TCCTThS. Lâm Phạm Thị Hải Hà (Khoa Kinh tế vận tải, Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải)
Tóm tắt:
Sự xuất hiện của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã mang tới nhiều thay đổi ở quy mô chưa từng có trong cả nền kinh tế nói chung, cũng như trong các ngành nghề kinh doanh ở Việt Nam nói riêng. Sự xuất hiện của một ngành mới – Nhượng quyền bưu cục được coi là lĩnh vực quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế, giúp đưa đất nước bắt kịp nhịp phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp này. Bài viết đưa ra các phân tích về thực trạng, đánh giá tiềm năng phát triển ngành Nhượng quyền bưu cục ở nước ta hiện nay.
Từ khóa: nhượng quyền bưu cục, Việt Nam.
1. Đặt vấn đề
Từ năm 2018, Nhượng quyền bưu cục còn được biết đến là nhượng quyền dịch vụ chuyển phát nhanh được xem là một cái tên mới nổi, nhưng mang trong mình nhiều tiềm năng mà không phải ngành nào cũng dễ dàng có được. Ngành này được phát triển từ nhu cầu thực tế của dịch vụ chuyển phát và giao nhận nên chưa có nhiều đề tài nghiên cứu. Chính vì lý do đó, bài báo muốn mang đến cho độc giả một số thông tin liên quan và đánh giá về thực trạng cũng như tiềm năng phát triển ngành mới – Nhượng quyền bưu cục tại Việt Nam.
2. Thực trạng ngành nhượng quyền bưu cục tại Việt Nam
Mô hình nhượng quyền tên thương hiệu chuyển phát được xem là một giải pháp mưu trí giúp tiết kiệm chi phí nhiều ngân sách góp vốn đầu tư khởi đầu vì tận dụng được công nghệ tiên tiến, tên thương hiệu và mạng lưới có sẵn của đơn vị chức năng nhượng quyền. Theo ông Lê Thanh Hoài – CEO kiêm Founder của SuperShip – một doanh nghiệp nhượng quyền bưu cục thuần Việt cho biết, ưu điểm của quy mô này chính là ngân sách mà người mua phải trả để sử dụng dịch vụ luân chuyển đơn hàng liên tỉnh sẽ được chia đều cho nhiều đơn vị chức năng tương quan đến quy trình giao hàng như đơn vị chức năng lấy hàng về kho, đơn vị chức năng giao hàng cho khách và đơn vị chức năng trung chuyển .
Hiện nay, tại Nước Ta, những ngành nghề kinh doanh thương mại nhượng quyền đang sống sót và rất mê hoặc những nhà đầu tư, gồm có :
( 1 ). Lĩnh vực ẩm thực ăn uống ( như nhượng quyền chuỗi nhà hàng quán ăn cafe, nhượng quyền chuỗi bánh mì, nhượng quyền gà rán / đồ ăn vặt, nhượng quyền quán lẩu nướng, … )
( 2 ). Lĩnh vực kinh doanh bán lẻ
( 3 ). Lĩnh vực giáo dục và đào tạo và giảng dạy
( 4 ). Lĩnh vực sức khỏe thể chất và làm đẹp
( 5 ). Lĩnh vực thể dục và thể thao
( 6 ). Lĩnh vực thời trang
( 7 ). Nhượng quyền giặt ủi / chỗ rửa xe
( 8 ). Nhượng quyền nhà thuốc
( 9 ). Kinh doanh nhượng quyền trực tuyến
( 10 ). Nhượng quyền nhà sách
Nhượng quyền bưu cục là hình thức mua nhượng quyền kinh doanh thương mại dịch vụ chuyển phát, giao nhận sản phẩm & hàng hóa. Mô hình nhượng quyền chuyển phát nhanh Open tiên phong tại Nước Ta vào năm 2018 và đang có xu thế tăng trưởng nóng trong những năm gần đây. Nhượng quyền bưu cục có vẻ như không còn là khái niệm lạ lẫm so với những người kinh doanh thương mại nhượng quyền. Mô hình nhượng quyền bưu cục tập trung chuyên sâu tăng trưởng tên thương hiệu thật tốt tại một địa phương, một vương quốc và góp vốn đầu tư vào nền tảng công nghệ tiên tiến như website, app, … sau đó bán lại nền tảng công nghệ tiên tiến này cho những đơn vị chức năng nhượng quyền tại nhiều địa phương và vương quốc khác. Doanh thu của doanh nghiệp nhượng quyền sẽ chuyển từ nguồn người mua sử dụng dịch vụ luân chuyển toàn quốc tế thành số Xác Suất lệch giá, hay đó chính là hoa hồng họ nhận được từ những đại lý nhượng quyền tên thương hiệu .
Tại Việt Nam, thị trường nhượng quyền bưu cục bắt đầu sôi động từ khi có sự tham gia của các tên tuổi nước ngoài nổi tiếng, như: J&T Express, ZTO Express, Best Express. Trong đó, J&T Express là thương hiệu chuyển phát nhanh được thành lập vào năm 2015 tại Indonesia, hiện đã có mặt tại 7 quốc gia Đông Nam Á, bao gồm: Indonesia, Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Philippines, Singapore và Cambodia. Gia nhập thị trường Việt Nam từ năm 2018, J&T Express chính thức phủ sóng khắp 63 tỉnh, thành phố, với hơn 1.500 bưu cục và 20.000 nhân viên. Trong đó, để nhận được quyền kinh doanh bưu cục, đại lý nhận quyền cần đầu tư khoảng 50 triệu đồng phí sử dụng hệ thống công nghệ thông tin, phần mềm trong một năm, thêm nữa là thanh toán tiền ký quỹ khoảng 70 triệu đồng và phí nhượng quyền là 50 triệu đồng.
Best Express thuộc Tập đoàn BEST Inc đã chính thức bước vào Nước Ta dưới hình thức nhượng quyền tên thương hiệu từ nửa cuối năm 2019, với tiềm năng trở thành nhà sản xuất dịch vụ chuyển phát nhanh số 1. Đây là công ty phân phối dịch vụ chuyển phát nhanh sinh ra ở Mỹ năm 2007, tên thương hiệu này lên sàn sàn chứng khoán Thành Phố New York vào năm 2017 và lúc bấy giờ đã xuất hiện tại 15 vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ trên quốc tế. Sau hơn một năm triển khai thị trường Nước Ta từ năm 2019, Best Express có 7 TT khai thác, hơn 100 bưu cục, ngoài những số lượng bưu cục tại một tỉnh hoàn toàn có thể từ 3 đến 20 chiếc, ngoại trừ TP.HN có 20 bưu cục và thành phố Hồ Chí Minh có 26 bưu cục. Trong đó, để nhận được quyền kinh doanh thương mại bưu cục, đại lý nhận quyền cần góp vốn đầu tư khoảng chừng 500 triệu đồng vốn góp vốn đầu tư cơ sở vật chất khởi đầu, thêm nữa là giao dịch thanh toán tiền ký quỹ khoảng chừng 200 triệu đồng và phí nhượng quyền là 175 triệu đồng .
Đến khoảng chừng giữa năm 2019, ZTO express vào thị trường và tiến hành quy mô nhượng quyền của mình tại Nước Ta. Mô hình nhượng quyền của ZTO đã trải khắp cả 3 miền Bắc – Trung – Nam, tuy nhiên số lượng có vẻ như hạn chế hơn so với Best express, hiện có khoảng chừng 12 bưu cục. giá thành nhượng quyền của ZTO vào tầm 165 triệu đồng tiền ký quỹ, 33 triệu đồng tiền bảo dưỡng mạng lưới hệ thống cho hợp đồng và mỗi bưu cục chỉ khai thác một Q., huyện đơn cử .
Bên cạnh đó, tại Nước Ta, tên tuổi của SuperShip được xem là thuần Việt, tính đến tháng 8/2020, hiện doanh nghiệp này đã có khoảng chừng 269 bưu cục. Tổng chi phí nhượng quyền cho 1 bưu cục SuperShip tầm 150 – 200 triệu đồng. Trong đó, mức ký quỹ là 50 triệu đồng với thời hạn thường là 3 năm, ngân sách thiết lập khởi đầu, chuyển giao công nghệ tiên tiến, quản trị giảng dạy, marketing là 30 triệu đồng ; ngân sách sử dụng tên thương hiệu SuperShip trong 3 năm là 20 triệu đồng ; ngân sách kiến thiết xây dựng hạ tầng, vật chất 50-100 triệu đồng, phụ thuộc vào vào điều kiện kèm theo mặt phẳng hiện có của người mua, ngân sách dự trù trong khoảng chừng 1-3 tháng đầu : 50-100 triệu đồng .
3. Tiềm năng phát triển ngành Nhượng quyền bưu cục tại Việt Nam
Để nhìn nhận được tiềm năng thị trường hay tiềm năng tăng trưởng ngành cần xem xét một số ít những tiêu chuẩn, như : thị trường đo lường và thống kê được, thị trường đủ lớn hay thị trường hoàn toàn có thể làm marketing được. Trong khi đó, tại thị trường Khu vực Đông Nam Á, thương mại điện tử ở Nước Ta được nhìn nhận là có vận tốc tăng trưởng nhanh nhất của khu vực. Do đó, dịch vụ luân chuyển, chuyển phát nhằm mục đích tương hỗ cho thương mại điện tử cũng phải lan rộng ra để kịp thời phân phối nhu yếu giao nhận đơn hàng ngày càng lớn của người mua. Trong đó phải chú trọng vào dịch vụ giao hàng chất lượng, không những phải phân phối được tiêu chuẩn về giá cước hài hòa và hợp lý mà còn phải cung ứng được nhu yếu về năng lực giao hàng nhanh, hiệu suất cao cho người mua, hạn chế những đơn hàng bị hư hỏng đổ vỡ, … Để cung ứng những nhu yếu thỏa mãn nhu cầu tiêu chuẩn của người mua, nhiều đơn vị chức năng tư nhân đã tham gia vào ngành giao nhận bằng hình thức nhượng quyền tên thương hiệu chuyển phát nhanh để hoàn toàn có thể cạnh tranh đối đầu phân phối dịch vụ cho người mua. Chính nhờ quy mô nhượng quyền tên thương hiệu chuyển phát nhanh, những người có đam mê kinh doanh thương mại hoàn toàn có thể tự mở một bưu cục do chính mình quản lý và vận hành và khai thác doanh thu từ hoạt động giải trí giao hàng này .
Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số ( Bộ Công Thương ), với vận tốc tăng trưởng 18 % và quy mô đạt 11,8 tỷ USD, Nước Ta là nước duy nhất ở Khu vực Đông Nam Á có tăng trưởng thương mại điện tử 2 số lượng năm 2020. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho biết, theo giám sát của những tập đoàn lớn lớn quốc tế như Google, Temasek và Bain & Company, với vận tốc tăng trưởng 29 % trong cả tiến trình 2020 – 2025, nhiều năng lực quy mô của nền kinh tế tài chính số Nước Ta sẽ vượt ngưỡng 52 tỷ USD và giữ vị trí thứ 3 trong khu vực ASEAN vào năm 2025 .
Tại Nước Ta, theo số liệu mới nhất của Vụ Bưu chính – Bộ tin tức và Truyền thông, năm 2019, tổng doanh thu của những doanh nghiệp ngành Bưu chính đạt khoảng chừng 47.100 tỷ đồng, tăng 22 % so với năm 2018 .
Toàn thị trường hiện có 435 doanh nghiệp hoạt động giải trí trong ngành Bưu chính, trong đó 95 % là doanh nghiệp tư nhân. Riêng 5 doanh nghiệp có vốn nhà nước là Vietnam post, Vietel post, EMS, SPT, Nasco Express dù chỉ chiếm 1 % doanh nghiệp nhưng nắm trong tay 60 % thị trường lệch giá dịch vụ bưu chính .
Xu hướng nhượng quyền trong nghành nghề dịch vụ chuyển phát nhanh đã nở rộ trên quốc tế và đã được chứng tỏ là mang lại nhiều thành tựu to lớn cho những vương quốc như YTO Express, STO Express, SF Express, In Express, … Ở Trung Quốc, những hãng chuyển phát lớn như ZJS Express, SF Express, STO Express đều khởi sắc khi vận dụng phương pháp đại lý nhượng quyền để lan rộng ra mạng lưới giao hàng của mình, đặc biệt quan trọng trong thời kì dịch bệnh Covid-19 hoành hành .
Tuy nhượng quyền kinh doanh thương mại dịch vụ chuyển phát nhanh hay nói cách khác là nhượng quyền bưu cục mới nổi lên là một ngành có nhiều tiềm năng do nhu yếu chuyển phát những gói hàng nhỏ tăng cao cùng với sự bùng nổ can đảm và mạnh mẽ của ngành Thương mại điện tử. Đặc biệt trong thời kì dịch Covid-19 đang hoành hành, nhu yếu mua và bán trực tuyến tăng cao, dẫn tới cung và cầu trong dịch vụ chuyển phát nhanh cũng nhờ thế mà tăng trưởng mạnh. Theo báo cáo giải trình Economy SEA 2019 do Google và Temasek công bố, quy mô thị trường thương mại điện tử Nước Ta đầu năm 2020 đạt 5 tỷ USD, vận tốc tăng trưởng lên tới 81 %. Còn theo VECOM, năm 2020, có gần 44.8 triệu người shopping trực tuyến và Dự kiến đến năm 2025, tổng mức tiêu tốn này lên đến 35 tỷ USD. Có thể nói với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của thị trường thương mại điện tử như vậy, khuynh hướng tất yếu của việc tăng trưởng những dịch vụ tương hỗ chuyển phát cho thương mại điện tử là chuyển phát nhanh cũng sẽ tăng trưởng với vận tốc nhanh gọn. Việc kinh doanh thương mại nhượng quyền bưu cục được xem là giải pháp để những doanh nghiệp truyền thống cuội nguồn tận dụng được công nghệ tiên tiến và quy trình quản trị của doanh nghiệp nhượng quyền và cũng chính là thời cơ nở rộ cho những doanh nghiệp khởi nghiệp start-up trong mảng công nghệ tiên tiến .
4. Kết luận
Nhượng quyền bưu cục đang ngày càng trở thành một xu thế và động lực mới với nhiều tiềm năng tăng trưởng tại Nước Ta. Qua nghiên cứu và phân tích tình hình và tiềm năng ngành Nhượng quyền bưu cục, ta hoàn toàn có thể thấy đây đang được xem là một xu thế tăng trưởng mới cho không chỉ những doanh nghiệp khởi nghiệp tại Nước Ta, mà còn là một “ mảnh đất phì nhiêu ” cho những nhà đầu tư quốc tế .
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- https://andrews.edu.vn/
- https://jtexpress.vn/
- https://www.best-inc.vn/
- Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam VECOM (2020). Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam 2020.
THE CURRENT SITUATION AND THE DEVELOPMENT POTENTIAL OF POSTAL FRANCHISE MODEL IN VIETNAM
Master. Lam Pham Thi Hai Ha
Faculty of Transport Economics, University of Transport Technology
Abstract:
The Industry 4.0 has brought many significant changes in the whole economy in general and in many business sectors in Vietnam in particular. The emergence of postal franchise which is a new business mode has contributed to Vietnam’s economic development. This paper analyze the current situation and assess the development potential of postal franchise model in Vietnam.
Keywords: postal franchise, Vietnam.
[ Tạp chí Công Thương – Các tác dụng điều tra và nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ tiên tiến ,
Số 8, tháng 4 năm 2021 ]
