Mộng mắt là bệnh thông dụng, thường gặp ở những vương quốc nhiệt đới gió mùa và cận nhiệt đới. Những yếu tố thiên nhiên và môi trường tương quan đến nguyên do chính sách bệnh sinh như gió, bụi, ánh nắng mặt trời. Tỷ lệ bệnh hoàn toàn có thể khác nhau do vị trí địa lý, Talbot xác nhận năm 1948, vùng quanh xích đạo khoảng chừng 37 độ có tỷ suất mộng mắt cao hơn .
Nhìn chung, tỷ suất mộng từ 0,3 % đến 29 %. Mộng mắt là bệnh lành tính, tiến triển chậm. Mộng mắt tăng trưởng, làm ảnh hưởng tác động đến thị lực và gây nên loạn thị. Mộng mắt hoàn toàn có thể gây kích thích đỏ mắt, chảy nư ớc mắt, mất thẩm mỹ và nghệ thuật. Nếu không được điều trị hoàn toàn có thể gây ra những biến chứng như viêm loét giác mạc, dính mi cầu và hoàn toàn có thể dẫn đến mù loà .
Việt nam nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa gió mùa, có bờ biển trải dài dọc theo đất n ước, với thời hạn nắng gần như quanh năm, nền kinh tế tài chính nông nghiệp nên tỷ suất mộng mắt cao. Tỷ lệ mắc mộng một mắt từ 5,2 % đến 19,56 %, tỷ suất mộng thịt hai mắt là 7,99 % ( tìm hiểu năm 2005 ) .
Mộng thịt là bệnh gì?
Mộng thịt, là thực trạng một màng trắng bao trùm giác mạc. Bệnh thường xảy ra ở những người liên tục tiếp xúc với ánh nắng mặt trời .
Mộng thịt thực ra là một khối u, có hình dạng màu hồng, hơi u lên. Mộng thịt thường xuất phát từ góc bên phải mắt và có xu thế lây lan bao trùm giác mạc. Khi mộng thịt tăng trưởng che mất giác mạc, sẽ gây suy giảm thị lực. Mộng thịt hai mắt tuy hiếm nhưng không phải không gặp, thực trạng này thường gọi là mộng song phương .
Dấu hiệu và triệu chứng của mộng thịt
Mộng thịt thường không có triệu chứng rõ ràng, những triệu chứng thường gặp khi bị mộng thịt là
- Đỏ mắt
- Mờ mắt
- Ngứa mắt
- Kích ứng mắt
- Khô mắt
Nguyên nhân mộng thịt
Nguyên nhân xảy ra mộng thịt đến nay vẫn chưa được biết đến. Một số nghiên cứu và điều tra cho rằng mộng thịt do tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời. Mộng thịt thông dụng ở những người tiếp tục phải thao tác dưới ánh sáng mặt trời, những người sống trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa hoặc khí hậu khô .
Nguy cơ mắc phải
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc mộng thịt?
Có rất nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn mắc mộng thịt như :
- Sống khu vực nóng ẩm, nhiều ánh sáng mặt trời
- Thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng mặt trời
- Các chất gây kích ứng mắt như bụi, gió, phấn hoa và khói có thể gây khô mắt.
Các yếu tố bệnh sinh của mộng mắt
-
Tia cực tím
Đây là yếu tố nguy cơ chính, thuộc môi trường gây nên bệnh mộng mắt đã được nhiều tác giả công bố. Mộng cũng thuộc nhóm bệnh có liên quan tới ánh sáng mặt trời, giống như bệnh đục thủy tinh thể. Một số nghiên cứu tỷ lệ mộng mắt trên một số nhóm người có thời gian tiếp xúc với ánh sáng mắt trời, các yếu tố kích thích bụi, khói, ánh sáng như người làm nghề công nhân trong các xưởng cưa, kho hàng, ngoài trời, hoặc ngư dân, thợ lặn cho thấy tỷ lệ mắc mộng mắt cao.
-
Yếu tố gen
Nghiên cứu số liệu tại bệnh viện, thấy bệnh mộng mắt có đặc thù mái ấm gia đình, hoàn toàn có thể là có di truyền lặn. Tuy nhiên, số lượng điều tra và nghiên cứu này quá nhỏ vì thế yếu tố cùng môi trường tự nhiên sống, dưới ảnh hưởng tác động của tia cực tím và vai trò của gen p53 gây nên mộng mắt .
-
Các yếu tố nguy cơ khác
Các bộc lộ viêm kết mạc mãn tính do nhiều nguyên do hoàn toàn có thể làm cho mộng mắt Open và tăng trưởng. Bụi, độ ẩm thấp, những vi chấn thương cho mặt phẳng nhãn cầu như khói, cát cũng là những yếu tố rủi ro tiềm ẩn cao được chứng tỏ .
Điều trị mộng thịt
Mộng thịt thường nhẹ và không gây không dễ chịu. Nếu bệnh nhân cảm thấy không dễ chịu, hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm quan điểm bác sĩ để sử dụng những loại thuốc như :
- Thuốc nhỏ mắt bôi trơn, nước mắt nhân tạo hoặc thuốc mỡ
- Sử dụng thường xuyên thuốc nhỏ mắt làm co mạch
- Thuốc nhỏ mắt steroid làm dịu viêm dùng trong thời gian ngắn.
Khi mộng tăng trưởng xâm lấn lên mặt phẳng lòng đen của mắt, để bảo toàn thị lực cho mắt, phòng tránh những biến chứng nặng nề gây mất thị lực, người bệnh cần đến bệnh viện chuyên khoa mắt để được phẫu thuật vô hiệu mộng mắt. Phẫu thuật mộng thịt thường mất 30 – 45 phút .
Để phòng bệnh và hạn chế sự phát triển mộng mắt nên sử dụng kính mát khi đi ngoài trời, tránh gió bụi, ánh nắng vào mắt. Hàng ngày nên sử dụng nước muối sinh lí hoặc nước mắt nhân tạo để rửa mắt và dinh dưỡng mắt.
Bệnh viện Mắt TP HCM
Biên tập TTT
Tài liệu tìm hiểu thêm :
- https://www.aao.org/eyenet/article/management-of-pterygium-2
- https://medlineplus.gov/ency/article/001011.htm
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5968422/
- http://www.benhvien103.vn/vietnamese/bai-giang-chuyen-nganh/mat/mong-thit/1436/
- Đánh giá hiệu quả phẫu thuật mộng thịt ghép kết mạc tự thân mảnh rộng cải tiến – Hướng dẫn PGS.TS Nguyễn Công Kiệt; Thực hiện BS Nguyễn Văn Lành
