MEDIATION:
Công Tác Giải Quyết Những Tranh Tụng Pháp Lý Tại Mỹ
Bernard Nguyên Đăng
Arbitrator-Mediator-Lecturer
MEDIATION thường được dịch là Hòa Giải; nói đúng hơn, Mediation là “Công Tác Giải Quyết Các Tranh Tụng Pháp Lý” tại Mỹ. Hòa Giải, ở đây không có nghĩa là hai bên xung khắc làm hòa với nhau, vợ chồng ly thân trở lại sống chung hòa thuận dưới một mái ấm gia đình, hay chủ nợ làm hòa với con nợ. Cũng khơng phải hòa giải theo cái nghĩa hành chánh “Tòa Hòa Giải” thuộc hệ thống chính quyền Việt Nam Cộng Hòa. Lại càng không mang tính chất Hòa giải theo Bộ Lụât Dân Sự của Vịêt Nam hịên nay (Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam.)
Quan hệ giữa công nhân và gia chủ là một quan hệ kinh tế tài chính, thiết yếu và cần có cho sự tăng trưởng đời sống vật chất của xã hội, người tiêu dùng và người / cơ sở kinh doanh thương mại có một đối sánh tương quan thương mãi lâu dài hơn. Quan hệ hôn nhân gia đình là một hạt nhân rất quan trọng trong một xã hội thu nhỏ lại dưới một mái ấm mái ấm gia đình. Nhưng mọi quan hệ luôn có những lúc bất hoà, không xuôi thuận, tạo ra tranh chấp, sự không tương đồng, đưa đôi bên ra xa dần, rồi trở thành đối phương, phá vở nhịp cầu tương lợi tương đương, phá vỡ niềm hạnh phúc. Nhiều điều tra và nghiên cứu và chuyên viên kinh tế tài chính cho rằng hàn gắn một quan hệ rạn nứt giửa chủ-thợ tiết kiệm ngân sách và chi phí tài lộc và duy trì nguồn năng lượng sản xuất hơn là mướn một người công nhân mới. Hàn gắn những đổ vở của hôn nhân gia đình mang lại niềm hạnh phúc cho nhiều mái ấm gia đình hơn là dùng con dao lao lý để gọt rửa những loang lỗ của một cuộc tình đã vỡ. Vì chưng mạng lưới hệ thống pháp lý của Hoa-Kỳ đặt nền tảng trên mô thức đối chọi ( adversarial Model ), tranh chấp, phản ngịch, hơn thua, thắng bại, mất còn. Như hai đoàn quân ra trận, chiến sỹ đã được đào tạo và giảng dạy để triệt hạ đối phương bằng mọi cách để mang lại thắng lợi. Ngay từ năm đầu, sinh viên luật đã được nhồi tọng vào đầu những nguyên tắc để giành thắng lợi cho thân chủ. Nhưng những truyền thống lịch sử giáo dục ấy không mang lại quyền lợi mấy trong những tranh chấp về công ăn việc làm, giữa công đoàn và gia chủ, giữa những người trong cùng một hội đồng, tổ chức triển khai xã hội, tôn giáo, mái ấm gia đình v.v., lắm khi chỉ làm tổn hại thêm sự quan hệ, và nhiều khi việc tố tụng không bóc trần được tình hình xung khắc tiềm ẩn bên dưới những sự kiện moi móc ra được vì năng lực tài lộc và thời hạn không được cho phép. Đại đa số những công ty lớn lúc bấy giờ có một khoản trong hợp đồng lao động, số lượng giới hạn những tranh chấp giữa chủ-thợ trong trường hợp tranh chấp xẩy ra, chỉ sử dụng tiến trình / giải pháp Trọng Tài ( Arbitration ) thay vì đưa nhau ra toà. Mediation-Hoà Giải mang một đặc thù pháp lý trọn vẹn mới lạ ngay cả đến người dân sinh trưởng và lớn lên tại Hoa kỳ, huống chi là so với những người di dân thiểu số như người Việt chỉ định cư từ năm 75, và càng lạ lẫm hơn so với những người vừa mới chân ướt chân ráo đến đất Mỹ nầy. Hoà giải nằm trong một lãnh vực trọn vẹn không giống như những việc tố tụng ở pháp đình ( litigation, judicial proceeding ), trọng tài ( arbitration. ) Theo định nghĩa, Mediation-Hoà Giải là một tiến trình, trong đó hai hoặc nhiều bên gây hấn, sự không tương đồng, tranh tụng, thưa kiện, được một ngươì thứ ba ( Mediator ), đóng vai trò trung gian, đã được đào luyện đúng cách để hành nghề, giúp hai bên tìm cách luận bàn, trao đổi, thông cảm, để đi đến một giaỉ pháp ôn hoà, giàn xếp, xử lý những tranh chấp, gây hấn với nhau. Hai bên phải đồng thuận với nhau về người đóng vai trò Hoà giải. Sau khi đơn kiện đã nộp vào toà, thì thẩm phán là người chỉ định vị chủ sự [ mediator ] việc hoà giải. Nhưng tốt hơn là hai bên đã ý thức và cùng tự chọn cho mình vị chủ sự hoà giải. Lệ phí hoàn toàn có thể giàn xếp trước, hơn là khi toà đã chọn thì không còn lựa chọn về giá lệ phí. Điều tối quan trọng là vị chủ sự không hẳn là một luật sư, hoàn toàn có thể là một chuyên viên tâm ý, xã hội viên hoặc bất kể ai đã học và cung ứng đúng những chương trình đào tạo và giảng dạy về Hoà giải, đóng đúng vai trò trung dung, không có những xung khắc về quyền hạn [ conflict of interest ], dầu chỉ là một mảy may. Nếu bất kể ai trong tiến trình hoà giải biết được những xung khắc, thì phải tức khắc thông tin cho mọi người liên hệ hoặc với toà. Chủ sự có toàn quyền trong tiến trình hoà giải, nhưng không có thẩm quyền quyết định hành động. Tuy nhiên, với kiến thức và kỹ năng về giải pháp và kinh nghiệm tay nghề về Hoà giải của họ, sẻ giúp đôi bên thấu suốt vấn đề, nhìn đến chỗ đứng, quyền lợi và nghĩa vụ và nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi bên để gật đầu một giải pháp tốt đẹp cho cả hai. Chủ sự Hoà giải được quyền gặp riêng từng bên để tranh luận và họp chung để hai bên tranh chấp đối lập trực tiếp, đối thoại, góp quan điểm, đề xuất những phương thế xử lý hầu mang lại sự giàn xếp tốt đẹp mong ước. Thỉnh thoảng, có những việc liên hệ đến yếu tố trình độ mà vị chủ sự cần trải qua với những chuyên viên, những tốn kém hoặc ngân sách phải được cả hai bên thoả thuận. Nhưng việc lựa chọn chuyên viên thường do vị chủ sự hoà giải tự quyết định hành động. Thật ra nếu một bên thành tâm muốn dùng giải pháp hoà giải để xử lý tranh chấp, nhưng bên kia bên ngoài thì đồng ý chấp thuận, nhưng trong thâm tâm thì trọn vẹn có những mưu toan khác, không thật lòng muốn, thì vừa mất tiền, thì giờ, rồi ra về thêm bực dọc, nhìn nhận thấp tiến trình hoà giải. Hoặc cả hai bên không muốn đi vào việc hoà giải, nhưng bị buộc làm theo lệnh của toà án, việc nầy thường thấy xảy ra. Lắm khi có bên vô tình hoặc cố ý trốn tránh, dựa vào nguyên do nầy, nguyên do nọ để tránh lệnh của tòa, nhưng rồi vẫn phải đồng ý vác xác đến văn phòng vị chủ sự để rồi vung lời bắn chữ sát phạt nhau ngay trong vài phút đầu ngồi xuống, thế là ra về hậm hực trong lòng. Đối phương của việc tranh chấp phải ý thức rằng vị chủ sự tiến trình hoà giải tuyệt đối không hề định đoạt hiệu quả của việc hoà giải, xử lý sự tranh tụng, nhưng là chính đôi bên có nghĩa vụ và trách nhiệm thương thảo và đồng ý những điều kiện kèm theo do đôi bên đưa ra. Vị chủ sự hoà giải chỉ đóng vai trò cổ võ, hướng dẫn, và vận dụng mọi năng lực về tiếp thị quảng cáo, để giúp hai bên tìm ra một mẫu số chung, một giải pháp mà cả đôi bên đều hoàn toàn có thể gật đầu, tuy không trọn vẹn tuyệt đối như ý muốn, nhưng ít ra là thoả đáng. Không ai hoàn toàn có thể tiên đoán hoặc bảo vệ được hiệu quả của việc hoà giải cả. Mỗi bên phải đáp ứng khá đầy đủ những sách vở, thông tin thiết yếu cho vị chủ sự khi được nhu yếu. Một điểm khá quan trọng mà lắm khi ai nấy đều quên lãng hoặc coi thường, đó là thẩm quyền quyết định hành động của người đại diện thay mặt đến bàn hoà giải. Điển hình khi một cá thể có việc tranh tụng với một công ty, một hội đoàn, một tổ chức triển khai, thì ai là người chính thức đại diện thay mặt theo nguyên tắc pháp lý của tổ chức triển khai đó ( Bylaws ). Hoặc quyết định hành động của nhân vật đó có được đúng cách để thi hành những việc đã thoả thuận tại bàn hoà giải không. Về khu vực và thì giờ của buổi hoà giải sẻ do vị Chủ sự hoà giải quyết định hành động. Có thể là tại văn phòng của vị chủ sự, tại một khách sạn, một nơi hội họp công cộng hoặc bất kể nơi nào thuận tiện mà vị chủ sự xét thấy tương thích cho thực trạng và ích lợi cho mọi người liên hệ. Kín mật-Chỉ có những người liên hệ đến vụ thưa kiện, tranh chấp mới được tham gia và buổi hoà giải. Nếu được sự ưng thuận của cả đôi bên và chính vị chủ sự, thì những người không liên hệ, hoặc liên hệ ít mới được phép can dự vào. Vị chủ sự tuyệt đối giữ kín mọi tin tức tương quan đến việc hoà giải. Mọi sách vở, thông tin tương quan đến việc hoà giải phải được bảo mật thông tin. Đặc biệt nhất là toà án không được phép ra lệnh vị chủ sự hoà giải ra khai trước toà, hoặc nộp bất kỳ sách vở gì tương quan đến nội dung và mọi tiến trình của việc hoà giải. Hy hữu lắm mới có những luật trừ, tương quan đến hình sự ( criminal acts ) mà cho đến nay vẫn còn tranh cãi trên diễn dàn chống án ở những cấp toà liên bang. Mọi bên buộc phải trọn vẹn bảo mật thông tin mọi quan điểm, tranh cải, ý kiến đề nghị, gật đầu, chịu lỗi, hoặc bất kỳ hành vi nào diễn ra trong tiến trình hoà giải, tuyệt đối không bật mý ở bất kỳ nơi nào, ngay cả trong những phiên toà ( trial, ) trọng tài ( arbitration ) hoặc bất kỳ một tiến trình tố tụng khác ( legal proceeding ) như diện vấn ( deposition ). Nếu bất kỳ ai vi phạm điều nầy, sẽ phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm mọi phí tổn, kể cả luật sư phí để bảo vệ sự kín mật nầy. Có những khi luật buộc bất kỳ ai nghe thấy việc hành hung hoặc rình rập đe dọa đến tánh mạng của trẻ nhỏ, những người già nua, bệnh tật và một số ít yếu tố tương quan đến luật hình sự ( criminal law ) thì buộc phải báo cáo giải trình với chính quyền sở tại. Không có hồ sơ lưu – Không có một hồ sơ lưu, thâu thanh, mọi tài liệu ghi lại bằng vi tính, điện tử trong tiến trình hoà giải. Mọi ghi chú của vị chủ sự thường được tiêu hủy sau khi kết thúc buổi hoà giải. Nếu ai có ghi chú dùng trong khi thương thảo tại bàn hoà giải, phải được thâu lại và tiêu hủy. Do đó không ai ra về mà còn mang trong người bất kể tài liệu gì về việc hoà giải, lét lút thâu lại những lời phát biểu của đối phương là điều bất chính và phạm pháp. Chấm dứt việc hoà giải-Việc hoà giải sẽ được công bố chấm hết rõ ràng bởi vị chủ sự sau khi hai bên đã : ( 1 ) giàn xếp ổn thoả và ký một hợp đồng ( settlement ) ; ( 2 ) hoặc vị chủ sự xét thấy không thiết yếu để tiếp diển một lần hoà giải khác ; ( 3 ) Cả đôi bên công bố qua một bản văn nhu yếu chấm hết việc hoà giải. Nếu việc hoà giải nầy là do toà án chỉ định, thì vị chủ sự có nghĩa vụ và trách nhiệm gửi văn thư đến toà và báo cáo giải trình hiệu quả của việc hoà giải : ( 1 ) đã được hiệu quả tốt đẹp và kèm theo hợp đồng ( Mediated Settlement Agreement ) ; ( 2 ) Ý kiến ý kiến đề nghị đình chỉ mọi tiến trình hoà giải khác trong tương lai, vì sự bế tắt của yếu tố thương thảo, nghịch ý của đôi bên ; ( 3 ) Đôi bên nhu yếu dừng mọi dự tính về hoà giải sau những cố gắng nỗ lực để giàn xếp, kèm theo văn bản do đôi bên ký ; ( 4 ) Đôi bên nhu yếu toà chấm hết mọi tiến trình tố tụng. Nếu đôi bên chỉ xử lý được một phần của việc tranh tụng thôi, vị chủ sự hoà giải cũng phải báo cáo giải trình về toà những gì đã xử lý xong, và những gì còn phải liên tục hoà giải trong những lần tới hoặc để cho toà xét xử. Trách nhiệm dân sự-Vị chủ sự của tiến trình hoà giải sẻ không mang một nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự nào trong khi đảm trách vai trò hoà giải. Ngay cả đến văn phòng luật hoặc công ty của vị chủ sự hoà giải sẻ không phải mang lấy bất kỳ nghĩa vụ và trách nhiệm nào qua việc hành sự hoà giải. Lệ phí của việc hoà giải không có một mức ấn định tối đa hoặc tối thiểu. Có những TT hoà giải bất vụ lợi, thường được toà nhu yếu nhận những vụ thưa kiện nhỏ, hoặc đôi bên là những người nghèo. trái lại, những vụ thưa kiện lớn, tranh tụng giữa những công ty với nhau, thì lệ phí hoàn toàn có thể lên đến cả ngàn đồng cho mỗi ngày. Và thường thì đôi bên sẽ cùng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm bằng nhau về việc lệ phí cũng như những ngân sách khác, như việc cho thuê chuyên viên, sưu tra sách vở, mướn phòng ốc theo nhu yếu của đôi bên tại một nơi ngoài văn phòng của vị chủ sự. Mọi ngân sách, tốn kém đều được thông tin trước, và giao dịch thanh toán ngay trước khi đi vào bàn hoà giải. Nếu là việc hoà giải là do lệnh của toà, thì mọi vướng mắc hoặc bấât đồng về thủ tục, tiến trình hoà giải sẻ phải được toà phán xử. Hoà giải bởi một vị chủ sự không nói tiếng mẹ đẻ của cả đôi bên là một chuyện thường xảy ra. Hằng ngày có rất nhiều vụ tranh tụng giữa người Việt với nhau, nhưng khi phải đưa ra toà, và bị toà ra lệnh chuyển đến một vị chủ sự hoà giải chỉ nói tiếng Mỹ, thì quyền hạn của đôi bên không mấy được bảo vệ tối đa, nhất là những ai không thông thuộc Anh ngữ. Điều quan trọng hơn hết là yếu tố dị biệt về văn hoá, phong tục tập quan. Nếu cần đến một người thông dịch viên, lại có những điều khác cần nêu lên : Đôi bên được phép mang theo thông dịch viên của riêng mình không ? Thông dịch viên có được đào tạo và giảng dạy trong lãnh vực thông / phiên dịch, biết về những nguyên tắc tối thiểu của tính năng thông dịch không ? Thông dịch viên có được thi tuyển và cấp giấy hành nghề không ? Người thông dịch viên có quen thuộc, kinh nghiệm tay nghề với tiến trình hoà giải không ? Nếu cả đôi bên chấp thuận đồng ý được cho phép mang theo thông dịch viên, thế thì làm thế nào bảo vệ được tính trung dung và dịch thuật trung thực như là một người không can dự ( no interest ) vào việc tranh tụng cũng như tiến trình hoà giải. Nên nhớ, người thông dịch viên được xuất hiện không phải để góp ý, cố vấn, hoặc hổ trợ niềm tin cho một bên, nhưng là đóng vai trị như một cái máy thông dịch, không thêm không bớt. Một điểm khác quan trọng hơn hết là liệu những người thông dịch viên của đôi bên có tuân chỉ giử kín mật những tin tức, những điều nghe thấy tại phòng hoà giải theo như luật định không. Tại Texas, kể từ đầu năm 2001, và theo Chương 57 của Government Code, mọi người hành xử việc thông dịch tại toà án hoặc trong những tiến trình tố tụng ( legal proceeding ) phải có chứng từ hành nghề ( license ) [ Texas Department of Licensing and Regulation ]. Thêm vào đó, chính vị chủ sự hoà giải có quyền trắc nghiệm năng lực của người thông dịch qua hai dạng thông dịch : ( 1 ) Dạng thông dịch liên hồi ( Simultaneous ), và ( 2 ) Consecutive. Điều đáng ghi nhớ là một người có tên họ Nguyễn, Lê, Phạm, Trần v.v., không chắc là người đó hoàn toàn có thể nói tiếng Việt lưu loát. Một người nói và viết thông thuộc cả hai ngôn từ, không chắt là họ là một người thông dịch giỏi ( qualified interpreter ) hoặc chuyên nghiệp ( professional ). Nếu người thông dịch không được giảng dạy và trau dồi tính năng, thì khó hoàn toàn có thể thông dịch trong dạng Simulaneous được. Có những người thông dịch hoặc phiên dịch nhiều năm, nhưng chưa hề qua một khoá huấn luyện và đào tạo và thi hạch của bất kỳ cơ quan tư nhân cũng như chính quyền sở tại nào, thì không bảo vệ được năng lực thông dịch đúng tiêu chuẩn được. Một người là hội viên của National Association of Judicial Interpreters and Translators ( NAJIT ), hoặc The Translators and Interpreters Guild ( TTIG ) không có gì bảo vệ năng lực thông / phiên dịch của họ cả. Ngay cả đến một luật sư có tên Việt, nói tiếng Việt, nhưng lại chưa học hết cấp trung học tại Việtnam, thì không hề bảo vệ am tường tiếng Việt và hoàn toàn có thể đóng vai trò thông / phiên dịch được, huống chi một người, dầu là một luật sư Việt, nhưng sinh tại Thái lan, Lào, Mỹ, v.v thì làm thế nào hoàn toàn có thể hành sự là một thông ngôn được. Đồng chủ sự-Trong những trường hợp có vụ tranh chấp tương quan đến phái nam-nữ, hoặc có người khác nhau về ngôn từ, văn hoá, thì vị chủ sự nên cần có một người cộng tác, cùng mang một công dụng hoà giải ( co-mediator ), người nầy phải cùng phái tính, hoặc đắc thủ ngôn từ, văn hoá và tập tục của mọi người tương quan đến vụ tranh tụng, để bảo vệ chất lượng và giá trị của viêc hoà giải.
Những điểm lợi và bất lợi-Việc tố tụng, nhất là thư kiện về dân sự, tốn kém rất nhiều, yên cầu nhiều thời hạn, không bảo vệ mang lại tác dụng mong đợi. Những người trong vụ tranh tụng không nắm cán được những gì sẽ xảy ra trong tiến trình tố tụng, hao tâm tốn của, luật sư của đôi bên là người lèo lái từng tình tiết tố tụng, nguyên đơn và bị đơn đều nằm thụ động, trong khi đó tác dụng lại tuỳ thuộc vào phán quyết của bồi thẩm đoàn hoặc thẩm phán. Không còn yếu tố kín mật, vì mọi hồ sơ nằm trong tay của toà án là thuộc về của công, ai nấy đều có quyền đọc, hoặc sao đi chép lại. Người thất thế không địch nổi tiền tài của người giàu sang, lắm khi bỏ gánh giữa đường vì không kham nổi tiền luật sư phí hoặc những tốn kém trong tiến trình tố tụng. Mọi sự đều trọn vẹn do lệnh của toà và rốt cuộc phá vỡ quan hệ đôi bên. Khi một bên thắng án, không hẳn sẽ ra về hân hoan, vì kẻ thua kiện có năng lực chống án, lê dài vụ kiện từ một đến hai, ba, bốn năm sau. Khi năm mòn tháng mỏi, tưởng chừng tiền đến trong tay, mới té ra còn có một tiến trình đi đòi nợ ( collection ) mới lò lên. trái lại Hoà giải dành cho đôi bên vị thế quyết định hành động, đòi buộc sự tham gia tích cực của cả đôi bên. Nổ lực tìm ra những giải pháp với nhiều phát minh sáng tạo khác để giàn xếp yếu tố. Luôn luôn cởi mở và khuyến khích những góp phần sáng sủa tích cực của từng người có liên hệ. Ít tốn kém, hiệu quả nhanh gọn, mọi người đều hoàn toàn có thể đồng ý thi hành những điều kiện kèm theo mà chính họ đã thoả thuận, hầu hoàn toàn có thể lê dài quan hệ xã hội, làm ăn, chú trọng đến quan hệ hơn là nguyên tắc và luật lệ. Luôn luôn kín mật ( All matters occuring during the mediation process are confidential and may not be disclosed to anyone, including the Court. Mediation Order ). Mọi người làm chủ lấy việc mình muốn đệ đạc đến đối phương, không bị ép chế bởi những thủ tục rườm rà, thừa thải, tốn kém. Phương thức hòa giải đơn sơ, khỏi mất nhiều thời giờ sưu tra sách vở, tỷ số tác dụng cao ; và một điều đáng quan tâm, Hoà Giải là một hình thức giá trị của công lý ( acceptable form of Justice. ) Bernard Nguyên Đăng Arbitrator / Mediator / Lecturer [email protected] References : 1. Goldberg, Stephen B., Frank E.A. Sander, and Nancy H. Rogers. ( 1992 ) Dispute Resolution : Negotiation, Mediation, and Other Processes, 2 d ed. Boston : Little Brown. 2. Fisher, Ury and Patton, ( 1991 ) “ Getting To YES : Negotiating Agreement Without Giving in ” ( 3 rd Edition ) Penguin Group. 3. Mayer, Bernard ( 1998 ) The Dynamics of Conflict Resolution. Jossey-Bass 4. Avruch, Kevin ( 2000 ) Culture và Conflict Resolution. U.S. Institute of Peace Press. Washington D.C. 5. Singer, Linda R. Settling Disputes : Conflict Resolution in Business, Families, and the Legal System. Westview Press ( 1994 ). 6. Folberg, Jay and Milne, Ann ( 1988 ) Divorce Mediation-Theory and Practice. The Guildford Press 7. Matsumoto, David ( 2000 ) Culture and Psychology. Wadsworth 8. ABA. The Negotiator’s Fieldbook. ( Schneider, Andrea K., Honeyman, Christopher ) ( 2006 ) Utpal P. Mehta, Translating Justice, T.X.B.J., Vol. 57 – October 1994, 1004 – 1007 9. Sue, Derald W., Sue David ( 1999 ) Counseling The Culturally Different-Theory and Practice. John Wiley và Sons 10. Goleman, Daniel ( 1994 ) Emotional Intelligence. Thành Phố New York : Bantam Book 11. Goleman, Daniel ( 2006 ) Social Intelligence. Thành Phố New York : Bantam Book 12. Covey, Stephen R. ( 1997 ) The 7 Habits of Highly Effective Families. Thành Phố New York : Golden Book. 13. Nierenberg, Gerald I, Calero, Henry H. ( 2003 ) How To Read A Person Like A Book. Barnes và Noble Books. 14. Pease, Allan and Barbara ( 2004 ) The Definite Book of Body Language. Bantam Books 15. Faber, Adele, Mazlish, Elaine ( 1980 ) How To Talk So Kids Will Listen và Listen So Kids Will Talk. Thành Phố New York : Avon Books. 16. Grabau, Charles M. và Gibbons, Llewellyn J. “ Protecting the Rights of Linguistic Minorities : Challenges to Court Interpretation ”. 17. Fred Butler, When Should Race, Gender Or Culture Be A Factor When considering The Mediator ? www.mediate.com/FredButler 18. Texas Department of Licensing and Regulation, License Court Interpreters Government Code, www.license.state.tx.us/court/lcilaw.htm 19. License Court Interpreters Frequent Asked Questions, www.license.state.tx.us/court/lcilfaq.htm 20. Josefina M. Rendĩn, Mediating With Interpreters, T.X.B. ADR Section, Vol. 13, No. 4, [email protected] 21. ACR Mediation Rules ( www.acresolution.org ) 22. State Bar of Texas. ADR Section ( 2003 ) ( Elliott, Kay E., Elliott, Frank W. ed. ) 23. Alternative Dispute Resolution. The Judicial Council of California-Court Interpreter Certification Division. Fact sheet. 24. R. D. Gonzalez ( 1991 ) “ Fundamentals of Court Interpretation : Theory, Policy, and Practice ”. 25. H.R. 2497, “ Administrative Dispute Resolution Act. ”, Public Law No. 101 – 552 26. Federal Mediation Conciliation Service ( FMCS ) http://www.fmcs.gov/internet/ 27. National Council on Interpreting in Health Care ( NCIHC ) http://www.ncihc.org 28. California Standards for Healthcare Interpreters : Ethical Principles, Protocols, and Guidance on Roles và Intervention developed by the California Healthcare Interpreting Association ( CHIA ). 29. National Council on Interpreting in Health Care Develops National Standards for Interpreters 30. Kate Storey, “ The Linguistic Rights of Non-English Speaking Suspects, Witnesses, Victims and Defendants, in Language Legislation and Linguistic Rights. ” 31. Timothy Dunnigan và Bruce T. Downing, “ Legal Interpreting on Trial : A Case Study, in 8 translation and the Law 93 ” ( Marshall Morris ed., 1995 ). 32. Angela McCaffrey ( 2000 ) “ Don’t Get Lost in Translation : Teaching Law Students to Work with Language Interpreters, ” 6 Clinical L. Rev. 347, 372 33. Stella Ting-Toomey, “ Constructive Intercultural Conflict Management-Communicating Across Cultures ”. Thành Phố New York : The Guilford Press. ( http://www.guilford.com ) 34. Daniel J. Rearick, “ Reaching Out to the Most Insular Minorities : A Proposal for Improving Latino Access to the American Legal System, ” Harvard Civil Rights-Civil Liberties Law Review ( CR-CL ) / Vol. 39, No. 2, Summer 2004 35. Divorce and Family Mediation : Models, Techniques, and Applications. ( 2004 ) ( Folberg, J, Milne, A. L., Salem, P. ed. ) Guilford Press. 36. Bercovitch, Jacob, and Jeffrey Z. Rubin ( 1992 ) Mediation in International Relations. Thành Phố New York : St. Martin’s 37. Brett, Jeanne M., Deborah Shapiro, and Rita Drieghe ( 1988 ) ‘ Inter-and-Intra-Cultural negotiation : U.S. and Japanese Negotiators, ” 41 Acad. Mgmt. J. 495 ( October ) Mọi quan điểm góp phần xin gửi về qua email : [email protected] Copyright © 2003 BernardNguyenDang
.
,
