Lí luận văn học là bộ môn nghiên cứu văn học ở bình diện lí thuyết khái quát nhằm tìm ra những quy luật chung nhất về văn học. Trong đó bao gồm sự nghiên cứu bản chất của sáng tác văn học, chức năng xã hội-thẩm mỹ của văn học, đồng thời xác định phương pháp lý luận và phân tích văn học.
Mục đích của lý luận văn học là để bàn luận về những yếu tố, tính đặc trưng của văn học có tác động ảnh hưởng hay tác động ảnh hưởng như thế nào đến con người, đời sống xã hội … ?Ngoài ra, kiến thức và kỹ năng lí luận văn học cũng sẽ giúp tất cả chúng ta vấn đáp cho những câu hỏi văn học một cách ngắn gọn và đơn cử như : văn học bắt nguồn từ đâu ? Chức năng của văn học ? Vì sao lại như vậy ?
Các nhà văn, nhà thơ thường sẽ nghiên cứu các hiện tượng văn học để nêu lên tính khái quát bằng những thuật ngữ[1], luận điểm[2] về các quy luật của văn học. Nhờ sự nghiên cứu ấy mà người đọc cũng như người nghe các tác phẩm văn học có thể lí giải được một cách sâu sắc và rõ ràng nhất bản chất của các hiện tượng văn học.
Đối tượng nghiên cứu và điều tra[sửa|sửa mã nguồn]
Có thể tập hợp các vấn đề được nghiên cứu bởi lí luận văn học thành các nhóm lý thuyết chính:
Đặc trưng văn học[sửa|sửa mã nguồn]
Lí thuyết về tính đặc trưng văn học như một hoạt động giải trí phát minh sáng tạo niềm tin của con người gồm có tính hình tượng, tính nghệ thuật và thẩm mỹ, lý tưởng thẩm mỹ và nghệ thuật, những thuộc tính xã hội của văn học, phong thái sáng tác những nguyên tắc nhìn nhận sáng tác văn học nói chung, …
Cấu trúc tác phẩm[sửa|sửa mã nguồn]
Lí thuyết về cấu trúc tác phẩm văn học gồm có khái niệm về đề tài, chủ đề, nhân vật, tính cách, cảm hứng, diễn biến, cấu trúc, những yếu tố phong thái học, ngôn từ, thi pháp, luật thơ v.v.
Quá trình văn học[sửa|sửa mã nguồn]
Lí thuyết về quá trình văn học bao gồm các khái niệm chính về phong cách, các loại và các thể văn học, các trào lưu, khuynh hướng văn học và các quá trình văn học nói chung.
