22/08/2018 bởi Thành
Âm (từ) “phong” là một âm trong số hàng vạn âm của tiếng Việt, âm này ta mượn của tiếng Hán nên cần phải tìm hiểu nghĩa gốc trong tiếng Hán. Sẽ có người thắc mắc, nếu tôi đã dành cả một bài để giải nghĩa từ “phong”, thì cũng cần hàng vạn bài để giải nghĩa các vạn âm khác. Tuy nhiên, như âm “chi” và âm “tử” trong tiếng Hán, âm “phong” có rất nhiều cách viết, tương ứng với mỗi cách viết là một nghĩa, nên phải dành riêng một bài cho âm phong.
Như từ lâu tôi vẫn phân tích, âm “phong” nói ra miệng và từ “phong” viết lên giấy là hai thực thể hoàn toàn khác nhau. Âm là tiếng Việt ta mượn của tiếng Hán, nhưng Trung Quốc họ viết chữ (tự) còn ta viết từ (word). Tiếng Hán cũng đọc là phong, nhưng tùy vào cách viết chữ mới dịch được nghĩa. “Phong”: nếu viết là 丰 nghĩa là đầy, đẹp, thịnh… Nếu viết là 封 nghĩa là phong bì, niêm phong, phong (ban) cho… Nếu viết là 風 nghĩa là gió, bệnh từ gió, thói quen…
Trong tiếng Việt thì âm “phong” chỉ được viết (mã hóa) bằng một từ “phong” duy nhất, tùy vào các từ xung quanh nó mới dịch được nghĩa. Tức phát âm như nhau nhưng có nhiều nghĩa khác nhau. Vậy cả hai ngôn ngữ đều có hiện tượng đồng âm khác nghĩa. Bên trên là những nghĩa chính của âm phong tiếng Việt mượn từ tiếng Hán, ngoài ra âm “phong” tiếng Hán còn có rất nhiều cách viết khác, tương ứng với đó là các nghĩa khác như: (峰) đỉnh núi, cái bướu; (楓) cây phong; (㸼) trâu rừng; (烽) đốt lửa làm hiệu; (蜂) con ong, đông, nhiều; (鋒) đầu giáo, mũi dao; (沨) bồng bềnh; nấm; cỏ tạp…
* * *
Một trường hợp sử dụng âm phong đáng quan tâm trong tiếng Việt là, trong bài hát “ Dấu tình sầu ” của Ngô Thụy Miên, nhạc sĩ có câu : “ Đàn dâng tiếng phong kín tuổi buồn ”, thì từ “ phong ” ở đây hiểu là “ phủ ”, “ phong kín ” là “ phủ kín ” … Rồi còn nhiều từ khác như : “ nhiều mẫu mã ” nghĩa là nhiều, đa sắc, phong phú … “ Phong bì ” ( bao thơ ) là một gói giấy phủ kín, trùm kín những thứ bên trong. “ Phong lưu, phong độ, phong nhã, phong thái … ” “ Phong tỏa ”, “ niêm phong ” …
Một trường hợp khác, từ “ phong tình ” nếu nói cho người, thì là chuyện luyến ái nam nữ ( chữ phong theo nghĩa bồng bềnh ), nếu nói cho cảnh sắc thì là nói đến cảnh đẹp văn hóa truyền thống, do bàn tay con người tạo ra, chăm nom và gìn giữ ( cảnh tự tạo – với hàm ý đối nghĩa với cảnh tự nhiên, tả cảnh đẹp tự nhiên không dùng từ “ phong tình ” ) … Con người chăm chút từng li từng tí một khu nào đó, làm cho nó đẹp tổng lực, chỗ nào cũng đẹp, cũng mang ẩn ý của tác giả bên trong .
Tiếng Việt ta mượn rất nhiều âm của tiếng Hán, dù cách viết của ta giờ đây đã khác họ, ta viết chữ Quốc Ngữ theo hệ chữ Latin với những vần âm và dấu ghép lại thành từ – mã hóa âm. Còn người Trung Quốc và những nước Đông Bắc Á ( Nhật Bản, Nước Hàn, Triều Tiên, Đài Loan, Hồng Kông ) vẫn viết chữ tượng hình. Theo hệ chữ này thì mỗi âm của họ viết bằng một chữ. Tiếng Việt mượn nhiều âm tiếng Hán nên tôi phải lý giải theo góc nhìn của họ mới hiểu được .
Chia sẻ:
Thích bài này:
Thích
Đang tải…
