Làm gì khi phát hiện bị thai ngoài tử cung

BS. CKI. Lương Văn Tư

1. Thai ngoài tử cung là gì?

Thai ngoài tử cung (TNTC) là những trường hợp thai không nằm trong lòng tử cung mà nằm ở những vị trí khác bên ngoài tử cung, thường gặp nhất là ở vòi trứng (khoảng 95%). Khi vỡ TNTC gây chảy máu ồ ạt vào ổ bụng, gay ảnh hưởng đến sức khỏe, đôi khi có thể gây đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Thai ngoài tử cung chiếm tỷ suất 1-2 / 100 thai kỳ ( có nghĩa là cứ 100 người có thai thì sẽ có từ 1-2 người hoàn toàn có thể bị thai ngoài tử cung ) .

Hình 1 : Vị trí thường gặp của thai ngoài tử cung

2. Tại sao phụ nữ khi có thai có thể bị thai ngoài tử cung?

Có rất nhiều nguyên do gây ra thai ngoài tử cung, đứng đầu là nguyên do làm viêm nhiễm vòi trứng, trong đó nạo phá thai nhiều lần hay viêm nhiễm vùng chậu là nguyên do thường gặp nhất. Ngoài ra, còn có những nguyên do khác như : khối u phần phụ như u nang buồng trứng dạng lạc nội mạc tử cung, những phẫu thuật được thực thi trước đây trên vòi trứng …

3. Hậu quả của thai ngoài tử cung?

Thai ngoài tử cung hoàn toàn có thể vỡ bất kể khi nào, khi vỡ máu sẽ chảy ồ ạt vào trong ổ bụng, người bệnh hoàn toàn có thể bị ngất xỉu hoặc tử trận nếu đến bệnh viện không kịp thời ( tỉ lệ tử trận khoảng chừng 3,8 / 10.000 trường hợp ), hoặc nếu sống được thì cũng hoàn toàn có thể bị tác động ảnh hưởng một phần nào đến sức khoẻ và sinh sản về sau .

4. Làm sao để biết được có bị thai ngoài tử cung?

Đối với những trường hợp TNTC chưa vỡ, người bệnh hoàn toàn có thể có những tín hiệu sau :

1. Trễ kinh hoặc rong huyết : 1 số ít trường hợp người bệnh hoàn toàn có thể bị trễ kinh hoặc 1 số ít người bệnh hoàn toàn có thể ra huyết trước ngày hành kinh rồi lê dài gọi là rong huyết ( vì vậy bệnh nhân không nghĩ rằng mình có thai ). Đa phần lượng máu thường ít, bầm đen và không đông lại .

2. Đau bụng : đây là tín hiệu mà người bệnh thường có. Đau vùng bụng dưới, một bên, đau âm ỉ, nhiều lúc có cơn đau nhói .

– Thăm khám chẩn đoán những trường hợp thai ngoài tử cung chưa vỡ rất khó. Bác sĩ hoàn toàn có thể sờ được một khối u cạnh tử cung, dạng hơi dài theo chiều dài vòi trứng, số lượng giới hạn khá rõ, tỷ lệ mềm, chạm đau. Khám âm đạo đôi lúc thấy có ít huyết sậm giống như sẩy thai .

– Định lượng HCG chỉ giúp chẩn đoán có thai, nhưng không hề xác lập được thai ngoài tử cung .

– Siêu âm cho thấy trong lòng tử cung không có túi thai, hoàn toàn có thể nhìn thấy khối u cạnh tử cung với echo dạng hỗn hợp, hoặc thấy được hình ảnh túi thai trong vòi trứng ( nhưng rất khó thấy ) hoặc siêu âm thấy túi thai nằm ngoài tử cung có phôi và tim thai .

– Nội soi ổ bụng : đây là chiêu thức nhanh gọn, tân tiến, chẩn đoán đúng chuẩn 100 % những trường hợp thai ngoài tử cung .

5. Khi bị thai ngoài tử cung (TNTC) thì điều trị như thế nào?

A. Đối với những trường hợp TNTC chưa vỡ:

* Triệu chứng TNTC chưa vỡ :

1. Trễ kinh và thử nước tiểu thấy có thai .

2. Đau bụng .

3. Ra huyết âm đạo rỉ rả lê dài .

6. Điều trị:

1. Có thể điều trị bằng cách tiêm thuốc Methotrexate ( MTX ) mà không cần phẫu thuật ( có chỉ định tương thích ) .

2. Trường hợp không hề điều trị bằng MTX mà cần phải phẫu thuật thì hoàn toàn có thể phẫu thuật nội soi hay mổ mở, bảo tồn hoặc cắt vòi chứa khối thai tùy trường hợp đơn cử .

Hình 2 : Mổ Ruột nội soi bảo tồn vòi trứng ( T ) do thai ngoài tử cung

B. Đối với những trường hợp TNTC vỡ, người bệnh có những dấu hiệu sau:

1. Cũng trễ kinh hoặc rong huyết, đau vùng bụng dưới.

2. Nhưng sẽ có một cơn đau nhói kinh hoàng, sau đó người bệnh cảm thấy rất mệt, hoàn toàn có thể ngất xỉu, nếu không được phẫu thuật kịp thời thì hoàn toàn có thể dẫn đến tử trận .

3. Mạch nhanh, nhẹ, huyết áp tụt thấp .

– Thăm khám những trường hợp này sẽ thấy được túi cùng căng đau .

– Siêu âm sẽ thấy cùng đồ có dịch không thuần trạng, ổ bụng có có dịch không thuần trạng .

– Có thể mổ nội soi hoặc mổ mở để cắt vòi trứng chứa khối thai ngoài tử cung .

C. Đối với những trường hợp huyết tụ thành nang:

Huyết tụ thành nang là những trường hợp thai ngoài tử cung vỡ, máu chảy rỉ rả và tụ lại ở cùng đồ sau. Ruột mạc nối sẽ đến bảo phủ khối máu và vòi trứng lại thành một khối nang .

Người bệnh sẽ có những tín hiệu giống như thai ngoài tử cung chưa vỡ với : rong huyết và đau vùng bụng dưới lê dài, sẽ có một lúc đau nhói nhiều rồi lại giảm đi, sau đó bệnh nhân có cảm xúc muốn đi cầu, muốn rặn hoặc đi tiểu lắc nhắc nhiều lần .

6. Cần phải làm gì để tránh nguy hiểm khi nghi ngờ thai ngoài tử cung?

Thai ngoài tử cung ( TNTC ) là một cấp cứu thường gặp, đó là hiện tượng kỳ lạ người bệnh có thai, nhưng thai không nằm trong lòng tử cung như thông thường mà nằm tại vị trí không bình thường ngoài tử cung. Chính vì tại những vị trí không bình thường đó mà TNTC sẽ gây ra những biến chứng rất nguy hại, đe doạ tính mạng con người người bệnh .

Vì vậy, khi hoài nghi TNTC người bệnh cần phải đến bệnh viện sớm và kịp thời để những y Bác sĩ khám, chẩn đoán và điều trị cho đúng chuẩn. Bên cạnh đó, người bệnh phải tuân thủ đúng theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ, không được tự động hóa bỏ về khi chưa có sự hướng dẫn hay đồng ý chấp thuận của những Bác sĩ .

7. Khi nhập viện, người bệnh sẽ được hướng dẫn những gì ?

Theo dõi thực trạng sức khoẻ như : đau bụng ít hay nhiều, có ra huyết âm đạo nhiều không, có cảm xúc thốn nặng ở hậu môn, mắc đi tiêu không …

Được lý giải rõ bệnh thực trạng bệnh của mình cần phải được theo dõi sát thực trạng mạch, huyết áp tại bệnh viện để chẩn đoán và điều trị sớm, không để bệnh diễn tiến từ TNTC chưa vỡ thành TNTC bị vỡ gây chảy máu nhiều trong ổ bụng .

8. Nguy hiểm của TNTC vỡ:

Mất máu nhiều : một khi đã mất máu nhiều, người bệnh buộc phải được truyền máu để bù lại cho đủ, do đó sẽ gây tốn kém nhiều cho việc điều trị, chưa kể đến hoàn toàn có thể bị vài phản ứng không tốt do truyền máu gây ra. Nếu mất máu quá nhiều hoàn toàn có thể gây choáng và đưa đến tử trận nếu không kịp phẫu thuật .

9. Khi đi khám bệnh, hay khi được thăm bệnh trong lúc theo dõi, người bệnh nên:

Khai rõ những triệu chứng không thông thường mà mình đang có như : trễ kinh, đau bụng, ra huyết âm đạo …

Kể rõ tình hình bệnh tật trước kia của mình, đặc biệt quan trọng là bệnh phụ khoa, như : viêm nhiễm đường sinh dục, có huyết trắng ngứa, hôi, có điều hoà kinh nguyệt không, có nạo phá thai không, có phẫu thuật ở vùng bụng trước kia không, có đi điều trị vô sinh không … ) .

Nên để cho bác sĩ thăm khám khi thiết yếu để việc theo dõi được tốt và đúng mực .

Trong thời hạn theo dõi, nếu diễn tiến bệnh phức tạp, làm cho việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn vất vả, không hề chẩn đoán xác lập dù đã khám lâm sàng, cho làm những xét nghiệm hay siêu âm … người bệnh sẽ được lý giải và ý kiến đề nghị làm thêm một bước chẩn đoán ở đầu cuối, đó là “ Nội soi ổ bụng chẩn đoán và điều trị ” .

10. Vậy “ Nội soi ổ bụng chẩn đoán và điều trị ” là gì?

Đó là một chiêu thức phẫu thuật dùng để chẩn đoán đúng mực việc bệnh nhân có bị TNTC hay không. Nếu tác dụng bệnh nhân có bị TNTC thì được cho phép ta điều trị luôn TNTC đó .

11. Ưu điểm Phẫu thuật nội soi là gì?

1. Phẫu trường rõ, hoàn toàn có thể quan sát dể dàng những cơ quan nằm sâu bên trong ổ bụng .

2. Ít gây đau đớn cho bệnh nhân sau khi phẫu thuật so với mổ mở .

3. Thời gian phục sinh sức khoẻ nhanh .

4. Trở lại với việc làm và hoạt động và sinh hoạt thường ngày sớm .

5. Có tính nghệ thuật và thẩm mỹ vì đường mổ nhỏ ( chỉ từ 0,5 – 1 cm ) .

6. Thời gian nằm viện rất ngắn ( khoảng chừng 48 giờ sau khi mổ là hoàn toàn có thể xuất viện được ) .

7. Hạn chế việc sử dụng kháng sinh và giảm đau .

Kết luận:

TNTC là một bệnh không mong đợi ở tổng thể mọi phụ nữ đang mong con. TNTC không có giải pháp phòng tránh. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể có một vài giải pháp giúp hạn chế rủi ro tiềm ẩn bị TNTC, như : giữ vệ sinh cơ quan sinh dục thật sạch, hạn chế bị viêm nhiễm. Nếu chưa muốn có con thì nên lựa chọn một chiêu thức ngừa thai hiệu suất cao, lâu dài hơn, tránh sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp liên tục, không nên nạo phá thai một cách bừa bãi …

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bài giảng sản phụ khoa, 2011.

2. Williams obstetrics, năm trước .