Bác sĩ phẫu thuật chữa đứt gân Achilles trên một người đàn ông
Ngoại khoa là phân ngành trong y khoa liên quan đến điều trị bệnh hoặc tổn thương bằng phẫu thuật. Phẫu thuật là các thủ thuật dùng trong ngoại khoa để chữa bệnh hoặc chẩn đoán bệnh. Ngoài ra còn mục đích tìm tòi trên cơ sở khoa học những phương pháp và kỹ thuật mổ mới để giải quyết các yêu cầu chữa bệnh ngày một cao hơn.
Lịch sử về phẫu thuật[sửa|sửa mã nguồn]
Hippocrates ( Hy Lạp, 460 tr ước Công Nguyên ) đã đặt cơ sở khoa học cho y học và phẫu thuật, ông đư ợc coi là ông tổ của ngành y. Ông đã dùng nư ớc đun sôi để nguội và rượu để rửa vết thư ơng, chữa gãy xương bằng cách cố định và thắt chặt, chữa sai khớp bằng cách nắn chỉnh, đốt những búi trĩ, cầm máu bằng sắt nung đỏ … Hoa Đà ( Trung Quốc, 190 sau Công Nguyên ) đã biết mổ vết th ương lấy mũi tên, ý kiến đề nghị mổ sọ cho Tào Tháo để chữa chứng đau đầu kinh niên, thiến hoạn … Những thế kỷ tiếp theo : Ngành ngoại khoa và phẫu thuật không tăng trưởng đư ợc do Công giáo thống trị lê dài suốt thời kỳ trung cổ .
Thế kỷ XIV, Guy de Chauliac (1300 – 1360) đề xuất cần học giải phẫu để phẫu thuật. Dzénk (1672) đã có các công trình nghiên cứu đầu tiên về giải phẫu định khu. Sau đó là Velpeau, Mangaigne, Scarpa, Hunter, Pirogov…Tuy vậy trong suốt những thế kỷ XIV, XV, XVI, ngành y học vẫn chưa công nhận chính thức nghề phẫu thuật.
Ch ương trình huấn luyện và đào tạo ngoại khoa, phẫu thuật được Pierre Joseph Desault ( 1744 – 1795 ) thiết kế xây dựng. Tiếp đó, John Hunter ( 1728 – 1793 ) đề xuất kiến nghị và Claude Benard ( 1813 – 1878 ) đã thiết kế xây dựng phẫu thuật thực nghiệm. Ở châu Âu đã tổ chức triển khai những bệnh viện, nhờ đó ngoại khoa đã có điều kiện kèm theo để tăng trưởng .
Khoa học kỹ thuật phát triển trên mọi lĩnh vực làm chuyển biến ngành ngoại khoa, ứng dụng các biện pháp vô cảm:
- Dùng ether gây mê bởi Crawford W. Long (1842) tại bang Georgia – Hoa Kỳ.
- Gây tê tại chỗ bằng cocain (1884), gây tê tuỷ sống được August Bier đề xuất 1889.
- William Halsted đề xuất dùng găng tay phẫu thuật năm 1890.
Từ đây ngành phẫu thuật tăng trưởng nhanh, nhiều nghành nghề dịch vụ, hiệu quả ngày càng tốt hơn .
Vào thế kỷ XX, đã có nhiều sách viết về Phẫu thuật thực hành và Giải phẫu định khu, nêu được nhiều phương pháp phẫu thuật tinh vi và có hiệu quả. Nổi bật là các sách viết về Phẫu thuật thực hành của các tác giả Pháp như Paitre (1938), Y. Maisonnet và R. Coudane (năm 1930), tiếp theo là tác giả Liên Xô V.N. Shevkunenco (1872 – 1952) với Atlas về thần kinh ngoại vi và hệ tĩnh mạch.
Ngày nay, ngành ngoại khoa trên quốc tế cũng nh ư ở Nước Ta có nhiều tăng trưởng rất mới như vi phẫu thuật, phẫu thuật nội soi …Ở Nước Ta, ng ười tiên phong viết về giải phẫu và thực dụng ngoại khoa là giáo sư Đỗ Xuân Hợp ( 1906 – 1985 ). Công trình của Giáo sư là tài liệu giảng dạy tiên phong viết bằng tiếng Việt trong những trường Đại học. Giáo sư Tôn Thất Tùng ( 1912 – 1982 ) qua nghiên cứu và điều tra tỉ mỷ đúng chuẩn của đ ường mật và mạch máu trong gan đã phát minh sáng tạo ra ph ương pháp ” cắt gan khô ” nổi tiếng. Giáo sư Nguyễn Huy Phan ( 1928 – 1997, điều tra và nghiên cứu về vi phẫu thuật từ năm 1980 ở miền Bắc Nước Ta [ 1 ] ) và Tiến sĩ Võ Văn Châu ( 1947 – 2013, nghiên cứu và điều tra về vi phẫu thuật từ năm 1982 ở miền Nam Nước Ta [ 2 ] ) là hai người đặt nền móng cho vi phẫu thuật Nước Ta .
