Ngày Valentine – Wikipedia tiếng Việt

Đối với những định nghĩa khác, xem Valentine

Ngày Valentine (“Va-len-thanh”/”Va-lên-tin”/”Va-len-ta-in”), tiếng Anh: Valentine’s Day, Saint Valentine’s Day, còn gọi là Ngày lễ tình yêu hay là Ngày lễ tình nhân)[2][3][4] Nó được đặt tên theo thánh Valentine,[2][4] – một trong số những vị thánh tử vì đạo Kitô giáo đầu tiên – và cũng là ngày mà cả thế giới tôn vinh tình yêu đôi lứa, tình cảm giữa các đôi tình nhân, và bạn bè khác giới, họ bày tỏ tình cảm của mình bằng cách gửi cho nhau thiệp Valentine, hoa hồng, sô-cô-la và một số loại quà tặng đặc biệt khác.

Trước đây ngày Valentine ( lúc bấy giờ là ngày 14 tháng 2 hàng năm ) là dịp nghỉ lễ chỉ ở Bắc Mỹ và Châu Âu, nhưng thời nay nó được thông dụng ở hầu hết những vương quốc .

Theo văn hóa phương Đông (Trung Quốc, Việt Nam và các nước lân cận) là ngày lễ tình yêu được tổ chức vào ngày Thất tịch (7 tháng 7 Âm lịch).

Giả thiết về nguồn gốc[sửa|sửa mã nguồn]

Đã có nhiều vị thánh tử vì đạo của Kitô giáo tên là Valentine. [ 5 ] Valentines có vinh danh vào ngày 14 Tháng hai là Valentine thành Roma ( Valentinus presb. M. Romae ) và Valentine của Terni ( Valentinus ep. Interamnensis m. Romae ). [ 6 ] Valentine của Rome [ 7 ] là một linh mục ở Rome, người đã chịu tử đạo khoảng chừng năm 269 và được chôn cất trên con đường Via Flaminia. Di hài của ông lúc bấy giờ đặt tại nhà thời thánh của thánh Praxed tại Rome [ 8 ] và nhà thời thánh Whitefriar dòng Cát Minh, ở Dublin, Ireland .Valentine thành Terni [ 9 ] đã trở thành giám mục của Interamna ( lúc bấy giờ là Terni ) khoảng chừng năm 197 và được cho là đã tử vì đạo trong cuộc đàn áp dưới thời nhà vua Aurelianus. Ông cũng được chôn cất trên đường Via Flaminia, nhưng ở một vị trí khác so với Valentine của Rome. Di hài của ông lúc bấy giờ đặt tại Vương cung thánh đường Thánh Valentine ở Terni ( Basilica di San Valentino ) [ 10 ]Bách khoa toàn thư Công giáo cũng nói về một vị thánh thứ ba có tên là Valentine đã được đề cập trong list những người tử vì đạo trong ngày 14 tháng hai. Ông đã chịu tử đạo ở châu Phi với 1 số ít đồng đạo, nhưng không có thông tin nào khác. [ 11 ]Không có yếu tố lãng mạn nào xuất hiện trong tiểu sử của những vị thánh tử đạo này vào đầu thời trung cổ. Vào thời gian một vị thánh Valentine tương quan đến chuyện tình lãng mạn vào thế kỷ XIV, thì sự phân biệt giữa Valentine thành Rome và Valentine thành Terni đã trọn vẹn bị mất. [ 12 ]Vào năm 1969, trong việc sửa đổi Lịch những thánh, ngày lễ hội Thánh Valentine vào ngày 14 tháng 2 đã được đưa ra khỏi Lịch chung và được đưa vào hạng đặc biệt quan trọng ( lịch địa phương hoặc thậm chí còn vương quốc ) .

Thánh Valentine thành Terni và những tông đồ, bức tranh do Richard de Montbaston của Pháp vào thế kỷ XIVCó rất nhiều thông tin về nguồn gốc của dịp nghỉ lễ này, giả thuyết mà nhiều người đồng ý nhất là :

Linh mục Valentine ở thành La Mã, cùng Thánh Marius đã chống lại sắc lệnh của vị hoàng đế hùng mạnh và tiếp tục cử hành lễ cưới cho các đôi vợ chồng trẻ trong bí mật. Khi bị phát hiện, linh mục Valentine đã bị bắt và kết án tử hình bằng hình thức kéo lê và bị ném đá cho đến chết. Buổi chiều trước khi ra pháp trường, ông gửi tấm “thiệp Valentine” đầu tiên cho cô con gái của viên cai tù Asterius, người thiếu nữ mù lòa bẩm sinh đã được ông chữa lành bằng phép lạ trước đó, và ký tên “dal vostro Valentino” – from your Valentine (“Từ Valentine“). Cho đến nay, các cặp tình nhân vẫn có truyền thống ký tên bằng cụm từ “From your Valentine” của ngày xưa thay vì tên mình trong các tấm thiệp Valentine. Dần dần, ngày 14 tháng 2 hàng năm đã trở thành ngày trao đổi các bức thông điệp của tình yêu và Thánh Valentine đã trở thành vị Thánh bổn mạng của những lứa đôi. Người ta kỷ niệm ngày này bằng cách gửi cho nhau những bài thơ và tặng cho nhau những món quà truyền thống là hoa hồng và sô cô la.

Các truyền thống lịch sử được công nhận[sửa|sửa mã nguồn]

Thiệp năm 1909

Tuy các nguồn tài liệu thời hiện đại nói không rõ về ngày lễ về và tình yêu của Văn hoá Hy-La nằm vào tháng hai, giáo sư Jack Oruch của viện khoa học của Kansas cho là không có sự liên kết nào của vị thánh tên Valentinus và tình yêu lãng mạn.[13] Những nguồn liên kết trước đó nhắm vào sự hy sinh thay vì tình yêu lãng mạn. Trong lịch Attic, thời kỳ giữa tháng giêng đến giữa tháng hai trong lịch của lịch Hy Lạp, là thời gian tưởng nhiệm về đám cưới linh thiêng của Zeus và Hera.

Trong thời kỳ La Mã cổ đại, đợt nghỉ lễ Lupercalia được tổ chức triển khai vào ngày 13-15 tháng hai, là một nghi thức cổ xưa về sinh sản. Lupercalia là dịp nghỉ lễ của riêng về thành phố của Rome. Ngày lễ được tổ chức triển khai với quy mô vương quốc là lễ Juno Februa, nghĩa là ” Juno, đấng trong sáng ” or ” Juno, đấng đồng trinh ” được tổ chức triển khai vào ngày 13 – 14 tháng hai. Đức giáo hoàng Gelasius I ( 492 – 496 ) đã xóa bỏ đợt nghỉ lễ lupercalia. Một số nhà sử học đoán rằng ngày lễ Candlemas ( nhằm mục đích vào ngày 14 tháng hai, nhưng sau này chuyển thành ngày 2 tháng hai ) được đưa ra sửa chữa thay thế cho lễ Lupercalia, nhưng lễ Candlemas đã được mở màn từ thành phố Jerusalem vào năm 381 trước công nguyên. Vào năm 500 của Công Nguyên, đức Giáo hoàng chuyển ngày lễ hội Valentine vào ngày 15 tháng hai .

Những cánh chim tình của Chaucer[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 1382, nhà thơ Geoffrey Chaucer viết một bài thơ Nghị hội của đám đông (Parlement of Foules),[14] trong đó có những câu sau:

For this was on saint Valentine’s day

When every birds came there to chose his make…

Vì thế,

Vào ngày Thánh Valentine,

Những cánh chim bay về đây

Để chọn những bạn đời…

Bài thơ này được viết để tôn vinh kỷ niệm một năm lễ đính hôn của Vua Richard II của Anh với Anne của Bohemia. [ 15 ] Một hiệp ước hôn nhân gia đình đã được ký kết vào ngày 02 tháng 5 năm 1381, và hôn lễ được cử hành 8 tháng sau đó. [ 16 ]Người đọc cho rằng Chaucer đã đề cập đến ngày 14 tháng 2 là ngày Thánh Valentine, tuy nhiên, giữa tháng hai không phải là thời gian thích hợp cho những loài chim bắt cặp và làm tổ ở Anh. Henry Ansgar Kelly đã chỉ ra rằng Chaucer hoàn toàn có thể đã đề cập đến ngày 3 tháng năm, trong lịch phụng vụ là lễ kỷ niệm của Valentine của Genova, một giám mục tiên phong của Genova, người đã qua đời khoảng chừng năm 307. [ 15 ] [ 17 ] [ 18 ] Jack B. Oruch cho rằng ngày đó là mở màn của mùa xuân và đã bị đổi khác từ khi vận dụng lịch Gregory vào năm 1582. Thời tiết sẽ tương ứng với ngày 23 tháng 2 văn minh, thời gian 1 số ít loài chim đã mở màn đôi bạn trẻ để giao phối và làm tổ ở Anh. [ 14 ]Hình như những vần thơ của Chaucer trong ” Nghị hội của đám đông ” nhắc đến một truyền thống lịch sử cổ, nhưng trong thực tiễn, không có tín hiệu nào cho thấy có truyền thống cuội nguồn như vậy trước đó. Lời giải thích những phong tục cổ như thể sự kiện lịch sử dân tộc, có nguồn gốc trong ngành khảo cổ học thế kỷ XVIII, đặc biệt quan trọng là Alban Butler, tác giả của sách ” Đời sống những Thánh của Butler “, và đã được cả những học giả đáng kính văn minh truyền lại. Đáng quan tâm nhất ” sáng tạo độc đáo là ngày Valentine bắt nguồn từ ngày lễ Lupercalia của La Mã đã được gật đầu không phê phán và lặp đi lặp lại, trong những hình thức khác nhau, cho đến ngày này “. [ 19 ] [ 20 ]Có ba tác giả khác cũng đã làm bài thơ về những loài chim cặp đôi bạn trẻ trong ngày Thánh Valentine trong cùng một năm : Otton de Grandson từ Savoy, John Gower từ Anh, và một hiệp sĩ được gọi là Pardo từ Valencia. Chaucer có lẽ rằng là điển hình nổi bật hơn cả, nhưng do thiếu tài liệu để xác định với những tác phẩm thời trung cổ, tất cả chúng ta không hề biết chắc như đinh trong bốn người đó, ai là người có sáng tạo độc đáo tiên phong và tác động ảnh hưởng đến những người khác. [ 21 ]

Thời văn minh[sửa|sửa mã nguồn]

Kẹo trang trí ngày Valentine Tem mang chữ Love của Hoa Kỳ

Vào năm 1797, một nhà báo Anh ra một cuốn sách The Young Man’s Valentine Writer, bao gồm một số câu mẫu tình cảm dành cho những người trẻ tuổi không thể tự sáng tác. Các máy in bắt đầu sản xuất một số các thiệp với lời và hình ảnh tình cảm, còn gọi là “máy valentine,” và sự hạ giá của giá tem bưu chính và các mặt hàng thơ từ trong thế kỷ sau đó đã làm phong trào gửi thư, thiệp trong ngày lễ tình nhân tăng cao. Điều đó cũng tạo ra những cơ hội gửi thiệp ẩn danh, và sự phát triển mạnh mẽ của thiệp Valentine cũng bất ngờ làm xuất hiện những vần thơ tình ái đặc sắc trong thời đại hoàng kim của nữ hoàng Victoria.[22]

Giấy trang trí Valentine trở thành rất phổ biến ở Anh từ đầu thế kỷ XIX, tới mức đã có một số xưởng in được ra đời để phục vụ nhu cầu. Các thiệp Valentine nghệ thuật được làm từ ren thật và ruy băng, với sự ra đời đầu tiên của ren giấy vào giữa thế kỷ XIX.[23] Sự sống lại ngày lễ của thánh Valatine từ năm 1840 được phát động bởi Leigh Eric Schmidt.[24] Là một nhà báo trong Graham’s American Monthly viết trong năm 1849, “Ngày Thánh Valentine”… đã dần dần trở thành, ngày lễ quốc gia.”[25] Ở Hoa Kỳ, đợt bán thiệp Valentine với số lượng lớn vào năm 1847 sau khi được phát động bởi cô Esther Howland (1828–1904) người xứ Worcester, Massachusetts.[26][27]

Một em bé mặc áo theo không khí ngày Valentine .

Cha của cô là chủ của một tiệm sách lớn, nhưng cô lấy nguồn cảm hứng từ một người bạn thương gia buôn bán thiệp valentine bên nước Anh của ba cô.[28][29] Cô lên kế hoạch để tổ chức ngày lễ Valentine giống như vậy, Howland bắt đầu cơ nghiệp của mình với việc mua các mặt hàng làm thiệp valentine từ Anh.[29][30] Thói quen gửi thiệp Valentine bên nước Anh trở thành quen thuộc tới nỗi nó là nội dung cho tác phẩm của nhà viết văn tiểu thuyết Elizabeth Gaskell, cuốn tiểu thuyết Mr. Harrison’s Confessions (1851).[31] Từ năm 2001, Hội Thiệp Chào Đón bắt đầu trao tặng giải “Esther Howland Award” mỗi năm cho người có chí sáng tạo hay.[27]

Từ thế kỷ XIX, thiệp viết bằng tay được thông dụng với sự sản xuất hàng loại của những loại thiệp. [ 32 ] Vào giữa thế kỷ XIX đợt nghỉ lễ Valentine được nhiều nhà kinh doanh dùng để kiếm doanh thu, và làm cầu nối cho nhiều thị trường thương mại của những tiệc tùng khác ở Hoa Kỳ. [ 33 ]

Trong nửa thập kỷ sau của thế kỷ XX, thói quen gửi thiệp đã trở thành quà lịch sự trong Hoa Kỳ. Những món quà như vậy bao gồm hoa hồng và sô cô la được gói bằng giấy satin đỏ, hộp trái tim. Vào những năm của thập niên 1980, những tập đoàn bán kim cương đã dùng ngày lễ Valentine để đẩy mạnh thương mại kim cương, bằng cách khuyến khích tặng đồ nữ trang thay vì thiệp.

Trong Hoa Kỳ, Hội Thiệp Mừng ( U.S. Greeting Card Association ) ước tính khoảng chừng 190 triệu thiệp valentine được gửi Tặng mỗi năm trong Hoa Kỳ. Một nửa trong số ấy được Tặng Ngay cho những người thân trong gia đình ngoài vợ với chồng, thường thì cho những đứa con. Nếu tính luôn những thiệp làm trong trường thì hoàn toàn có thể lên tới 1 tỉ thiệp, và những thầy cô là người nhận được thiệp nhiều nhất. [ 26 ] Trong 1 số ít nước trên quốc tế, những học viên tiểu học làm thiệp và gửi cho nhau và thầy cô. Trong thiệp của những em cũng bày tỏ xúc cảm thương mến đến những bạn khác giới .Vào thiên niên kỷ mới, mới sự sinh ra và vững mạnh của Internet đã từ từ tạo thành những truyền thống lịch sử Tặng thiệp mới. Hàng triệu người trên quốc tế khởi đầu sử dụng thiệp in ra được trên mạng hoặc gửi thiệp bằng mạng như thiệp điện tử. Ước tính khoảng chừng 15 triệu thiệp điện tử được gửi vào năm 2010. [ 26 ]

Valentine trong cuộc chiến tranh[sửa|sửa mã nguồn]

Valentine là dịp nghỉ lễ của tình yêu trong sáng và ngay thật của tuổi trẻ thơ mộng mới biết yêu. Nó còn có ý nghĩa quan trọng so với những người thân trong gia đình trong mái ấm gia đình. Những người đã trải qua ngày này khi còn trẻ này đã thành vợ chồng. Nhưng tiếc thay cuộc chiến tranh đã làm tan tác những ý niệm đẹp trong ngày valentine. [ 34 ]

Ngày tình nhân tại các quốc gia

[sửa|sửa mã nguồn]

Cây trang trí những trái tim cho ngày Valentine

Hình ảnh 1 số ít thiệp xưa[sửa|sửa mã nguồn]

Thiệp không rõ năm[sửa|sửa mã nguồn]

Thiệp Valentines vào giữa thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX[sửa|sửa mã nguồn]

Esther Howland Valentine, vào thời gian 1850 : ” Đám cưới cùng đi nào, bạn có muốn cưới mình không ” ?
Thiệp thơ được viết bằng tay, ” Gửi đến Susanna ” ngày Valentine năm 1850 ( Cork, Ireland )
Comic Valentine, mid-19th century : ” R stands for rod, which can give a smart crack, And ought to be used For a day on your back. ”
Thiệp Valentine, 1862 : ” Kính gửi nàng, anh gửi em một nụ hôn ” gửi đến nàng Jenny Lane ở Crostwight Hall, Smallburgh, Norfolk .
Thiệp dân gian Valentine và phong bì năm 1875 gửi cho Clara Dunn ở Newfield, New Jersey
Whitney Valentine, 1887 ; Howland bán công ty Valentine ở New England cho công ty của George C. Whitney năm 1881
Vinegar Valentine, vào thời gian 1900