Người xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác sẽ bị xử lý như thế nào? Quy định của Luật hình sự về Tội làm nhục người khác, xúc phạm nhân phẩm danh dự người khác?
Điều gì là quý giá nhất so với một con người ? Tiền bạc hay vị thế ? Nhà cửa hay danh vọng ? Xét nghĩ, toàn bộ những điều đó đều không quan trọng, điều quan trọng nhất của mỗi người khi người khác nhìn nhận, nghĩ về họ được xác lập là danh dự, nhân phẩm. Nhưng trên thực tiễn, không phải khi nào danh dự, nhân phẩm của một người được người khác trân trọng. Trong đời sống, vì nhiều nguyên do, hoàn toàn có thể là do ghen tuông, do xích míc, lời qua tiếng lại … mà có những người nhẫn tâm chà đạp, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác, làm nhục người khác. Tuy nhiên, họ đã không biết rằng họ sẽ phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm so với hành vi của mình, trong đó, có nghĩa vụ và trách nhiệm hình dự so với Tội làm nhục người khác. Vậy xúc phạm danh dự, nhân phẩm là gì ? Như thế nào là tội làm nhục người khác ? Để giải đáp về yếu tố này, trong khoanh vùng phạm vi bài viết này, đội ngũ luật sư và nhân viên Luật Dương gia sẽ đề cập đến Tội làm nhục người khác, và hành vi xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác.
Hiện nay, với vấn đề xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác và Tội làm nhục người khác được quy định trong Bộ luật Dân sự năm 2015, Bộ luật hình sự năm 2015, Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Cụ thể.
Thứ nhất, khái niệm “danh dự”, “nhân phẩm” và hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác.
Hiện nay, trong những văn bản pháp lý hiện hành không lý giải rõ như thế nào là “ danh dự ”, “ nhân phẩm ”, tuy nhiên địa thế căn cứ vào khái niệm được biểu lộ trong từ điển Tiếng Việt hoàn toàn có thể hiểu : “ Danh dự ” của một người được hiểu là giá trị của người đó ( gồm có cả giá trị đạo đức, và giá trị ý thức ) được nhìn nhận trên cơ sở sự coi trọng và cách nhìn nhận của xã hội, của hội đồng. “ Danh dự ” được thừa nhận như một quyền nhân thân, biểu lộ vai trò và uy tín của một cá thể trong xã hội. Còn “ nhân phẩm ” của một người được hiểu là phẩm chất và giá trị của một con người. Phẩm chất hoàn toàn có thể hiểu như thể những đức tính, những tính cách tạo ra sự một người như ngay thật, gan góc, nhiệt tình … ; giá trị của một con người hoàn toàn có thể được nhìn nhận là “ hùng vĩ ”, “ hèn kém ” … “ Nhân phẩm ” cũng giống như “ danh dự ” đều được xác lập là một trong những quyền nhân thân của cá thể được pháp lý bảo vệ. “ Danh dự ”, “ Nhân phẩm ” là những giá trị nhân thân của một người được pháp lý bảo vệ. Nội dung này được pháp luật đơn cử tại Điều 20, 21 Hiến pháp năm 2013, Điều 34 Bộ luật Dân sự năm năm ngoái. Cụ thể : cá thể khi phát hiện có thông tin sai thực sự, làm ảnh hưởng tác động xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín mình thì có quyền nhu yếu Tòa án bác bỏ thông tin này. Trường hợp, những thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm uy tín của một người được đăng tải trên mạng xã hội, phương tiện thông tin đại chúng thì có quyền nhu yếu gỡ bỏ, cải chính những thông tin này. Hiện nay, trong pháp luật của pháp lý hiện hành chưa lao lý đơn cử những hành vi nào là xúc phạm, danh dự, nhân phẩm của người khác. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể hiểu, khi một người có hành vi xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác được hiểu là người đó đã có những lời nói, hoặc có những hành vi động chạm, ảnh hưởng tác động đến những giá trị đạo đức, uy tín, phẩm giá của một người, gây tổn thương cho người bị ảnh hưởng tác động. Hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm không riêng gì làm tổn thương đến những giá trị về niềm tin, lòng tự tôn, tự trọng của người bị xúc phạm, khiến họ cảm thấy nhục nhã, tức giận, tủi hổ mà còn hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng đến cách nhìn nhận của những người khác đến người bị xúc phạm. Điều này dẫn đến những tổn thương về tâm ý của người bị xúc phạm khi thực trạng này diễn ra nhiều lần, trong thời hạn dài. Hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác là hành vi trái pháp lý nên người triển khai hành vi này, tùy vào từng hậu quả hoàn toàn có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự .
Xem thêm: Nhắn tin với nội dung làm nhục người khác
Ví dụ, một nhóm người do xích míc phát sinh trong quy trình thao tác nên nổi nóng, nhiều lần đánh, dúi đầu người A, chửi mắng người A này là “ đồ sâu bọ ”, “ đồ con chó ”, “ đồ khốn nạn ”, “ đồ đàn bà ”. Họ còn có hành vi uy hiếp bắt người này phải uống nước bẩn. Có thể thấy, nhóm người này đang xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của người A, ảnh hưởng tác động đến ý thức của người A. Nhóm người này phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước pháp lý về hành vi này.
Thứ hai, quy định về Tội làm nhục người khác.
Theo pháp luật của pháp lý hiện hành, Tội làm nhục người khác lúc bấy giờ được lao lý tại Điều 155 Bộ luật hình sự năm năm ngoái. Theo đó, nếu một người có hành vi xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của một người khác thì tùy vào mức độ nguy hại của hành vi, những diễn biến của vấn đề mà họ hoàn toàn có thể bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự với khung hình phạt nhẹ nhất là cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng, phạt tái tạo không giam giữ và nặng nhất là hoàn toàn có thể bị xử phạt đến 05 năm tù. Người phạm tội còn hoàn toàn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm việc làm nhất định từ 01 đến 05 năm. Trên cơ sở pháp luật tại Điều 155 Bộ luật hình sự năm năm ngoái được xác lập ở trên, hoàn toàn có thể thấy, một người hoàn toàn có thể bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự về tội làm nhục người khác nếu cung ứng không thiếu những tín hiệu của cấu thành tội này như sau :
- Về mặt khách quan:
Hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác, như đã nghiên cứu và phân tích, được xác lập là hành vi dùng lời nói, hành vi ảnh hưởng tác động đến đến danh dự, nhân phẩm của một người, hạ thấp, chà đạp lên phẩm giá, giá trị của người khác. Hành vi này hoàn toàn có thể được bộc lộ bằng lời nói như : thóa mạ, chửi bới một cách thậm tệ, thô tục, tục tĩu hoặc bộc lộ bằng hành động mang đặc thù bỉ ổi, hèn nhát, ví dụ như dúi đầu, bắt người khác liếm giày cho mình, ép người khác ăn cơm bị thiu … nhằm mục đích mục tiêu hạ nhục người này trước người khác, hạ thấp nhân cách, danh dự của người này. Mặc dù hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác được diễn ra ở nhiều hình thái khác nhau, đối tượng người tiêu dùng tác động ảnh hưởng cũng như mức độ tác động ảnh hưởng so với người bị xúc phạm hoàn toàn có thể khác nhau, tuy nhiên, địa thế căn cứ theo lao lý tại Điều 155 Bộ luật hình sự năm năm ngoái thì chỉ có những hành vi xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác mà có đặc thù “ nghiêm trọng ”. Tính chất “ nghiêm trọng ”, theo từ điển Tiếng Việt được hiểu là đặc thù tồi tệ, xấu đến mức trầm trọng, hoàn toàn có thể dẫn đến những hậu quả rất là tai hại. Do vậy, hoàn toàn có thể hiểu hành vi xúc phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm được hiểu là những hành vi có đặc thù xúc phạm rất lớn, có năng lực gây sát thương cao so với danh dự, uy tín, lòng tự trọng, tự tôn, bản ngã của một người, hoàn toàn có thể dẫn đến hậu quả không hề lường trước được, ví dụ làm người bị xúc phạm tức giận dẫn đến cố ý gây thương tích, hoặc tự sát, hoặc ảnh hưởng tác động đến đời sống của người bị xúc phạm. Trên thực tiễn, có những lời nói, hành vi so với người này mang ý nghĩa xúc phạm nhưng so với người khác thì lại được nhìn nhận không hẳn là xúc phạm, xem xét như một lời nói như thông thường. Ví dụ, một người chửi mắng một người khác là “ đồ chó, đồ con chó ”. Có thể so với người này, lời nói này đang xúc phạm khi so sánh họ như con vật nhỏ bé, hèn mọn, thường biểu lộ tính cách xấu xa, nhưng hoàn toàn có thể với một người khác nó như thể một lời nói đùa, thậm chí còn coi đó là một cách gọi “ thân thương ” của bạn hữu. Tuy nhiên, nhìn chung những lời nói, hay hành vi xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm mà hoàn toàn có thể bị truy cứu về Tội làm nhục người khác đều được nhìn nhận có đặc thù xúc phạm với hầu hết người bị tác động ảnh hưởng và việc xúc phạm này khiến cho danh dự, nhân phẩm của người bị xúc phạm bị hạ thấp, gây nên những tổn thương lớn đến niềm tin và xúc cảm của họ. Do vậy, khi xem xét về việc truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự so với người có hành vi xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của người khác thì cần phải xem xét đến mức độ thực thi hành vi, phương pháp triển khai hành vi và mức độ tác động ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm cũng như đời sống của người bị xúc phạm để xác lập ; đồng thời phải tích hợp với ý thức chủ quan của người phạm tội, những yếu tố về thực trạng sống, vị thế, nhận thức của người bị hại cũng như nhìn nhận của hội đồng, dư luận xã hội .
Xem thêm: Hỏi về hành vi đến cơ quan người khác xúc phạm nhân phẩm danh dự
- Về mặt chủ quan:
Mặt chủ quan của tội phạm được hiểu là những diễn biến về tâm ý, ý thức bên trong của tội phạm như mục tiêu phạm tội, động cơ phạm tội, lỗi. Có thể thấy, trong Tội làm nhục người khác, người phạm tội đang triển khai hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác với lỗi cố ý, tức là trọn vẹn nhận thức được hậu quả của hành vi của mình so với người bị tác động ảnh hưởng như thế nào nhưng vẫn cố ý thực thi và mong ước điều đó xảy ra. Động cơ phạm tội hoàn toàn có thể xuất phát từ xích míc cá thể, từ thù ghét cá thể, do ngoại tình, tranh chấp nơi thao tác, trong đời sống.
- Về khách thể:
Khách thể của Tội làm nhục người khác được xác lập đó là “ danh dự ”, là “ nhân phẩm ” – những giá trị cao đẹp về nhân thân của một người, là cơ sở xác lập nhân cách, phẩm giá của người đó.
- Về chủ thể:
Căn cứ theo lao lý tại Điều 12 Bộ luật hình sự năm năm ngoái về độ tuổi chịu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự thì hoàn toàn có thể xác lập, chủ thể bị truy cứu về Tội làm nhục người khác được xác lập là những người vừa đủ năng lượng hành vi dân sự và từ đủ 16 tuổi trở lên. Trên đây là những yếu tố cấu thành nên Tội làm nhục người khác. Nếu một người có hành vi xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác và phân phối khá đầy đủ những yếu tố cấu thành tội phạm nêu trên thì họ hoàn toàn có thể bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự về Tội làm nhục người khác. Ví dụ : Chị A sau nhiều lần theo dõi, “ rình rập ”, thì phát hiện anh T – chồng chị A có quan hệ bất chính với một cô gái tên B, và hai người này đã nhiều lần đi siêu thị nhà hàng, đi nhà nghỉ, khách sạn. Ngày 3/1/2018, phát hiện anh T và chị B đến nhà chị B để quan hệ bất chính, chị A đã cùng 1 số ít người anh chị em đã sắp xếp, “ mai phục ” và bắt quả tang tại trận. Chị A cùng với những người đồng đội của mình đánh, đập, túm tóc, lột quần, lột áo của chị B, “ bêu rếu ” cho người xung quanh được biết, đồng thời quay video tải lên mạng xã hội với những lời lẽ xúc phạm nghiêm trọng, như chửi “ con đĩ ”, “ con phò ”, “ đồ súc sinh ” …
Trường hợp này, mặc dù biết rằng hành vi của chị B là không đúng với pháp luật về hôn nhân và gia đình khi có quan hệ bất chính với người đã có vợ, cũng thông cảm cho tâm trạng và nỗi bức xúc, sự tức giận của người vợ – ở đây là chị A khi chứng kiến chồng phản bội, phụ tình, nhưng có thể thấy, hành vi của chị A, cùng chị em của mình là đang vi phạm pháp luật. Hành vi túm tóc, “lột” quần, lột áo chị B, quay video đăng lên mạng với những lời lẽ thóa mạ, xúc phạm đến chị B của chị A và người thân của chị A được xác định là những hành vi có tính chất xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của chị B, xâm phạm nghiêm trọng đến quyền con người, khiến cho chị A trở nên nhục nhã, xấu hổ trước nhiều người, ảnh hưởng đến uy tín, phẩm giá, tâm lý và cuộc sống của chị A. Với tính chất có tổ chức, lại sử dụng mạng internet và tính chất nghiêm trọng của hành vi xúc phạm này, chị A và những người anh, chị em của chị A tham gia vào vụ việc này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Làm nhục người khác.
Những hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác nhưng chưa đến mức “ nghiêm trọng ”, không gây tác động ảnh hưởng lớn, hay hậu quả nghiêm trọng so với ý thức, tâm ý, danh dự, nhân phẩm của người bị xúc phạm, ví dụ như, hành vi chửi mắng nhau qua lại giữa những người hàng xóm vì một chút ít sự không tương đồng như nói người khác là “ đồ điên ”, “ đồ trẻ ranh ” mà không gây hậu quả nghiêm trọng thì trường hợp này, hoàn toàn có thể không cung ứng yếu tố cấu thành tội phạm để bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự về tội Làm nhục người khác. Trường hợp này, nếu không đủ yếu tố để bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự thì người thực thi hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác vẫn hoàn toàn có thể bị xử phạt hành chính theo pháp luật tại điểm a, khoản 1 Điều 5 Nghị định 167 / 2013 / NĐ-CP với mức hình phạt là phạt cảnh cáo, hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng .
Xem thêm: Xử lý người có hành vi làm nhục người khác trên mạng xã hội
Như vậy, “danh dự” và “nhân phẩm” là những yếu tố về nhân thân của một người luôn được pháp luật ghi nhận và bảo vệ. Khi một người có hành vi xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác thì họ đang thực hiện hành vi vi phạm pháp luật và phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Tùy vào từng mức độ vi phạm và hậu quả tác động đến danh dự, nhân phẩm cũng như cuộc sống của người bị hại, mà người có hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị xử phạt hành chính.
TƯ VẤN MỘT TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ:
Tóm tắt câu hỏi:
Ba mẹ tôi là Giáo viên đã nghỉ hưu, và mối quan hệ tốt với hàng xóm từ khi sinh ra cho đến nay. Từ 2005 đến nay có hàng xóm mới đến ở nhưng hàng xóm luôn gây chuyện từ chuyện nhỏ đến chuyện to ba mẹ tôi đều nhịn hết nhưng một vài ngày gần đây con của hàng xóm đó chửi mẹ tôi những từ ngữ không gì diễn tả được, từ thô tục trước đám đông thậm chí còn muốn đánh mẹ tôi. Vậy mà cha mẹ của nó không dạy lại con mà còn chửi luôn cả mẹ và ba tôi những lời cũng giống như con của họ chửi vậy. Như vậy liệu mẹ tôi làm đơn thưa thì phải gửi ai thưa con của hàng xóm hay thua hàng xóm. Nếu vậy thì hàng xóm sẽ bị xử lý thế nào?
Luật sư tư vấn:
Căn cứ Điều 20 Hiến pháp 2013 lao lý : “ Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp lý bảo lãnh về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm ; không bị tra tấn, đấm đá bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe thể chất, xúc phạm danh dự, nhân phẩm ”. Căn cứ Ðiều 37 Bộ luật dân sự năm 2005 có lao lý : “ Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá thể được tôn trọng và được pháp lý bảo vệ. ”
Xem thêm: Tố cáo hành vi làm nhục người khác
Theo thông tin bạn cung ứng, mẹ bạn đang bị xâm phạm về danh dự, nhân phẩm nên mái ấm gia đình bạn đương nhiên có quyền làm đơn gửi đến cơ quan có thẩm quyền ( cơ quan công an, TANDTC nhân dân … ) để được xử lý. Gia đình bạn có quyền nhu yếu hàng xóm phải bồi thường thiệt hại do mẹ bạn bị xâm phạm danh dự, nhân phẩm. Căn cứ vào Ðiều 604 Bộ luật dân sự năm 2005 pháp luật : “ Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng con người, sức khỏe thể chất, danh dự, nhân phẩm, uy tín, gia tài, quyền, quyền lợi hợp pháp khác của cá thể, xâm phạm danh dự, uy tín, gia tài của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường. ” Căn cứ Ðiều 611 Bộ luật dân sự năm 2005 lao lý thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm được xác lập gồm có : “ Ngân sách chi tiêu hài hòa và hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại ; Thu nhập trong thực tiễn bị mất hoặc bị giảm sút. Người xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác phải bồi thường thiệt hại theo lao lý trên và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về ý thức mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về niềm tin do những bên thỏa thuận hợp tác ; nếu không thỏa thuận hợp tác được thì mức tối đa không quá mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước pháp luật ”. Ngoài ra, hành vi của người hàng xóm so với mẹ bạn còn hoàn toàn có thể cấu thành Tội làm nhục người khác lao lý tại Điều 121 Bộ luật Hình sự : “ 1. Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, tái tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. 2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ một năm đến ba năm : a ) Phạm tội nhiều lần ; b ) Đối với nhiều người ; c ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn ;
d) Đối với người thi hành công vụ;
đ ) Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm nom, chữa bệnh cho mình. 3. Người phạm tội còn hoàn toàn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm việc làm nhất định từ một năm đến năm năm. ” Vậy, bạn phải xem xét thật kỹ trước khi đưa hành vi của hàng xóm nhà bạn ra trước pháp lý, cần khá đầy đủ chứng cứ, cần sự xác định đúng mực về hành vi.
