Xung đột lợi ích là trường hợp mà trong đó lợi ích của người có chức vụ, quyền hạn hoặc người thân thích của họ ảnh hưởng tác động hoặc sẽ ảnh hưởng tác động không đúng đắn đến việc triển khai trách nhiệm, công vụ ( Khoản 8 Điều 3 Luật PCTN năm 2018 ). Việc nhận diện và xử lý xung đột lợi ích có ý nghĩa rất quan trọng so với công tác làm việc phòng, chống tham nhũng. Pháp luật nước ta lúc bấy giờ đã có 1 số ít lao lý nhằm mục đích trấn áp xung đột lợi ích trong hoạt động giải trí công vụ. Các pháp luật này nằm rải rác trong pháp lý về cán bộ, công chức ; pháp lý về phòng, chống tham nhũng ; pháp lý trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ; pháp lý thanh tra, truy thuế kiểm toán … Các pháp luật này kiểm soát và điều chỉnh về những yếu tố : những việc cán bộ, công chức không được làm ; kê khai gia tài, thu nhập ; quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức … bên cạnh đó, 1 số ít văn bản pháp lý chuyên ngành cũng có những pháp luật nhằm mục đích trấn áp xung đột lợi ích trong hoạt động giải trí công vụ thuộc ngành, nghành của mình quản trị, như quy tắc ứng xử của cán bộ thanh tra ; bộ quy tắc đạo đức và ứng xử của thẩm phán ; quy tắc ứng xử của kiểm toán viên nhà nước … Tuy nhiên, những văn bản pháp lý hiện hành chưa đưa ra một khái niệm chính thức về xung đột lợi ích và trấn áp xung đột lợi ích một cách có mạng lưới hệ thống. Quy định về xung đột lợi ích trong Luật Phòng, chống tham nhũng sẽ bảo vệ sự thống nhất trong cách hiểu, giải pháp vận dụng và tổ chức triển khai triển khai việc trấn áp, giải quyết và xử lý vi phạm về xung đột lợi ích .
Xung đột lợi ích có nhiều tình huống với mức độ ảnh hưởng khác nhau, có thể xảy ra trong hoạt động quản lý, điều hành của bất kỳ cơ quan, tổ chức, đơn vị nào.Cụ thể tại Điều 29 Nghị định số 59/2019/NĐ-CP ngày 01/7/2019 của Chính phủ quy định người có chức vụ, quyền hạn được xác định là có xung đột lợi ích khi có dấu hiệu rõ ràng cho rằng người đó thuộc hoặc sẽ thuộc một trong các trường hợp sau đây:
– Nhận tiền, gia tài hoặc lợi ích khác của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng, cá thể tương quan đến việc làm do mình xử lý hoặc thuộc khoanh vùng phạm vi quản trị của mình ;
– Thành lập, tham gia quản trị, điều hành doanh nghiệp tư nhân, công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn, công ty CP, công ty hợp danh, hợp tác xã, trừ trường hợp luật có pháp luật khác ;
– Tư vấn cho doanh nghiệp, tổ chức triển khai, cá thể khác ở trong nước và quốc tế về việc làm có tương quan đến bí hiểm nhà nước, bí hiểm công tác làm việc, việc làm thuộc thẩm quyền xử lý hoặc tham gia xử lý ;
– Sử dụng những thông tin có được nhờ chức vụ, quyền hạn của mình để vụ lợi hoặc để Giao hàng lợi ích của tổ chức triển khai hoặc cá thể khác ;
– Bố trí vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột của mình giữ chức vụ quản trị về tổ chức triển khai nhân sự, kế toán, làm thủ quỹ, thủ kho trong cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng hoặc thanh toán giao dịch, mua và bán sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, ký kết hợp đồng cho cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng do mình là người đứng đầu hoặc cấp phó của người đứng đầu ;
– Góp vốn vào doanh nghiệp hoạt động trong phạm vi ngành, nghề do mình trực tiếp thực hiện việc quản lý nhà nước hoặc để vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con kinh doanh trong phạm vi ngành, nghề do mình trực tiếp thực hiện việc quản lý nhà nước;
– Ký kết hợp đồng với doanh nghiệp thuộc chiếm hữu của vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột hoặc để doanh nghiệp thuộc chiếm hữu của vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột tham gia những gói thầu của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng mình khi được giao triển khai những thanh toán giao dịch, mua và bán sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, ký kết hợp đồng cho cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng đó ;
– Có vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con, anh, chị, em ruột là người có quyền, lợi ích trực tiếp tương quan đến việc triển khai trách nhiệm, công vụ của mình ;
– Can thiệp hoặc tác động ảnh hưởng không đúng đến hoạt động giải trí của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng, cá thể có thẩm quyền vì vụ lợi .
Để trấn áp xung đột lợi ích, Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 pháp luật người được giao triển khai trách nhiệm, công vụ nếu biết hoặc buộc phải biết trách nhiệm, công vụ được giao có xung đột lợi ích thì phải báo cáo giải trình người có thẩm quyền để xem xét, giải quyết và xử lý. Cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng, cá thể khi phát hiện có xung đột lợi ích của người có chức vụ, quyền hạn thì phải thông tin, báo cáo giải trình cho người trực tiếp quản trị, sử dụng người đó để xem xét, giải quyết và xử lý. tin tức, báo cáo giải trình về xung đột lợi ích được thực thi trong thời hạn 05 ngày thao tác kể từ ngày biết được hoặc phát hiện được trách nhiệm, công vụ được giao có xung đột lợi ích với người được giao trách nhiệm, công vụ. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng quản trị, sử dụng người có chức vụ, quyền hạn có thẩm quyền đảm nhiệm, giải quyết và xử lý thông tin, báo cáo giải trình về xung đột lợi ích. Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày nhận được thông tin, báo cáo giải trình thì người đứng đầu cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng quyết định hành động hoặc đề xuất người có thẩm quyền quản trị người đó vận dụng một trong những giải pháp trấn áp xung đột lợi ích. Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày giải quyết và xử lý thông tin, báo cáo giải trình về xung đột lợi ích, cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng giải quyết và xử lý thông tin, báo cáo giải trình xung đột lợi ích phải thông tin bằng văn bản tới người có xung đột lợi ích và cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng, cá thể có thông tin, báo cáo giải trình về xung đột lợi ích .
Khi có trường hợp dẫn đến xung đột lợi ích, người trực tiếp quản trị, sử dụng người có chức vụ, quyền hạn được vận dụng một trong những giải pháp để trấn áp xung đột lợi ích, gồm có : Giám sát việc thực thi trách nhiệm, công vụ được giao của người có xung đột lợi ích ; Đình chỉ, tạm đình chỉ việc triển khai trách nhiệm, công vụ được giao của người có xung đột lợi ích ; Tạm thời chuyển người có xung đột lợi ích sang vị trí công tác làm việc khác. Trong đó quyết định hành động giám sát thực thi trách nhiệm, công vụ của người có xung đột lợi ích được triển khai khi có địa thế căn cứ cho rằng người đó không bảo vệ tính đúng đắn, khách quan, trung thực trong việc triển khai trách nhiệm, công vụ mà chưa thiết yếu phải vận dụng biện pháp đình chỉ, tạm đình chỉ công tác làm việc hoặc trong thời điểm tạm thời chuyển người có xung đột lợi ích sang vị trí công tác làm việc khác. Người trực tiếp quản trị, sử dụng người có xung đột lợi ích địa thế căn cứ vào khoanh vùng phạm vi, quy mô, đặc thù và nội dung của trách nhiệm, công vụ, quyết định hành động tự giám sát hoặc giao cho công chức thuộc thẩm quyền quản trị của mình triển khai việc giám sát. Việc tạm đình chỉ thực thi trách nhiệm, công vụ của người có xung đột lợi ích ; việc trong thời điểm tạm thời chuyển người có xung đột lợi ích sang vị trí công tác làm việc khác được thực thi khi có địa thế căn cứ cho rằng nếu để người đó thực thi trách nhiệm, công vụ hoặc liên tục giữ vị trí công tác làm việc đó sẽ không bảo vệ tính khách quan, minh bạch trong hoạt động giải trí của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng. Việc đình chỉ triển khai trách nhiệm, công vụ của người có xung đột lợi ích được thực thi khi có địa thế căn cứ rõ ràng về việc người đó có hành vi vi phạm pháp lý hoặc có ảnh hưởng tác động không đúng đắn, gây khó khăn vất vả, cản trở đến hoạt động giải trí của cơ quan nhà nước có thẩm quyền .
Để những lao lý về trấn áp xung đột lợi ích được thực thi có hiệu suất cao cần tăng cường những hoạt động giải trí tuyên truyền, thông dụng pháp lý về phòng chống tham nhũng, trong đó đặc biệt quan trọng chú trọng lao lý về những trường hợp xung đột lợi ích đơn cử trong hoạt động giải trí công vụ, hướng dẫn phương pháp phòng ngừa, phát hiện và giải quyết và xử lý xung đột lợi ích, tổ chức triển khai những khóa huấn luyện và đào tạo, tu dưỡng kiến thức và kỹ năng phân biệt và trấn áp xung đột lợi ích dành cho từng nhóm đối tượng người tiêu dùng đơn cử theo từng mức độ tương thích. Việc trấn áp xung đột lợi ích được thực thi có hiệu suất cao sẽ góp phầnloại bỏ điều kiện kèm theo, thực trạng hoàn toàn có thể xảy ra hành vi tham nhũng trên thực tiễn. / .
Thiều Chiên
