Tác dụng phụ này thường mất đi sau khi giảm liều hoặc ngừng thuốc.
Lựa chọn NSAID
Tuy cùng một nhóm nhưng những NSAID lại khác nhau về hiệu lực thực thi hiện hành điều trị và những tính năng phụ cũng như độ bảo đảm an toàn trên những đối tượng người tiêu dùng bệnh nhân khác nhau. Hơn nữa, công dụng của một thuốc cũng không giống nhau khi dùng trên những thành viên khác nhau dẫn đến NSAID này sẽ tương thích với người này nhưng lại gây hại khi dùng cho người khác. Do vậy, lựa chọn đúng NSAID là thiết yếu để bảo vệ bảo đảm an toàn và hiệu suất cao cho người bệnh .
Đối với các NSAID không cần kê đơn dùng để điều trị các bệnh thông thường như đau đầu, đau răng, nhức mỏi …, người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc để loại trừ các trường hợp thận trọng, chống chỉ định và dùng thuốc theo liều khuyến cáo của từng sản phẩm.
Với những NSAID phải kê đơn, bác sĩ sẽ địa thế căn cứ trên tiền sử, thực trạng bệnh và những hiệu quả xét nghiệm để lựa chọn thuốc tương thích. Đôi khi người bệnh phải dùng thử thuốc này sau đó đổi sang một thuốc khác để tìm ra NSAID tốt nhất. Người bệnh hoàn toàn có thể tham gia vào việc lựa chọn NSAID bằng cách định kỳ tái khám và thông tin cho bác sĩ về tiến triển của bệnh cũng như những công dụng phụ gặp phải. Những thông tin này là rất thiết yếu trong quy trình điều trị .
Lưu ý khi sử dụng NSAID
Thông báo cho bác sĩ nếu người bệnh có những bệnh lý tim mạch ( đau thắt ngực, bệnh động mạch vành, tiền sử đột quỵ, đau tim … ), viêm đường tiêu hóa ( viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản … ), hen suyễn, nổi mề đay hoặc tiền sử dị ứng với thuốc giảm đau, NSAID khác .Những thói quen hoặc yếu tố rủi ro tiềm ẩn khiến người bệnh hoàn toàn có thể gặp phải công dụng phụ khi dùng NSAID như tăng huyết áp, hút thuốc, uống nhiều rượu, sức khỏe thể chất kém … cũng nên được thông tin cho bác sĩ khi khám bệnh .Theo dõi những tính năng phụ có hại hoặc những không bình thường sức khỏe thể chất khác khi dùng thuốc, đặc biệt quan trọng trên những bệnh nhân đã có bệnh tim mạch, tiêu hóa, bệnh thận hoặc hen suyễn. Người bệnh cần ngưng thuốc và đến những cơ sở y tế ngay nếu Open những triệu chứng nguy hại như : yếu mệt, thở dốc hoặc khó thở, đau nặng ngực, yếu liệt một phần hoặc một bên khung hình, lơ mơ nói lắp, sưng phù mặt hoặc cổ họng, phát ban da, đau dạ dày, đi ngoài phân đen hoặc nôn ra máu …
NSAID tương tác với nhiều loại thuốc khác nhau như thuốc chống đông máu (warfarin, heparin …), chống kết tập tiểu cầu (clopidogrel), chống động kinh (phenytoin), ức chế miễn dịch (cyclosporin) … Do vậy người bệnh cần thông báo cho bác sĩ các thuốc hiện đang dùng để tránh các tương tác bất lợi. Cũng cần nên tránh việc dùng đồng thời các NSAID khác nhau do làm tăng nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ.
Người bệnh cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và tái khám theo hẹn. Không nên lạm dụng thuốc hoặc lê dài thời hạn dùng thuốc mà không có quan điểm của bác sĩ điều trị .
Đối với các loại NSAID thông thường không cần đơn thuốc, chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn theo liều khuyến cáo tại tờ hướng dẫn sử dụng. Người bệnh cần đến khám tại các cơ sở y tế nếu các triệu chứng vẫn tiếp diễn sau khi dùng thuốc.
Để đảm bảo an toàn, khi gặp các vấn đề về sức khỏe và có ý định sử dụng loại thuốc này, bạn nên đến cơ sở y tế gặp các bác sĩ chuyên khoa để được khám và tư vấn điều trị, kê đơn. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế chất lượng cao tại Việt Nam với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản, chuyên sâu trong nước và nước ngoài, giàu kinh nghiệm.
Hệ thống thiết bị y tế văn minh, tối tân, chiếm hữu nhiều máy móc tốt nhất trên quốc tế giúp phát hiện ra nhiều căn bệnh khó, nguy khốn trong thời hạn ngắn, tương hỗ việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ hiệu suất cao nhất. Không gian bệnh viện được phong cách thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn 5 sao, mang đến cho người bệnh sự tự do, thân thiện, yên tâm .
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
