Làm thế nào để học sinh tiếp cận với những bài thơ, đoạn thơ? Làm sao để các em biết cách phân tích, cảm nhận một cách chân thực nhất? Sau đây, gia sư văn Hà Nội xin được chia sẻ và hướng dẫn học sinh cách cảm nhận và phân tích một bài thơ, đoạn thơ sâu sắc nhất.
Hiện nay, rất nhiều phụ huynh đang đau đầu vì tình trạng học môn văn của con em mình. Đa phần các em không có cảm hứng, không có niềm yêu thích với môn học. Vì vậy, bài viết thường thiếu cảm xúc, đặc biệt là khi phân tích một bài thơ, đoạn thơ. Các em gần như bế tắc với dạng bài này, không biết bắt đầu từ đâu, xử lí câu thơ như thế nào?
Những lưu ý đầu tiên khi làm bài văn cảm nhận và phân tích thơ
Học sinh cần nắm vững những yếu tố sau : tin tức về tác giả, thực trạng sinh ra của tác phẩm, thể thơ, vần, nhịp, giọng điệu của bài thơ, ngôn từ được sử dụng ( ngôn từ tầm trung hay ngôn từ bác học, … ), bố cục tổng quan của bài thơ
Chuẩn bị hành trang kiến thức
Sau khi nắm vững những kiến thức và kỹ năng cơ bản trên đế có cách nhìn bao quát nhất về tác phẩm, các em cần sẵn sàng chuẩn bị cho mình những thông tin sau trước khi thực thi viết bài :– Thuộc thơ và nắm được nội dung chính của tác phẩm– Dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ của tác phẩm trong việc bộc lộ giá trị nội dung– Hình dung một số ít tác phẩm cùng chủ đề để so sánh, làm bật lên nội dung chính cũng như điểm độc lạ của tác phẩm
Cách cảm nhận, phân tích một bài thơ, đoạn thơ
a ) Thế nào là phân tich và cảm nhận một bài thơ, đoạn thơ ?– Phân tích : Học sinh dựa vào nội dung của tác phẩm để tìm ra những nội dung, những ý chính để làm bật lên giá trị tư tưởng của tác phẩm– Cảm nhận : Học sinh dựa vào nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ của tác phẩm để lựa chọn những câu thơ đắt giá để cảm nhận, lí giải. Khi nghiên cứu và phân tích một bài thơ, đoạn thơ thiên về cảm hứng, cái tôi của người viết được biểu lộ rõ ràng hơn so với đề văn nghiên cứu và phân tích .
b ) Quy trình nghiên cứu và phân tích một bài thơ, đoạn thơ ?– Xác định nhu yếu của đề :– Xác định vấn đề chính của đề bài– Lựa chọn các thao tác tương thích– Lựa chọn kiến thức và kỹ năng cần vận dụng– Lập dàn ý– Mở bài : Giới thiệu khái quát về tác giả tác phẩm :– Thân bài : Khái quát giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm, chọn các nội dung của bài thơ, đoạn thơ để tạo thành các vấn đề, luận cứ. Với đề bài cảm nhận ta nên thiên về lựa chọn các từ ngữ “ đắt ” mà tác giả đã sử dụng để làm bật lên giá trị nội dung và giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm+ Triển khai thành các đoạn văn, bài văn :+ Nên tiến hành thành tối thiểu 4-5 đoạn văn theo hình thức diễn dịch hoặc quy nạp+ Sắp xếp các đoạn văn theo thứ tự logic phải chăng+ Đảm bảo không thiếu về bố cục tổng quan 3 phần của bài viết
Ví dụ: “Phân tích bài thơ đồng chí”
Để làm tốt nhu yếu này, các em học viên phải nắm được những thông tin cơ bản về tác giả, thực trạng sinh ra, giá trị nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm. Đồng thời, kiến thiết xây dựng được dàn ý bảo vệ các nhu yếu sau :
– Mở bài: Giới thiệu về tác giả Chính Hữu, khái quát hoàn cảnh ra đời của tác phẩm
– Thân bài : Dựa vào thực trạng sinh ra để làm bật lên giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ của tác phẩm : + Thời kì kháng chiến chống pháp ? Các chiến sỹ có những khó khăn vất vả như thế nào ? Tình đồng đội ra làm sao ?. Sau đó, xác lập các vấn đề chính :+ Hình ảnh người chiến sỹ được biểu lộ như thế nào ? Thông qua những hình ảnh gì ? ( Súng bên súng / đầu sát bên đầu / )+ Hoàn cảnh xuất thân ra làm sao ?+ Mục đích, lí tưởng chiến đấu như thế nào ?+ Họ cùng nhau vượt qua những khó khăn vất vả ra làm sao ? ( Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ )– Phân tích và cảm nhận những từ ngữ “ đắt ” trong tác phẩm :+ Tác dụng của 2 từ “ chiến sỹ ! ” .+ Hình ảnh đầu súng trăng treo có công dụng như thế nào ?Chú ý : Các em hoàn toàn có thể so sánh, liên hệ với bài thơ : “ bài thơ về tiểu đội xe không kính ” để làm bật lên giá trị tư tưởng của tác phẩm .– Kết bài : Khái quát được nội dung của tác phẩm và liên hệ cá thể .
Qua bài viết trên, gia sư văn Hà Nội mong rằng sẽ phần nào xua đi nỗi sợ hãi với dạng đề phân tích, cảm nhận bài thơ, đoạn thơ trong chương trình học của các em. Chúc các em tìm được phương pháp học tốt nhất để vượt qua các kì thi một cách xuất sắc!
4.3
/
5
(
27
bầu chọn
)
