OCF – Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ( HĐKD ), là 1 yếu tố quan trọng cần xem xét khi bạn đọc BCTC của 1 công ty, trước khi quyết định hành động xuống tiền góp vốn đầu tư .
Qua bài viết này, bạn sẽ hiểu được:
- OCF là gì? Lưu chuyển tiền thuần từ HĐKD là gì?
- Các phương pháp tính OCF
- Vai trò & ý nghĩa của OCF
- Mối quan hệ giữa OCF & Lợi nhuận.
I. OCF là gì? Lưu chuyển tiền thuần từ HĐKD cho biết điều gì?
OCF ( TA : Operating Cash Flow ) : Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp .
OCF là thước đo lượng tiền mặt được tạo ra từ các hoạt động kinh doanh thông thường của công ty.
Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh (OCF) phản ánh chênh lệch giữa tổng số tiền thu và tổng số tiền chi ra từ hoạt động kinh doanh trong kỳ báo cáo.
Dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh cho biết: Liệu công ty có thể tạo ra đủ dòng tiền dương để duy trì và phát triển hoạt động hay không, hay có cần phải phát hành thêm cổ phiếu hoặc vay mượn thêm tiền để hoạt động.
Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại OCF bộc lộ ở Mã số 20, Bảng báo cáo giải trình lưu chuyển tiền tệ .
II. Minh họa về OCF – Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh
Trong bảng Báo cáo kinh tế tài chính, OCF được tính bởi 2 giải pháp đo lường và thống kê :
- Phương pháp trực tiếp
- Phương pháp gián tiếp
1. Cách tính OCF theo phương pháp trực tiếp
Tính OCF ở phương pháp trực tiếp thì chỉ cần trừ chi phí hoạt động khỏi tổng doanh thu.
OCF = Tổng doanh thu – Chi phí hoạt động
Theo cách này, tuy đơn thuần và đúng mực, nhưng không cung ứng cho những nhà đầu tư nhiều thông tin về công ty, hoạt động giải trí của công ty hoặc những nguồn tiền mặt .
Có một nguyên tắc dễ nhớ về OCF là : Trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp, mục nào tiền vào là dấu Dương, tiền ra khỏi là dấu Âm – được bỏ trong ngoặc
Để bạn dễ tưởng tượng, CophieuX – Ngọ xin ví dụ về những yếu tố hình thành OCF của mã DSN ( Cty CP Công viên nước Đầm Sen – năm 2018 )
Dòng tiền từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của DSN 2018 ( làm tròn ) gồm :
Dòng tiền vào: .
- Tiền thu bán hàng và cung cấp dịch vụ & doanh thu – mã số 01: 237.1 tỷ
- Tiền thu khác từ hoạt động kinh doanh – mã số 06: 3.8 tỷ.
Tổng dòng tiền vào là: 237.1 + 3.8 = 240.9 tỷ đồng
Dòng tiền ra:
Tiền trả nhà phân phối, người lao động, trả lãi vay, thuế, và tiền chi khác – Tương ứng những mã số : 02, 03, 04, 05, 07 với tổng số tiền tương ứng là :
58,9 tỷ + 34.1 tỷ + 0 + 24.6 tỷ + 48.2 tỷ = 165.8 tỷ đồng
Tổng dòng tiền ra là: 165.8 tỷ đồng
Vậy OCF – Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh là:
OCF = Dòng tiền vào – dòng tiền ra = 240.9 tỷ – 165 tỷ = 75,1 tỷ đồng.
2. Minh họa OCF bằng phương pháp gián tiếp:
Bảng báo cáo giải trình lưu chuyển tiền tệ thường được triển khai theo chiêu thức gián tiếp. – Tức là kiểm soát và điều chỉnh thu nhập ròng thành tiền mặt phẳng những chênh lệch những khoản như khấu hao, phải thu, hàng tồn dư .
Phương pháp gián tiếp sẽ làm rõ hơn về công ty các biện pháp kế toán và báo cáo tài chính. Nên các công ty thường sử dụng phương pháp gián tiếp ví dụ như minh họa về BCTC của Vinamilk ở dưới.
Phương pháp gián tiếp sẽ kiểm soát và điều chỉnh thu nhập ròng cho những đổi khác những khoản không dùng tiền mặt như khấu hao và hàng tồn dư …
Công thức tính OCF gián tiếp
OCF = EBIT + Khấu hao – Thuế
Trong bảng Báo cáo lưu chuyển tiền tệ nó biểu lộ ở Lợi nhuận trước thuế, kiểm soát và điều chỉnh những khoản và sự biến hóa của vốn lưu động .
Công thức này phức tạp hơn nhiều nhưng nó cung cấp nhiều thông tin hơn.
Như ta đã thấy trong hình, đây là phần cấu trúc của OCF – Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại trong khung màu đỏ của công ty VNM, bằng giải pháp gián tiếp .
Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ( OCF ) phản ánh chênh lệch giữa tổng số tiền thu và tổng số tiền chi ra từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại trong kỳ báo cáo giải trình .
Ở đây ta quan tâm 2 điều để hiểu về OCF
- Dòng tiền OCF CHỈ thể hiện các hoạt động liên quan đến kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi còn có lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư & lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động tài chính.
- OCF thể hiện phần chênh lệch dòng chảy của tiền. Nếu phần chênh lệch dương – dòng tiền chảy vào thì mang dấu dương (+), tiền ra khỏi túi doanh nghiệp thì mang dấu âm (-).
Ở trong BCTC thì số âm để trong ngoặc, ví dụ biến động mục khoản phải thu (mã 09) của VNM năm 2018 là (108 tỷ) tức ta hiểu âm 108 tỷ => Tức là VNM đã bán hàng nhưng chưa thu được tiền về tăng thêm 108 tỷ.
Như Bảng báo cáo giải trình kinh tế tài chính ở trên : Ta thấy OCF tập trung chuyên sâu vào dòng tiền tương quan đến hoạt động giải trí kinh doanh thương mại chính của doanh nghiệp như mua và bán hàng tồn dư, trả lương, giao dịch thanh toán thuế, hay khấu hao xí nghiệp sản xuất .
Bất kỳ giao dịch đầu tư và tài chính nào đều được loại trừ khỏi lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh (OCF) như việc tiền xây dựng nhà máy, mua bán công nợ hay trả cổ tức.
Cụ thể :
Những yếu tố tạo nên lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tư được thể hiện trong hộp chữ nhật ĐỎ; yếu tố cấu thành nên lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động tài chính được thể hiện ở các mục trong hộp màu XANH
III. Vai trò quan trọng của OCF
Bất kể trong kinh doanh lợi nhuận thế nào đi nữa, thì dòng tiền là thứ giúp công ty lan rộng ra, tăng trưởng mẫu sản phẩm mới, mua lại CP, trả cổ tức, trả nợ .
Do đó, rất nhiều nhà đầu tư coi trọng dòng tiền – đặc biệt quan trọng là OCF – hơn bất kể những chỉ số kinh tế tài chính khác kể cả doanh thu. Việc tối ưu hóa được lệch giá, ngân sách, sự hiệu suất cao trong hoạt động giải trí có ảnh hưởng tác động mạnh đến dòng tiền .
Nếu dòng tiền âm, mà đặc biệt quan trọng OCF âm, bắt buộc công ty phải phát hành bán CP mới dẫn đến pha loãng CP làm giảm giá trị CP hoặc vay thêm tiền cho hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, tiềm tàng những rủi ro đáng tiếc nguy hại trong kinh doanh thương mại, dẫn đến giá CP giảm .
Tuy nhiên, điều quan trọng cần chú ý quan tâm việc OCF âm không phải khi nào cũng là điều xấu. Ví dụ công ty chi tiền để kiến thiết xây dựng thêm nhà máy sản xuất để tăng trưởng hơn và từ đó sinh ra tiền nhiều hơn ; nhưng nếu OCF âm do công ty hoạt động giải trí không tốt hoặc góp vốn đầu tư không tốt thì quyền lợi vĩnh viễn sẽ không có !
Những nhà đầu tư thường tìm kiếm những cổ phiếu của công ty có OCF cao và tăng trưởng nhưng giá cổ phiếu thấp như P/E, P/B thấp – điều này ngụ ý là cổ phiếu sẽ sớm tăng trở lại.
Cụ thể :
OCF > 0: Doanh nghiệp đủ tiền cho các hoạt động của nó, nên nó có thể dùng tiền tái đầu tư vào doanh nghiệp mở rộng hoạt động hoặc trả cổ tức.
OCF
IV. Phân tích mối quan hệ giữa dòng tiền thuần hoạt động kinh doanh và lợi nhuận
Nhiều nhà đầu tư ưa thích nhìn nhận dòng tiền hơn so với những số liệu kinh tế tài chính khác. Bởi dòng tiền khó bị thao túng hơn nên chất lượng báo cáo giải trình của Doanh Nghiệp nó rõ ràng và đơn cử hơn rất nhiều .
Có thể nói, dòng tiền là phiên bản rút gọn của công ty, nơi thuận tiện nhìn thấy những yếu tố trong quy trình hoạt động giải trí
Ví dụ: Một công ty có lợi nhuận lớn nhưng OCF âm hoặc quá thấp. Tại sao lại có tình trạng đó xảy ra?
Có thể là công ty đang gặp khó khăn vất vả ở khoản phải thu, tức mà bán mà không thu được tiền về tương ứng, hoặc do việc doanh nghiệp tích trữ nguyên vật liệu, mẫu sản phẩm quá nhiều ( do khó bán ra ) .
trái lại, một công ty báo cáo giải trình doanh thu thấp nhưng dòng tiền thuần từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại OCF cao. Có thể công ty đang triển khai khấu hao nhanh, hoặc đang xử lý được dần nút thắt khó khăn vất vả của mình như giảm được hàng tồn khó quá lớn, khoản phải thu giảm nên thu được tiền về .
Ví dụ : Đánh giá mối quan hệ giữa OCF với Lợi nhuận sau thuế của VNM
Ta nhận thấy:
- OCF năm 2018: 8.140 tỷ => Con số rất lớn và tích cực
- OCF của VNM năm 2018 giảm 15% so với 2017 (tức giảm từ 9.601 tỷ về 8.140 tỷ): => Tiêu cực
- OCF/ LNST 2018 = 80% tương đối tốt, nhưng giảm so với OCF/LNST 2017 = 93%
Kết luận : Xét về dòng tiền thuần thì công ty Vinamilk là công ty rất mạnh, tính thanh toán cao và hoạt động giải trí rất tốt, nhưng Vinamik năm 2018 kém hơn Vinamilk 2017. Đây là 1 trong nhiều nguyên do khiến giá Vinamilk năm 2018 diễn biến xấu đi so với VNM năm 2017 .
Tổng kết:
- OCF là chênh lệch giữa tổng số tiền thu và tổng số tiền chi ra từ hoạt động kinh doanh.
- OCF > 0: thì DN mới đủ tiền cho hoạt động của nó, và có thể dùng để mở rộng hoặc trả cổ tức.
- Có 2 phương pháp tính OCF là phương pháp trực tiếp & phương pháp gián tiếp.
