Khu vực kinh tế châu Âu (tiếng Anh: European Economic Area, viết tắt là EEA) được thành lập ngày 1.1.1994 tiếp theo một thỏa ước[1] giữa các nước hội viên của Hiệp hội mậu dịch tự do châu Âu (European Free Trade Association, EFTA), Cộng đồng châu Âu (EC), và mọi nước thành viên của Liên minh châu Âu (EU). Nó cho phép các nước hội viên của Hiệp hội mậu dịch tự do châu Âu tham gia vào thị trường chung châu Âu mà không gia nhập Liên minh châu Âu.
Các bên ký kết Thỏa ước Khu vực kinh tế tài chính châu Âu là 3 trong số 4 nước thuộc Thương Hội mậu dịch tự do châu Âu — Iceland, Liechtenstein và Na Uy ( ngoại trừ quần đảo Svalbard ) — và 27 nước hội viên Liên minh châu Âu cùng Cộng đồng châu Âu. [ 2 ]Thụy Sĩ không thuộc Khu vực kinh tế tài chính châu Âu. Một cuộc trưng cầu ý dân ( được Hiến pháp Thụy Sĩ được cho phép ) đã được tổ chức triển khai và đã bác bỏ ý kiến đề nghị tham gia tổ chức triển khai này. [ 3 ] Thụy Sĩ link với Liên minh châu Âu bởi thỏa hiệp song phương Thụy Sĩ – Liên minh châu Âu, với nội dung độc lạ với thỏa hiệp của Khu vực kinh tế tài chính châu Âu .
Áo, Phần Lan và Thụy Điển gia nhập Khu vực kinh tế châu Âu năm 1994, nhưng Thỏa hiệp Khu vực kinh tế châu Âu được thay thế bằng chức hội viên Liên minh châu Âu năm 1995
Ngoài Thỏa ước năm 1992, 1 thỏa ước sửa đổi đã được ký, cũng như 3 thỏa ước để cho phép đảm nhiệm thêm những thành viên mới của Liên minh Châu Âu
Sự trải qua của Thỏa thuận EEA[sửa|sửa mã nguồn]
Các quyền tự do và bổn phận[sửa|sửa mã nguồn]
Khu vực kinh tế tài chính châu Âu dựa trên cùng ” 4 quyền tự do ” như Liên minh châu Âu : vận động và di chuyển tự do sản phẩm & hàng hóa, người, dịch vụ và vốn trong khoanh vùng phạm vi những nước thuộc Khu vực kinh tế tài chính châu Âu. Như vậy những nước thuộc Thương Hội mậu dịch tự do châu Âu nay là thành phần của Khu vực kinh tế tài chính châu Âu, được hưởng sự tự do mậu dịch với Liên minh châu Âu .Là bên đối tác chiến lược, những nước này phải gật đầu thực thi phần của Luật Liên minh châu Âu. Các nước này có ít ảnh hưởng tác động trên những quy trình đưa ra quyết định hành động ở Bruxelles .Các nước hội viên Thương Hội mậu dịch tự do châu Âu là thành phần của Khu vực kinh tế tài chính châu Âu không phải mang gánh nặng kinh tế tài chính tương quan tới chức hội viên Liên minh châu Âu, mặc dầu những nước này có góp phần kinh tế tài chính vào thị trường chung châu Âu. Sau khi Liên minh châu Âu / Khu vực kinh tế tài chính châu Âu lan rộng ra năm 2004, có sự tăng trưởng gấp 10 lần trong góp phần kinh tế tài chính của những nước Khu vực kinh tế tài chính châu Âu, đặc biệt quan trọng là Na Uy, vào mức độ cố kết kinh tế tài chính và xã hội trong thị trường nội bộ ( 1.167 triệu euro trong 5 năm ) .
Các nước trong Hiệp hội mậu dịch tự do châu Âu không được nhận bất cứ tiền tài trợ nào của Liên minh châu Âu và của các quỹ phát triển.
Các nước hội viên của Khu vực kinh tế tài chính châu Âu không phải là hội viên của Liên minh châu Âu ( Iceland, Liechtenstein và Na Uy ) đồng ý chấp thuận thi hành pháp lý tựa như như của Liên minh châu Âu trong những lãnh vực chính sách xã hội, bảo vệ người tiêu dùng, thiên nhiên và môi trường vạn vật thiên nhiên, luật công ty và thống kê. Một số lãnh vực trên vốn đã được thi hành trong Cộng đồng châu Âu ( ” trụ cột ” thứ nhất của Liên minh châu Âu ) .
Các nước nói trên không có đại diện trong các cơ quan của Liên minh châu Âu, chẳng hạn như Quốc hội châu Âu hoặc Ủy ban châu Âu. Tháng 2 năm 2001, thủ tướng Na Uy Jens Stoltenberg mô tả tình trạng này là một “fax democracy” (dân chủ sao chép), với việc Na Uy chờ đợi luật pháp mới nhất được Ủy ban châu Âu đánh fax tới.[14]
Các cơ quan[sửa|sửa mã nguồn]
Một Ủy ban phối hợp gồm những nước trong Khu vực kinh tế tài chính châu Âu, những nước thuộc Thương Hội mậu dịch tự do châu Âu với Ủy ban châu Âu ( đại diện thay mặt Liên minh châu Âu ) có trách nhiệm lan rộng ra những luật tương quan của Liên minh châu Âu tới những nước hội viên không thuộc Liên minh châu Âu. Một hội đồng Khu vực kinh tế tài chính châu Âu sẽ họp mỗi năm 2 lần để điều khiển và tinh chỉnh hàng loạt quan hệ giữa những nước hội viên của Khu vực kinh tế tài chính châu Âu .
Thay cho các cơ quan toàn Khu vực kinh tế châu Âu (pan-EEA), các hoạt động của Khu vực kinh tế này được điều chỉnh bởi Cơ quan giám sát của Hiệp hội mậu dịch tự do châu Âu (EFTA Surveillance Authority) và Tòa án của Hiệp hội này (EFTA Court), song song với công việc của Ủy ban châu Âu và Tòa án Cộng đồng châu Âu (European Court of Justice).
Khu vực kinh tế tài chính châu Âu và Tài trợ của Na Uy[sửa|sửa mã nguồn]
Khu vực kinh tế châu Âu và Tài trợ của Na Uy là các đóng góp tài chính của Iceland, Liechtenstein và Na Uy nhằm làm giảm các chênh lệch kinh tế và xã hội ở châu Âu. Trong thời gian 2004- 2009, một dự án tài trợ 1,3 tỷ euro đã được cấp cho 15 nước thụ hưởng ở Trung và Nam Âu.
Khu vực kinh tế tài chính châu Âu và Tài trợ của Na Uy được thiết lập cùng với việc lan rộng ra Khu vực kinh tế tài chính châu Âu năm 2004, đưa những nước trong Liên minh châu Âu, Iceland, Liechtenstein và Na Uy vào một Thị Trường nội bộ .
- ^ a b Of the original agreement, or a subsequent agreement on participation of that particular state in the EEA .
- ^ [10][11] The EEA agreement states that it only applies to the territories of EU member states to which the [12] A joint declaration to the Final Act of treaty on accession of Cyprus to the EEA confirmed that this included the Protocol on Cyprus.[13]Protocol 10 of the treaty of accession of the European Union to Cyprus suspended the application of the EU acquis to Northern Cyprus. The EEA agreement states that it only applies to the territories of EU thành viên states to which the EU treaties apply. A joint declaration to the Final Act of treaty on accession of Cyprus to the EEA confirmed that this included the Protocol on Cyprus .
