GDVN – Thành tích là sự ghi nhận nỗ lực thực ra thì bệnh ngụy thành tích là người ta chỉ xem trọng về lượng mà không có chất, khiến người ta trở nên lừa lọc, gián trá .Trong nghành giáo dục, trào lưu thi đua, ghi nhận thành tích được xem như một cách để tạo động lực học tập cho học viên .
Tuy nhiên, điều khiến tất cả chúng ta lo ngại là, chính phương pháp tổ chức triển khai những trào lưu thi đua, vinh danh thành tích đã khiến mọi người quên đi giá trị thực của thành tích cũng như tiềm năng cốt yếu của giáo dục .
Chia sẻ vấn đề này với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, thầy Ngô Thành Nam – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Khai Nguyên (Thành phố Hồ Chí Minh), Cố vấn học tập Microsoft khẳng định: “Ranh giới giữa thành tích và bệnh thành tích là vô cùng mong manh, cần làm rõ hai yếu tố này.
Khi chưa đủ thành tích như mong đợi lại kèm theo một kì vọng nào đó thì người ta như có thêm chất xúc tác để mang trong mình căn bệnh thành tích ” .
Bệnh ngụy thành tích khiến con người dễ rơi vào ảo tưởng, lừa lọc, dối trá
Theo quan điểm của thầy Ngô Thành Nam, thành tích là những hiệu quả mà cá thể hoặc tổ chức triển khai đạt được bằng thực ra và sự nỗ lực rất là của bản thân .
Ở mỗi tiến trình, tùy thuộc vào tiềm năng giáo dục mà nhu yếu dành cho thành tích sẽ có sự biến hóa hoặc update thêm. Với đặc trưng ngành nghề thì ngành giáo dục luôn cần có những trào lưu thi đua để động viên ý thức của những cá thể, những đơn vị chức năng .
Tuy nhiên, nếu cứ chạy đua theo thành tích, con người sẽ dễ quên đi giá trị thực của thành tích cũng như tiềm năng cốt yếu của giáo dục .
 |
” Thành tích và bệnh thành tích là hai yếu tố mà tất cả chúng ta cần làm rõ. Nếu như thành tích là sự ghi nhận những nỗ lực thực ra thì bệnh thành tích khiến cho người ta chỉ xem trọng về lượng mà không bảo vệ về chất, khiến người ta dễ ảo tưởng, lừa lọc, gián trá .
Tuy vậy, ranh giới giữa thành tích và bệnh thành tích lại vô cùng mong manh “, thầy Ngô Thành Nam nghiên cứu và phân tích .
Để phân biệt rõ hai yếu tố này trong giáo dục, thầy Nam đã nêu ra những ví dụ minh họa đơn cử .
Khi một đơn vị chức năng giáo dục biết tự nâng cao năng lượng giảng dạy của giáo viên, cải tổ cơ sở vật chất, … để từ đó nâng cao được chất lượng giáo dục của đơn vị chức năng mình tốt hơn so với năm trước thì đó chính là thành tích, thành tích đạt được từ những nỗ lực thực ra .
Tuy nhiên, nếu một trường học chỉ tập trung chuyên sâu vào việc làm thế nào tác dụng báo cáo giải trình phải tiêu biểu vượt trội, đạt được chỉ tiêu cao mà không chăm sóc đến giải pháp cải tổ chất lượng, bằng mọi giá đạt thành tích và dẫn đến những hành vị thiếu trung thực, thiếu dân chủ, .. thì đó chính là bệnh thành tích .
” Đã là bệnh, không ít thì nhiều đều gây tai hại đến người mang bệnh. Có vô số câu truyện từ nhỏ đến lớn về bệnh thành tích đã được san sẻ nhưng bản thân tôi vẫn nhớ mãi vấn đề xảy ra trong đợt thi giáo viên giỏi ở một địa phương phía Bắc đầu năm 2019. Những học viên có học lực yếu phải ở nhà để tránh ảnh hưởng tác động đến tiết dạy nhìn nhận .
Trong vai trò của một người thầy đã từng đứng trên bục giảng, tôi hiểu rằng những thầy cô trong vấn đề trên có những nỗi niềm riêng mà đôi khi không biết ngỏ cùng ai .
Còn nhiều, rất nhiều câu truyện nữa về bệnh thành tích mà sâu xa hơn là tất cả chúng ta đang dạy cho học viên sự gian dối và người lớn tất cả chúng ta đang gian dối lẫn nhau “, thầy Nam san sẻ .
Thầy Ngô Thành Nam cũng san sẻ hiệu quả khảo sát của nhóm Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Phú, Phó quản trị kiêm Tổng Thư ký, Hội Khoa học Tâm lý – Giáo dục Nước Ta về “ Bệnh thành tích ” trong giáo dục .
Khảo sát đã triển khai ở 8 trường trên địa phận 4 tỉnh, thành phố cho ra tác dụng 97,7 % người chứng minh và khẳng định có “ bệnh thành tích ” trong giáo dục .
Thầy Nam cho biết thêm : ” Điều này chứng minh và khẳng định rằng bệnh thành tích không có gì lạ lẫm và có vẻ như ai cũng biết, cũng thấy nhưng trị căn bệnh này thì chưa được triển khai dứt điểm .
Biểu hiện của bệnh thành tích trong giáo dục nhiều vô kể và không quá khó để nhận diện căn bệnh này. Đó là sự thiếu trung thực trong học tập, giảng dạy, trong kiểm tra đánh giá; là sự thiếu dân chủ trong việc bình bầu hay là sự che dấu sai phạm, yếu kém,…”.
Cần đánh giá thành tích phù hợp với mục tiêu giáo dục
Thầy Ngô Thành Nam cho rằng, việc ghi nhận thành tích để tạo động lực cho học viên là tương thích nhưng không được cổ xúy việc tạo cho học viên và cả người lớn tư duy phải đạt được thành tích cao bằng mọi giá .
Tạo động lực cho người học là một việc làm thiết yếu và đáng được khuyến khích. Tuy nhiên, động lực đó là gì thì cần tráng lệ nhìn nhận để có cách tiến hành tương thích .
 |
Trong chương trình giáo dục phổ thông mới, động lực để học viên tham gia vào quy trình học tập là học để làm, học để xử lý những yếu tố trong thực tiễn, đó là tiềm năng dài hạn. Muốn tăng trưởng bền vững và kiên cố thì tiềm năng của quy trình học tập phải là học để ship hàng đời sống và ứng dụng vào trong thực tiễn .
Đối với việc thi học viên giỏi những cấp như lúc bấy giờ, hầu hết học viên, giáo viên, nhà trường đều xuất phát từ động lực học để thi, học để giành phần thưởng, đó là tiềm năng thời gian ngắn và không có nhiều ý nghĩa .
Việc công nhận thành thích thường được thực thi trải qua thi tuyển, kiểm tra nhìn nhận. Vì vậy, ngành giáo dục cần triển khai một cách thực ra những nội dung này để việc nhìn nhận thành tích tương thích với tiềm năng giáo dục .
Hiện nay, nội dung giảng dạy tập trung chuyên sâu vào việc tăng trưởng phẩm chất, năng lượng người học. Chính do đó, khuynh hướng nhìn nhận trong giáo dục cũng cần dựa theo năng lượng người học. Đánh giá năng lượng nhằm mục đích giúp giáo viên có thông tin hiệu quả học tập của học viên để kiểm soát và điều chỉnh hoạt động giải trí giảng dạy, giúp học viên kiểm soát và điều chỉnh hoạt động giải trí học tập .
” Theo tôi, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã có nhiều pháp luật mới để việc nhìn nhận thật sự có ý nghĩa. Điển hình đó là sự sinh ra của những thông tư 30/2014 / TT-BGDĐT và Thông tư 22/2016 / TT-BGDĐT .
Tinh thần của những thông tư rất rõ ràng và văn minh nhưng khi đem vào vận dụng thì nhiều đơn vị chức năng, giáo viên lại vô tình tạo ra xấu đi đáng buồn .
Không ít trường hợp giáo viên chủ nhiệm đi xin điểm đồng nghiệp là những giáo viên bộ môn để học trò của mình được xếp loại cao trong học tập .
Hiện nay, ngành giáo dục vừa đảm nhiệm thông tư 27/2020 / TT-BGDĐT với một số ít điểm mới tương quan đến công tác làm việc nhìn nhận. Tôi kỳ vọng việc nhìn nhận sẽ được thực thi một cách đúng mực, trung thực “, thầy Nam san sẻ .
Chia sẻ về tiềm năng và cách nhìn nhận thành tích tại trường Tiểu học Khai Nguyên, thầy Nam cho biết thêm, thành tích không phải là tiềm năng chính hướng đến cho cả nhà trường lẫn giáo viên và học viên .
Với triết lý giáo dục Khai phóng, trường Khai Nguyên mong ước tạo ra một thế hệ học viên là những con người tự do, dám phát minh sáng tạo, dữ thế chủ động xây đắp tri thức, để những em tìm thấy niềm vui trong học tập và trở thành những con người niềm hạnh phúc .
Chính vì vậy, trong những tiêu chuẩn nhìn nhận giáo viên, nhà trường không đưa nội dung về thành tích học viên vào dù tiêu chuẩn này chiếm một tỉ trọng nhỏ nhưng căn bệnh thành tích trọn vẹn hoàn toàn có thể xảy ra .
” Để chữa trị được bệnh thành tích là việc không dễ và yên cầu sự phối hợp của nhiều bộ phận tương quan .
Điều quan trọng là thay đổi tư duy của cán bộ quản lý trong việc xây dựng trường học: cần hình thành tư duy nói không với bệnh thành tích, tôn trọng sự phát triển thực chất của học sinh.
Việc nhìn nhận thành tích của nhà trường, giáo viên trải qua thành tích của học viên cũng nên được thay bằng việc tạo hứng thú học tập cho học viên cũng như việc dạy làm học làm người, năng lực thích ứng trong xã hội tương lai .
Thay vì góp vốn đầu tư tiền của cho những lò luyện, nhà trường hãy nâng cao năng lượng đội ngũ giáo viên, cải tổ cơ sở vật chất để học viên có điều kiện kèm theo thưởng thức quy trình học tập của mình nhiều hơn “, thầy Nam khẳng định chắc chắn .
Phạm Minh
