Nấm da chân là bệnh nhiễm trùng da khá phổ biến, đặc biệt ở vùng nhiệt đới nóng ẩm. Bệnh gây ra do các vi nấm kí sinh, có khả năng lây lan sang các vùng da khác của cơ thể. Các địa điểm công cộng như phòng tắm công cộng, phòng thay đồ là những nơi có khả năng lây truyền bệnh cao. Nhiễm nấm da chân không phải là bệnh lí nguy hiểm. Tuy nhiên có thể làm bạn khó chịu vì triệu chứng của chúng. Hãy cùng tìm hiểu về bệnh nấm da chân để phòng tránh chúng nhé.
1. Nấm da chân ( tinea pedis ) là gì ?
Nấm da chân hay là lác đồng xu tiền ở chân là một bệnh nhiễm trùng ở bàn chân do một loại nấm Dermatophyte. Đây là bệnh nhiễm trùng da liễu phổ cập nhất và đặc biệt quan trọng thông dụng ở thiên nhiên và môi trường đô thị, nhiệt đới gió mùa, oi bức. Nó thường xảy ra ở những người có bàn chân ra nhiều mồ hôi khi bị gò bó trong những đôi giày kín .
Các tín hiệu và triệu chứng của bệnh gồm có phát ban có vảy. Các sang thường này thường gây ngứa, châm chích và bỏng rát. Bệnh này rất dễ lây lan và hoàn toàn có thể lây lan qua sàn nhà, khăn tắm hoặc quần áo bị dính bệnh .
Phân bố vùng giữa các ngón thường được thấy nhiều nhất (Biểu hiện này còn được gọi là bàn chân vận động viên).
Nấm da chân hoàn toàn có thể đi kèm với nấm da ở háng ( tinea cruris ), nấm da bàn tay ( tinea manuum ) hoặc nấm móng ( tinea unguium ) .
2. Nguyên nhân
Ba loại nấm dermatophyte phổ cập nhất gây ra :
- Trichophyton ( T. ) rubrum
- T. interdigitale, trước đây được gọi là T. mentagrophytes var. interdigitale
- Epidermophyton floccosum
Sử dụng những enzym gọi là keratinase, những tế bào nấm xâm nhập vào lớp sừng thượng bì của da. Và nhiễm trùng vẫn chỉ số lượng giới hạn ở lớp này. Tế bào nấm cũng chứa chất hoàn toàn có thể ức chế phản ứng miễn dịch của khung hình .
Bã nhờn được cho là có tính ức chế tế bào nấm. Do đó phần nào lý giải khuynh hướng nhiễm nấm da ở bàn chân, nơi không có tuyến bã nhờn. Các yếu tố khác như vết nứt trên da hoàn toàn có thể tương hỗ sự xâm nhập của nấm da. Mức độ của nấm da chân cũng phụ thuộc vào vào mạng lưới hệ thống miễn dịch của vật chủ và nhóm nấm lây nhiễm .
>> Tìm hiểu thêm về Nấm móng : Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán
3. Ai sẽ dễ bị nấm da chân ?
Nấm da chân thường xảy ra ở phái mạnh và thanh thiếu niên / người trẻ tuổi, nhưng cũng hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến phụ nữ, trẻ nhỏ và người lớn tuổi. Nhiễm trùng thường mắc phải khi tiếp xúc trực tiếp với sinh vật gây bệnh. Ví dụ như dùng chung chiếu, thảm, khăn trải giường, quần áo hoặc giày dép với người bị nhiễm nấm. Đi chân trần ở những nơi công cộng cũng hoàn toàn có thể lây lan, ví dụ điển hình như phòng thay đồ, phòng tắm hơi, hồ bơi, phòng tắm chung và vòi sen
Các yếu tố rủi ro tiềm ẩn khác gồm có :
- Giày dép bịt kín ( ví dụ : ủng công nghiệp nặng )
- Đổ mồ hôi quá nhiều ( hyperhidrosis )
- Suy giảm miễn dịch tiềm ẩn hoặc bệnh đái tháo đường
- Corticosteroid body toàn thân hoặc thuốc ức chế miễn dịch
- Tuần hoàn ngoại vi kém hoặc phù bạch huyết .
4. Các đặc thù lâm sàng của bệnh
Nấm da chân có khuynh hướng không đối xứng, và hoàn toàn có thể là một bên. Nó thường biểu lộ theo một trong ba đặc thù sau :
- Vết mòn ngứa và / hoặc vảy giữa những ngón chân, đặc biệt quan trọng là giữa ngón chân thứ 4 và thứ 5
- Lớp vảy bao trùm lòng bàn chân và hai bên bàn chân ( loại hyperkeratotic / moccasin, thường do T. rubrum gây ra )
- Các mụn nước có size vừa và nhỏ, thường tác động ảnh hưởng đến mặt trong của bàn chân ( dạng mụn nước ). Nó cũng hoàn toàn có thể gây chảy nước và loét giữa những ngón chân ( kiểu loét ), hoặc mụn mủ ( thường gặp do T. interdigitale hơn là do T. rubrum ) .
5. Chẩn đoán nấm da bàn chân được thực thi như thế nào ?
Việc chẩn đoán nấm da ở hầu hết các trường hợp có thể được thực hiện dựa trên các đặc điểm lâm sàng đặc trưng. Các vị trí điển hình khác như móng chân, bẹn, lòng bàn tay cần được kiểm tra xem có bị nhiễm nấm hay không, điều này có thể hỗ trợ chẩn đoán nấm da chân .Chẩn đoán được xác nhận bằng cách cạo da, được gửi đi soi kính hiển vi trong kali hydroxit (để có thể quan sát thấy các sợi nấm và bào tử) và nuôi cấy (mô học). Có thể không cần nuôi cấy nếu các phần tử nấm điển hình được quan sát trên kính hiển vi.
6. Chẩn đoán phân biệt với bệnh nấm da bàn chân là gì ?
Chẩn đoán phân biệt với bệnh nấm da bàn chân gồm có :
- Chàm bàn chân – đặc biệt quan trọng là bệnh phồng rộp ( pedopompholyx ), hoặc viêm da tiếp xúc dị ứng do nhiệt độ dai dẳng giữa những ngón chân dính chặt vào nhau
- Viêm da dị ứng tiếp xúc với thành phần của giày dép ( ví dụ điển hình như chất tăng cường cao su đặc, keo dán giày, kali dicromat được sử dụng làm chất thuộc da hoặc thuốc nhuộm vải )
- Bệnh vẩy nến ( vảy nến bàn chân )
- Mụn mủ lòng bàn chân
- Dày sừng da bàn chân
Các bệnh lí viêm này hầu hết có sang thương đối xứng và hai bên. Xét nghiệm nấm âm tính .
7. Cách điều trị nấm da bàn chân là gì ?
Các giải pháp chăm nom chung cần được ưu tiên số 1. Chúng gồm có lau khô chân tỉ mỉ, đặc biệt quan trọng là giữa những ngón chân, tránh mang giày dép bít kín, và sử dụng phương tiện đi lại bảo vệ ( dép ) trong những cơ sở hội đồng .
Điều trị chống nấm tại chỗ một hoặc hai lần mỗi ngày thường là đủ. Các loại thuốc bôi gồm có azoles, allylamine, butenafine, ciclopirox và tolnaftate. Một liệu trình nổi bật là từ 2 đến 4 tuần, nhưng chính sách đơn liều hoàn toàn có thể thành công xuất sắc so với nhiễm trùng nhẹ. Đối với những người không phân phối với điều trị tại chỗ, hoàn toàn có thể cần dùng thuốc kháng nấm uống trong vài tuần. Bao gồm những : Terbinafine, Itraconazole, Fluconazole, Griseofulvin .
Bệnh nhân bị tăng sừng của nấm da bàn chân hoàn toàn có thể được kê dùng kem tiêu sừng tại chỗ có chứa axit salicylic hoặc urê .
8. Các biến chứng
Bệnh hoàn toàn có thể lây lan sang những bộ phận khác của khung hình, gồm có :
- Tay : Những người cào gãi hoặc chọc ngoáy vào những vị trí bị nhiễm nấm của bàn chân hoàn toàn có thể bị nhiễm trùng tựa như ở một trong hai bàn tay của họ .
- Móng : Các loại nấm tương quan đến bệnh nấm da chân cũng hoàn toàn có thể lây nhiễm sang móng chân của bạn. Đây là một vị trí có khuynh hướng khó điều trị hơn .
- Vùng bẹn : Nấm bẹn thường do cùng một loại nấm gây ra bệnh nấm da chân. Tình trạng nhiễm trùng thường lây lan từ chân đến bẹn vì nấm hoàn toàn có thể vận động và di chuyển từ tay hoặc trên khăn của bạn .
9. Phòng ngừa
Những mẹo này hoàn toàn có thể giúp bạn tránh bị nấm da chân hoặc giảm bớt những triệu chứng nếu nhiễm nấm xảy ra :
- Giữ chân khô ráo, đặc biệt quan trọng là giữa những ngón chân. Đi chân trần để chân thoát khí nhiều nhất hoàn toàn có thể khi ở nhà. Lau khô những kẽ ngón chân sau khi tắm .
- Thay tất liên tục. Nếu chân bạn ra nhiều mồ hôi, hãy thay tất hai lần một ngày .
- Đi giày nhẹ, thông thoáng. Tránh giày làm bằng vật liệu tổng hợp, ví dụ điển hình như nhựa vinyl hoặc cao su đặc .
- Mang biến hóa những đôi giày. Đừng mang cùng một đôi mỗi ngày để giày có thời hạn khô sau mỗi lần sử dụng .
- Bảo vệ đôi chân của bạn ở những nơi công cộng. Mang dép hoặc giày không thấm nước xung quanh hồ bơi công cộng, phòng tắm vòi sen và phòng để tủ khóa .
-
Điều trị bàn chân của bạn. Dùng bột, tốt nhất là thuốc chống nấm, bôi lên chân hàng ngày.
- Đừng dùng chung giày. Điều này sẽ làm rủi ro tiềm ẩn lây nhiễm nấm .
Như vậy, nấm da chân là bệnh lý khá dễ lây truyền khi sinh hoạt ở những nơi công cộng. Vì vậy qua bài viết này chúng tôi hi vọng các bạn đã có những kiến thức để phòng tránh chúng. Mặt khác, trong trường hợp xuất hiện những triệu chứng nghi ngờ của nhiễm nấm. Hãy liên hệ ngay với chuyên gia y khoa để được tham vấn điều trị sớm bạn nhé.
Bác sĩ Huỳnh Thị Như Mỹ
