Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương ( ảnh ) đã san sẻ với phóng viên báo chí NTNN sau khi nhìn lại những yếu tố tương quan đến cái gọi là nghĩa vụ và trách nhiệm của chính quyền sở tại địa phương so với những vấn đề nóng xảy ra trên địa phận .
Có tình trạng đổ vấy trách nhiệm
Thưa ông, căn nguyên của các vụ việc nóng trên dư luận cho rằng do doanh nghiệp bất chấp các quy định của pháp luật để chạy theo lợi ích kinh tế, rồi do kiểm tra, giám sát bị buông lỏng. Thế nhưng, ở đây điều không thể không nhắc đến là trách nhiệm của chính quyền – nơi có nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và yêu cầu doanh nghiệp chấp hành theo đúng quy định của pháp luật. Ông thấy điều này như thế nào?
Hơn 60 biệt thự cao cấp xây không phép tại khu nghỉ ngơi Điền Viên Thôn ( Ba Vì, TP. Hà Nội ). Ảnh : Đ.D
– Vấn đề mấu chốt qua những vấn đề trên là do còn có sự chồng lấn về nghĩa vụ và trách nhiệm, có nghĩa là tất cả chúng ta chưa phân định rạch ròi nghĩa vụ và trách nhiệm trong quản trị nhà nước theo ngành, nghành nghề dịch vụ và quản trị nhà nước theo chủ quyền lãnh thổ. Từ đó rất khó quy kết nghĩa vụ và trách nhiệm là của bộ, ngành hay của địa phương. Ở vụ resort Ba Vì, tôi cho rằng nếu chính quyền sở tại vào cuộc thì cũng khó vì đây là đất, là địa phận, là lâm phần được giao cho bộ chủ quản, còn Vườn quốc gia Ba Vì là đơn vị chức năng thường trực Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ NNPTNT và có hẳn một Ban quản trị chịu nghĩa vụ và trách nhiệm quản trị nhà nước ở đó. Nếu chính quyền sở tại xã, chính quyền sở tại huyện vào thì liệu có làm được gì không, mặc dầu đơn vị chức năng đó nằm trên chủ quyền lãnh thổ của xã, của huyện. Trách nhiệm của chính quyền sở tại những cấp trong vụ này xác lập thế nào ? Cũng do việc khó phân định nghĩa vụ và trách nhiệm nên luôn có thực trạng khi xảy ra sai phạm thì những cơ quan nhà nước đổ vấy nghĩa vụ và trách nhiệm cho nhau. Và cũng vì cứ “ nhìn nhau ” nên sai phạm xảy ra trong nhiều năm mà không bị phát hiện, giải quyết và xử lý kịp thời .
Điều đáng nói nữa là cách hành xử của những người quản trị trực tiếp. Thật nực cười khi nghe ông Giám đốc Vườn quốc gia Ba Vì nói là do nể nang. Nể nang là nể nang cái gì ? ! – nên hiểu như thế nào ? Vì là bạn bè, bè bạn, vì quan hệ với cấp trên hay vì đã nhận xấu đi mà “ nể nang ”. Tất cả đều hoàn toàn có thể được hiểu tùy theo nhận thức của mỗi người. Đây là yếu tố rất cần phải làm rõ .
Thưa ông, nếu chính quyền cấp cơ sở vào cuộc thì những vụ việc như vừa qua liệu có xảy ra?
– Tôi không vơ đũa cả nắm, nhưng rõ ràng qua 3 vấn đề trên, hoàn toàn có thể thấy chính quyền sở tại của 1 số ít địa phương còn có sự buông lỏng, dễ dãi và không thực sự kinh khủng trong xử lý 1 số ít yếu tố ở cơ sở. Cứ cho là do chưa phân định rõ về nghĩa vụ và trách nhiệm nhưng nếu thấy có bộc lộ sai phạm, chính quyền sở tại thường trực có văn bản báo cáo giải trình cấp trên đi xem nào, hẳn là vấn đề đã hoàn toàn có thể khác và không diễn ra trong một thời hạn dài. Đừng khi nào nói là “ không biết ” vì doanh nghiệp họ thiết kế xây dựng trong nhiều năm, vật tư, thiết bị luân chuyển ầm ầm lên núi, máy móc hoạt động giải trí trong thời hạn dài … Đó là chưa kể có vấn đề mà người dân cũng đã đơn thư, phản ánh khắp nơi … mà lại nói không biết gì thì vô lý quá ! Không thể tin nổi !
Tôi cho rằng, để xảy ra những vấn đề đáng tiếc như thời hạn qua không hề không có nghĩa vụ và trách nhiệm của chính quyền sở tại. Theo tôi, chính quyền sở tại phải dũng cảm nhận nghĩa vụ và trách nhiệm. Đó mới là cách hành xử có nghĩa vụ và trách nhiệm và đừng đổ vấy cho khách quan, cho bên ngoài .
Nắm bắt tâm tư, thực tiễn đời sống là quan trọng
Trái ngược với những vụ việc nói trên, dư luận lại rất quan tâm, khen ngợi câu chuyện của một số lãnh đạo tỉnh hay người đứng đầu địa phương như TP.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… đã nhanh nhẹn trong công bố đường dây nóng, số điện thoại để “người dân nào có việc cứ alô cho tôi”. Việc thực thi công vụ ít nhất là phải nắm bắt các vấn đề từ thực tiễn đời sống qua những hành động như vậy?
– Tôi cho đó là những biến chuyển đáng mừng của nền công mà được cả xã hội tin yêu và hưởng ứng. Lãnh đạo chắc như đinh sẽ có rất nhiều việc để làm và nghĩa vụ và trách nhiệm của chỉ huy cấp tỉnh là xử lý những việc làm lớn ở tầm vĩ mô nhưng cũng rất cần nâng cao, chớp lấy được thực tiễn đơn cử đang diễn ra trong đời sống. Việc hiểu rõ được tâm tư nguyện vọng, nguyện vọng và khó khăn vất vả của người dân … cũng là việc rất là quan trọng. Ít nhất nó sẽ giúp chỉ huy hiểu rõ hơn, đưa ra quyết định hành động đúng đắn hơn khi chỉ huy một yếu tố nào đó và hoàn toàn có thể ngăn ngừa được những câu truyện, yếu tố xấu hoàn toàn có thể xảy ra sau này …
Tuy nhiên, nếu chỉ huy tỉnh cứ sa vào những việc làm đơn cử thì rất mất thời hạn. Tôi cho là rất nhiều việc làm ở cơ sở không cần đến một ông quan đầu tỉnh phải ra tay giải quyết và xử lý. Thực tế cho thấy nếu ở cơ sở tất cả chúng ta có cỗ máy chính quyền sở tại mạnh và một đội ngũ cán bộ công chức có ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm thì những câu truyện buồn như vậy đã không xảy ra. Nếu những bức bách từ cơ sở đều được chính quyền sở tại, những cơ quan giúp việc giải quyết và xử lý rốt ráo, làm hết nghĩa vụ và trách nhiệm của mình thì chắc chỉ huy của những địa phương này cũng không cần phải “ mở máy điện thoại cảm ứng ” để chỉ huy và giải quyết và xử lý những vấn đề đơn cử .
Thưa ông, ở đây, ngoài công bố số điện thoại, đường dây nóng thì lãnh đạo địa phương, như Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng… còn xắn tay xử lý các công việc cụ thể, vừa làm vừa chỉ đạo trực tiếp từng sự vụ. Đây là sự năng động, sâu sát của người đứng đầu chính quyền đó hay là do chính quyền ở đó còn có vấn đề?
– Tôi nghĩ rằng, một chỉ huy đầu tỉnh và thậm chí còn là ở cấp trên, ngoài nắm vững những yếu tố quản trị vĩ mô cũng phải hiểu rõ thêm những yếu tố vi mô. Cuộc sống lúc bấy giờ hoạt động, đổi khác liên tục. Một cụ thể nhỏ cũng hoàn toàn có thể thành lớn và ảnh hưởng tác động đến cả đường hướng tăng trưởng của địa phương, và ngành đó. Nếu chỉ chăm sóc cái lớn mà không chú ý những cụ thể nhỏ thì có ổn không ? Chắc chắn là không. Nhưng ngược lại, sự chăm sóc thái quá đến nhưng sự vụ nhỏ sẽ lại dễ giẫm chân vào việc của cấp dưới, làm thay cấp dưới. Tóm lại, cần phải có sự hòa giải trong xử lý mọi mối quan hệ .
Xin cảm ơn ông!/.
Do khó phân định trách nhiệm nên luôn có tình khi xảy ra sai phạm thì các cơ quan nhà nước đổ vấy trách nhiệm cho nhau. Thật nực cười khi nghe ông Giám đốc Vườn quốc gia Ba Vì nói là do nể nang. Nể nang là nể nang cái gì?!- nên hiểu như thế nào? Vì là anh em, bạn bè, vì quan hệ với cấp trên hay vì đã nhận tiêu cực mà “nể nang”. Tất cả đều có thể được hiểu tùy theo nhận thức của mỗi người. Đây là vấn đề rất cần phải làm rõ”.
Ông Nguyễn Sỹ Cương
