Quy trình kỹ thuật cơ bản của trại heo nái
[Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam] – Để đánh giá năng suất chăn nuôi của trang trại chăn nuôi lợn nái thì kết quả sản xuất của giai đoạn mang thai có ý nghĩa quyết định đối với năng suất chung của toàn trại. Chính vì vậy, quy trình kỹ thuật cơ bản của trại heo nái phải thực hiện rất nghiêm ngặt, tỉ mỉ và chính xác mới đạt được kết quả như mong muốn.
Ví dụ : Để tăng năng xuất chung của toàn trại cần làm tăng tỉ lệ đẻ, tăng số con / 1 nái / năm …, đồng thời cần làm giảm tỉ lệ loại thải, tỉ lệ chết nái, chết con, … Do đó, quy trình tiến độ kỹ thuật tốt cần phải phân phối được 3 tiềm năng sau :
– Con giống tốt
– Quản lý, chăm nom tốt .
– Phòng, trị bệnh khắt khe
1.Chọn giống:
Muốn chọn được con giống có chất lượng tốt thì từ khi sinh ra cho đến lúc chọn giống lợn phải đạt khối lượng > 80 kg. Lợn phải được nuôi dưỡng trong điều kiện kèm theo tốt, thức ăn chất lượng cao để lợn thể hiện hết tiềm năng di truyền của giống. Tiến hành chọn giống theo những chỉ tiêu :
– ADG ( tăng trọng / ngày ) .
– FCR ( chỉ số tiêu tốn thức ăn trung bình / kg tăng trọng ) .
– BF ( độ dầy mỡ sống lưng ) …
Ngoài ra để chọn được con giống tốt cần chọn những yếu tố sau :
1.1 Chọn ngoại hình chung
– Ngoại hình phải tương thích với giống để tránh lai tạp
– Ngoại hình cân đối, 4 chân to đều, mông nở, thể trạng tương thích với độ tuổi, phẩm giống. Mình ( thân ) dài, bộ khung vững chãi, những bộ phận cân đối .
– Đực giống : bụng thon, gọn, hai chân sau thẳng, vững trãi .
– Lợn cái hậu bị : bụng tròn, gọn, mông nở, mình thon ,
1.2 Chọn bộ phận sinh dục
– Có số vú từ 12 đến 16 vú, cân đối, khoảng cách giữ những vú đều lộ rõ, không có vú lép, kẹ … .. Hai hàng vú cách đều nhau
– Từng núm to đều, trơn, tròn bóng, hồng, chỉ chọn lợn hậu bị có vú 1 hoặc 2 tầng .
Lợn đực giống :
– 2 dịch hoàn to đều, không treo cao, không trễ thấp .
– Da dịch hoàn trơn nhẵn, không quá bóng và cũng không nhăn nheo
– Phụ dịch hoàn nổi rõừ biểu lộ tính hăng .
– Bao quy đầu to vừa, không tịt
Lợn hậu bị :
– Âm môn hình trái tim ( quả đào )
– Âm môn xuôi không hất lên ( móc câu )
– Âm môn to, mẩy, không đầu thừa của niệu quản .
1.3 Xác định tuổi và trọng lượng phối giống lần đầu:
– Lợn nái hậu bị khi cho phối giống lần đầu phải 8 tháng tuổi và phải đạt khối lượng 120 kg .
– Chương trình vaccine trước khi cho phối giống theo đúng qui trình
2.Quản lý chăm sóc
2.1. Chăm sóc và quản lý hậu bị:
Lợn hậu bị trước khi nhập chuồng phải được nuôi dưỡng chăm nom sao cho không làm giảm năng lực sinh sản của chúng .
Các tiêu chuẩn như : Cách ly và thích nghi, cho ăn, tiếp xúc với heo đực, khối lượng phối giống lần đầu, khối lượng khung hình trong tiến trình mang thai và nuôi con lứa đầu là những yếu tố quyết định hành động tiềm năng cả đời của nái hậu bị .
Trong quy trình nuôi cần nhìn nhận tiến trình quản trị, quá trình kỹ thuật và quy trình tăng trưởng của heo hậu bị để nhằm mục đích đạt hiệu quả tốt nhất .
Một số chú ý quan tâm khi nhập heo nái hậu bị :
– Nhập heo hậu bị theo kế hoạch thích hợp và nên nhập trước thời gian phối giống từ 2,5 – 3 tháng ( để heo thích nghi và làm vacxin )
– Nhập heo như nhau từ một giống heo làm hậu bị từ một trang trại có uy tín, chất lượng
– Tỷ lệ nhập hậu bị sửa chữa thay thế hang tháng khoảng chừng 3 – 4 % số nái sinh sản đang khai thác .
– Tỷ lệ heo hậu bị chiếm khoảng chừng 10 % số nái sinh sản .
– Vào mùa nóng ( tháng 4 hoặc tháng 5 ) hoàn toàn có thể nhập tăng lượng heo hậu bị lên 20 – 30 % để bù đắp lượng hep chậm lên giống vào mùa nóng .
– Chuẩn bị chuồng nuôi cách ly và thích nghi, nên cách xa khu vực chuồng mang thai và nuôi con. Cần tối thiểu 30 – 45 ngày để nuôi cách ly .
– Giảm tối đa stress do mật độ nuôi chật chội để gia tăng tỷ lệ rụng trứng và lên giống. Nên nuôi 5 – 6 heo hậu bị trong một ô chuồng với diện tích khoảng từ 1,5 – 1,8 heo/1m2.
Nuôi dưỡng heo hậu bị : Trong quy trình nuôi dưỡng không được để hậu bị lớn quá nhanh. Nếu để heo tăng trưởng quá nhanh, năng xuất lứa đầu hoàn toàn có thể vẫn tốt và hầu hết lượng mỡ tích luỹ được tiêu thụ hết khi nái nuôi con lứa đầu, nhưng khoảng cách động dục trở lại lê dài. Có thể lần phối giống tiếp theo sẽ thành công xuất sắc, nhưng số con trên lứa và hiệu suất nái sẽ giảm ở những lứa tiếp theo .
Chế độ dinh dưỡng : Tùy vào thể trạng và tùy vào những quá trình sản xuất mà ta có chính sách chăm nom nuôi dưỡng cho tương thích. Nên cho lợn nái ăn theo bữa ( 2 bữa / ngày ) vào giờ pháp luật để cho lợn nái có thời hạn nghỉ ngơi dưỡng thai .
Chế độ dinh dưỡng cho heo hậu bị
2.2. Xác định động dục và phối giống
Phối giống đúng chiêu thức : Lợn hậu bị được phối giống lần đầu khi đạt # 8 tháng tuổi và đạt khối lượng 120 kg .
Xác định lợn lên giống ( động dục ) :
Khi lợn lên giống sẽ Open những bộc lộ khác thường như : bồn chồn, đứng nằm không yên, hoàn toàn có thể cắn phá chuồng, một số ít con bỏ ăn, ăn ít, quay đầu, có biểu lộ nghe ngóng … Đặc biệt cơ quan sinh dục bộc lộ rất rõ :
– Những ngày đầu : Âm hộ sưng to, đỏ gấp 2 – 3 lần thông thường, niêm mạc đỏ, có dịch nhày .
– Những ngày sau : dịch đặc dính ở ngày thứ 3. Lúc này âm hộ héo chuyển dần từ màu đỏ sang màu mận chín, niêm mạc ít sưng hơn .
– Để kiểm tra cũng như để kích thích lợn động dục, tăng sự hưng phấn và hiệu suất cao của phối giống, hàng ngày ta nên cho lợn đực thao tác ( chú ý quan tâm nên sử dụng những lợn đực từ 2 tuổi trở lên ) hoặc dùng lợn đực thí tình. Bằng cách cho lợn đực đi qua những khu vực nhốt lợn hậu bị hoặc lợn nái khô theo lịch : 2 lần / ngày, mỗi lần 30 – 45 phút .
– Khi lợn cái có những bộc lộ như đái dắt, đứng im ( đứng chôn chân ), tai dựng ngược, đuôi vắt lệch sang 1 phía, sờ vào hoặc ngồi lên sống lưng lợn – lợn không có bất kỳ phản ứng gì thì đây là thời gian phối giống thích hợp nhất .
– Hoặc nếu kiểm tra bằng mắt thường thấy âm hộ của lợn héo dần, chuyển sang màu mận chín, dịch tiết ra từ âm đạo đặc dính ( vắt thành võng ) thì gieo tinh vào thời gian này sẽ đem lại tác dụng cao .
Thời điểm phối : Khi lợn nái còn chịu đực ( còn mê ì ), thì còn rụng trứng thì còn phối giống, số lần phối hoàn toàn có thể lên tới 3-4 lần .
Mối đối sánh tương quan giữa thời hạn rụng trứng và độ dài động dục với thời hạn cai sữa
2.3. Sắp xếp heo nái trong chuồng:
– Lợn nái phối xong được xếp theo tuần phối hoặc hình vòng tròn ( quy mô cuốn chiếu ) .
– Lợn nái cai sữa từ chuồng đẻ xuống được xắp xếp nơi gần lợn đực nhất, có nhiều ánh sáng, tiếng ồn …
– Những lợn nái có yếu tố : đau chân, xảy thai, viêm có mủ cơ quan sinh dục … được xắp xếp vào một khu riêng cuối hướng gió .
– Mỗi loại heo nái có ký hiệu kẹp thẻ riêng để tiện theo dõi, chăm nom, quản trị .
2.4. Kiểm tra nái hàng ngày:
– Theo dõi nái theo thời khoá biểu thao tác hàng ngày : Sáng – Trưa – Chiều .
– Kiểm tra nái lốc, bỏ ăn, đau chân, sảy thai, … ngày 1 lần .
– Kích thích lợn nái lên giống ( Flushing ) như sau :
– Ngày cai sữa nên cho nái ăn một bữa 0,5 kg thức ăn vào buổi sáng, chiều cho nhịn, đưa về khu nhốt nái chờ phối và hàng ngày cho lợn đực đi kiểm tra phát hiện động dục ..
– Nên trộn thêm những loại thức ăn bổ trợ, vitamin giàu ADE trong thức ăn lợn nái liên tục với liều 5 g / nái / ngày trong 7 ngày sau cai sữa, để giúp nái nhanh lên giống, rụng trứng nhiều, trứng rụng tập trung chuyên sâu làm tăng hiệu suất cao phối giống .
– Từ 1 – 2 ngày sau cai sữa, nên đuổi cho nái hoạt động sau đó cho ăn no ( với những trại lợn chăn nuôi với quy mô lớn hoàn toàn có thể vận dụng quá trình cai sữa tập trung chuyên sâu và nhốt heo vào ô tập trung chuyên sâu theo tuổi và thể trạng của lợn nái ) # giúp nái nhanh lên giống
2.5. Chuồng trại hợp lý
– Kết cấu thiết kế xây dựng chuồng trại đúng quy cách làm thế nào thuận tiện, đơn thuần, dễ sử dụng, hiệu suất cao cao, …
– Chỉnh nhiệt độ luôn luôn tương thích, vào mùa hè không thay đổi nhiệt ở mức 25-28 độ C .
– Ngoài ra cần quan tâm đến ẩm độ, vận tốc gió, mùa vụ khí hậu, …
– Phải tiếp tục kiểm tra chuồng trại : quạt hút, khe hở, nước làm mát, trần, bạt, ánh sang, tiếng ồn …
3.Phòng trừ bệnh tổng hợp
3.1. Vệ sinh chuồng trại
– Định kỳ vệ sinh sát trùng chuồng trại :
– Vệ sinh chuồng trại hàng ngày, bảo vệ khô ráo, thật sạch, thông thoáng
– Phun sát trùng chuồng trại với chu kỳ luân hồi phun : 1-2 lần / tuần ( tùy thuộc vào dịch tễ, thời tiết ). Thời điểm phun : phun sương, phun vào lúc ấm và khô nhất trong ngày ( 2-3 giờ chiều ) .
– Kiểm soát nội ngoại ký sinh trùng
Phòng bệnh bằng vaccine:
Thực hiện khắt khe chương trình phòng vaccine cho lợn theo lịch sau :
Nguyễn Văn Minh
Phòng kỹ thuật Jabiru Việt Nam
