I. Đề bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
a. Các đề bài trên có cấu tạo chia làm hai loại. Một loại đề có những từ ngữ chỉ rõ cách thức tiến hành bài làm: phân tích, cảm nhận và suy nghĩ, cảm nhận, gợi cho em những suy nghĩ gì, … Một loại đề không đưa ra yêu cầu, mệnh lệnh cụ thể (Đề 4, 7).
Quảng cáo
b. Khi đề bài yêu cầu phân tích, cảm nhận và suy nghĩ biểu thị những yêu cầu định hướng cách làm bài.
+ Phân tích là muốn định hướng cụ thể về thao tác, khi đó phải phân tách, xem xét đối tượng dưới nhiều góc độ, đối chiếu, so sánh… để từ đó đi đến nhận định về đối tượng.
+ Cảm nhận và suy nghĩ là muốn nhấn mạnh đến việc đưa ra cảm thụ, ấn tượng riêng (cảm nhận) và nhận định, đánh giá (suy nghĩ) về đối tượng; đối với loại yêu cầu này, để thuyết phục, chứng minh được ý kiến của mình, người làm cũng phải tiến hành giảng giải bằng các thao tác như phân tích, giải thích…
+ Với đề bài không có lệnh đơn cử, người làm tự lựa chọn những thao tác thiết yếu để làm rõ, chứng tỏ cho quan điểm của mình về đối tượng người dùng được nêu ra trong đề bài .
Quảng cáo
II. Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
1. Các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
Đọc SGK
2. Cách tổ chức, triển khai luận điểm
a.
Thân bài (từ “Nhà thơ đã viết về…” cho đến “…thành thực của Tế Hanh.”): Trình bày những cảm nhận, phân tích về tình yêu quê hương tha thiết, trong sáng, thơ mộng của nhà thơ qua bức tranh dân chài ra khơi và cảnh trở về bến cùng những hình ảnh đặc sắc thể hiện nỗi nhớ, tình thương của tác giả.
Các luận điểm chính của phần Thân bài:
+ Nhận định khái quát : Nhà thơ đã viết về Quê hương bằng toàn bộ tình yêu tha thiết, trong sáng, đầy thơ mộng của mình .
+ Cảnh ra khơi đánh cá của trai làng một sớm mai đẹp như mơ .
+ Cảnh đón thuyền đánh cá quay trở lại ồn ào, sinh động, no ấm, yên bình .
+ Hình ảnh người dân chài được khắc hoạ điển hình nổi bật giữa đất trời lộng gió với hình khối, sắc tố và cả mùi vị không hề lẫn .
+ Những kỉ niệm ám ảnh, vẫy gọi .
Các vấn đề chính của phần Thân bài :
+ Nhận định khái quát : Nhà thơ đã viết về Quê hương bằng toàn bộ tình yêu tha thiết, trong sáng, đầy thơ mộng của mình .
+ Cảnh ra khơi đánh cá của trai làng một sớm mai đẹp như mơ .
+ Cảnh đón thuyền đánh cá trở về ồn ào, tấp nập, no ấm, yên bình.
+ Hình ảnh người dân chài được khắc hoạ điển hình nổi bật giữa đất trời lộng gió với hình khối, sắc tố và cả mùi vị không hề lẫn .
+ Những kỉ niệm ám ảnh, vẫy gọi .
Giữa Mở bài, Thân bài và Kết bài có mối link ngặt nghèo cả về nội dung lẫn hình thức .
Quảng cáo
b. Văn bản có sức thuyết phục, hấp dẫn:
+ Bố cục mạch lạc, sáng rõ .
+ Luận điểm được tiến hành rõ ràng, từng vấn đề được chứng tỏ bằng những biểu lộ đơn cử trong bài thơ .
+ Bài văn ngắn gọn, lời lẽ súc tích, bộc lộ được rung động, đồng cảm của người viết trước vẻ đẹp và xúc cảm của bài thơ .
III. Luyện tập
Câu 1: Lập dàn bài cho bài văn với đề bài: Phân tích khổ thơ đầu bài Sang thu của Hữu Thỉnh.
Thực hiện theo trình tự các bước :
– Tìm hiểu đề và tìm ý :
+ Tìm hiểu đề : Vấn đề nghị luận là gì ? ( khổ thơ đầu bài Sang thu của Hữu Thỉnh ). Yêu cầu ( mệnh lệnh ) làm gì ? ( nghiên cứu và phân tích ) .
+ Tìm ý : Nội dung cảm hứng của bài thơ Sang Thu của Hữu Thỉnh là gì ? Nội dung xúc cảm của khổ thơ đầu bài thơ này là gì ? Cảm xúc của nhà thơ được gợi lên từ mùi vị, đặc thù gì của vạn vật thiên nhiên ? Khổ thơ có gì rực rỡ về hình ảnh thơ, ngôn từ ?
– Lập dàn bài theo bố cục tổng quan 3 phần : Chú ý thiết kế xây dựng các vấn đề chính và chứng tỏ bằng những biểu lộ đơn cử trong khổ thơ .
Ở phần Thân bài, hoàn toàn có thể tiến hành vấn đề nghị luận thành các vấn đề :
+ Cảm xúc bâng khuâng, vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng .
+ Cảm nhận tinh tế về hương vị: hương ổi phả vào trong gió se.
+ Hình ảnh sương đầu thu, nhẹ nhàng giăng mắc .
+ Hình ảnh thơ độc đáo được tạo nên bởi những từ ngữ giàu sức gợi cảm: bỗng, phả vào, gió se, chùng chình, hình như.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 ngắn gọn, hay khác :
Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 9 hay khác :
Ngân hàng trắc nghiệm lớp 9 tại khoahoc.vietjack.com
Đã có app VietJack trên điện thoại cảm ứng, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k7: fb.com/groups/hoctap2k7/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Loạt bài Soạn văn lớp 9 | Soạn bài lớp 9 của chúng tôi được biên soạn một phần dựa trên cuốn sách: Để học tốt ngữ văn 9 và bám sát nội dung sgk Ngữ văn 9 Tập 1 và Tập 2.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
Các loạt bài lớp 9 khác
